Ang Pagtamod sang Biblia

Pagpadaku sa mga Kabataan sa Disiplina sang Dios

“Kon Paano Magpahamtang Sing mga Kasuguan nga Indi Paglapason Sang Imo Kabataan”

“Lima ka Moral nga Prinsipio nga Dapat Mo Itudlo sa Imo Singko Anyos nga Anak”

“Lima ka Kinaiya nga Dapat Matigayon Sang Tagsa ka Bata”

“Lima ka Tanda nga Ikaw Sobra ka Matinuguton”

“Isa Lang ka Minuto nga Ikasarang sa Pagdisiplina”

KON mahapos ang pagdisiplina sa kabataan, diutay lamang kuntani ang interesado sa mga artikulo sa magasin subong sang ginlista sa ibabaw. Amat-amat man nga madula ang mga libro tuhoy sa pagpadaku sa kabataan. Apang, ang pagpadaku sa mga kabataan indi gid mahapos. Bisan linibo na ka tuig ang nagligad, ginasiling anay nga “ang anak nga buangbuang kalisud sa iya amay kag kapaitan sa nag-anak sa iya.”​​—⁠⁠Hulubaton 17:​25, PBS.

Sa karon, walay sapayan sang madamo nga laygay tuhoy sini, madamo nga ginikanan ang indi sigurado kon paano disiplinahon ang ila mga kabataan. Ano nga bulig ang ginahatag sang Biblia?

Ang Matuod nga Kahulugan sang Disiplina

Ginpaathag sang Biblia ang katungdanan sang mga ginikanan tuhoy sa pagdisiplina. Halimbawa, ang Efeso 6:4 nagsiling “Kamo, mga amay, dili ninyo pagpaakiga ang inyo mga anak, kundi padayon sila nga padakua sa disiplina kag sa nagatadlong nga panghunahuna ni Jehova.” Ginasiling sini nga teksto nga ang amay amo ang dapat nga manguna sa pagtatap sa ila kabataan. Siempre, nagabulig ang iloy sa iya bana.

Ang The Interpreter’s Dictionary of the Bible nagasiling tuhoy sini: “Sa Biblia ang pagdisiplina suod nga naangot sa paghanas, pagtudlo, kag pagpahibalo sa isa ka bahin, kag pagsabdong, pagtadlong, kag pagsilot sa pihak nga bahin. Masami nga ang pagdisiplina ginagamit sa paghanas sa bata.” Busa, ang pagdisiplina indi lamang pagsaway; nagalakip ini sang tanan nga paghanas nga kinahanglan sang kabataan.  Apang ano ang himuon sang mga ginikanan agod indi mapaakig ang ila kabataan?

Mangin Mahinuklugon

Ano ang nagapaakig sa bata? Binagbinaga ini nga kahimtangan. May yara ka kaupod sa trabaho nga maakigon kag indi mapinasensiahon. Wala gid sia nahamuot sa imo. Daw pirme niya ginamulay ang imo ginasiling kag ginabuhat. Masunson niya nga ginasikway ang imo hinimuan kag ginapabatyag sa imo nga wala ka sing pulos. Indi bala ina makapaakig kag makapasubo sa imo?

Amo man sina ang batyagon sang isa ka bata kon pirme sia ginasaway ukon ginaakigan sang iya mga ginikanan. Matuod nga kinahanglan pirme tadlungon ang mga kabataan kag ang mga ginikanan may awtoridad gikan sa Biblia sa paghimo sini. Apang, ang pagpaakig sa bata paagi sa makaulugot kag di-mahigugmaon nga pagtratar mahimo bangdan sang emosyonal, espirituwal, kag pisikal pa gani nga halit.

Takus Gid ang Inyo Kabataan sang Inyo Igtalupangod

Kinahanglan maghinguyang sing tion ang mga ginikanan upod sa ila kabataan. Nahanungod sa mga regulasyon sang Dios, ang Deuteronomio 6:7 nagasugo sa mga amay: “Ipatudok mo ini sa imo anak kag ihambal mo ini kon nagapungko ka sa imo balay kag kon nagalakat ka sa dalan kag kon nagahigda ka kag kon nagabangon ka.” Ang mga bata natawo upod ang kinahanglanon nga mabatyagan nila nga ang ila mga ginikanan tudok nga nagaulikid sa ila. Ang malulo nga pagpakigsugilanon sa ila kada adlaw makabulig sa imo nga mahangpan ang ila mga balatyagon. Magapahapos ini sang paglab-ot sa ila tagipusuon sang pasad-sa-Biblia nga mga prinsipio, nagapahulag sa ila nga “magkahadlok sa matuod nga Dios kag magtuman sa iya mga sugo.” (Manugwali 12:13) Bahin ini sang diosnon nga disiplina.

Kon ang pagpadaku sa mga kabataan mapaanggid sa pagtukod sang balay, nian ang pagdisiplina isa sa mga kagamitan sa pagtukod. Kon gamiton ini sing husto sang mga ginikanan, matukod nila sa ila mga kabataan ang maayo nga mga kinaiya kag masangkapan sila sa pag-atubang sa mga pagtilaw sa kabuhi. Ginlaragway sang Hulubaton 23:​24, 25 ang mga resulta: “Ang amay sang matarong pat-od nga magakalipay; ang isa nga nangin amay sang isa nga maalam magakalipay man sa iya. Magakasadya ang imo amay kag ang imo iloy, kag magakasadya sia nga nagpanganak sa imo.”

[Kahon/Retrato sa pahina 27]

ANG “NAGATADLONG NGA PANGHUNAHUNA NI JEHOVA”

Ginasambit sang Efeso 6:4 ang tuhoy sa “nagatadlong nga panghunahuna ni Jehova.” Ang orihinal nga Griegong tinaga para sa ekspresyon nga “nagatadlong nga panghunahuna” ginabadbad sa iban nga Biblia subong “mahunahunaon,” “laygay,” kag “panugyan.” Ginapahangop sini nga mga tinaga nga indi lamang dapat basahon sang pamilya ang Biblia ukon tuptupan ang materyal nga nagabulig sa pagtuon sang Biblia. Kinahanglan pat-uron sang mga ginikanan nga nahangpan sang mga kabataan ang kahulugan sang Pulong sang Dios, ang pagkaimportante sang pagkamatinumanon, ang gugma ni Jehova sa ila, kag ang pangamlig nga ginatanyag niya sa ila.

Paano ini mahimo? Nakita sang isa ka iloy sang tatlo ka kabataan nga si Judy, nga indi lamang pagpahanumdom pirme sa iya kabataan sang diosnon nga mga prinsipio ang kinahanglan. “Nakita ko nga indi nila luyag nga sulitsuliton ko ang amo gihapon nga mga butang. Nangita ako sing iban nga mga pamaagi sa pagtudlo sa ila. Ang isa ka paagi amo ang pagpangita sing mga artikulo sa Magmata! nga nagapresentar sini nga mga pahanumdom sa bag-o nga paagi. Busa natun-an ko ang paghatag sing kinahanglanon nga mga pahanumdom sa mga bata nga wala sila ginapaakig.”

Si Angelo, nga ang pamilya nakaeksperiensia sing kabudlayan, nagasugid kon paano niya gintudluan ang iya mga anak nga babayi sa pagpamalandong sa Pulong sang Dios: “Ginabasa namon sing ulupod ang mga teksto sa Biblia, kag dayon nagapili ako sang pila ka dinalan kag ginapaathag kon paano ini magamit sa kahimtangan sang akon mga anak. Sang ulihi, sang ginabasa nila ang Biblia sing kinaugalingon, nakita ko sila nga nagahunahuna gid, ginapamalandungan ang kahulugan sini para sa ila.”