Pamangkot sang mga Pamatan-on

Diin Ako Malugar?

“Beinte uno na ako. Halos wala gid ako sing kaedad diri. Kon indi gani mga hayskul ang akon ginaupdan, mga may bana na. Ang mga hayskul gina-stress sa eksam, ang mga may bana naman sa ila mga utang. Indi ’ko maka-relate sa ila. Tani makakita ako sang mga pareho man sa akon!”—Carmen. *

HALOS tanan, bisan ano man ang edad, gusto nga batunon sang iban. Kag siguro ikaw man. Amo gani nga kalain gid ya kon wala ka ginasapak sang iban, daw wala ka lang ’ga-exist, ukon “daw tawotawo ka lang,” siling sang 15 anyos nga si Michaela.

Siempre pa kon Cristiano ka, ara ang mga “kauturan” nga puede mo updan. (1 Pedro 2:17, Biblia sang Katilingban sang mga Kristiano, BKK) Pero kon kis-a, indi gid malikawan nga ma-out of place ka. “Kon nagapapuli na kami halin sa Cristianong mga miting, nagapungko ako sa likod sang salakyan kag nagahibi,” siling ni Helena nga 20 anyos. “Kon diin nga nagatinguha ako makigbagay, didto pa ako ’gakapaslawan.”

Ano ang himuon mo kon daw wala ka gid sing lugaran? Para masabat ini, dapat anay naton hibaluon (1) kon sin-o nga mga tawo ang nabudlayan mo pakigbagayan kag (2) kon ano ang imo reaksion kon upod mo sila.

Butangi sing ✔ ang grupo nga nabudlayan mo pakigbagayan.

1. Edad

□ mas manghod □ ka edad □ mas magulang

2. Klase sang mga tawo

□ mahilig sa sports □ talented □ maalam

3. Personalidad

Mga tawo nga

□ may kompiansa □ popular □ may grupo

Dayon butangi sing ✔ ang imo reaksion kon upod mo ang grupo sang mga tawo nga gintsekan mo sa ibabaw.

□ Nagapa-pretend ako nga pareho man kami sing interes kag ikasarang.

□ Ginabalewala ko ang ila mga hilig kag ginaistorya ang akon mga nagustuhan.

□ Nagahipos na lang ako kag nagapangita sing paagi nga makahalin.

 Subong nga nahibaluan mo na ang grupo sang mga tawo nga nabudlayan mo pakigbagayan kag kon ano ang imo reaksion, puede na naton binagbinagon kon ano ang imo himuon para pakigbagayan sila. Pero may mga problema nga dapat mo likawan.

PROBLEMA 1: Pagpain sang Kaugalingon

Kon ngaa mabudlay. Kon upod mo ang mga tawo nga indi pareho sa imo sing interes mahimo magbatyag ka nga ikaw ang may diperensia ilabi na kon mahuluy-on ka. “Natak-an ko mamensar kon ano ang isugpon ko,” siling sang 18-anyos nga si Anita. “Nahadlok ako basi sala ang mahambal ko.”

Ang ginasiling sang Biblia. “Ang tawo nga gusto lang permi mag-isahanon nagahunahuna lang sang iya kaugalingon, kag ginakontra niya ang husto nga [ginapamensar] sang iban.” (Hulubaton 18:1, APD) Ginapakita sini nga magalala lang ang sitwasyon kon mag-isahanon ka kag magasulitsulit ini: Bangod nagabatyag ka nga nagaisahanon, mabudlayan ka makigbagay, bangod nabudlayan ka makigbagay, mahuya ka magpalapit, bangod nahuya ka magpalapit, mabatyag ka nga nagaisahanon, . . . kag indi ini mag-untat kon wala ka sing himuon!

“Indi mabasa sang iban ang imo hunahuna. Gani kon indi mo pag-ihambal ang imo gusto, indi nila ini mabal-an. Kon mag-isahanon ka lang pirme, indi ka gid makakita sing abyan. Dapat may himuon ka gid. Ka-unfair kon basulon mo ang iban. Sa pag-abyanay dapat duha kamo ang nagabuligay.”—Melinda, 19.

PROBLEMA 2: Pagkadesperado

Kon ngaa mabudlay. Ang iban desperado gid nga may magbaton sa ila amo nga nagatupa sila sa malain nga mga kaupod—para sa ila, bisan sin-o na lang sangsa wala ka na gid abyan. “Nasubuan gid ko anay kay indi ako upod sa isa ka popular nga grupo sa eskwelahan. Bisan malain himuon ko para lang batunon nila,” siling sang 15 anyos nga si René.

Ang ginasiling sang Biblia. “Kon mag-upod ka sa mga buang-buang, magaantos ka.” (Hulubaton 13:20, APD) Ang mga buangbuang nga ginasambit diri indi literal nga buang ukon mango. Mahimo nga maalam sila nga mga estudyante. Pero kon wala nila  ginasunod ang mga talaksan sang Biblia, para sa Dios mga buangbuang sila. Masakitan ka lang kon pareho sa chameleon, mag-ilis-ilis ka sing kolor para sundon sila.—1 Corinto 15:33.

‘Indi tanan maayo nga updan. May iban nga gusto gid nila nga ilugon mo sila. Mas maayo kon ang imo mga abyan nagapalangga sa imo kag ara pirme para sa imo.’—Paula, 21.

Ikaw ang Mag-una

Indi na maghulat nga palapitan ka sang iban. “Indi naton pirme mapaabot nga mag-una palapit ang iban sa aton,” siling sang 21 anyos nga si Gene. “Dapat kita ang mag-una sa ila.” Paano? Ari ang duha ka paagi:

Makig-abyan sa indi mo kaedad. Sa Biblia, si Jonatan mas magulang sing 30 ka tuig kay David, pero nangin ‘best friend’ sila. * (1 Samuel 18:1, CEV) Ginapakita sini nga puede kita makig-abyan bisan sa mas may edad sa aton. Pamensara bala, kon may ara man lang iban nga puede mo mangin abyan, ngaa dira ka lang pirme sa imo kaedad? Daw pareho lang nga nagpagutom ka sa isa ka isla nga madamo man lang sing isda! Ang matuod, madamo nga tawo sa palibot mo ang puede mangin maayo nga abyan. Ang himuon mo lang, makig-abyan ka sa ila indi lang sa imo mga kaedad.

“Ginasilingan ako ni Nanay nga istoryahon ang mga may-edad sa kongregasyon. Siling niya makibot gid ko nga madamo sila sing nanamian nga nanamian ko man. Husto gid sia, madamo na ko subong sing abyan!”—Helena, 20.

Makig-istorya. Mabudlay makig-istorya ilabi na kon mahuluy-on ka. Pero masarangan mo ina. Ang himuon mo lang, (1) mamati, (2) mamangkot, kag (3) ipakita nga interesado ka.

“Nagapamati ako pirme imbes nga maghambal. Kag kon nagahambal ako, wala ko pirme ginabida ang akon kaugalingon ukon ginapakalain ang iban.”—Serena, 18.

“Kon may mag-istorya gani parte sa isa ka butang nga indi ako pamilyar, ginapa-explain ko ini sa iya para maglawig ang amon istoryahanay.”—Jared, 21.

Indi malain kon hipuson ka. Indi man kinahanglan nga mangin palawakal ka gid. Pero kon daw nabudlayan ka makigbagay sa iban, tilawi ang ginahambal sini nga artikulo. Mahimo mangin pareho man ang imo ginabatyag kay Leah. “Mahuluy-on ako,” siling niya, “amo nga ginapilit ko lang ang akon kaugalingon nga mag-istorya. Pero para makakita ka sing mga abyan, dapat ka man makig-abyan. Gani nagapakig-istorya na ako sa iban.”

Ang iban nga artikulo sang serye nga “Young People Ask” makita sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Mga Nota]

[Kahon/Mga Retrato sa pahina 19]

ANG GINASILING SANG IBAN

“Ginatinguhaan ko nga istoryahon ang isa nga wala ko maistorya sa [Kingdom Hall]. Ang pag-abyanay puede gali mag-umpisa sa simple lang nga pagbugnuhanay!”

“Daw kahapos lang silingon nga wala nanamian ang iban sa akon kag daw indi gid ko ’ya makapakigbagay sa ila. Pero kon maninguha ka gid gali, makakita ka sing abyan.”

“Amat-amat ako nga nagapakig-istorya sa mga may edad. Daw kasaw-a sang primero! Pero nakabulig ini sa akon kay bisan bata pa ako, nakakita ako sing matuod nga mga abyan nga ara gid pirme para sa akon.”

[Mga Retrato]

Lauren

Reyon

Carissa

[Kahon sa pahina 20]

PAMANGKUTA ANG IMO GINIKANAN

Sang tin-edyer ka, nabudlayan ka man bala makigbagay sa iban? Ano nga grupo sang mga tawo ang nabudlayan mo pakigbagayan? Ano ang imo ginhimo?

․․․․․

[Diagram sa pahina 20]

(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)

ANG PAG-ISAHANON

Nagabatyag ako nga NAGAISAHANON, bangod sini . . .

. . .NABUDLAYAN ako MAKIGBAGAY sa iban, bangod sini . . .

. . . NAHUYA ako MAGPALAPIT, bangod sini, . . .