Sugilanon sang Kabuhi

Si Jehova ang Akon Dalangpan kag Kusog

Panugiron Ni MARCEL FILTEAU

“Kon pamanahon mo sia, mabilanggo ka gid.” Amo sina ang ginsiling sang mga tawo sa babayi nga ginaplano ko nga pakaslan. Pasugira ako kon ngaa nasiling nila ini.

SANG natawo ako sang 1927, mabakod gid ang Katolisismo sa probinsia sang Quebec sa Canada. Mga apat ka tuig sang ulihi, si Cécile Dufour, isa ka bug-os tion nga ministro sang mga Saksi ni Jehova, nagsugod sa pagduaw sa amon puluy-an sa siudad sang Montreal. Bangod sini, masami sia nga ginapahog sang amon mga kaingod. Ang matuod, gindakop kag ginpakig-angutan sia sing di-maayo sa madamong beses tungod sang pagbantala sing mensahe sang Biblia. Sa amo natun-an namon sang ulihi ang kamatuoran sang pinamulong ni Jesus: “Mangin sentro kamo sang pagdumot sang tanan nga pungsod tungod sa akon ngalan.”​—⁠Mateo 24:⁠9.

Sadto nga tion, ginkabig sang madamo ang pagbiya sang isa ka pamilya nga Pranses nga taga-Canada sa ila relihion nga Katoliko nga indi mapatihan. Bisan pa wala gid mangin bawtismado nga mga Saksi ang akon mga ginikanan, naghinakop sila sang ulihi nga ang mga panudlo sang Iglesia Katolika wala nahisuno sa Biblia. Gani ginpalig-on nila ang ila walo ka anak nga basahon ang mga literatura nga ginabalhag sang mga Saksi, kag ginsakdag nila kami nga nagpabilin nga malig-on sa kamatuoran sang Biblia.

Pagpabilin nga Malig-on sa Mabudlay nga mga Tion

Sang 1942, sang nagaeskwela pa ako, nangin interesado gid ako sa pagtuon sa Biblia. Gindumilian anay ang mga hilikuton sang mga Saksi ni Jehova sa Canada bangod ginsunod nila ang halimbawa sang unang mga Cristiano kag wala magpasilabot sa mga inaway sang mga pungsod. (Isaias 2:​4; Mateo 26:52) Ang kamagulangan ko nga utod, si Roland, ginlupot sa kampo sang pilit  nga pagpangabudlay bangod nangindi sia sa pag-uyat sing armas sa tion sang bug-os kalibutan nga inaway nga nagadabdab sadto.

Sini man nga tion, ginhatagan ako ni Tatay sing isa ka libro nga Pranses nga nagalaragway sang mga pag-antos sang Aleman nga mga Saksi bangod sang ila pagpangindi sa pagsakdag sa mga pagpakig-away ni Adolph Hitler.⁠ * Ginpahulag ako nga ipakilala ang akon kaugalingon upod sining maisugon nga mga halimbawa sang integridad, kag nagsugod ako sa pagtambong sa mga miting sang mga Saksi ni Jehova nga ginahiwat sa isa ka pribado nga puluy-an. Sang ulihi gin-agda ako nga makigbahin sa pagbantala nga hilikuton. Ginbaton ko ang pangagda nga nakahantop gid nga mahimo ako madakpan kag mabilanggo.

Sa tapos makapangamuyo sing kabakod, nanuktok ako sa una nga ganhaan. Nagguwa ang isa ka mabuot nga babayi, kag sa tapos nga mapakilala ko ang akon kaugalingon, ginbasa ko sa iya ang pinamulong sang 2 Timoteo 3:​16: “Ang bug-os nga Kasulatan ginbugna sang Dios kag mapuslanon.”

“Interesado ka bala nga matun-an pa sing dugang ang Biblia?” pamangkot ko.

“Huo,” sabat sang babayi.

Gani ginhambalan ko sia nga updon ko ang isa ka abyan nga mas nakahibalo sang Biblia sangsa akon, nga amo ang ginhimo ko sang masunod nga semana. Sa tapos sinang una nga eksperiensia, nagdugang ang akon pagsalig, kag natun-an ko nga wala namon ginahimo ang ministeryo sa amon kaugalingon nga kusog. Subong sang ginsiling ni apostol Pablo, ginahimo namon ini sa bulig ni Jehova. Sa pagkamatuod, dapat namon kilalahon nga ‘ang gahom nga labaw sa kinaandan iya sang Dios kag indi gikan sa amon kaugalingon.’​—⁠2 Corinto 4:⁠7.

Sa tapos sadto, nangin regular na nga bahin sang akon kabuhi ang pagbantala nga hilikuton kag amo man ang mga pagdakop kag pagbilanggo. Indi gid katingalahan nga ginsilingan ang akon palangasaw-on, “Kon pamanahon mo sia, mabilanggo ka gid”! Apang, ini nga mga eksperiensia indi gid man subong sina kabudlay. Sa tapos mabilanggo sing isa ka gab-i, masami nga ginapiansahan kami sang isa ka masigka-Saksi.

Importante nga mga Desisyon

Sang Abril 1943, gindedikar ko ang akon kaugalingon kay Jehova kag ginsimbuluhan ini paagi sa bawtismo sa tubig. Nian, sang Agosto 1944, nagtambong ako sa akon una nga kombension sa Buffalo, New York, E.⁠U.⁠A., malapit sa dulunan sang Canada. May nagtambong nga 25,000, kag ginpapagsik sang programa ang akon handum nga mangin payunir, subong ang pagtawag sa bug-os tion nga ministro sang mga Saksi ni Jehova. Ginkuha ang pagdumili sa hilikuton sang mga Saksi ni Jehova sa Canada sang Mayo 1945, kag nagsugod ako sa pagpayunir sang masunod nga bulan.

Apang, samtang nagauswag ang akon pagpakigbahin  sa ministeryo, amo man ang pagbilanggo sa akon. Kis-a nakaupod ko sa selda si Mike Miller, isa ka matutom kag madugay na nga alagad ni Jehova. Naglumpagi kami sa salog nga semento kag nagsugilanon. Ang amon makapalig-on nga paghambalanay sa espirituwal nagpabakod gid sa akon. Apang, pagkatapos, nagsulod sa akon hunahuna ang pamangkot, ‘Ano abi kon may di-paghangpanay sa tunga namon kag wala kami nagabugnuhanay?’ Ang tion nga ginhinguyang ko upod sining pinalangga nga utod sa prisuhan nagtudlo sa akon sang isa sang maayo gid nga mga leksion sa akon kabuhi​—⁠kinahanglan naton ang aton mga kauturan kag gani dapat kita mangin mapinatawaron kag malulo sa isa kag isa. Kay kon indi, subong sang ginsulat ni apostol Pablo: “Kon padayon kamo nga magkinagtanay kag maghalunhunay, mag-andam kamo nga wala kamo nagalaglag sa isa kag isa.”​—⁠Galacia 5:⁠15.

Sang Septiembre 1945, gin-agda ako nga mag-alagad sa sanga talatapan sang Watch Tower Society sa Toronto, Canada, nga ginatawag namon nga Bethel. Ang espirituwal nga programa didto makapalig-on gid kag makapabakod sa pagtuo. Sang masunod nga tuig, gin-asayn ako nga magtrabaho sa uma sang Bethel, mga 40 kilometros sa aminhan sang sanga talatapan. Samtang nagapamupo ako sing mga strawberry kaupod sang lin-ay nga si Anne Wolynec, natalupangdan ko indi lamang ang iya pisikal nga katahom kundi pati man ang iya gugma kag kakugi para kay Jehova. Naghigugmaanay kami, kag nagpakasal kami sang Enero 1947.

Sang masunod nga duha ka tuig kag tunga, nagpayunir kami sa London, Ontario, kag pagkatapos sina sa Isla sang Cape Breton, diin nagbulig kami sa paghuman sing isa ka kongregasyon. Nian, sang 1949, gin-agda kami sa ika-14 nga klase sang Watchtower Bible School of Gilead, diin ginhanas kami nga mangin mga misyonero.

Misyonero nga Hilikuton sa Quebec

Ang taga-Canada nga mga gradwado sang nagligad nga mga klase sang Gilead ginpadala sa pagbukas sang pagbantala nga hilikuton sa Quebec. Sang 1950, nagbuylog kami sa ila kaupod sang 25 pa gikan sa amon ika-14 nga klase. Ang dugang pa nga hilikuton sa pagmisyonero ginbangdan sing daku nga paghingabot kag kapintas sang akig nga grupo, nga ginsugyot sang mga lider sang Iglesia Romana Katolika.

Pagligad sang duha ka adlaw sang pag-abot namon sa amon nahaunang misyonero nga asaynment sa siudad sang Rouyn, gindakop si Anne kag ginpasakay sa likod sang salakyan sang pulis. Bag-o ini nga eksperiensia para sa iya, bangod naghalin sia sa isa ka diutay nga minuro sa probinsia sang Manitoba, Canada, diin talagsa lang sia makakita sing pulis. Natural lang nga hinadlukan sia kag nadumduman niya ang pinamulong, “Kon pamanahon mo sia, mabilanggo ka gid.” Apang, antes maglakat, nakita man ako sang pulis kag ginpasakay ako sa salakyan kaupod ni Anne. “Nalipay ako nga makita ka!” tuaw niya. Apang, kalmado gid sia, nga nagasiling, “Ti, amo man sini ang natabo sa mga apostoles bangod sang pagbantala tuhoy kay Jesus.” (Binuhatan 4:​1-3; 5:​17, 18) Ginpiansahan kami sadto man nga adlaw.

Mga isa ka tuig sa tapos sadto nga hitabo, samtang nagapamalaybalay sa amon bag-o nga asaynment sa Montreal, nakabati ako sing kinagula sa dalan kag nakita ang akig nga guban nga nagapamungkoy sing mga bato. Samtang manugpakadto ako sa pagbulig kay Anne kag sa iya kaupod, nag-abot ang pulis. Sa baylo nga dakpon ang mga katapo sang guban, si Anne kag ang iya kaupod ang gindakop sang pulis! Samtang sa bilangguan, ginpahanumdom ni Anne ang bag-o nga Saksi nga nagakatuman sa ila ang pinamulong ni Jesus: “Mangin sentro kamo sang pagdumot sang tanan nga tawo bangod sa akon ngalan.”​—⁠Mateo 10:⁠22.

Sang isa ka tion, mga 1,700 ka kaso batok sa mga Saksi ni Jehova ang nagahulat sing bista sa Quebec. Sa kabilugan, ginsumbong kami nga nagapanagtag sing kontra-sa-gobierno nga mga literatura ukon nagapanagtag sing mga literatura nga wala sing lisensia. Subong resulta, ang Legal nga Departamento sang Watch Tower Society naghulag batok sa gobierno sang Quebec. Sa tapos sang madamong tuig sang legal nga pagpakig-away, ginhatagan kami ni Jehova sing duha ka daku nga kadalag-an sa Korte Suprema sang Canada. Sang Disiembre 1950, nahilway kami sa panumbungon nga ang amon mga literatura kontra sa gobierno, kag sang Oktubre 1953, ang amon kinamatarong sa pagpanagtag sing mga literatura sa Biblia nga wala sing lisensia ginsakdag. Sa amo nakita namon sa maathag gid nga paagi kon paano si Jehova isa gid ka duog nga “dalangpan kag kusog,  bulig nga madali makita sa tion sang kalisdanan.”​—⁠Salmo 46:⁠1.

Talalupangdon nga ang kadamuon sang mga Saksi sa Quebec nagdamo halin sa 356 sang 1945, sang nagsugod ako sa pagpayunir, tubtob sa kapin sa 24,000 karon! Natabo gid ang gintagna sang Biblia: “Ang bisan ano nga hinganiban nga himuon batok sa imo indi magmadinalag-on, kag ang bisan ano nga dila nga magatindog batok sa imo sa paghukom tagudilian mo.”​—⁠Isaias 54:⁠17.

Ang Amon Hilikuton sa Pransia

Sang Septiembre 1959, gin-agda kami ni Anne nga mag-alagad sa Bethel sa Paris, Pransia, diin gin-asayn ako sa pagtatap sa pag-imprinta. Antes kami mag-abot sang Enero 1960, ginahimo sang isa ka komersial nga kompanya ang pag-imrinta. Bangod nga gindumilian sadto Ang Lalantawan sa Pransia, gin-imprinta namon ang magasin kada bulan sa porma sang 64-pahina nga polyeto. Ang polyeto gintawag nga The Interior Bulletin of Jehovah’s Witnesses, kag nag-unod ini sing mga artikulo nga pagatun-an sa mga kongregasyon sa isa ka bulan. Kutob sang 1960 tubtob sang 1967, ang kadamuon sadtong nagapakigbahin sa pagbantala nga hilikuton sa Pransia nagdamo halin sa 15,439 tubtob sa 26,250.

Sang ulihi, ang kalabanan nga mga misyonero gin-asayn liwat sa iban nga mga lugar, ang iban sa nagahambal sing Pranses nga mga pungsod sa Aprika kag ang iban pa balik sa Quebec. Bangod indi maayo ang kahimtangan ni Anne kag nagkinahanglan nga operahan, nagbalik kami sa Quebec. Pagkatapos sang tatlo ka tuig nga pagpabulong, nanumbalik ang kapagros ni Anne. Gintangdo ako sadto sa sirkito nga hilikuton, nga nagaduaw sa lainlain nga kongregasyon kada semana sa paghatag sing espirituwal nga pagpalig-on.

Misyonero nga Hilikuton sa Aprika

Pila ka tuig sang ulihi, sang 1981, nalipay kami nga makabaton sing bag-o nga asaynment subong mga misyonero sa Zaire, karon Democratic Republic of Congo. Ang mga tawo imol, kag nag-antos sila sing madamo nga kabudlayan. Sang mag-abot kami, may 25,753 ka Saksi, apang karon ina nga kadamuon nagdamo sa kapin sa 113,000, kag 446,362 ang nagtambong sa Memoryal sang kamatayon ni Cristo sang 1999!

Sang 1984 nakakuha kami gikan sa gobierno sing mga 200 ektaryas nga lote agod patindugan sing bag-o nga sanga talatapan. Nian, sang Disiembre 1985, isa ka internasyonal nga kombension ang ginhiwat sa kapital nga siudad, ang Kinshasa, nga gintambungan sing 32,000 ka delegado gikan sa madamong bahin sang kalibutan. Sa tapos sadto, ginpadulog sang ginsugyot-sang-klero nga pagpamatok ang amon hilikuton sa Zaire. Sang Marso 12, 1986, ang masaligan nga mga kauturan nga lalaki ginhatagan sing sulat nga nagapahibalo nga ang asosasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Zaire ilegal. Ini nga pagdumili sa tanan namon nga hilikuton ginpirmahan sang presidente sadto sang pungsod, si anhing Mobuto Sese Seko.

Bangod sadtong hinali nga mga hitabo, dapat namon iaplikar ang laygay sang Biblia: “Maalamon ang isa nga nakakita sang kapahamakan kag nagapanago.” (Hulubaton 22:3) Nakakita kami sing mga paagi nga makakuha sing papel, tinta, film, printing plates, kag mga kemikal gikan sa guwa sang pungsod agod maimprinta ang amon mga publikasyon sa Kinshasa. Naghimo man kami sang amon sistema sa pagpanagtag. Sang naorganisar na kami, nangin mas epektibo ang amon sistema sangsa serbisyo sa koreo sang gobierno!

Linibo ka Saksi ang gindakop, kag madamo ang mapintas nga ginpaantos sing daku. Apang, magluwas sa diutay lamang, ginbatas nila yadto nga pagtratar kag ginhuptan ang ila katutom. Gindakop man ako kag nakita ko ang makaluluoy nga mga kahimtangan sang mga kauturan sa mga prisuhan. Madamong beses nga gin-ipit kami sa tagsa ka paagi sang sekreta nga mga pulis kag sang mga awtoridad, apang si Jehova pirme naghatag sing lulutsan para sa amon.​—⁠2 Corinto 4:⁠8.

Gintago namon ang mga 3,000 ka karton nga literatura sa bodega sang isa ka negosyante. Apang, sang ulihi, isa sang iya trabahador ang nanugid sa mga sekreta, kag gindakop nila ang negosyante. Sang manugpakadto na sila sa prisuhan, natabuan man nga nasugata nila ako sakay sang akon salakyan. Ginsilingan sila sang negosyante nga ako ang nagpatago sa iya sang mga literatura. Ang mga pulis nagdulog kag gin-usisa ako tuhoy sini, nagsumbong sa akon sang pagtago sing ilegal nga literatura sa bodega sini nga tawo.

“May dala bala kamo sing isa sini nga mga libro?” pamangkot ko.

“Siempre, huo,” sabat nila.

 “Mahimo ko bala makita ini?” pamangkot ko.

Gindalhan nila ako sing isa ka kopya, kag ginpakita ko sa ila ang nasulod nga pahina, nga nagasiling: “Gin-imprinta sa Estados Unidos sang Amerika sang Watch Tower Bible & Tract Society.”

“Ang yara sa inyo ginapanag-iyahan sang Amerika kag indi iya sang Zaire,” pahanumdom ko sa ila. “Ang inyo gobierno nagdumili sa legal nga korporasyon sang asosasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Zaire kag indi sa Watch Tower Bible & Tract Society sang Estados Unidos. Gani dapat gid kamo maghalong sa inyo pagahimuon sa sini nga mga publikasyon.”

Gintugutan ako nga maglakat bangod wala sila sing mando sang korte agod dakpon ako. Sadto nga gab-i, nagdala kami sing duha ka trak sa bodega kag ginhakot ang tanan nga literatura. Sang mag-abot ang mga awtoridad sang masunod nga adlaw, naglalain gid sila nga maabtan ang bodega nga wala na sing unod. Sadto nga tion ginapangita nila ako, bangod may mando na sila sang korte agod dakpon ako. Nakita nila ako, kag bangod wala sila sing salakyan, gindul-ong ko ang akon kaugalingon sa prisuhan! Gin-updan ako sang isa pa ka Saksi agod madala niya palayo ang akon salakyan antes nila ini kuhaon.

Sa tapos sang walo ka oras nga pagpangusisa, namat-od sila nga itapok ako. Apang ginpakita ko sa ila ang isa ka kopya sang sulat halin sa gobierno nga nagapamatuod sang pagtangdo sa akon nga ibaligya ang mga pagkabutang sang gindumilian karon nga asosasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Zaire. Sa amo gintugutan ako nga padayunon ang akon hilikuton sa Bethel.

Sa tapos sang apat ka tuig nga pag-alagad sa idalom sang mga pag-ipit sang pagdumili sa hilikuton sa Zaire, nagmasakit ako sing nagadugo nga ulser sa tiyan nga makatalagam sa kabuhi. Gindesisyunan nga magpabulong ako sa Bagatnan nga Aprika, diin gin-atipan ako sing maayo sang sanga, kag nag-ayo ako. Sa tapos mag-alagad sing walo ka tuig sa Zaire, nga isa gid ka eksperiensia nga puno sing handumanan kag makalilipay, nagsaylo kami sa sanga sang Bagatnan nga Aprika sang 1989. Sang 1998 nagpauli kami sa amon tumandok nga pungsod kag sugod sadto nag-alagad liwat sa Canada Bethel.

Mapinasalamaton nga Nagaalagad

Kon balikan ko ang akon 54 ka tuig sa bug-os tion nga ministeryo, mapinasalamaton gid ako nga gingamit ko ang akon kapagsik sang pagkapamatan-on sa hamili nga pag-alagad kay Jehova. Bisan pa nga kinahanglan batason ni Anne ang madamong makapaluya nga mga kahimtangan, wala sia nagareklamo kundi masinakdagon gid sa tanan namon nga hilikuton. Magkaupod nga may pribilehiyo kami nga nakabulig sa madamo nga makilala si Jehova, madamo sa ila ang yara na karon sa bug-os tion nga ministeryo. Isa gid ka kalipay nga makita ang pila sang ila kabataan kag bisan ang ila mga apo nga nagaalagad sa aton gamhanan nga Dios, si Jehova!

Kumbinsido ako nga wala sing bisan ano nga butang nga matanyag ining kalibutan nga mapaanggid sa mga pribilehiyo kag mga pagpakamaayo nga ginahatag ni Jehova sa amon. Matuod, nagbatas kami sing madamong pagtilaw, apang ini tanan nagpabakod sang amon pagtuo kag pagsalig kay Jehova. Isa gid sia ka torre sang kabakod, duog nga dalangpan, kag bulig nga madali makita sa tion sang kalisdanan.

[Nota]

[Mga retrato sa pahina 26]

Magkaupod nga nagpayunir sang 1947; kaupod ni Anne karon

[Retrato sa pahina 29]

Ang mga taga-Zaire nga nakilala namon maluyagon sa kamatuoran sang Biblia