Kaugdang—Isa ka Kinaiya nga Nagapalambo sang Paghidait

Daw ano ka makalilipay ang kalibutan kon ang tanan nagapakita sang kaugdang. Ang mga indibiduwal mangin indi palakumod, ang mga miembro sang pamilya indi makiawayon, ang mga korporasyon wala nagapaindisanay, kag ang mga pungsod indi maawayon. Luyag mo bala magpuyo sa sini nga kalibutan?

ANG matuod nga mga alagad ni Jehova nga Dios nagahanda sa iya ginsaad nga bag-ong kalibutan, diin ang kaugdang tamdon sa kabilugan, indi subong kaluyahon, kundi subong kabakod kag maayo nga kinaiya. (2 Pedro 3:13) Sa katunayan, ginapalambo nila ang kaugdang bisan karon. Ngaa? Ilabi na bangod amo ini ang ginapatuman ni Jehova sa ila. Ang iya manalagna nga si Miqueas nagsulat: “Ginsiling niya sa imo, O dutan-on nga tawo, ang maayo. Kag ano bala ang ginapatuman ni Jehova sa imo kundi ang paghimo sing katarungan kag ang paghigugma sa kaayo kag ang paglakat sing maugdang upod sa imo Dios?”​—⁠Miqueas 6:⁠8.

Ang kaugdang mahimo magkahulugan sing pila ka butang, subong sang indi pagpahambog, ukon pagpabugal, kag indi pagpadayawdayaw sa mga ikasarang, hinimuan, kag pagkabutang sang isa. Suno sa isa ka reperensia, ang kaugdang nagakahulugan man sing  “pagpabilin sa sulod sang mga dulunan.” Ang maugdang nga tawo nagapabilin sa sulod sang mga dulunan sang maayo nga paggawi. Ginabaton man niya nga may mga limitasyon sa kon ano ang iya dapat himuon kag sarang himuon. Nahibaluan niya nga may mga butang nga sa sini wala sia sing kinamatarong. Pat-od gid nga naluyagan naton ang maugdang nga mga tawo. “Wala na sing butang nga mas kalahamut-an pa sangsa matuod nga kaugdang,” sulat sang Ingles nga mamalaybay nga si Joseph Addison.

Ang kaugdang indi isa ka kinaugali nga kinaiya sang di-himpit nga mga tawo. Dapat naton panikasugan agod mapalambo ini nga kinaiya. Sa pagpalig-on sa aton, ginalaragway sang Pulong sang Dios ang pila ka hitabo nga nagailustrar sang kaugdang sa nanuhaytuhay nga porma sini.

Duha ka Maugdang nga Hari

Ang isa sang labing matutom nga mga alagad ni Jehova amo si David, nga pamatan-on pa sang ginhaplas sia subong palaabuton nga hari sang Israel. Pagkatapos sadto, gin-ipit sing daku si David sang nagagahom nga si Hari Saul paagi sa pagtinguha nga patyon sia kag napilitan sia nga magkabuhi subong isa ka laaslaas.​—⁠1 Samuel 16:​1, 11-​13; 19:​9, 10; 26:​2, 3.

Bisan sa idalom sadtong mga kahimtangan, nahibaluan ni David nga may mga limitasyon sa kon ano ang iya dapat himuon sa pag-amlig sang iya kabuhi. Sa isa ka higayon sa kahanayakan, wala gintugutan ni David nga halitan ni Abisai ang nagakatulog nga si Hari Saul, sa pagsiling: “Malayo nga matabo, sa akon bahin, gikan sa pagtamod ni Jehova, nga untayon ang akon kamot batok sa hinaplas ni Jehova!” (1 Samuel 26:​8-​11) Nahibal-an ni David nga wala sia sing kinamatarong nga kuhaon si Saulo gikan sa pagkahari. Sa amo, ginpakita ni David ang kaugdang sa sining higayon paagi sa pagpabilin sa sulod sang mga dulunan sang nagakaigo nga paggawi. Subong man, ang mga alagad sang Dios karon nakahibalo nga “gikan sa pagtamod ni Jehova,” may mga butang nga indi gid nila sarang mahimo, bisan pa nataya ang kabuhi sang tawo.​—⁠Binuhatan 15:​28, 29; 21:⁠25.

Ang anak ni Hari David nga si Solomon nagpadayag man sing kaugdang subong pamatan-on, apang sa medyo tuhay nga paagi. Sang ginpalingkod sa trono si Solomon, nagbatyag sia nga di-sangkol sa pag-abaga sa mabug-at nga katungdanan sang hari. Sia nangamuyo: “Jehova nga akon Dios, ikaw mismo ang naghimo nga hari sa imo alagad subong tal-us ni David nga akon amay, kag ako isa lamang ka diutay nga bata. Indi ako makahibalo kon paano magguwa kag kon paano magsulod.” Maathag nga nahibal-an ni Solomon ang kakulang niya sing ikasarang kag eksperiensia. Kon amo maugdang sia, wala magpahambog, ukon magpabugal. Nangabay si Solomon kay Jehova sing paghantop, kag ginhatag ang iya pangabay.​—⁠1 Hari 3:​4-12.

Ang Mesias kag ang Iya Manugpakilala

Kapin sa 1,000 ka tuig pagkatapos sang panahon ni Solomon, si Juan Bautista naghanda sing dalan para sa Mesias. Subong manugpakilala sang Isa nga Hinaplas, gintuman ni Juan ang tagna sa Biblia. Mahimo niya kuntani ginpadayawdayaw ang iya pribilehiyo. Mahimo man kuntani ginpadunggan ni Juan ang iya kaugalingon bangod paryente sia sang Mesias. Apang ginsilingan ni Juan ang iban nga indi sia takus bisan sa paghubad sang sandalyas ni Jesus. Kag sang ginpresentar ni Jesus ang iya kaugalingon agod magpabawtismo sa Suba Jordan, si Juan nagsiling: “Ako amo ang kinahanglan nga bawtismuhan mo, kag nagakari ka sa akon?” Ginapakita sini nga si Juan indi bugalon nga tawo. Maugdang sia.​—⁠Mateo 3:​14; Malaquias 4:​5, 6; Lucas 1:​13-​17; Juan 1:​26, 27.

Sang nabawtismuhan na si Jesus, ginsugdan niya ang bug-os tion nga ministeryo, nga nagabantala sing maayong balita sang Ginharian sang Dios. Bisan pa si Jesus isa ka himpit nga tawo, sia nagsiling: “Indi ako makahimo sing bisan isa ka butang sa akon kaugalingon . . . Ginatinguhaan ko, indi ang akon kabubut-on, kundi ang kabubut-on niya nga nagpadala sa akon.” Dugang pa, wala magtinguha si Jesus nga padunggan sang mga tawo, kundi ginhatag niya kay Jehova ang himaya sa tanan nga butang nga iya ginhimo. (Juan 5:​30, 41-44) Daw ano nga kaugdang!

Maathag, nian, nga ang matutom nga mga alagad ni Jehova​—⁠subong nanday David, Solomon, Juan Bautista, kag bisan gani ang himpit nga tawo nga si Jesucristo​—⁠nagpakita sing kaugdang. Wala sila magpadayaw, wala magpabugal, ukon magpahambog, kag nagpabilin sila sa sulod sang nagakaigo nga mga dulunan. Ang ila mga huwaran tuman na nga mga rason agod palambuon kag ipakita sang mga alagad ni Jehova karon ang kaugdang. Apang, may iban pa nga mga rason sa paghimo sini.

Sa sining magamo nga panag-on sa maragtas sang katawhan, ang kaugdang isa ka kinaiya nga may daku nga balor sa matuod nga mga Cristiano.  Nagabulig ini sa isa nga may paghidait upod kay Jehova nga Dios, sa mga isigkatawo, kag sa kaugalingon.

Paghidait Upod kay Jehova nga Dios

Ang paghidait upod kay Jehova posible lamang kon magpabilin kita sa mga dulunan nga ginpahamtang niya para sa matuod nga pagsimba. Ang aton unang mga ginikanan, sanday Adan kag Eva, naglampas sa mga dulunan nga ginpahamtang sang Dios, kag sila ang una nga mga tawo nga nangin di-maugdang. Nadula nila ang ila maayo nga tindog kay Jehova, subong man ang ila puluy-an, ang ila palaabuton, kag ang ila kabuhi. (Genesis 3:​1-5, 16-​19) Daku gid nga bili ang ila ginbayad!

Magtuon kita gikan sa kapaslawan nanday Adan kag Eva, kay ang matuod nga pagsimba nagapahamtang sing mga limitasyon sa kon paano kita dapat maggawi. Halimbawa, ang Biblia nagasiling nga “bisan ang mga makihilawason, ukon mga sumilimba sa idolo, ukon mga makihilahion, ukon mga lalaki nga gingamit ang kaugalingon para sa di-kinaugali nga mga katuyuan, ukon mga lalaki nga nagahulid sa mga lalaki, ukon mga makawat, ukon mga tawo nga mahamkunon, ukon mga palahubog, ukon mga mapasipalahon, ukon mga nagapangilkil indi makapanubli sang ginharian sang Dios.” (1 Corinto 6:​9, 10) Maalamon nga ginpahamtang ni Jehova ining mga limitasyon para sa aton kaayuhan, kag nagapakita kita sing kaalam paagi sa pagpabilin sa sulod sining mga dulunan. (Isaias 48:​17, 18) Ang Hulubaton 11:2 nagasiling sa aton: “Ang kaalam yara sa mga maugdang.”

Ano abi kon ang isa ka relihioso nga organisasyon magasiling sa aton nga mahimo kita makalampas sa sining mga dulunan kag sa gihapon matigayon ang paghidait upod sa Dios? Ina nga organisasyon nagatinguha sa pagpatalang sa aton. Sa pihak nga bahin, ang kaugdang nagabulig sa aton nga mapalambo ang suod nga kaangtanan kay Jehova nga Dios.

Paghidait Upod sa mga Isigkatawo

Ang kaugdang nagapalambo man sing mahidaiton nga mga kaangtanan sa iban. Halimbawa, kon ang mga ginikanan nagapahamtang sing maayo nga halimbawa sang pagkakontento sa ila mga kinahanglanon kag sa pag-una sa espirituwal nga mga butang, mahimo gid nga ilugon sang ila mga anak ang amo man nga panimuot. Nian, mas mahapos para sa mga pamatan-on nga mangin kontento, bisan pa nga indi nila pirme makuha ang luyag nila. Magabulig ini sa ila nga magkabuhi sing maugdang, kag ang pagkabuhi sang pamilya mangin mas malinong.

Ang mga manugdumala kinahanglan ilabi na  nga mangin maugdang kag indi mag-abuso sa ila awtoridad. Halimbawa, ang mga Cristiano ginasugo: “Indi maglampas sa mga butang nga nasulat.” (1 Corinto 4:⁠6) Nahibaluan sang mga gulang sa kongregasyon nga indi nila dapat ipilit sa iban ang ila personal nga mga luyag. Sa baylo, ginagamit nila ang Pulong sang Dios subong sadsaran sa pagpalig-on sang nagakaigo nga dalanon may kaangtanan sa paggawi, pamayo, pamustora, ukon kalingawan. (2 Timoteo 3:​14-​17) Kon makita sang mga miembro sang kongregasyon nga ang mga gulang nagasunod sa Makasulatanhon nga mga dulunan, nagapalambo ini sing pagtahod sa sining mga lalaki kag nagaamot sa mainit, mahigugmaon, kag mahidaiton nga espiritu sa kongregasyon.

Paghidait sa Kaugalingon

Ang mga maugdang ginapadyaan sing nasulod nga paghidait. Ang maugdang nga indibiduwal indi ambisyuso. Wala ini nagakahulugan nga wala sia sing personal nga mga tulumuron. Halimbawa, mahimo niya handumon ang dugang pa nga mga pribilehiyo sang pag-alagad, apang nagahulat sia sa Dios, kag ang bisan anong Cristianong pribilehiyo nga mabaton niya ginapadungog niya kay Jehova. Wala ini ginatamod subong personal nga mga hinimuan. Ginapasuod pa sini ang maugdang nga tawo kay Jehova, “ang Dios sang paghidait.”​—⁠Filipos 4:⁠9.

Pananglitan nagabatyag kita nga kon kaisa ginlampasan kita sang iban nga tawo. Indi bala mas maayo nga malampasan kita bangod maugdang kita sangsa magkuha sing igtalupangod sa aton kaugalingon sa di-maugdang nga paagi? Ang maugdang nga mga indibiduwal indi ambisyuso. Sa amo, may paghidait sila sa ila kaugalingon, nga mapuslanon para sa emosyonal kag pisikal nga kaayuhan.

Pagpalambo kag Paghupot Sing Kaugdang

Sanday Adan kag Eva nangin di-maugdang​—⁠isa ka kinaiya nga ginliton nila sa ila kaanakan. Ano ang makabulig sa aton agod malikawan ang sayop nga ginhimo man sang aton una nga mga ginikanan? Paano naton mapalambo ang maayong kinaiya nga kaugdang?

Una, ang sibu nga paghangop sa aton posisyon may kaangtanan kay Jehova, ang Manunuga sang uniberso, magabulig sa aton. Anong personal nga hinimuan ang masiling naton nga mapaanggid gid sa mga hinimuan sang Dios? Ginpamangkot ni Jehova ang iya matutom nga alagad nga si Job: “Diin ka bala sang ginpasad ko ang duta? Sugiri ako, kon nahibaluan mo ang paghangop.” (Job 38:⁠4) Indi makasabat si Job. Indi bala nga limitado man kita sa ihibalo, ikasarang, kag eksperiensia? Indi bala mapuslanon para sa aton nga batunon ang aton mga limitasyon?

Dugang pa, ang Biblia nagasugid sa aton: “Ang duta iya ni Jehova kag ang tanan nga yara diri, ang mabungahon nga duta kag ang mga nagapuyo sa sini.” Nagalakip ini sang “tagsa ka talunon nga sapat sa kagulangan, ang mga sapat sa ibabaw sang isa ka libo nga kabukiran.” Si Jehova makasiling: “Ang pilak akon, kag ang bulawan akon.” (Salmo 24:1; 50:10; Hageo 2:⁠8) Anong mga pagkabutang ang mapakita naton nga mapaanggid sa iya ni Jehova? Ti, bisan ang pinakamanggaranon nga tawo wala sing rason nga ipabugal ang iya mga ginapanag-iyahan! Busa, maalamon nga sundon ang inspirado nga laygay ni apostol Pablo sa mga Cristiano sa Roma: “Paagi sa di-bagay nga kaayo nga ginhatag sa akon nagasiling ako sa tagsatagsa sa inyo nga indi maghunahuna sing labaw sa iya kaugalingon sangsa kinahanglan hunahunaon.”​—⁠Roma 12:⁠3.

Subong mga alagad sang Dios nga nagahandum nga mapalambo ang kaugdang, dapat kita mangamuyo sing mga bunga sang espiritu​—⁠gugma, kalipay, paghidait, pagkamainantuson, pagkalulo, pagkaayo, pagtuo, pagkakalmado, pagpugong-sa-kaugalingon. (Lucas 11:13; Galacia 5:​22, 23) Ngaa? Bangod ginapahapos sang tagsa sining mga kinaiya nga mangin maugdang kita. Halimbawa, ang gugma sa aton mga isigkatawo magabulig sa aton nga batuan ang huyog sa pagpabugal ukon sa pagpahambog. Kag ang pagpugong-sa-kaugalingon magapadulog kag magapahunahuna sa aton antes kita manghikot sing di-maugdang.

Maghalong gid kita! Kinahanglan magbantay kita pirme batok sa mga tugalbong sang pagkadimaugdang. Ang duha ka hari nga ginsambit kaina indi maugdang sa tanan nga higayon. Si Hari David nanghikot sing padasudaso paagi sa pagsensus sa Israel, butang nga supak sa kabubut-on ni Jehova. Si Hari Solomon nangin di-maugdang tubtob sa punto sang pagpakigbahin pa gani sa butig nga pagsimba.​—⁠2 Samuel 24:​1-​10; 1 Hari 11:​1-​13.

Tubtob nagaluntad pa ining di-diosnon nga sistema sang mga butang, ang pagkaugdang nagakinahanglan sing dalayon nga pagbantay. Apang, ang mga panikasog takus gid. Sa bag-ong kalibutan sang Dios, ang tawhanon nga katilingban tapuan lamang sang mga maugdang. Tamdon nila ang kaugdang subong kabakod, indi kaluyahon. Daw ano ka makalilipay kon ang tanan nga indibiduwal kag pamilya ginapakamaayo sang paghidait bangod sang kaugdang!

[Retrato sa pahina 23]

Maugdang nga ginpatungod ni Jesus kay Jehova ang tanan nga butang nga iya ginhimo