Ang Globalisasyon nga Magahatag sing Benepisyo sa Imo

“Agod ang globalisasyon magmadinalag-on, dapat alalangay ini sa mga manggaranon kag mga imol. Dapat ini magdala sing mga kinamatarong indi lamang sing manggad. Dapat ini maghatag sing hustisya kag katarungan sa katilingban indi lamang sing kahamungayaan sa ekonomiya kag kauswagan sa komunikasyon.”—KOFI ANNAN, SEKRETARYO-HENERAL SANG NASYONES UNIDAS.

SUBONG sa ginsiling ni Kofi Annan, ang isa ka madinalag-on gid nga globalisasyon magapauswag sa kabuhi sang tanan nga pumuluyo sa bug-os globo nga komunidad. Apang ang nakita naton sining karon lang nga tinuig malayo sa sini nga ideya. Ang tawhanon nga mga kinamatarong kag pag-alalangay sang katilingban mahinay kaayo nga nagauswag kon ipaanggid sa pag-uswag sa teknolohiya kag materyal.

Ang panguna nga problema amo nga ang globalisasyon sa ekonomiya ginapahulag sang handum nga makakuwarta. Ang motibo nga makakuwarta halos wala nagahunahuna sa mga imol kag mga kubos ukon sa pirme nga kinahanglanon sang planeta. “Ang di-kontrolado nga bug-os globo nga ekonomiya nga ginapangunahan sang mga korporasyon nga nagakabig sang kuwarta subong amo lamang ang ila malahalon nga butang indi gid malig-on . . . kag nagapaimol sa katawhan sing kapin pa sangsa pinansial nga paagi,” siling ni Dr. David C. Korten.

Makontrol ayhan sang mga gobierno sa kalibutan ang bug-os globo nga ekonomiya sa paagi nga  makahatag ini sing hustisya sa katilingban? Daw indi gid ini matabo. Tubtob karon, ginabudlayan ang mga gobierno sa paglubad sa bisan anong bug-os globo nga problema—bug-os globo man ini nga krimen, bug-os globo nga pag-init, ukon bug-os globo nga kaimulon. “Kinahanglan ang tingob nga aksion agod maamligan ang bug-os globo nga mga intereses,” paathag ni Annan, “apang sa globalisasyon karon, ang mga mekanismo nga mahimo gamiton sa bug-os globo nga aksion umpisa lamang.”

Indi lamang ang bug-os globo nga mekanismo sa paglubad sa mga problema sa bug-os nga globo ang kinahanglanon. Ginasiling sang Commission on Global Governance * nga kinahanglan man sang kalibutan ang moral nga mga prinsipio. “Kon wala ang bug-os globo nga moral,” siling sang ila report, “ang mga bangigay kag mga tension sang pagkabuhi sa bug-os globo nga komunidad magabuad; kon wala sing liderato, bisan ang pinakamaayo sing desinyo nga mga institusyon kag mga estratehiya mapaslawan.”

Ano nga sahi sang bug-os globo nga moral ang ila ginrekomendar? “Dapat trataron sang mga tawo ang iban subong sang luyag nila nga trataron sila,” siling sang report. Si Jesucristo, ang pinakadaku nga lider nga nakilala sa kalibutan, nagtudlo sining talaksan sang pamatasan sang nagligad nga mga duha ka libo ka tuig. (Mateo 7:12) Apang ang prinsipio naaplikar gihapon. Ang globalisasyon nga napasad sa sini nga talaksan mangin mapuslanon gid para sa tanan. Matabo ayhan ini?

Isa ka Tuhay nga Bug-os Globo nga Solusyon

Ginatagna sang Biblia nga sa malapit nga palaabuton, isa ka bug-os globo nga panguluhan ang magahiusa sa katawhan pasad sa pagkadimakagod sa baylo nga sa kuwarta ukon teknolohiya. Mangin madinalag-on ini bangod may gahom ini kag mga mekanismo sa pagpanghikot sa bug-os nga globo para sa tanan nga katawhan. Ginpatalupangod ni Jesucristo mismo ining bug-os globo nga panguluhan sang gintudluan niya ang iya mga sumulunod nga ipangamuyo ang ‘pagkari sang Ginharian sang Dios kag ang paghimo sang kabubut-on sang Dios sa duta.’—Mateo 6:10.

Ang Ginharian sang Dios, nga isa ka langitnon nga panguluhan sa idalom sang paggahom ni Jesucristo, magapakita sing isa ka bag-o nga bug-os globo nga moral, nga amo ang gintudlo man ni Jesus sang yari sia sa duta. Ang gugma sa Dios kag gugma sa isigkatawo mangin amo ang nagatuytoy nga mga prinsipio. (Mateo 22:37-​39) Ginapakita sang madamo nga tagna sa Biblia kon ano ang himuon sining bag-o nga panguluhan. Nahanungod sa Manuggahom sini, si Jesucristo, ang Biblia nagasaad: “Hukman niya ang mga imol paagi sa hustisya kag pangapinan ang mga mapainubuson sa duta paagi sa katarungan.” (Isaias 11:​4, The New English Bible) Ang mga manggaranon kag mga gamhanan indi maghingalit sa mga kubos. “Magakaawa [si Jesus] sa kubos kag sa imol . . . Tubson niya ang ila kalag gikan sa pagpigos kag kasingki.”—Salmo 72:13, 14.

Lubaron gilayon ang mga problema sa  palibot. Sa baylo sang paglapad sang desyerto, “ang desyerto magakasadya, kag ang kabulakan magapamukadkad sa lamgod nga duta.” (Isaias 35:​1, Today’s English Version) Sa baylo sang kakulang sa pagkaon, “may bugana nga uyas sa duta.”—Salmo 72:16.

Ginahiusa sang Ginharian sang Dios ang mga tawo nga lainlain sing ginhalinan. “Ipahamtang ko sila sa paghiusa, kaangay sang kahayupan sa bulukutan,” saad sang Dios. ‘Hatagan ko sila sing pagbag-o padulong sa isa ka putli nga hambal, agod sila tanan mag-alagad sa akon sing abaga sa abaga.’ (Miqueas 2:12; Sofonias 3:9) Ining “putli nga hambal,” nga nagalakip sang kinaandan nga moral kag relihioso nga mga prinsipio, nagahiusa sa mga tawo bisan karon.

Bangod sang mga pasilidad sa paglakbay sa bug-os nga kalibutan, regular nga nagahiwat ang mga Saksi ni Jehova sing internasyonal nga mga kombension, nga nagapabakod sang mga kaangtanan sa ulot sang mga grupo nga magkatuhay sing rasa, nasyonalidad, kag kultura. Ining mga kombension buhi nga pamatuod sang paghiusa nga nagadalahig sang mga tagipusuon kag hunahuna, sa baylo sang teknolohiya kag komersio. (Tan-awa ang kaupod nga kahon.) Ang isa ka Katsila nga teologo nga nakatambong sa sining mga kombension nagsulat: ‘Naghalin ako nga napalig-on, indi lamang sang nagapasanag nga mga pamulongpulong pasad sa Kasulatan kundi sang paghiusa man nga nagaluntad sa tunga sining mga tawo, sang ila mataas nga moralidad, kag sang ila maayo nga pamatasan.’

Ginahimuslan man sang mga Saksi ni Jehova ang iban nga bahin sang globalisasyon sa pagpahapos sang ila pagbantala sing maayong balita tuhoy sa Ginharian sang Dios. Halimbawa, ang Magmata! ginabadbad sa kapin sa 80 ka lenguahe sang madamo nga manugbadbad sa bug-os nga kalibutan nga nagagamit sang kompyuter kag electronic mail. Ining mga galamiton nagabulig sa mga Saksi ni Jehova agod mangin bug-os globo gid ang ila programa sa edukasyon sa Biblia. Maathag nga ang globalisasyon sarang magamit sing mapuslanon kag sing malaglagon.

Sing kaanggid, ang isa ka bug-os globo nga panguluhan sang Dios magahatag sing mga solusyon sa baylo nga magtuga sing mga problema, subong sang ginhimo sang tawhanon nga globalisasyon. May rason gid kita nga magsalig sa sining langitnon nga pagdumalahan. “Nagatuga ako sing bag-ong duta,” saad sang Dios. “Ang mga hitabo sang nagligad kalimtan sing bug-os. Magkasadya kag magkalipay sing dayon sa akon ginatuga.” (Isaias 65:17, 18, TEV) Ang “bag-ong duta” sang Dios magahatag gid sing benepisyo sa mga tawo sa bug-os nga globo.

[Nota]

[Kahon sa pahina 12]

NAKONEKTAR APANG NABAHINBAHIN GIHAPON

Bisan pa daw ginpagamay sang teknolohiya ang kalibutan, ang pagbinahinbahin nagaluntad gihapon. Ang telebisyon, mga cell phone, kag ang Internet nangin mapuslanon sa pagkonektar sa mga tawo apang indi sa paghiusa sa mga tawo. Ang globalisasyon sa ekonomiya kag ang pagdula sa pagpaindisanay sang mga kagamhanan sa kalibutan nagbuhin sa kadamuon sang inaway sa ulot sang mga Estado, apang ang masingki nga mga inaway sibil padayon nga nagapatay kag nagabalda sa ginatos ka libo ka tawo kada tuig.

Ngaa? Bangod ang dumot sa ulot sang magkaribal nga etniko nga mga grupo, rasa, kag relihion—ang sadsaran nga kabangdanan sang mga inaway sibil—wala maghaganhagan. Kag ginapat-od sang bug-os globo nga mga negosyo kag mga sindikato sa krimen nga madamong baratuhon nga armas ang matigayon agod ang mga nagailinaway nga mga grupo padayon nga armado. Ang matuod nga paghiusa indi gid mapaluntad sang elektroniko nga mga paagi. Ni mapaluntad sang pag-uswag sa ekonomiya ang katarungan sa katilingban.

Sa pila ka paagi ang globalisasyon sa ekonomiya nagaamot gid sa di-paghiusa. Kon may pag-usmod sa ekonomiya pagkatapos sang pagtin-ad sa negosyo, ang mga imol madali nga mangin biktima sang ekstremista nga mga politiko nga nagahingalit sang mga reklamo sa ekonomiya para sa ila mga katuyuan. Ano ang solusyon? “Dapat tukuron ang isa ka bag-o nga pungsudnon kag bug-os globo nga pagdumalahan—nga ang importante nga ginakabalak-an amo ang kauswagan kag pag-alalangay sang tanan nga mga tawo,” siling sang Human Development Report 1999. Amo gid sina ang himuon sang Ginharian sang Dios.

[Mga retrato sa pahina 13]

Ang bug-os globo nga programa sang pagtudlo sing Biblia sang mga Saksi ni Jehova naghiusa sang mga tawo gikan sa tanan nga ginhalinan