To Whenue Alọwlemẹ Towe Kú

Nuhe Biblu dọ họnwun: Asu de dona “yiwanna asi etọn dile e nọ wà na edetiti do.” Mọdopolọ, asi de dona “tindo sisi sisosiso na asu etọn.” Yé omẹ awe lẹpo dona hẹn azọngban yetọn lẹ di taidi ‘agbasalan dopo.’ (Efe. 5:33; Gẹn. 2:23, 24) To owhe lẹ gblamẹ, haṣinṣan he asu po asi po de tindo nọ lodo dogọ, dile owanyi he yé tindo na ode awetọ to sinsinyẹn deji. Kẹdẹdile adọ̀ atin awe he to whinwhẹ́n to apá na yede tọn nọ biọ yede mẹ do, mọ wẹ e nọ yin na numọtolanmẹ asu po asi po ayajẹnọ de tọn do niyẹn.

Ṣigba, etẹwẹ lo eyin asu lọ kavi asi lọ kú? To whenẹnu, kanṣiṣa he ma dona sán to gbẹwhenu yetọn enẹ nọ sán. Asuṣiọsi kavi asiṣiọsu lọ nọ saba tindo numọtolanmẹ susu to pọmẹ taidi awubla sinsinyẹn, ṣokẹdẹninọ, podọ vlavo homẹgble kavi numọtolanmẹ whẹhuhu tọn. Daniella he alọwle etọn gbọṣi aimẹ na owhe 58, yọ́n mẹsusu he hẹn alọwlemẹ yetọn bu to okú mẹ. a Ṣigba to whenue asu etọn kú, e dọmọ: “N’ma ko tindo numimọ ehe nkọ pọ́n. Mẹde ma sọgan mọnukunnujẹemẹ, adavo e jọ do ewọ go.”

AWUFIẸSA LỌ NỌ TAIDI NUHE MA SỌGAN DOALỌTE

Dodinnanutọ delẹ dọ dọ flumẹjijẹ depope ma sinyẹn sọ̀ dehe mẹde nọ tindo to okú alọwlemẹ yiwanna etọn tọn godo. Mẹhe tin to aluẹmẹ susu wẹ kọngbedopọ hẹ nugbo enẹ. Asu Millie tọn ko kú sọn owhe susu die. E dọ gando gbẹzan asuṣiọsi tọn  etọn go dọmọ: “E taidi dọ n’lẹzun mẹhe tindo oblọ nkọ.” Numọtolanmẹ he e tindo niyẹn to whenue asu etọn he nọpọ́ hẹ ẹ na owhe 25 kú godo.

Susan nọ pọ́n asuṣiọsi he gbẹ́ nọ tin to aluẹmẹ na owhe susu to whenue asu yetọn kú godo lẹ hlan taidi mẹhe to awubla zẹjlẹgo. Ṣigba, owhe 38 to alọwle yetọn godo, asu etọn kú. Owhe 20 ko juwayi todin, ṣogan ewọ nọ dọ dọ, “N’nọ flin in to azán lẹpo gbè.” Dasin nọ saba wayi do e, na e nọ jẹdò asu etọn tọn taun.

Biblu zinnudeji dọ awufiẹsa he okú alọwlemẹ de tọn nọ hẹnwa nọ sinyẹn taun bosọ nọ dẹn-to-aimẹ. To whenue Sala kú, asu etọn Ablaham “wá nado blawu na Sala podọ nado viavi na ẹn.” (Gẹn. 23:1, 2) Mahopọnna dọ Ablaham tindo yise to fọnsọnku mẹ, e blawu sinsinyẹn to whenue asi yiwanna etọn kú. (Heb. 11:17-19) To whenue Laheli asi yiwanna Jakọbu tọn kú, ewọ ma yawu wọn ẹn. E nọ dọho etọn dagbe na visunnu etọn lẹ.—Gẹn. 44:27; 48:7.

Etẹwẹ mí dona plọn sọn apajlẹ Owe-wiwe tọn enẹlẹ mẹ? Asuṣiọsi po asiṣiọsu lẹ po nọ saba mọ awufiẹsa na owhe susu. Mí ma dona nọ pọ́n dasin po ojlẹ awubla tọn yetọn lẹ po hlan taidi madogán, ṣigba taidi kọdetọn nuhẹnbu daho de tọn. Yé nọ tindo nuhudo awuvẹmẹ po godonọnamẹ po tọn na ojlẹ dindẹn.

DUTO NUMỌTOLANMẸ AZÁN DOPODOPO TỌN JI

E ma yindọ asuṣiọsi kavi asiṣiọsu de nọ lẹzun tlẹnnọ poun wẹ gba. To owhe susu yiyizan hẹ asi etọn godo, asu de nọ saba yọ́n lehe e sọgan miọnhomẹna asi etọn bo na ẹn tuli do to whenue e jẹflumẹ kavi tin to awubla mẹ. Ṣigba, eyin asu lọ kú, asi lọ masọ tindo asisa owanyi po homẹmiọnnamẹ po tọn ba. Mọdopolọ, to owhe lẹ gblamẹ, asi de nọ plọn lehe e sọgan hẹn ayajẹ wá na asu etọn bo hẹn ẹn voawu do. Alọdomẹgo po hogbe vivi etọn lẹ po gọna ayidonugo he e nọ na nuhudo po nujlomẹ asu etọn tọn po họakuẹ hugan onú lẹpo. Eyin ewọ kú, asu lọ sọgan tindo numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ tọn. Enẹwutu, mẹhe alọwlemẹ yetọn kú delẹ nọ to nuhà bo nọ to budi gando sọgodo go. Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn tẹwẹ na gọalọna yé nado tindo hihọ́ po jijọho po?

“Mì yin magbọjẹnọ na osọ he ja gbede blo, na osọ he ja na tindo magbọjẹ etọn titi lẹ. Oylan azán dopodopo tọn ko pé na ẹn.” (Mat. 6:34) Na taun tọn, hogbe Jesu tọn ehelẹ gando nuhudo agbasa tọn lẹ go, ṣigba yé ko gọalọna mẹsusu nado doakọnna awufiẹsa he okú mẹyiwanna de tọn nọ hẹnwa. Osun delẹ to okú asi etọn tọn godo, Charles dọmọ: “N’jẹdò Monique tọn taun, podọ e taidi dọ to whedelẹnu ninọmẹ lọ nọ ylan dogọ. Etomọṣo, n’yọnẹn dọ n’na jẹdò etọn janwẹ podọ dile ojlẹ to yìyì awufiẹsa enẹ na wá depò.”

Na nugbo tọn, Charles dona doakọnnanu “dile ojlẹ to yìyì.” Nawẹ e wà ehe gbọn? E dọmọ: “Jehovah gọalọna mi nado nọ duto numọtolanmẹ azán dopodopo tọn ji.” Charles ma tlọ do awubla mẹ. Nugbo wẹ dọ awufiẹsa etọn ma busẹ to zánto dopo mẹ, amọ́ ehe ma hẹn ẹn gbọjọ. Eyin alọwlemẹ towe kú, nọ dovivẹnu nado duto numọtolanmẹ azán dopodopo tọn ji. A ma sọgan  yọ́n ale kavi tulinamẹ he a na mọyi to azán dopodopo ji.

Okú ma tin to lẹndai dowhenu tọn Jehovah tọn mẹ. Kakatimọ, apadewhe “azọ́n Lẹgba tọn lẹ” tọn wẹ e yin. (1 Joh. 3:8; Lom. 6:23) Satani nọ yí okú po obu he okú sọgan hẹnwa po zan nado hẹn gbẹtọ susu do kanlinmọgbenu matin todido depope. (Heb. 2:14, 15) Homẹ Satani tọn nọ hùn to whenue mẹde lẹndọ emi ma sọgan mọ ayajẹ nujọnu tọn po pekọ po todin, podọ etlẹ yin to aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Enẹwutu, awubla he mẹde nọ tindo to whenue alọwlemẹ etọn kú yin kọdetọn ylando Adam tọn po ayiha wintinwintin Satani tọn po tọn. (Lom. 5:12) Jehovah na jla nuhe Satani hẹngble lẹpo do bo na gbawhàn okú tọn, yèdọ awhànfunnu ylankan etọn tọn. Mẹhe alọwlemẹ yetọn kú lẹ lọsu tin to mẹhe na jẹ yedekannu sọn obu he Satani nọ yizan si lẹ mẹ.

To fọnsọnku he na wá aimẹ to aigba ji godo, e họnwun dọ diọdo susu na wá aimẹ to nuyiwa gbẹtọvi lẹ tọn hẹ ode awetọ mẹ. Vudevude, mẹjitọ lẹ, mẹjitọ daho lẹ, po tọgbo devo he na yin finfọnsọnku lẹ po na lẹzun mẹpipe to pọmẹ hẹ ovi po ovivi yetọn lẹ po. Nuyiwadomẹji mẹhowhe tọn lẹ na busẹ. E yọnbasi dọ jọja lẹ na plọn nado nọ pọ́n tọgbo yetọn lẹ hlan to aliho he gbọnvo pete mẹ na dehe yé nọ wà do to egbehe. Podọ be mí ma yise dọ diọdo mọnkọtọn lẹ na hẹn haṣinṣan whẹndo lẹ tọn pọnte dogọ ya?

Kanbiọ susu lẹ wẹ sọgan yin kinkanse gando mẹhe na yin finfọnsọnku lẹ go, taidi dehe gando  mẹhe hẹn alọwlemẹ awe kavi humọ bu to okú mẹ lẹ go. Sadusi lẹ kàn kanbiọ de sè gando nawe de he asu etọn tintan kú, bọ awetọ kú, kaka yì ṣinawetọ go. (Luku 20:27-33) Haṣinṣan tẹwẹ e na tindo hẹ omẹ enẹlẹ to fọnsọnku godo? Mí ma yọnẹn, podọ mí ma dona pàhodọ kavi jẹflumẹ gando nuhe mí ma yọnẹn lẹ go. Ṣigba, mí dona dejido Jiwheyẹwhe go. Onú dopo họnwun: nudepope he Jehovah na wà to sọgodo na yin na dagbe mítọn, yèdọ nuhe mí dona to jejeji nado mọ, e ma yin nuhe mí na dibuna.

TODIDO FỌNSỌNKU TỌN NỌ MIỌNHOMẸNA MÍ

Dopo to nuplọnmẹ he họnwun hugan to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ mẹ wẹ yindọ mẹyiwanna mítọn he ko kú lẹ na lẹkọwa ogbẹ̀. Kandai Biblu tọn gando mẹhe yin finfọnsọnku to hohowhenu lẹ go yin kunnudenu dolido dọ “mẹhe to yọdò oflin tọn lẹ mẹ lẹpo na sè ogbè [Jesu tọn] bo tọ́njẹgbonu.” (Joh. 5:28, 29) Mẹhe tin to ogbẹ̀ to whenẹnu lẹ na yí ayajẹ do dokuavọna mẹhe yin finfọnsọnku lẹ. To alọ devo mẹ, mí ma tlẹ sọgan yọ́n obá he mẹ ayajẹ mẹhe yin finfọnsọnku lẹ tọn na siso jẹ.

Dile oṣiọ lẹ na to finfọnsọnku, ayajẹ he nkọ ma ko wá aimẹ pọ́n wẹ na gọ́ aigba ji. Gbẹtọ liva he ko kú lẹ na wá nọgbẹ̀ whladopo dogọ. (Malku 5:39-42; Osọ. 20:13) Ayihamẹlinlẹnpọn do azọ́njiawu he na jọ to sọgodo enẹ ji dona miọnhomẹna mẹhe hẹn mẹyiwanna yetọn bu to okú mẹ lẹ.

Be mẹde na tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe nado sọ blawu to whenue fọnsọnku daho mọnkọtọn na wá aimẹ godo ya? Gblọndo Biblu tọn wẹ lala. Sọgbe hẹ Isaia 25:8, Jehovah “na ze okú mì” kakadoi. Enẹ dohia dọ kọdetọn vẹadi he okú nọ hẹnwa lẹ na yin didesẹ, na dọdai lọ zindonukọn dọmọ: “OKLUNỌ Jiwheyẹwhe nasọ súnsún dasin sọn nukun lẹpo mẹ.” Eyin hiẹ tin to awubla mẹ todin na alọwlemẹ towe kú wutu, a na jaya to whenue ewọ na fọnsọnku.

Gbẹtọvi depope ma yọ́n nuhe Jiwheyẹwhe na wà to aihọn yọyọ lọ mẹ lẹpo. Jehovah dọmọ: “Le olọn yì oji hú aigba do, mọkẹdẹ wẹ aliho ṣie yì oji hú aliho mìtọn, linlẹn ṣie hú linlẹn mìtọn.” (Isa. 55:9) Opagbe Jesu tọn gando fọnsọnku he ja lọ go hùn dotẹnmẹ dote na mí nado dejido Jehovah go dile Ablaham wà  do. Todin, onú titengbe lọ wẹ yindọ Klistiani dopodopo ni nọ wà nuhe Jiwheyẹwhe biọ to mí si, bo gbọnmọ dali yin “mimọ nado jẹna titonu he ja” lọ dile e na yin do na mẹhe na yin finfọnsọnku lẹ.—Luku 20:35.

WHẸWHINWHẸ́N DE NADO TINDO TODIDO

Kakati nado to obu ji, mí dona wleawuna todido. Sọgodo dózin to nukun gbẹtọvi lẹ tọn mẹ. Ṣigba, Jehovah ze todido onú dagbe lẹ tọn donukọnna mí. Nugbo wẹ dọ mí ma yọ́n lehe Jehovah na hẹn pekọ wá na nuhudo po nujlomẹ mítọn lẹ po do pẹpẹ gba, etomọṣo mí ma dona tindo ayihaawe dọ ewọ na wàmọ. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Todido he yin mimọ ma yin todido gba, na to whenue omẹ de mọ nude, be e nọ tindo todido na ẹn wẹ? Ṣigba, eyin mí tindo todido na nuhe mí ma mọ, mí nọ yí akọndonanu do to tenọpọn ẹn zọnmii.” (Lom. 8:24, 25) Todido dolido tintindo to opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ na gọalọna we nado doakọnnanu. Eyin a doakọnna, a na duvivi sọgodo jiawu enẹ tọn, to whenue Jehovah na “yí ovẹ̀ ayiha towe mẹ tọn na we.” Ewọ na hẹn pekọ wá na “ojlo nutogbẹ̀ lẹpo tọn.”—Ps. 37:4; 145:16; Luku 21:19.

To whenue okú Jesu tọn sẹpọ, apọsteli etọn lẹ jẹflumẹ taun. Ṣigba, Jesu miọnhomẹna yé po hogbe ehelẹ po dọmọ: “Mì dike ahun mìtọn biọ bẹwlu mẹ blo. Mì do yise hia to Jiwheyẹwhe mẹ, mì do yise hia to yẹnlọsu mẹ ga.” E sọ dọna yé dọmọ: “Yẹn ma na jo mì do aluẹmẹ gba. Yẹn na lẹkọwa mì dè.” (Joh. 14:1-4, 18, 27) Hogbe etọn lẹ zọ́n bọ hodotọ yiamisisadode etọn lẹ tindo todido bo doakọnnanu na owhe kanweko susu lẹ. Mọdopolọ, mẹhe tin to jejeji nado mọ mẹyiwanna yetọn to fọnsọnku whenu lẹ lọsu tindo whẹwhinwhẹ́n nado tindo todido. Jehovah po Visunnu etọn po ma na jo yé do aluẹmẹ. Hiẹ sọgan tindo jide enẹ!

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Yẹdide to weda 28]

Jiwheyẹwhe sọgan gọalọna we nado duto awufiẹsa okú mẹyiwanna de tọn ji to azán dopodopo gbè

Apotin to weda 29]

Nọ Na Tuli Mẹhe Mẹyiwanna Yetọn Kú Lẹ

Mẹsusu sọgan nọ yì owhé Klistiani de tọn gbè na ojlẹ de to okú alọwlemẹ etọn tọn godo nado miọnhomẹna ẹn bo gọalọna ẹn to aliho voovo lẹ mẹ. Di apajlẹ, homẹ asuṣiọsi de tọn sọgan hùn eyin hagbẹ whẹndo tọn po họntọn etọn lẹ po nọ na ẹn ayidonugo. Ṣigba, dẹẹdẹ wẹ awufiẹsa he okú lọ hẹnwa na ẹn na depò, podọ ewọ na tindo nuhudo homẹmimiọn po godonọnamẹ po tọn na ojlẹ de. Biblu dọmọ: “Họntọn nọ yiwannamẹ whepoponu, ṣigba mẹmẹsunnu wẹ yè ji na madodego.”—Howh. 17:17.

Nawẹ mí sọgan dọnudo mẹhe to aluẹmẹ de gbọn? Biblu dọmọ: “Mìmẹpo ni nọ tindo linlẹn dopolọ, mì nọ do mẹtọnhopọn hia, mì nọ tindo owanyi mẹmẹsunnu tọn, po awuvẹmẹ sisosiso po.” (1 Pita 3:8) Mẹhe mẹyiwanna etọn kú de sọgan nọma nọ gángán na ojlẹ de to nujijọ lọ godo. Enẹwutu, dile etlẹ yindọ mí jlo na gọalọ, hogbe delẹ taidi “Nawẹ a te do?” kavi “Be a to ganji ya?” sọgan nọma wà dagbe. Mẹhe to aluẹmẹ lọ sọgan lẹndọ, ‘A ma gán yọ́n nuhe n’to pipehẹ’ kavi ‘Nawẹ n’sọgan to ganji to ojlẹ ehe mẹ gbọn?’ Enẹwutu, e na yọ́n hugan nado yí hogbe ahundopo tọn he jlọmẹdote lẹ zan taidi “E vivi na mi nado mọ we” kavi “Eyin n’mọ we to agun lọ mẹ, e nọ na mi tuli.”

Hiẹ sọgan basi oylọna mẹhe to aluẹmẹ de nado wá dù núdùdù kleun de kavi nado disa hẹ we. Marcos, asiṣiọsu de nọ mọ tulinamẹ yí to whenue họntọn etọn lẹ dla ẹ pọ́n. Etẹ ji wẹ yé nọ dọhodo? E dọmọ: “Mí ma nọ dọho susu do nuhahun ṣie lẹ ji, ṣigba do nudepope he sọgan na mi tuli ji.” Nina, asuṣiọsi de dọmọ: “Họntọn vivẹ́ ṣie lẹ nọ saba dọ ohó he sọgbe lẹ na mi to ojlẹ he sọgbe mẹ. To whedelẹnu, yé ma tlẹ nọ dọ nudepope, yé nọ tin hẹ mi poun.”

Eyin mẹhe tin to aluẹmẹ de jlo na dọho gando adán he gbò e go, dotoai po sọwhiwhe po. Dapana kanbiọ tlintlindo dindin tọn lẹ kinkanse. Ma dawhẹna ẹn blo. E ma yin dandan nado na ẹn ayinamẹ gando lehe ewọ dona blawu do kavi obá he mẹ e na blawu jẹ go. Eyin ewọ jlo na tin edeṣo, ma dike enẹ ni gblehomẹna we blo. Hiẹ sọgan lẹkọwa to whedevonu. Zindonukọn nado to owanyi dohia.—Joh. 13:34, 35.

[Apotin to weda 30]

Be Hiẹ Tindo Kanbiọ Gando Sọgodo Go Ya?

Jọwamọnu wẹ e yin dọ mẹde ni tindo ayihaawe gando hẹndi opagbe Jehovah tọn lẹ go. Ablaham lẹnnupọn whlasusu do opagbe he Jiwheyẹwhe do nado na ẹn visunnu de ji. Jehovah na ẹn tuli nado fahomẹ. Podọ dawe nugbonọ lọ mọ hẹndi opagbe enẹ tọn.—Gẹn. 15:2-5; Heb. 6:10-15.

To whenue Jakọbu sè dọ Josẹfu kú, e blawu taun. To owhe susu godo, Jakọbu gbẹ́ tin to aluẹmẹ na visunnu etọn he e lẹndọ e ko kú lọ. Etomọṣo, Jehovah whlá dona de dai na Jakọbu nugbonọ lọ, yèdọ nude he zẹ̀ nuhe e sọgan donukun go. To nukọn mẹ, Jakọbu wá mọ Josẹfu whladopo dogọ, bosọ tindo ayajẹ nado mọ ovi Josẹfu tọn lẹ. Jakọbu dọmọ: “Yẹn ma ko lẹn nado sọ mọ nukun mẹ towe gba: bo, pọ́n, Jiwheyẹwhe ko gbọ ma mọ okún towe ga.”—Gẹn. 37:33-35; 48:11.

Etẹlẹ wẹ mí sọgan plọn sọn kandai ehe mẹ? Tintan, mí sọgan deji dọ nudepope ma sọgan hẹnalọdotena Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ lọ nado hẹn ojlo etọn di. Awetọ, eyin mí hodẹ̀ bo yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ ojlo Jehovah tọn, ewọ na penukundo mí go todin bo nasọ hẹn pekọ wá na nuhudo po nujlomẹ mítọn lẹ po to gigọ́ mẹ to sọgodo. Paulu wlan dọmọ: “Sọgbe hẹ huhlọn etọn he to nuyiwa to mí mẹ, na omẹ lọ he sọgan wà susu tlala hú nuhe mí biọ kavi lẹn lẹpo, ewọ wẹ gigo ni tin na gbọn agun lọ gblamẹ podọ gbọn Klisti Jesu gblamẹ hlan whẹndo lẹpo kakadoi podọ doidoi. Niṣẹ.”—Efe. 3:20, 21.

[Yẹdide to weda 31]

Jidide do opagbe Jehovah tọn gando sọgodo go nọ hẹn ayajẹ wá