Ang Pagtamod sang Biblia

Ang mga Damgo Bala mga Mensahe Gikan sa Dios?

ANG ideya sang imbentor nga si Elias Howe sa desinyo sang makina sa pagpanahi ginbasi kuno sa isa ka damgo. Ang kompositor nga si Mozart nagsiling nga ang madamo sang mga tig-ulo sang iya musika naggikan kuno sa mga damgo. Ang kemiko nga si Friedrich August Kekule von Stradonitz nagpangangkon man nga natukiban niya kuno ang korte sang benzene nga molekula sa isa ka damgo. Ini nga mga hitabo indi gid pinasahi. Sa bug-os nga maragtas madamo nga kultura ang nagapabangod sang mga damgo sa labaw sa kinaugali. Ang iban nagapati nga ang kahimtangan nga nagadalamguhanon kag nagamata pareho nga matuod.

Ang Biblia nagaunod sang madamo nga kasaysayan diin ang mga damgo ginlaragway subong isa ka importante nga ginhalinan sang impormasyon​​—⁠isa ka porma sang pagpakigkomunikar sang Dios. (Hukom 7:​13, 14; 1 Hari 3:⁠5) Halimbawa, nakigkumonikar ang Dios kanday Abraham, Jacob, kag Jose sa mga damgo. (Genesis 28:​10-​19; 31:​10-​13; 37:​5-​11) Ang hari sang Babilonia nga si Nabocodonosor nakabaton sing matagnaon nga mga damgo gikan sa Dios. (Daniel 2:​1, 28-​45) Gani may nagakaigo gid bala nga rason sa pagpati nga bisan sa karon ang pila ka damgo mga mensahe gikan sa Dios?

Mga Damgo Gikan sa Dios

Sa Biblia, ang mga damgo nga gin-inspirar sang Dios may yara pirme espesipiko nga rason. Matuod, kon kaisa indi gilayon mahangpan ang kahulugan sang isa ka damgo. Apang, sa madamo nga hitabo, ang “Manugpahayag sang mga tinago” nag-aman mismo sang kaathagan agod indi maduhaduhaan ang kahulugan sang damgo. (Daniel 2:​28, 29; Amos 3:⁠7) Ang mga damgo gikan sa Dios maathag, indi kaangay sa kinaandan nga mga damgo.

Kon kaisa, ang mga damgo ginagamit sang Dios agod amligan ang mga indibiduwal nga may importante nga papel sa katumanan sang iya katuyuan. Ang nagabaton sini nga mga damgo indi nagakinahanglan nga mga alagad sang Dios. Halimbawa, ang mga astrologo nga nagduaw sa bata nga si Jesus wala nagbalik agod makigkita sa manugpatay nga si Herodes subong sang luyag niya. Ngaa? Nakabaton sila sing paandam sa isa ka damgo. (Mateo 2:​7-​12)  Naghatag ini sing nagakaigo nga tion sa amay-amay ni Jesus, nga si Jose, sa pagpalagyo padulong sa Egipto kaupod sang iya pamilya, bilang pagsunod sa panuytoy nga nabaton man niya paagi sa damgo. Nagluwas ini sang kabuhi sang bata nga si Jesus.​​—⁠Mateo 2:​13-​15.

Sang unang mga siglo, ang paraon sang Egipto nagdamgo tuhoy sa pito ka matinggas nga uyas kag pito ka matambok nga baka nga kabaliskaran sa pito ka upahon nga uyas kag pito ka maniwang nga baka. Paagi sa bulig sang Dios, ginpatpat ni Jose ang mga damgo sing husto gid: Ang Egipto magaagom sing pito ka tuig sang kabuganaan nga sundan sang pito ka tuig nga tiggulutom. Bangod nahibaluan ini sing una, ang mga Egiptohanon naghanda kag nagtago sing pagkaon. Nakabulig ini agod maamligan ang mga kaliwatan ni Abraham kag madala sila sa Egipto.​​—⁠Genesis, kapitulo 41; 45:​5-8.

Si Hari Nabocodonosor sang Babilonia nagdamgo man. Nagtagna ini sang pagbangon kag pagkapukan sang palaabuton nga mga gumalahom sang kalibutan nga may direkta nga epekto sa katawhan sang Dios. (Daniel 2:​31-​43) Sang ulihi, nagdamgo pa gid sia nga nagtagna sang iya mismo pagbuang kag pag-ayo. Ining matagnaon nga damgo may daku pa nga katumanan, nga nagatudlo sa pagtukod sa Mesianiko nga Ginharian, nga paagi sini tumanon sang Dios ang iya kabubut-on.​​—⁠Daniel 4:​10-​37.

Kamusta Naman Karon?

Huo, nagkomunikar ang Dios sa pila ka tawo paagi sa mga damgo. Apang ginapakita sang Biblia nga talagsahon lang ini. Ang mga damgo indi gid amo ang panguna nga paagi sang pagpakigkomunikar sang Dios. Madamong matutom nga alagad sang Dios ang wala nakabaton sang mga mensahe gikan sa Dios paagi sa mga damgo. Ang paggamit sang Dios sang mga damgo sa pagpakigkomunikar sa tawo mahimo mapaanggid sa pagtunga Niya sa Dagat nga Mapula. Nahibaluan naton nga ginhimo niya ini sing makaisa lang, apang indi gid yadto ang iya kinaandan nga paagi sa pagpakig-angot sa iya katawhan.​​—⁠Exodo 14:⁠21.

Ginbaton ni apostol Pablo nga sang iya adlaw ang espiritu sang Dios nagpanghikot sa Iya mga alagad sa madamong pinasahi nga paagi. Si Pablo nagsiling: “Sa isa ginhatag ang pagpamulong sang kaalam paagi sa espiritu, sa isa pa ang pagpamulong sang ihibalo suno sa amo man nga espiritu, sa isa pa ang pagtuo paagi sa amo man nga espiritu, sa isa pa ang mga dulot sang pagpang-ayo paagi sinang isa ka espiritu, sa isa pa mga pagpanghikot sa buhat nga gamhanan, sa isa pa pagpanagna, sa isa pa paghantop sang inspirado nga mga pagpamulong, sa isa pa lainlain nga pinulungan, kag sa isa pa pagpatpat sang pinulungan.” (1 Corinto 12:​8-​10) Bisan pa ang mga damgo nga gin-inspirar sang Dios wala ginsambit sing espesipiko, ang pila ka Cristiano maathag nga nakabaton sing inspirado-sang-Dios nga mga damgo subong isa sang mga dulot sang espiritu bilang katumanan sang Joel 2:⁠28.​​—⁠Binuhatan 16:​9, 10.

Apang, ang apostol nagsiling tuhoy sining pinasahi nga mga dulot: “Bisan pa may mga dulot nga pagpanagna, pagadulaon ini; bisan pa may mga hambal, magauntat ini; bisan pa may ihibalo, pagadulaon ini.” (1 Corinto 13:⁠8) Maathag nga lakip sa mga dulot nga “pagadulaon” amo ang lainlain nga mga porma sang pagpakigkomunikar sang Dios. Sang napatay na ang mga apostoles, gin-untat sang Dios ang pagpaambit sining pinasahi nga mga dulot sa iya mga alagad.

Sa karon ginatinguhaan gihapon sang mga eksperto nga mahangpan ang mga proseso sang pagdamgo kag kon bala ini may yara praktikal nga katuyuan. Ang Biblia wala nagahatag sing kasanagan tuhoy sa sini. Apang, para sa mga tawo nga nagapadayon sa pagtinguha sang pagpakigkomunikar sang Dios sa ila mga damgo, ang Biblia nagahatag sing paandam. Sa Zacarias 10:⁠2, ini nagasiling: “Ang mga manugpakot, . . . walay pulos nga mga damgo ang ila padayon nga ginapamulong.” Nagapaandam man ang Dios batok sa nagapangita sing mga tanda. (Deuteronomio 18:​10-​12) Bangod sini nga mga paandam, ang mga Cristiano sa karon wala nagapaabot nga makabaton sing panuytoy sang Dios sa ila mga damgo. Sa baylo, ginatamod nila ang mga damgo subong isa lamang ka butang nga maeksperiensiahan sa tion sang katulugon.