Paraiso​—⁠Para Bala sa Imo?

“May kilala ako nga isa ka tawo nga nahiusa kay Cristo nga . . . ginsabnit pakadto sa paraiso.”​​​—⁠⁠2 CORINTO 12:​2-4.

1. Ano nga mga saad sa Biblia ang ginakalangkagan sang madamo?

PARAISO. Madumduman mo pa bala kon ano ang imo nabatyagan sang una mo nabatian ang saad sang Dios nga isa ka dutan-on nga paraiso? Mahimo nadumduman mo pa sang natun-an mo nga ‘ang mga mata sang mga bulag pamuklaton, ang mga igdulungog sang mga bungol mabuksan, kag ang kamingawan magabugwak’ sa bugana nga katahom. Kamusta naman sang natun-an mo ang tagna nga magaupdanay ang lobo kag kordero subong man ang tinday nga kanding kag leopardo? Wala bala ikaw nalipay sang mabasa mo nga ang napatay mo nga mga hinigugma buhion liwat kag may paglaum nga magpabilin sa sinang Paraiso?​​​—⁠⁠Isaias 11:⁠6; 35:​5, 6; Juan 5:​28, 29.

2, 3. (a) Ngaa masiling nga ang imo pasad-sa-Biblia nga paglaum indi walay basihan? (b) Ano pa ang isa naton ka basihan sang paglaum?

² Ang imo paglaum indi walay basihan. May rason nga magpati ikaw sa mga saad sang Biblia tuhoy sa sinang Paraiso. Halimbawa, nagasalig ka sa mga pulong ni Jesus sa ginlansang nga kriminal: “Mangin kaupod ko ikaw sa Paraiso.” (Lucas 23:43) Nagasalig ka sa saad: “May yara bag-ong mga langit kag bag-ong duta suno sa iya saad, kag sa sini magapuyo ang pagkamatarong.” Ginasaligan mo man ang saad nga pahiran sang Dios ang aton mga luha; wala na sing kamatayon; madula na ang kalisod, paghibi, kag kasakit. Buot sini silingon nga ang dutan-on nga paraiso magaluntad na liwat!​​​—⁠⁠2 Pedro 3:​13; Bugna 21:4.

³ Apang may isa pa ka basihan ining paglaum sa Paraiso nga ginapakigbahinan karon sang mga Cristiano sa bilog nga globo. Ano ini? Ang Dios naghimo sing isa ka espirituwal nga paraiso kag ginadala niya sa sini ang iya katawhan. Ang termino nga “espirituwal nga paraiso” mahimo daw teoriya lamang kag mabudlay hangpon, apang ining sahi sang paraiso gintagna, kag nagaluntad gid ini.

Isa ka Palanan-awon sang Paraiso

4. Ano nga palanan-awon ang ginsambit sang 2 Corinto 12:​2-4, kag sin-o ang mahimo nakabaton sini?

⁴ May kaangtanan sini, talupangda ang ginsulat ni apostol Pablo: “May kilala ako nga isa ka tawo nga nahiusa kay Cristo nga . . . ginsabnit pakadto sa ikatlo nga langit. Huo, may kilala ako nga amo sina nga tawo​​—⁠⁠kon sa lawas bala ukon sa gua sang lawas, wala ako makahibalo, nakahibalo ang Dios​​—⁠⁠nga sia ginsabnit pakadto sa paraiso kag nakabati sing di-mamitlang nga mga pulong nga indi tugot nga mitlangon sang tawo.” (2 Corinto 12:​2-4) Ini nga mga dinalan nagasunod sa mga bersikulo nga nagasugid sang pagdepensa ni Pablo sa iya pagkaapostol. Dugang pa, ang Biblia wala nagsambit sang iban nga tawo nga nakaeksperiensia sini, kag si Pablo lamang ang nagsugid sini sa aton. Busa mahimo gid nga si Pablo ang nakabaton sining palanan-awon. Sang ginhatagan sia ni Jehova sining palanan-awon, ano nga “paraiso” ang iya ginsudlan?​​​—⁠⁠2 Corinto 11:​5, 23-​31.

5. Ano ang wala nakita ni Pablo, kag busa ano ini nga sahi sang “paraiso”?

⁵ Wala ginapahangop sang konteksto nga ang “ikatlo nga langit” nagapatuhoy sa atmospera sang aton globo, ni sa kahawaan ukon sa bisan anong uniberso nga ginasiling sang mga astropisiko. Masami ginagamit sang Biblia ang numero nga tatlo subong empasis, kabaskog, ukon dugang nga puersa. (Manugwali 4:​12; Isaias 6:⁠3; Mateo 26:​34, 75; Bugna 4:8) Busa, ang nakita ni Pablo sa palanan-awon, ginpataas ukon ginbayaw. Espirituwal yadto.

6. Ano nga hitabo sa maragtas ang nagahatag sing paghantop sa nakita ni Pablo?

⁶ Antes sini, ang mga tagna sang Biblia nagahatag sa aton sing paghantop. Sang ang iya dumaan nga katawhan nangin di-matutom sa iya, nagdesisyon ang Dios nga tugutan ang mga Babilonianhon nga salakayon ang Juda kag Jerusalem. Nagresulta ini sa ila pagkahapay sang 607 B.⁠C.⁠E.,  suno sa kronolohiya sang Biblia. Ang tagna nagsiling nga ang duta magapabilin nga nahapay sa sulod sang 70 ka tuig; nian tugutan sang Dios ang mahinulsulon nga mga Judiyo nga magbalik kag ipasag-uli ang matuod nga pagsimba. Natabo ini sang 537 B.⁠C.⁠E. padayon. (Deuteronomio 28:​15, 62-​68; 2 Hari 21:10-​15; 24:12-​16; 25:​1-4; Jeremias 29:10-​14) Apang, ano naman ang natabo sa duta? Sa sulod sang 70 ka tuig, nangin duog ini sang ilahas nga mga tanom, sang kigas nga mga duta, kag ginpuy-an sang mga chakal. (Jeremias 4:​26; 10:22) Walay sapayan, may amo sini nga saad: “Pat-od nga lipayon ni Jehova ang Sion. Pat-od gid nga lipayon niya ang tanan niya nga nahapay nga mga duog, kag himuon niya ang iya kahanayakan kaangay sang Eden kag ang iya desyerto nga kapatagan kaangay sang hardin [ukon Paraiso, sa Septuagint] ni Jehova.”​​—⁠⁠Isaias 51:⁠3; footnote sa Rbi8-E.

7. Ano ang matabo pagkatapos sang 70 ka tuig nga pagkahapay?

⁷ Natabo ini pagkatapos sang 70 ka tuig. Bangod sa pagpakamaayo sang Dios, nagbag-o ang mga kahimtangan. Handurawa ini: “Ang kamingawan kag ang duta nga kigas magakasadya, kag ang desyerto nga kapatagan magakalipay kag magapamulak subong sang safron. Sa walay kapaslawan ini magapamulak, kag magakalipay gid nga may kasadya kag inamba. . . . Ang piang magataklad subong sang lalaki nga usa, kag ang dila sang apa magaamba sa kalipay. Kay ang mga tubig magabugwak sa kamingawan, kag ang mga suba sa desyerto nga kapatagan. Kag ang duta nga nagkigas sa init mangin subong sang danaw sang tubig, kag ang uhaw nga duta subong sang mga tuburan sang tubig. Sa puluy-an sang mga chakal, nga isa ka duog-palahuwayan para sa ila, mangin may berde nga hilamon upod ang mga tabun-ak kag mga tanom nga papiro.”​​—⁠⁠Isaias 35:1-7.

Isa ka Katawhan nga Ginpasag-uli kag Ginbag-o

8. Paano naton nahibaluan nga ang Isaias kapitulo 35 naaplikar sa mga tawo?

⁸ Daw ano nga pagbag-o! Halin sa pagkahapay pakadto sa paraiso. Apang, ginpakita sini kag sang iban pa masaligan nga mga tagna nga may yara man pagbag-o nga matabo sa mga tawo, kaanggid sa isa ka nahapay nga duta nga nangin mauyahon. Ngaa masiling naton ina? Bueno, ginpatalupangod ni Isaias ang “mga tinubos ni Jehova,” nga magabalik sa ila duta “nga nagasinggit sa kalipay” kag magaagom sila sing “kasadya kag kalipay.” (Isaias 35:10) Naaplikar ini, indi sa literal nga duta, kundi sa mga tawo. Dugang pa, nagtagna man si Isaias sa iban nga teksto tuhoy sa katawhan nga ipasag-uli sa Sion: “Tawgon sila nga dalagku nga mga kahoy sang pagkamatarong, ang tinanom ni Jehova . . . Kay subong  nga ang duta nagapatubo sang iya tugdo, . . . pahanabuon sang Soberanong Ginuong Jehova ang pagpanugdo sang pagkamatarong kag sang kadayawan sa atubangan sang tanan nga pungsod.” Si Isaias nagsiling man tuhoy sa katawhan sang Dios: “Si Jehova magatuytoy sa imo sing dalayon . . . , kag sia magapabakod sang imo mismo mga tul-an; kag mangin kaangay ka sang hardin nga natubigan sing maayo.” (Isaias 58:11; 61:​3, 11; Jeremias 31:10-12) Busa, subong nga ang palibot sang literal nga duta magauswag, may mga pagbag-o man nga matabo sa napasag-uli nga Judiyong katawhan.

9. Ano nga “paraiso” ang nakita ni Pablo, kag san-o ini natuman?

⁹ Ini nga maragtas nagabulig sa aton nga mahangpan kon ano ang nakita ni Pablo sa palanan-awon. May kaangtanan ini sa Cristianong kongregasyon, nga gintawag niya nga “palangumhan sang Dios” nga mangin mabungahon. (1 Corinto 3:9) San-o matuman ining palanan-awon? Gintawag ni Pablo ang iya nakita nga isa ka ‘bugna,’ nga mahanabo sa palaabuton. Nakahibalo sia nga pagkatapos sang iya kamatayon magalapnag gid ang apostasya. (2 Corinto 12:⁠1; Binuhatan 20:​29, 30; 2 Tesalonica 2:​3, 7) Samtang ang mga apostata nagamadinalag-on kag daw nagapangibabaw sa ila, indi gid mangin subong sang isa ka nagapamulak nga hardin ang matuod nga mga Cristiano. Apang, magaabot ang tion nga bayawon liwat ang matuod nga pagsimba. Ipasag-uli ang katawhan sang Dios agod nga “ang mga matarong magasilak sing masanag subong sang adlaw sa ginharian sang ila Amay.” (Mateo 13:24-30, 36-43) Natabo gid ini mga pila ka tuig pagkatapos matukod ang Ginharian sang Dios sa langit. Kag sa pagligad sang mga dekada, nangin maathag katama nga ginaagom sang katawhan sang Dios ang isa ka espirituwal nga paraiso, nga nakita ni Pablo sa sina nga palanan-awon.

10, 11. Ngaa masiling naton nga yara kita sa espirituwal nga paraiso walay sapayan sang aton pagkadihimpit?

¹⁰ Matuod, nakahibalo kita nga subong indibiduwal indi kita himpit, amo nga indi kita makibot kon ngaa nagautwas kon kaisa ang mga problema, kaangay man sang natabo sa mga Cristiano sang panahon ni Pablo. (1 Corinto 1:​10-​13; Filipos 4:​2, 3; 2 Tesalonica 3:​6-​14) Apang, hunahunaa ang espirituwal nga paraiso nga ginaagom naton karon. Kon ikomparar sa aton anay malain nga kahimtangan sa espirituwal kag moral, naayo na kita karon sa espirituwal. Kag ipaanggid ang aton anay gutom nga kahimtangan sa aton karon kahimtangan nga napakaon sing maayo sa espirituwal. Sa baylo nga ginabudlayan sa daw kigas nga duta sa espirituwal, natigayon sang katawhan sang Dios ang iya kahamuot kag ang nagaulan nga mga pagpakamaayo. (Isaias 35:​1, 7) Sa baylo nga mabulag sa sulod sang daw bartolina nga kadulom sa espirituwal, nakita naton ang kapawa sang kahilwayan kag ang kahamuot sang Dios. Madamo sang daw bungol anay sa mga tagna sang Biblia ang nakabati na karon nga may paghangop sa ginasiling sang Kasulatan.  (Isaias 35:5) Halimbawa, minilyon ka Saksi ni Jehova sa bug-os nga globo ang nakatuon sang tagna ni Daniel, sing bersikulo por bersikulo. Pagkatapos sini ginbinagbinag nila sing detalyado ang tagsa ka kapitulo sang tulun-an nga Isaias sa Biblia. Indi bala nga ining makapapagsik sa espirituwal nga mga pagkaon isa ka pamatuod sang aton espirituwal nga paraiso?

¹¹ Hunahunaa man ang mga pagbag-o sa ila pamatasan samtang ginapanikasugan sang sinsero nga mga tawo nga may lainlain nga ginhalinan nga hangpon kag iaplikar ang Pulong sang Dios. Sa pagkamatuod, ginpanikasugan gid nila nga dulaon ang ila anay sapatsapaton nga mga pamatasan. Ayhan nagmadinalag-on ka sa paglandas sini, kag subong man ang imo mga kauturan sa espirituwal. (Colosas 3:​8-​14) Busa, samtang nagapakig-upod ka sa mga Saksi ni Jehova, kaupod mo ang mga tawo nga nangin mas mahidaiton kag mas mabuot. Indi pa sila himpit, apang pat-od nga indi sila malaragway nga daw subong sang mapintas nga mga leon ukon mabangis nga mga sapat. (Isaias 35:9) Ano ang ginapakita sining malinong kag mahidaiton nga espirituwal nga pagpakig-upod? Maathag nga ginaagom naton ang espirituwal nga kahimtangan nga nagakaigo nga ginatawag naton nga espirituwal nga paraiso. Kag ang aton espirituwal nga paraiso nagalandong sang isa ka dutan-on nga paraiso nga aton agumon kon magpabilin kita nga mainunungon sa Dios.

12, 13. Ano ang dapat naton himuon agod makapabilin sa aton espirituwal nga paraiso?

¹² Apang, may isa ka butang nga indi naton dapat pagkalimtan. Ginsilingan sang Dios ang mga Israelinhon: “Tumanon ninyo ang bug-os nga kasuguan nga ginasugo ko sa inyo sini nga adlaw, agod nga magbakod kamo kag magsulod kag magtag-iya sang duta.” (Deuteronomio 11:8) Ini nga duta ginsambit man sa Levitico 20:​22, 24: “Tumanon ninyo ang tanan ko nga mga sugo kag ang tanan ko nga hudisyal nga mga desisyon kag himuon ninyo ini, agod indi kamo pag-isuka sang duta nga dalhan ko sa inyo agod puy-an ninyo. Busa nagsiling ako sa inyo: ‘Kamo, sa inyo bahin, magatag-iya sang ila duta, kag ako, sa akon bahin, magahatag sini sa inyo agod magtag-iya sini, isa ka duta nga ginailigan sang gatas kag dugos.’” Huo, ang pagpanag-iya sa Ginsaad nga Duta nagadepende sa isa ka maayo nga kaangtanan kay Jehova nga Dios. Bangod yadto sa indi pagtuman sang mga Israelinhon sa iya amo nga gintugutan sang Dios ang mga Babilonianhon nga sakupon sila kag kuhaon sila sa ila puluy-an.

¹³ Madamo kita sing naluyagan gid sa aton espirituwal nga paraiso. Ang palibot makalilipay kag malinong. May paghidait kita sa mga Cristiano nga nagpanikasog sa paglandas sang ila sapatsapaton nga mga batasan. Nagapanikasog sila nga mangin mainayuhon kag mabinuligon. Walay sapayan, ang pagpabilin sa aton espirituwal nga paraiso indi lamang pagtigayon sing maayo nga kaangtanan sa sining mga tawo. Kinahanglan nga may maayo man kita nga kaangtanan kay Jehova kag ginahimo naton ang iya kabubut-on. (Miqueas 6:8) Boluntaryo kita nga nagsulod sa sining espirituwal nga paraiso, apang sarang kita maanod paggua​​—⁠⁠ukon pagguaon​​—⁠⁠kon indi kita manghikot agod tipigan ang aton kaangtanan sa Dios.

14. Ano ang makabulig sa aton agod makapabilin kita sa espirituwal nga paraiso?

¹⁴ Ang isa ka importante nga butang nga makabulig sa aton amo nga dapat kita magpadayon nga mapalig-on sang Pulong sang Dios. Talupangda ang malaragwayon nga pinamulong sa Salmo 1:1-3: “Malipayon ang tawo nga wala nagalakat sa laygay sang mga malauton . . . Kundi ang iya kalipay yara sa kasuguan ni Jehova, kag sa iya kasuguan nagabasa sia sing mahinay sa adlaw kag gab-i. Kag pat-od nga mangin kaangay sia sang kahoy nga natanom sa ubay sang mga kasulgan sang tubig, nga nagapamunga sa iya panag-on kag ang iya dahon indi malaya, kag ang tanan nga ginahimo niya magamadinalag-on.” Dugang pa, ang pasad-sa-Biblia nga mga publikasyon sang matutom kag mainandamon nga ulipon nga klase nagaaman sing espirituwal nga pagkaon sa espirituwal nga paraiso.​​​—⁠⁠Mateo 24:45-​47.

Pabakura ang Imo Pagtamod sa Paraiso

15. Ngaa indi si Moises ang nagtuytoy sa mga Israelinhon pasulod sa Ginsaad nga Duta, apang ano ang iya nakita?

¹⁵ Binagbinaga ang isa pa ka laragway sang Paraiso. Pagkatapos sang 40 ka tuig nga pagpanglakatan sang Israel sa kahanayakan, gintuytuyan  sila ni Moises sa Kapatagan sang Moab, sidlangan sang Suba Jordan. Bangod sang nahimo ni Moises nga sayop, nagdesisyon si Jehova nga indi si Moises ang magatuytoy sa Israel patabok sa Jordan. (Numeros 20:​7-​12; 27:​12, 13) Nangabay si Moises sa Dios: “Tuguti ako, palihug, nga makatabok kag makita ang maayo nga duta nga yara sa tabok sang Jordan.” Bisan pa indi sia makasulod sa sini, sang makataklad na sia sa Bukid Pisga kag makita ang nanuhaytuhay nga bahin sadtong duta, maathag nga narealisar ni Moises nga isa yadto ka “maayo nga duta.” Ano sa banta mo ang hitsura sadto nga duta?​​—⁠⁠Deuteronomio 3:25-27.

16, 17. (a) Ano ang kinatuhayan sang Ginsaad nga Duta sang dumaan nga tion kag karon? (b) Ngaa makapati kita nga ang Ginsaad nga Duta kaangay anay sa isa ka paraiso?

¹⁶ Kon ibase mo ang imo pagtamod sa kon ano na karon ang hitsura sining rehiyon, mahimo nga mahanduraw mo ang isa ka lamgod kag balasbalason nga duta, batuhon nga mga desyerto, kag nagatagiti nga init. Apang, may rason kita nga magpati nga inang bug-os nga rehiyon tuhay gid sang panahon sang Biblia. Sa magasin nga Scientific American, ang eksperto sa tubig-kag-duta nga si Dr. Walter C. Lowdermilk nagpaathag nga ang duta sa sining rehiyon “ginguba sang isa ka libo ka tuig nga pag-abuso.” Ining agronomista nagsulat: “Ang ‘desyerto’ nga nagbulos sa isa anay ka mauyahon nga duta resulta sang binuhatan sang tawo, indi sang kinaugali.” Sa katunayan, ginpakita sang iya pagtuon nga “ining duta isa anay ka matahom nga paraiso.” Maathag nga ang pag-abuso sang tawo amo ang nagguba sa isa anay ka “matahom nga paraiso.”⁠⁠ *

¹⁷ Sa pagbinagbinag sang imo nabasa sa Biblia, makita mo nga husto ini nga opinyon. Dumduma ang ginpasalig ni Jehova sa katawhan paagi kay Moises: “Ang duta nga padulong sa sini magatabok kamo sa pagtag-iya sini isa ka duta sang kabakuluran kag mga nalupyakan. Nagainom ini sing tubig sa ulan sang langit; isa ka duta nga ginaatipan ni Jehova nga imo Dios.”​​—⁠⁠Deuteronomio 11:8-12.

18. Paano nahatagan sing ideya ang gintapok nga mga Israelinhon tuhoy sa mangin hitsura sang Ginsaad nga Duta suno sa ginsiling sang Isaias 35:2?

¹⁸ Tuman ka mauyahon kag mabungahon ang Ginsaad nga Duta amo nga ang basta pagsambit lamang sa pila ka lugar sini makapahanumdom na sang kaangay paraiso nga mga kahimtangan. Makita ini sa tagna sang Isaias kapitulo 35, nga may una nga katumanan sang ang mga Israelinhon nagbalik gikan sa Babilonia. Si Isaias nagtagna: “Sa walay kapaslawan ini magapamulak, kag magakalipay gid ini nga may kasadya kag inamba. Ang himaya sang Lebanon ihatag sa iya, ang pagkahalangdon sang Carmel kag sang Saron. Makita nila ang himaya ni Jehova, ang pagkahalangdon sang Dios naton.” (Isaias 35:2) Ang pagsambit sa Lebanon, Carmel, kag Saron pat-od nga nagpahanumdom anay sa mga Israelinhon  sang isa ka makaalayaw kag matahom nga lugar.

19, 20. (a) Ilaragway ang dumaan nga Saron? (b) Ano ang isa ka paagi agod mapabakod naton ang aton paglaum sa Paraiso?

¹⁹ Binagbinaga ang Saron, isa ka patag sa higad baybay sa ulot sang mga bungyod sang Samaria kag sang Daku nga Dagat, ukon sang Mediteraneo. (Tan-awa ang laragway sa pahina 10.) Kilala ini bangod sa katahom kag pagkamauyahon. Bangod natubigan sing maayo, nagakaigo ini nga mangin halalban, apang may mga kagulangan ini sang kahoy nga oak sa naaminhan nga bahin. (1 Cronica 27:29; Ambahanon ni Solomon 2:⁠1; Isaias 65:10) Busa ang Isaias 35:2 nagatagna sing isa ka pagpasag-uli kag sing isa ka duta nga nagapamukadkad sa katahom, amo kon ngaa daw isa ka paraiso. Ina nga tagna nagapatuhoy man sa isa ka makalilipay nga espirituwal nga paraiso, nahisuno sa nakita sang ulihi ni Pablo sa palanan-awon. Sa katapusan, ining tagna upod ang iban pa nga tagna nagapabakod sang aton paglaum sa isa ka dutan-on nga paraiso para sa katawhan.

²⁰ Samtang nagapuyo kita sa aton espirituwal nga paraiso, mapabakod naton ang aton apresasyon sa sini kag ang aton paglaum sa isa ka Paraiso sa duta. Paano? Paagi sa pagpadalom sang aton paghangop sa aton mga ginabasa sa Biblia. Ang mga paglaragway kag mga tagna sa Biblia masami nagasambit sing espesipiko nga mga lokasyon. Luyag mo bala mahangpan sing maayo kon diin ini anay kag kon ano anay ang kaangtanan sini sa iban pa nga mga rehiyon? Sa masunod nga artikulo, binagbinagon naton kon paano ka makabenepisyo sa paghimo sini.

[Nota]

Madumduman Mo Bala?

• Ano nga “paraiso” ang nakita ni apostol Pablo sa palanan-awon?

• Ano ang una nga katumanan sang Isaias kapitulo 35, kag paano ini naangot sa nakita ni Pablo sa palanan-awon?

• Paano naton mapabakod ang aton apresasyon sa aton espirituwal nga paraiso kag ang aton paglaum sa dutan-on nga paraiso?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 10]

Ang Patag sang Saron, isa ka mauyahon nga duog sa Ginsaad nga Duta

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Retrato sa pahina 12]

Narealisar ni Moises nga isa yadto ka “maayo nga duta”