Pagbantay sa Kalibutan
Estados Unidos
“Mas daku ang ginagasto sang mga amo sa mga empleyado nga nagapanigarilyo . . . nga nagalab-ot sa $5,816 kada tuig kon ikumparar sa mga empleyado nga wala nagapanigarilyo,” report sang New York Times. Suno sa nakolekta nga mga impormasyon sang mga researcher sa Ohio State University, resulta ini sa mga pagligoy para manigarilyo, gasto para sa ila kapagros, kag pag-absent sa obra. Ang isa pa ka rason amo nga pigaw ang ila inobrahan, mahimo bangod sang epekto sang pagkaadik sa nicotine.
Italya
“Bangod wala ginahimo sang mga pastor kag mga miembro ang ila ginahambal, ginapanubo sini ang kredibilidad sang Simbahan.”—Pope Francis.
Malaysia
Nakumpiskar sang awtoridad sang Malaysia ang 24 ka tonelada nga ilegal nga ivory, sobra sa 1,000 ka bangkil sang elepante, nga gintago sa duha ka kargo sang mahogany. Nagsiling ang mga nagapangamlig sa mga elepante nga amo ini ang pinakamadamo nga nakumpiskar halin sang una. Ang kargo naghalin sa Togo kag dalal-on sa China.
Aprika
Suno sa 2012 nga report sang World Health Organization, 63 porsiento ang napatay tungod sa makalalaton nga mga balatian, ilabi na sang HIV/AIDS, lupot, malaria, anos, kag mga balatian sang kabataan.
Australia
Madamo nga kabataan ang nagagamit sang mga apps (application) parte sa pagpanahor sa mga smartphone kag iban pa nga elektroniko nga kagamitan. Ang iban sini daw tuodtuod gid nga hampang sa mga casino pero mas hapos nga magdaug. Ang report sang gobierno nagapaandam nga mahimo ini bangdan nga mangin kinaandan na lang sa mga bata ang pagpanahor “kag mahimo nga mangin tahor sila.”