TOPIKO SA KOBER
Panimuot—May Epekto Gid!
Sa banta mo, diin sa masunod ang may daku gid nga epekto sa imo kalipay?
-
ang imo sitwasyon
-
ang imo napanubli nga mga kinaiya
-
ang imo panimuot
ANG pila nagapili sang “sitwasyon,” ayhan nagasiling sila, “Mangin malipayon lang ako . . .
-
“kon madamo ako sing kuarta”
-
“kon maayo ang amon pag-asawahay”
-
“kon wala ako sing balatian”
Pero ang matuod, masami nga nagadepende ang imo kalipay sa imo panimuot indi sa imo sitwasyon kag napanubli nga mga kinaiya. Kag maayo ina nga balita. Ngaa? Bangod halos wala ka sing kontrol sa imo sitwasyon ukon sa imo napanubli nga mga kinaiya, pero makontrol mo ang imo panimuot.
“MAAYO NGA BULONG”
Ang hulubaton sa Biblia nagasiling: “Ang tagipusuon nga malipayon maayo nga bulong, apang ang nadugmok nga espiritu nagaubos sang kusog.” (Hulubaton 17:22) Buot silingon, ang imo panimuot may epekto gid! May epekto ini kon bala lab-uton mo ang imo tulumuron ukon indi, ukon kon bala mangin maayo ukon malain ang epekto sa imo sang isa ka masubo nga hitabo.
Ang pila ka tawo mahimo nga indi magpati sa sini nga ideya. Mahimo sila magrason:
-
‘Ngaa malipay ako kay mabudlay ang akon sitwasyon?’
-
‘Indi mabag-o sang positibo nga panimuot ang akon sitwasyon.’
-
‘Realistiko lang ako, wala ako nagadalamguhanon.’
Daw husto man ina nga mga rason. Apang may mga benepisyo kon positibo ang aton pagtamod. Sa pag-ilustrar, binagbinaga ang masunod nga mga senaryo.
Sa ila ginaubrahan, sanday Alex kag Brian mapisan nga nagatrabaho sa magkatuhay nga proyekto. Sa tapos mausisa ang ila obra, ginpatalupangod sang superbisor ang dalagku nila nga mga sala sa ila obra.
-
Alex: “Grabe na ang obra ko sa sini nga proyekto, pero may sala gihapon! Indi ko gid masarangan ini nga obra. Bisan pa magbakabaka ako, wala gihapon ini sing pulos. Indi na ’ko!”
-
Brian: “Ginpatalupangod sang akon superbisor ang nanamian niya sa akon obra, pero may pila ako ka dalagku nga sala. May natun-an ako nga makabulig sa akon nga mangin mas maayo sa sunod nga tion.”
ANO SA BANTA MO?
-
Anom ka bulan halin subong, sin-o sa ila ang mangin mas maayo nga empleyado—si Alex ukon si Brian?
-
Kon ikaw ang boss, sin-o sa ila ang mas gusto mo nga paobrahon ukon suelduhan?
-
Kon makaatubang ka sing kapaslawan, ang imo bala reaksion pareho kay Alex ukon kay Brian?
Sanday Andrea kag Brittney pareho nga nasubuan. Ang kada isa sa ila may lainlain nga paagi sa pag-atubang sang sitwasyon.
-
Si Andrea nagapamensar lang sang iya kaugalingon. Wala sia nagabulig sa iban luwas lang kon una sila nga magbulig sa iya. Nagarason sia, ‘Ngaa uyangan ko ang akon tion sa mga tawo nga wala sing mabulig sa akon?’
-
Si Brittney nanikasog gid nga mangin maayo sa mga tawo kag nagabulig sa iban, nagapasalamat man sila ukon wala. Ginatuman niya ang Bulawanon nga Pagsulundan—nga pakig-angutan ang iban suno sa gusto niya nga pagpakig-angot sa iya. (Lucas 6:31) Para kay Brittney, ang paghimo sing maayo amo na ang padya.
ANO SA BANTA MO?
-
Sin-o sa duha ang gusto mo mangin amiga?
-
Sin-o sa ila ang may mas maayo nga kaangtanan sa iban?
-
Kon nagakasubo ka, ang imo bala ginahimo pareho sa ginahimo ni Andrea ukon ni Brittney?
Mahimo may kilala ka nga pareho gid sa panimuot nanday Brian kag Brittney. Mahimo ka pa gani magbatyag nga pareho ka sa ila. Kon amo, sigurado nga makita mo nga may epekto gid ang imo panimuot sa imo kabuhi. Sa pihak nga bahin, ano abi kon pareho ka kanday Alex ukon Andrea? Binagbinaga ang tatlo ka paagi nga mabuligan ka sang Biblia nga mangin positibo bisan pa may mga kabudlayan sa kabuhi.
1 INDI MANGIN NEGATIBO
ANG BIBLIA NAGASILING: “Kon maluya ang imo buot sa tion sang kalisdanan, magaluya man ang imo kusog.”—Hulubaton 24:10.
ANG BUOT SILINGON SINI: Kon negatibo ka, ubuson sini ang imo kusog nga makabulig sa imo agod mangin maayo ang imo sitwasyon ukon agod maatubang ini.
HALIMBAWA: Sang bata pa si Juliza indi gid sia malipayon. Ang iya amay palahubog, kag pigado ang ila pamilya. Nagasaylosaylo sila pirme. Sang primero, negatibo ang pagtamod ni Juliza sa iya sitwasyon. Pero nagbag-o ina. Ngaa? “Antes pa nasolbar sang akon mga ginikanan ang ila mga problema,” siling ni Juliza, “nabuligan na ako sang Biblia nga mangin maayo ang akon pagtamod. Kag asta subong, ang ginasiling sang Biblia nagabulig sa akon nga mabuhinan ang paghunahuna sing negatibo. Sa karon, kon may batasan ang mga tawo nga wala ko nanamian, ginatinguhaan ko nga intiendihon kon ngaa amo sila sina.”
Subong sang natun-an ni Juliza, ang Biblia isa ka libro nga may epektibo nga mga prinsipio. Ang laygay sini makabulig sa imo nga maatubang ang indi maayo nga mga sitwasyon. Halimbawa, ang Efeso 4:23 nagasiling: “Padayon nga bag-uha ninyo ang inyo panghunahuna” ukon panimuot.
Subong sang ginapahangop sina nga bersikulo, mabag-o mo ang imo pagtamod. ‘Mabag-o mo ang imo panghunahuna.’ Pero, dapat padayon mo nga himuon ina nga pagbag-o. Amo kon ngaa nagsiling ang bersikulo nga dapat kita ‘padayon nga magbag-o.’
2 MAGPOKUS SA POSITIBO
ANG BIBLIA NAGASILING: “Masubo ang tanan nga adlaw sang tawo nga nalisdan, apang daw pirme lang may kapiestahan ang tawo nga may malipayon nga tagipusuon.”—Hulubaton 15:15.
ANG BUOT SILINGON SINI: Kon negatibo ang imo pagtamod sa tanan nga butang, magabatyag ka sing ‘kalisod’ kag ang kada adlaw “masubo.” Pero kon magpokus ka sa positibo, mangin ‘malipayon ang imo tagipusuon.’ Nagadepende ini sa imo.
HALIMBAWA: Sa tapos sang pila ka operasyon agod makuha ang tumor sa utok, nabudlayan sa paghulag kag paghambal si Yanko. Nagbatyag sia nga upang ini agod malab-ot ang iya mga gusto himuon, gani naluyahan gid sia sa sulod sang tinuig. Dayon nagbag-o sia. Paano? “Imbes nga magpokus sa akon mga limitasyon,” siling niya, “natun-an ko nga maghunahuna pirme sing makapalig-on nga mga butang.”
Ang isa sa ginahimo ni Yanko amo ang pagbasa sing Biblia. “Nagabulig ini sa akon nga mangin positibo,” siling niya. “Wala ako nangampo sa akon dalagku nga mga tulumuron, apang nagapokus ako sa magagmay nga mga tulumuron nga masarangan ko subong. Kon maghunahuna ako sing negatibo, ginapamalandungan ko ang madamo nga rason kon ngaa dapat ako mangin malipayon.”
Pareho ni Yanko, madaug mo ang negatibo nga panghunahuna kag islan ini sing positibo. Kon indi maayo ang imo sitwasyon—ayhan may balatian ka, pareho kay Yanko—pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Wala na gid bala sing paglaum ang akon sitwasyon? May mahimo pa bala ako?’ Tun-i nga indi mamensar sing negatibo paagi sa pagpokus sa makapalig-on nga butang.
3 MAGBULIG SA IBAN
ANG BIBLIA NAGASILING: “Mas malipayon ang nagahatag sangsa nagabaton.”—Binuhatan 20:35.
ANG BUOT SILINGON SINI: Ang pagkamahinatagon nagaresulta sing kalipay sa nagahatag. Ngaa? Bangod gintuga kita indi lang agod atipanon ang aton kaugalingon nga mga kinahanglanon. (Filipos 2:3, 4; 1 Juan 4:11) Ang pagbatyag sing kalipay sa paghatag nagabulig gid sa aton nga maatubang ang indi maayo nga mga sitwasyon sa kabuhi.
HALIMBAWA: Si Josué nagaantos sing spina bifida, isa ka grabe nga depekto sa taludtod. Pirme sia nagaantos sa kasakit. Pero nalipay si Josué sa pagbulig sa iban. “Imbes nga magsiling, ‘Indi ko ina masarangan,’” siling ni Josué, “nanamian ako mamensar sing praktikal nga mga paagi agod mabuligan ang mga tawo sa ila mga kinahanglanon. Nagapangita ako sing paagi nga mabuligan ang iban, kag nalipay gid ako sa sini.”
ANO ANG MAHIMO MO?
Mangita sing kahigayunan nga makabulig sa iban. Halimbawa, makaluto ka bala sing pagkaon para sa nagabalatian nga kaingod? May kilala ka bala nga tigulang nga nagakinahanglan sing bulig sa ila buluhaton sa balay?
Atipana ang imo panimuot pareho sa pag-atipan sa isa ka hardin. Gabuta ang makahalit nga mga hilamon ukon negatibo nga panghunahuna. Magtanom sing positibo nga mga binhi, kag abunuhi ang imo kabuhi sang mga buhat nga nagapatubas sing maayo nga mga balatyagon. Magaani ka sing balatyagon nga mas magapahalipay sa imo kabuhi. Kag mapamatud-an mo nga ang panimuot may epekto gid!
Bangod sa ila ikaayong lawas, ang iban nga tawo nagapangindi sa pila ka pagkaon; mahimo mo man ini sa negatibo nga mga panimuot
Basi Manamian Ka Man
SABAT SA MGA PAMANGKOT SA BIBLIA
Sa Diin Ako Makakita sing Paglaum?
Ang isa ka masaligan nga libro makabulig para mangin maayo ang aton kabuhi subong kag nagahatag sing paglaum sa palaabuton.
MAGMATA!
Ang Dalan sang Kalipay—Paglaum
Madamo ang indi malipayon bangod nabalaka sila sa ila palaabuton kag sa palaabuton sang ila mga pinalangga.
MAGMATA!
Ang Kabudlayan: Negatibo nga Balatyagon
Ginakontrol ka bala sang mga balatyagon pareho sang kabalaka, kaakig, kag kasubo? Ang pila ka praktikal nga tikang makabulig sa imo nga maatubang ini.
MAGMATA!
Mga Sekreto sang Malipayon nga Kabuhi
Makabulig gid bala sa imo ang kaalam sa Biblia para mangin malipayon? Ginabinagbinag sini nga artikulo ang apat ka prinsipio sa Biblia nga makabulig gid.
