Hupti ang Makasulatanhon nga Pagtamod sa Pag-atipan sang Panglawas

“Higugmaon mo si Jehova nga imo Dios . . . sa bug-os mo nga hunahuna kag sa bug-os mo nga kusog.”​—MAR. 12:30.

1. Ano ang orihinal nga katuyuan sang Dios para sa katawhan?

ANG balatian kag kamatayon wala sa orihinal nga katuyuan ni Jehova nga Dios para sa iya tawhanon nga mga tinuga. Ginpapuyo niya sanday Adan kag Eva sa hardin sang Eden, nga nagakahulugan sing paraiso sang kalipay, “sa pagpanguma kag pagbantay sini,” indi lamang sing 70 ukon 80 ka tuig kundi sing walay katubtuban. (Gen. 2:8, 15; Sal. 90:10) Kon nagpabilin sila nga matutom kay Jehova kag mahigugmaon nga nagpasakop sa iya pagkasoberano, indi gid kuntani sila magbalatian, magtigulang, kag mapatay.

2, 3. (a) Paano ginlaragway ang katigulangon sa tulun-an sang Manugwali? (b) Sin-o ang responsable sa kamatayon nga napanubli kay Adan, kag paano madula ang mga epekto sini?

² Maathag nga ginlaragway sa Manugwali kapitulo 12 “ang malaut nga mga adlaw” bangod nagatigulang ang di-himpit nga mga tawo. (Basaha ang Manugwali 12:1-7.) Ang ubanon nga mga buhok ginpaanggid sa bulak sang “almendro nga kahoy.” Ang mga tuhod ginpaanggid sa “makusug nga mga tawo” nga karon nagatayodtayod kag nagapalangurog na. Ang mga babayi nga nagagawa sa pagtan-aw sing kapawa apang wala sing nakita, bagay gid nga nagapatuhoy sa harapon nga mga mata. Bangod naungab na ang mga ngipon, “ang mga manuggaling magadolog bangud nga pila lamang sila.”

³ Ang nagapalangurog nga mga tuhod, buron nga panulok, kag wala sing ngipon nga mga ngislo wala gid gintuyo sang Dios para sa katawhan. Dugang pa, ang kamatayon nga napanubli kay Adan amo ang isa sa “mga binuhatan sang Yawa” nga dulaon sang Anak sang Dios paagi sa iya Mesianikong Ginharian. Si apostol Juan nagsulat: “Ginpadayag ang Anak sang Dios sa sini nga katuyuan, nga amo ang paglaglag sa mga binuhatan sang Yawa.”​—1 Juan 3:8.

Natural Lamang nga Magkabalaka

4. Ngaa natural lamang sa mga alagad ni Jehova nga magkabalaka tuhoy sa ila panglawas, apang ano nga katunayan ang nahibaluan nila?

⁴ Sa karon, ang pila sang alagad ni Jehova nagaantos sang balatian kag katigulangon bangod sa pagkadihimpit. Sa sini nga mga kahimtangan natural lamang kag mapuslanon pa gani ang rasonable nga kabalaka sa panglawas. Indi bala nga luyag naton alagaron si Jehova ‘sa bug-os naton nga kusog’? (Marcos 12:30) Sa pihak nga bahin, samtang nagatinguha kita nga mangin mapagros, dapat mangin realistiko kita sa sini. Dapat batunon naton ang katunayan nga diutay gid lamang ang aton mahimo agod malikawan ang tanan nga balatian ukon indi dayon magtigulang.

5. Ano ang matun-an naton sa matutom nga mga alagad sang Dios nga may balatian?

⁵ Madamo sa matutom nga mga alagad ni Jehova ang may balatian. Isa sa sini amo si Epafrodito. (Fil. 2:25-27) Si Timoteo nga mainunungon nga  kaupod ni Pablo nagbalatian man, amo nga nagrekomendar sia kay Timoteo sing “diutay nga alak” para sa iya masunson nagasakit nga suloksulok. (1 Tim. 5:23) Si Pablo mismo nag-antos sang “tunok sa unod,” ayhan bangod sa pagkaharapon ukon iban pa nga balatian nga wala sing bulong sadto nga tion. (2 Cor. 12:7; Gal. 4:15; 6:11) Pila ka beses nga nakitluoy si Pablo kay Jehova nga kuhaon ang iya “tunok sa unod.” (Basaha ang 2 Corinto 12:8-10.) Wala ginkuha ni Jehova sing milagruso ang “tunok sa unod” ni Pablo. Sa baylo, ginpabakod Niya sia agod mabatas ini. Busa, nadayag ang gahom ni Jehova sa kaluyahon ni Pablo. Ano ang leksion sini para sa aton?

Likawi ang Sobra nga Kabalaka sa Pag-atipan sang Panglawas

6, 7. Ngaa likawan naton ang sobra nga kabalaka sa aton panglawas?

⁶ Kita nga mga Saksi ni Jehova nagabaton sing nanuhaytuhay nga pamaagi sang pagpabulong. Ang aton magasin nga Magmata! masami nga nagaunod sang mga artikulo tuhoy sa pag-atipan sa panglawas. Bisan wala kita nagarekomendar sang mga pamaagi sa pagpabulong, ginaapresyar naton ang bulig kag kooperasyon sang mga doktor. Siempre pa, nakahibalo kita nga indi pa matigayon karon ang himpit nga panglawas. Busa, nakahibalo kita nga maalamon nga likawan ang sobra nga kabalaka sa aton panglawas. Ang aton panimuot dapat mangin tuhay sa mga ‘wala sing paglaum,’ nga nagahunahuna nga amo lang ini ang kabuhi kag nga ginatilawan nila ang bisan ano nga pagpabulong agod mag-ayo lang. (Efe. 2:2, 12) Determinado kita nga indi pagsupakon si Jehova agod lamang luwason ang aton kabuhi karon, bangod kumbinsido kita nga kon magpabilin kita nga matutom sa Dios, ‘makapanguyapot kita sing malig-on sa matuod nga kabuhi.’ Amo ini ang kabuhi nga walay katapusan sa ginsaad nga bag-ong sistema sang mga butang.​—1 Tim. 6:12, 19; 2 Ped. 3:13.

⁷ Ginalikawan naton ang sobra nga kabalaka sa aton panglawas bangod sa isa pa ka rason. Kon sobra ang aton kabalaka mahimo mangin maiyaiyahon kita. Si Pablo nagpaandam sa sini nga katalagman sang ginlaygayan niya ang mga taga-Filipos ‘nga ituon ang ila mata, indi lamang sa ila personal nga kaayuhan, kundi sa personal nga kaayuhan man sang iban.’ (Fil. 2:4) Maayo gid nga atipanon naton ang aton kaugalingon, apang kon interesado man kita sa aton mga kauturan kag sa katawhan nga ginapaambitan naton sining “maayong balita sang ginharian,” malikawan naton nga magkonsentrar sa aton lamang kaugalingon nga kaayuhan.​—Mat. 24:14.

8. Ano ang mahimo matabo kon sobra ang aton kabalaka sa panglawas?

⁸ Mangin makatalagam man kon unahon sang isa ka Cristiano ang kabalaka sa panglawas sa baylo sang intereses sang ginharian. Kon sobra ang aton kabalaka sa pag-atipan sang panglawas mahimo nga ipilit naton sa iban ang aton personal nga mga opinyon tuhoy sa pagkaepektibo sang pila ka sahi sang pagkaon, pagbulong ukon mga food supplement. Talupangda sa sini nga bahin ang prinsipio sa ginsiling ni Pablo: “[Pat-ura] ninyo ang mas importante nga mga butang, agod mangin wala kamo sing kasawayan kag indi makapasandad sa iban tubtob sa adlaw ni Cristo.”​—Fil. 1:10.

Ano ang Mas Importante?

9. Anong importante nga butang ang indi naton dapat pagpasapayanan, kag ngaa?

⁹ Kon ginapat-od naton ang mas importante nga mga butang, mangin mas aktibo kita sa pagbulig sa iban nga matigayon ang maayo nga kaangtanan sa Dios paagi sa pagbantala kag pagpanudlo tuhoy sa Pulong sang Dios. Ining makalilipay nga hilikuton makahatag sing kaayuhan sa aton kag sa aton mga ginatudluan. (Hulu. 17:22; 1 Tim. 4:15, 16) Ang Lalantawan kag Magmata! nga mga magasin nagalakip kon kaisa sing mga artikulo tuhoy sa aton mga kauturan nga nagaatubang sang malala nga mga balatian. Ginasaysay nila nga paagi sa pagbulig sa iban nga makilala si Jehova kag mahibaluan ang iya matahom nga mga saad, nabuligan sila nga malipatan bisan sing umalagi lamang ang ila mga problema. *

10. Ngaa importante ang aton ginapili nga pamaagi sa pagpabulong?

 ¹⁰ Kon nagabalatian, ang tagsa ka adulto nga Cristiano dapat “magadala sang iya kaugalingon nga lulan” kon nagapili sang pamaagi sa pagpabulong. (Gal. 6:5) Apang dapat naton dumdumon nga ang aton ginapili nga pagpabulong importante kay Jehova. Subong nga ginapahulag kita sang aton pagtahod sa mga prinsipio sa Biblia nga “maglikaw . . . sa dugo,” dapat nga pahulagon man kita sini nga likawan ang mga pagpabulong nga mahimo magalapas sa sining mga prinsipio ukon makahalit sang aton kaangtanan kay Jehova. (Binu. 15:20) Ang pila ka pagsayasat kag pagpabulong mahimo may labot sa espiritismo. Naakig si Jehova sa apostata nga mga Israelinhon, nga nagdangop sa espiritistiko nga mga buhat. Nagsiling sia: “Dili na kamo magdala sing walay pulus nga mga halad; ang incienso kangil-aran sa akon. Ang lati kag ang inugpahuway kag ang pagtawag sang mga pagtilipon​—indi ako makabatas sang kalautan [“makatalanhaga nga gahom,” NW] kag sang maligdong nga pagtilipon.” (Isa. 1:13) Ang balatian indi dapat mangin rason nga maghimo sing mga butang nga makabalabag sa aton mga pangamuyo kag makahalit sang aton kaangtanan sa Dios.​—Pan. 3:44.

Importante ang “Maligdong nga Hunahuna”

11, 12. Paano nadalahig ang “maligdong nga hunahuna” kon nagapili kita sang pamaagi sa pagpabulong?

¹¹ Kon magmasakit kita, indi naton mapaabot nga ayuhon kita ni Jehova sing milagruso, apang makapangamuyo kita sing diosnon nga kaalam sa pagpili sang nagakaigo nga pamaagi sa pagpabulong. Dapat naton tinguhaan nga matuytuyan sang mga prinsipio sa Biblia kag sang maayong panghunahuna. Kon malubha ang balatian, mas maalamon kon magpakonsulta kita sa pila ka espesyalista, bilang pagsunod sa prinsipio sa Hulubaton 15:22, nga nagasiling: “Sa wala sing laygay, ang mga katuyoan napaslawan, apang sa kadam-an sang mga manuglaygay napalig-on sila.” Si apostol Pablo nagpalig-on sa masigkatumuluo nga “magkabuhi nga may maligdong nga hunahuna kag pagkamatarong kag diosnon nga debosyon sa tunga sining karon nga sistema sang mga butang.”​—Tito 2:12.

¹² Ang kahimtangan sang madamo karon kaanggid sa kahimtangan sang nagabalatian nga babayi sa panahon ni Jesus. Sa Marcos 5:25, 26, mabasa naton: “May isa ka babayi nga ginatagasan sang dugo sa sulod sang napulog-duha ka tuig, kag nag-antos sia sang daku nga kasakit gikan sa madamo nga manugbulong kag nag-ubos sang tanan niya nga manggad kag wala gid nag-ayo kundi, sa baylo, naglubha pa gid.” Gin-ayo ni Jesus ang babayi kag ginpakitaan sing kaawa. (Marcos 5:27-34) Bangod ang iban desperado gid nga mag-ayo, gintilawan nila ang mga pamaagi sa pagsayasat ukon pagpabulong nga nagalapas sa mga prinsipio sang putli nga pagsimba.

13, 14. (a) Paano mahimo gamiton ni Satanas ang aton ginapili nga pamaagi sa pagpabulong agod gub-on ang aton integridad? (b) Ngaa dapat naton likawan ang bisan anong butang nga may labot sa okultismo?

¹³ Gamiton ni Satanas ang bisan ano nga paagi agod patalangon kita gikan sa matuod nga pagsimba. Subong nga ginagamit niya ang seksuwal nga imoralidad kag materyalismo agod masandad ang iban, ginatinguhaan ni Satanas nga  gub-on ang integridad sang iban paagi sa kwestionable nga pagpabulong nga may labot sa okultismo kag espiritismo. Nagapangamuyo kita kay Jehova nga luwason kita sa “isa nga malaut” kag sa “tanan nga sahi sang pagkamalinapason.” Busa, indi kita dapat magpaimpluwensia kay Satanas paagi sa pagpabulong nga may labot sa espiritismo kag okultismo.​—Mat. 6:13; Tito 2:14.

¹⁴ Gindilian ni Jehova ang mga Israelinhon nga maggamit sing pagpamakot kag madyik. (Deut. 18:10-12) Ginlakip ni Pablo ang “espiritismo” sa “mga buhat sang unod.” (Gal. 5:19, 20) Dugang pa, ang “mga nagahimo sang espiritismo” wala sing bahin sa bag-ong sistema sang mga butang ni Jehova. (Bug. 21:8) Busa, maathag nga ang bisan anong butang nga may labot sa espiritismo kalangil-aran kay Jehova.

“Ipakita ang Inyo . . . Pagkamakatarunganon”

15, 16. (a) Ngaa kinahanglan naton ang kaalam sa pagpili sing pamaagi sa pagpabulong? (b) Anong maalamon nga sugo ang gin-aman sang unang siglo nga nagadumala nga hubon?

¹⁵ Suno sa aton ginhinun-anunan, kon nagaduhaduha kita sa pila ka pagsayasat ukon pamaagi sa pagpabulong, mas maalamon nga isikway naton ini. Sa pihak nga bahin, bisan pa indi naton bug-os nga mapaathag kon paano nagaepekto ang isa ka pamaagi sa pagpabulong, wala ini nagakahulugan nga may labot ini sa espiritismo. Ang paghupot sing Makasulatanhon nga pagtamod sa pag-atipan sang panglawas nagakinahanglan sing diosnon nga kaalam kag paghantop sa aton bahin. Sa kapitulo 3 sang Hulubaton masapwan naton ini nga pagpalig-on: “Magsalig ka kay Jehova sa bug-os mo nga tagipusuon kag indi ka magsandig sa imo kaugalingon nga paghangop. Binagbinaga sia sa tanan mo nga dalanon, kag sia mismo ang magatadlong sang imo mga banas. . . . Bantayi ang kaalam kag ang ikasarang sa paghunahuna, kag mangin kabuhi sila sa imo kalag.”​—Hulu. 3:5, 6, 21, 22, NW.

¹⁶ Ginatinguhaan naton nga mangin mapagros tubtob masarangan naton. Apang, dapat kita maghalong nga indi madula ang kahamuot ni Jehova sa aton samtang nagatinguha kita nga batason ang pagbalatian ukon ang pagtigulang. Subong sa iban nga mga butang, kon nagaatipan sang aton panglawas, dapat naton ‘ipakita sa tanan nga tawo ang aton pagkamakatarunganon’ paagi sa pagsunod sa mga prinsipio sa Biblia. (Fil. 4:5) Sa isa ka importante nga sulat, ang unang siglo nga nagadumala nga hubon nagsugo sa mga Cristiano nga likawan ang idolatriya, dugo, kag pagpakighilawas. Ining sulat nagalakip sang pasalig: “Kon maglikaw gid kamo sa sini nga mga butang, mangin maayo ang inyo kahimtangan.” (Binu. 15:28, 29) Sa anong paagi?

Balanse nga Pag-atipan nga Ginalauman ang Himpit nga Panglawas

17. Ano nga mga kaayuhan sa panglawas ang natigayon naton bangod ginatuman naton ang mga prinsipio sa Biblia?

¹⁷ Dapat naton pamangkuton ang aton kaugalingon, ‘Nakita ko bala ang maayo nga mga resulta kay ginsunod ko sing maid-id ang mga prinsipio sa Biblia nga maglikaw sa dugo kag pagpakighilawas?’ Hunahunaa man ang mga kaayuhan nga aton natigayon bangod sa aton panikasog nga ‘tinluan ang aton kaugalingon gikan sa tanan nga dagta sang unod kag espiritu.’ (2 Cor. 7:1) Paagi sa pagsunod sa mga talaksan sa Biblia tuhoy sa personal nga katinlo, nalikawan naton ang madamo nga balatian. Nangin maayo ang aton kahimtangan bangod ginalikawan naton ang tabako kag iban pa nga droga nga nagadagta sa aton lawas kag sa aton kaangtanan sa Dios. Hunahunaa man ang mga kaayuhan sa aton panglawas bangod sang haganhagan  nga pagkaon kag pag-inom. (Basaha ang Hulubaton 23:20; Tito 2:2, 3.) Bisan pa nga mahimo nakabulig sa aton ang nagakaigo nga pahuway kag ehersisyo, nangin mapagros kita sa pisikal kag espirituwal bangod sa aton pagsunod sa mga panuytoy sang Kasulatan.

18. (a) Ano gid ang dapat naton kabalak-an? (b) Katumanan sang ano nga tagna ang malauman naton?

¹⁸ Labaw sa tanan, dapat naton atipanon ang aton espirituwal nga kapagros kag pabakuron ang aton hamili nga kaangtanan sa aton langitnon nga Amay, ang Tuburan sang aton “kabuhi karon kag sa palaabuton” sa iya ginsaad nga bag-ong kalibutan. (1 Tim. 4:8; Sal. 36:9) Sa bag-ong kalibutan sang Dios, pahanabuon sing bug-os ang espirituwal kag pisikal nga pag-ayo paagi sa pagpatawad sang sala pasad sa halad gawad ni Jesus. Ang Kordero sang Dios, si Cristo Jesus, magatuytoy sa aton sa “mga tuburan sang tubig sang kabuhi,” kag ang Dios magapahid sang tagsa ka luha sa aton mga mata. (Bug. 7:14-17; 22:1, 2) Nian, matigayon pa gid naton ang katumanan sining tagna: “Ang pumuluyo indi magsiling, ‘Nagamasakit ako.’”​—Isa. 33:24.

19. Samtang balanse nga ginaatipan naton ang aton panglawas, ano ang ginapasalig sa aton?

¹⁹ Kumbinsido gid kita nga malapit na ang kaluwasan. Malangkagon nga ginahulat naton ang tion nga dulaon ni Jehova ang balatian kag kamatayon. Apang sa karon, makasalig gid kita nga ang aton mahigugmaon nga Amay magabulig sa aton agod mabatas naton ang mga kasakit kag mga balatian bangod ‘nagaulikid sia sa aton.’ (1 Ped. 5:7) Busa, atipanon naton ang aton panglawas apang himuon naton ini suno sa mga panuytoy sang inspirado nga Pulong sang Dios!

[Footnote]

Bilang Repaso

• Sin-o ang responsable sa balatian, kag sin-o ang makabulig sa aton nga madula ang mga epekto sini?

• Bisan natural lamang nga magkabalaka sa aton panglawas, ano ang dapat naton likawan?

• Ngaa ang aton ginapili nga pamaagi sa pagpabulong importante kay Jehova?

• Ano nga kaayuhan sa panglawas ang natigayon naton bangod ginatuman naton ang mga prinsipio sa Biblia?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Piktyur sa pahina 23]

Wala gintuga ang katawhan agod magbalatian kag magtigulang

[Piktyur sa pahina 25]

Bisan pa may problema sa panglawas, nalipay gihapon ang katawhan ni Jehova sa pagbantala