Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

Mahimo bala ma-disfellowship ang isa ka tawo sa Cristianong kongregasyon bangod sa pagbuhat sang kahigkuan subong sang mahimo matabo sa iya sa pagpakighilawas ukon lugak nga paggawi?

Huo, mahimo sikwayon ang isa ka indibiduwal sa kongregasyon kon di-mahinulsulon sia nga nagabuhat sing pagpakighilawas man, pila ka porma sang kahigkuan, ukon lugak ang paggawi. Ginsambit ni apostol Pablo ining tatlo ka sala lakip sa iban pa nga mga sala nga takus sa pag-disfellowship sang nagsulat sia: “Dayag ang mga buhat sang unod, kag ini amo ang pagpakighilawas, [kahigkuan], lugak nga paggawi . . . ginapaandaman ko kamo nga daan . . . nga ang mga nagabuhat sining mga butang indi makapanubli sang ginharian sang Dios.”—Galacia 5:19-21.

Ang pagpakighilawas (Griego, por·neiʹa) naaplikar sa ginadumilian nga pagpakigsekso sa gua sang Makasulatanhon nga pag-asawahay. Nagalakip ini sang pagpanghilahi, prostitusyon, kag paghulid sang mga indi kasal subong man ang pagpakigsekso paagi sa baba kag sa buli kag ang paghurikap sang kinatawo sang indibiduwal nga  indi tiayon sang isa. Ang isa ka tawo nga di-mahinulsulon nga nagapakighilawas indi dapat mangin bahin sang Cristianong kongregasyon.

Ang lugak nga paggawi (Griego, a·selʹgei·a) nagapatuhoy sa “kaulag; wala sing pagpugong; wala huya nga paggawi; binastos nga paggawi.” Ginhatagan sang The New Thayer’s Greek-English Lexicon sing kahulugan ang Griegong termino subong “di-mapunggan nga kailigbon, . . . pagpatuyang, pagkawalay huya, pagkawalay pagtahod.” Suno sa isa pa ka diksionaryo, ang lugak nga paggawi isa ka sahi sang paggawi nga “nagalapas sa tanan nga latid nga ginakabig nga kalahamut-an sang katilingban.”

Subong sang ginapakita sang bag-o lang nasambit nga mga kahulugan sining tinaga, ang “lugak nga paggawi” may yara duha ka elemento: (1) Ang paggawi mismo isa ka serioso nga paglapas sa mga kasuguan sang Dios, kag (2) ang panimuot sang nakasala walay pagtahod kag matampalason.

Busa, ang “lugak nga paggawi” indi lamang isa ka di-salapakon nga malain nga paggawi. Isa gid ini ka mabug-at nga paglapas sa mga kasuguan sang Dios kag nagapakita sing matampalason ukon matinamayon nga panimuot—isa ka panimuot nga nagapakita sing pagkawalay pagtahod ukon pagtamay pa gani sa awtoridad, sa mga kasuguan kag sa mga talaksan. Gin-angot ni Pablo ang lugak nga paggawi sa ginadumilian nga pagpakigsekso. (Roma 13:13, 14) Sanglit ang lugak nga paggawi ginlista sa Galacia 5:19-21 upod sa pila pa ka makasasala nga mga buhat nga magaupang sa isa sa pagpanubli sang Ginharian sang Dios, ang lugak nga paggawi isa ka rason sang pagsabdong kag posible nga pag-disfellowship sa isa gikan sa Cristianong kongregasyon.

Ang kahigkuan (Griego, a·ka·thar·siʹa) amo ang may pinakamasangkad nga kahulugan sa tatlo ka termino nga ginbadbad “pagpakighilawas,” “kahigkuan,” kag “lugak nga paggawi.” Nalakip sa sini ang bisan ano nga sahi sang kahigkuan—sa seksuwal nga mga butang, sa panghambal, sa buhat, kag sa espirituwal nga mga kaangtanan. Madamo nga mabug-at nga sala ang nalakip sa “kahigkuan.”

Subong sang narekord sa 2 Corinto 12:21, ang ginpatuhuyan ni Pablo amo ang mga “nakasala sang una apang wala naghinulsol sa ila ginhimo nga [kahigkuan] kag pagpakighilawas kag lugak nga paggawi.” Sanglit ang “kahigkuan” ginlista upod sa “pagkamakihilawason kag lugak nga paggawi,” may pila ka sahi sang kahigkuan nga nagakadapat sing hudisyal nga aksion. Apang ang kahigkuan isa ka masangkad nga termino nga nagalakip sa pila ka mga buhat nga indi man kinahanglan sing hudisyal nga aksion. Subong nga ang kahigko sang isa ka balay mahimo nga di-tanto ukon tuman gid karigna, ang kahigkuan may lainlain man nga kasangkaron.

Suno sa Efeso 4:19, si Pablo nagsiling nga may mga indibiduwal nga “nawad-an sang tanan nga igbalatyag sa maayo kag malain” amo nga “gintugyan nila ang ila kaugalingon sa malaw-ay nga paggawi sa pagbuhat sang tanan nga sahi sang kahigkuan nga may kakagod.” Gani, ginbutang ni Pablo ang “kahigkuan nga may kakagod” sa kategoriya sang lugak nga paggawi. Kon ang isa ka bawtismado nga tawo di-mahinulsulon nga nagabuhat sang “kahigkuan nga may kakagod,” mahimo sia sikwayon sa kongregasyon bangod sang tuman nga kahigkuan.

Halimbawa, ang isa ka magnobyahanay nagromansahanay sing madamo nga beses. Mahimo magdesisyon ang mga gulang nga bisan pa ining mga indibiduwal wala nagpakita sing matampalason nga panimuot nga palatandaan sang lugak nga paggawi, may yara kakagod sa ila paggawi. Sa amo makahimo sing hudisyal nga aksion ang mga gulang bangod nadalahig sa sini ang tuman nga kahigkuan. Makabig man nga tuman nga kahigkuan ang kaso sang isa ka tawo nga sulitsulit nga nagapakigsugilanon sa telepono sing binastos nga mga butang, ilabi na kon ginlaygayan na sia tuhoy sini.

Kinahanglan sang mga gulang ang paghantop kon nagahimo sining mga paghukom. Sa pagdesisyon kon bala kinahanglan ang hudisyal nga aksion ukon indi, dapat usisaon nila sing maayo kon ano gid ang natabo kag kon daw ano ini ka serioso. Indi ini basta lamang pag-akusar sing lugak nga paggawi kay bisan sin-o nga wala nagbaton sing Makasulatanhon nga laygay; ukon basta lamang pag-isip kon pila ka beses puede makahimo sang sala ang isa antes kinahanglan ang hudisyal nga aksion. Dapat mahalungon kag mapangamuyuon nga binagbinagon sang mga gulang ang tagsa ka sitwasyon kag hibaluon kon ano ang natabo kag kon pila ka beses ini ginhimo, ang sahi kag ang pagkaserioso sang sala, kag ang intension kag motibo sang nakasala.

Ang tuman nga kahigkuan wala lamang nagapatuhoy sa mga sala may kaangtanan sa sekso. Halimbawa, ang isa ka bawtismado nga bata nga lalaki  nanigarilyo sa malip-ot nga tion kag gintu-ad ini sa iya mga ginikanan. Determinado sia nga indi na manigarilyo liwat. Isa ini ka kahigkuan, apang indi pa makabig nga tuman nga kahigkuan ukon “kahigkuan nga may kakagod.” Mahimo bastante na ang Makasulatanhon nga laygay sang isa ukon duha ka gulang upod ang suporta sang mga ginikanan sang bata. Apang kon ang bata regular nga nagapanigarilyo, mangin isa ini ka hungod nga pagdagta sang unod, kag puede magporma sing isa ka hudisyal nga komite agod binagbinagon ining kaso sang tuman nga kahigkuan. (2 Corinto 7:1) Kon ang bata indi maghinulsol, ma-disfellowship sia.

Ang pila ka Cristiano nadalahig sa pagtan-aw sing pornograpiya. Makapaakig ini sa Dios, kag mahimo makibot ang mga gulang kon mahibaluan nila nga ginhimo ini sang isa ka masigkatumuluo. Apang indi tanan nga nagatan-aw sing pornograpiya kinahanglan ipatawag sang hudisyal nga komite. Halimbawa, ang isa ka utod nagtan-aw sang ginatawag nga soft-core (di-tanto ka detalyado) nga pornograpiya sing makapila ka beses. Nagbatyag sia sing kahuya, nagtu-ad sa isa ka gulang, kag namat-od nga indi na pagsuliton ining sala. Mahimo maghinakop ang gulang nga ang paggawi sang utod wala naglab-ot sa punto nga nangin “kahigkuan nga may kakagod,” kag wala man sia nagpakita sing matampalason nga panimuot, nga palatandaan sang lugak nga paggawi. Bisan pa indi na kinahanglan ang hudisyal nga aksion, ining sahi sang kahigkuan nagakinahanglan sing mabaskog nga Makasulatanhon nga laygay kag sing nagapadayon nga bulig ukon follow-up sang mga gulang.

Apang, ano abi kon ang isa ka Cristiano likom nga nagtan-aw sing makangilil-ad, makapanubo sa sekso nga pornograpiya sa sulod sang mga tinuig kag nagpanikasog gid sing lakas nga ihinago ining sala. Ining pornograpiya ayhan nagapakita sing paglugos sang isa ka gang, paghigot sa isa samtang nagapakigsekso, sadista nga pagpaantos, pagpintas sa mga babayi, ukon pornograpiya sa mga bata. Sang nadiskobrehan sang iban ang iya ginahimo, nahuya gid sia. Indi sia matampalason, apang mahimo pat-uron sang mga gulang kon bala nagiyan na sia sa sining mahigko gid nga bisyo kag nagbuhat sing “kahigkuan nga may kakagod,” buot silingon, tuman nga kahigkuan. Puede magporma sing isa ka hudisyal nga komite bangod nadalahig sa sini ang tuman nga kahigkuan. Mahimo i-disfellowship ang isa nga nakasala kon wala sia nagpakita sing diosnon nga paghinulsol kag sing determinasyon nga indi na magtan-aw liwat sing pornograpiya. Kon hagaron niya ang iban sa iya balay sa pagtan-aw sing pornograpiya—nga daw subong bala nga ginasakdag ini—ginapakita niya nga may yara sia matampalason nga panimuot nga palatandaan sang lugak nga paggawi.

Ang Makasulatanhon nga termino nga “lugak nga paggawi” masami nagapatuhoy sa mabug-at nga sala, nga masami may kaangtanan sa sekso. Sa pagpat-od sang lugak nga paggawi, dapat tan-awon sang mga gulang kon bala may pagkamatampalason, pagkawalay pagpugong, pagpatuyang, pagkawalay huya, kag makangilil-ad bisan sa talaksan sang publiko. Sa pihak nga bahin, ang mabug-at nga mga paglapas sa kasuguan ni Jehova nga nahimo sang isa ka tawo nga wala nagpakita sing pagkamatampalason mahimo nagadalahig sing “kakagod.” Ining mga kaso dapat desisyunan pasad sa tuman nga kahigkuan.

Ang pagdesisyon kon bala ang isa nakabuhat sing tuman nga kahigkuan ukon lugak nga paggawi isa ka serioso nga salabton, kay kabuhi ang nadalahig. Ang mga nagahukom sa sining mga kaso dapat mangin mapinangamuyuon kag mangabay sa Dios sang iya balaan nga espiritu, paghantop, kag paghangop. Kinahanglan huptan sang mga gulang ang kaputli sang kongregasyon kag dapat ipasad ang ila paghukom sa Pulong sang Dios subong man sa panuytoy sang “matutom kag mainandamon nga ulipon.” (Mateo 18:18; 24:45) Kag sa sining malaut nga mga adlaw, labi na gid nga kinahanglan dumdumon sang mga gulang ining mga pulong: “Tan-awa ninyo kon ano ang inyo ginahimo, bangod wala kamo nagahukom para sa tawo kundi para kay Jehova.”—2 Cronica 19:6.