“Sinsẹ́n Gbigbọ Tọn” Nọ Pagigona Jiwheyẹwhe
“Sinsẹ́n Gbigbọ Tọn” Nọ Pagigona Jiwheyẹwhe
“Ehe mẹ wẹ Otọ́ ṣie yin gigopana te, dọ mì ni nọ to sinsẹ́n susu detọ́n.”—JOH. 15:8.
1, 2. (a) Dotẹnmẹ hundote tẹlẹ wẹ mí nọ tindo nado na tuli mẹdevo lẹ? (b) Nunina he wá sọn Jehovah dè tẹwẹ nọ hẹn nugopipe mítọn nado basi sinsẹ̀n hlan ẹn pọnte dogọ?
LẸNNUPỌNDO nujijọ awe ehelẹ ji: Mẹmẹyọnnu de doayi e go dọ mẹmẹyọnnu jọja de tindo nuhahun. E basi tito nado tọ́n po e po to sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn mẹ. Dile yé to hodọdopọ to whenue yé tọ́n sọn ohọ̀n de kọ̀n jei devo kọ̀n, mẹmẹyọnnu jọja lọ jẹ nuhe to tukla do e dọna ẹn ji. To godo mẹ to azán enẹ ji, mẹmẹyọnnu jọja lọ hodẹ̀ bo dopẹna Jehovah na ojlo ahundopo tọn he mẹmẹyọnnu he whèwhín lọ dohia ẹ; nuhe e tindo nuhudo etọn pẹpẹ niyẹn. To fidevo, asu po asi po de ṣẹṣẹ lẹkọ sọn tògodo fihe yé yì dọyẹwheho te. To pipli de whenu, dile yé to numimọ yetọn lẹ dọ po jejejininọ po, mẹmẹsunnu jọja de yí sọwhiwhe do dotoaina yé. To owhe delẹ godo, dile ewọ lọsu to awuwle nado sẹtẹn yì tògodo fihe e yin azọ́ndena hlan, e flin asu po asi po enẹ gọna hodọdopọ lọ he whàn ẹn nado lẹzun mẹdehlan de.
2 Vlavo nujijọ enẹlẹ na ko hẹn we nado flin mẹhe yinuwado jiwe kavi mẹhe ji hiẹ lọsu ko yinuwado de. Nugbo wẹ dọ, hodọdopọ dopo poun ma nọ saba diọ gbẹzan mẹde tọn, etomọṣo mí nọ tindo dotẹnmẹ hundote to azán dopodopo ji nado na tuli mẹdevo lẹ bo hẹn yé lodo. Mí ni dọ dọ nude tin he na gọalọna we nado hẹn nugopipe po jẹhẹnu towe lẹ po pọnte dogọ, na hiẹ nido sọgan hẹn ale wá na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu towe lẹ po bosọ yọ́n-na-yizan na Jiwheyẹwhe. Be enẹ ma na jiawu taun ya? Na nugbo tọn, Jehovah na mí nunina mọnkọtọn—enẹ wẹ gbigbọ wiwe etọn. (Luku 11:13) Dile gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn to nuyiwa to gbẹzan mítọn mẹ, e nọ gọalọna mí nado wleawuna jẹhẹnu dagbedagbe lẹ he nọ hẹn adà sinsẹ̀nzọn mítọn tọn lẹpo na Jiwheyẹwhe pọnte dogọ. Nunina jiawu nankọ die!—Hia Galatianu lẹ 5:22, 23.
3. (a) Eyin mí wleawuna “sinsẹ́n gbigbọ tọn,” nawẹ e nọ pagigona Jiwheyẹwhe gbọn? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna?
3 Jẹhẹnu he gbigbọ wiwe nọ gọalọna mí nado wleawuna lẹ nọ do jijọ mẹhe yin Asisa gbigbọ lọ tọn hia, yèdọ Jehovah Jiwheyẹwhe. (Kọl. 3:9, 10) Jesu do whẹwhinwhẹ́n titengbe he wutu Klistiani lẹ dona dovivẹnu nado hodo apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn hia to whenue e dọna apọsteli etọn lẹ dọmọ: “Ehe mẹ wẹ Otọ́ ṣie yin gigopana te, dọ mì ni nọ to sinsẹ́n susu detọ́n.” a (Joh. 15:8) Eyin mí wleawuna “sinsẹ́n gbigbọ tọn,” kọdetọn etọn lẹ na nọ sọawuhia to hodidọ po nuyiwa mítọn lẹ po mẹ; podọ ehe na nọ hẹn pipà wá na Jiwheyẹwhe mítọn. (Mat. 5:16) Aliho tẹlẹ mẹ wẹ sinsẹ́n gbigbọ tọn gbọnvo na jijọ he tin to aihọn Satani tọn mẹ lẹ te? Nawẹ mí sọgan wleawuna sinsẹ́n gbigbọ tọn gbọn? Naegbọn mọwiwà sọgan vẹawuna mí? Mí na gbadopọnna kanbiọ ehelẹ dile mí na to hodọdo adà atọ̀n tintan sinsẹ́n gbigbọ tọn—yèdọ owanyi, ayajẹ, po jijọho po ji.
Owanyi He Sinai Do Nunọwhinnusẹ́n Yiaga de Ji
4. Owanyi nankọ wẹ Jesu plọn hodotọ etọn lẹ nado nọ dohia?
4 Owanyi he gbigbọ wiwe nọ gọalọna mí nado wleawuna gbọnvo mlẹnmlẹn na dehe gbayipe to aihọn mẹ. Etẹwutu? Na owanyi ehe sinai do nunọwhinnusẹ́n yiaga de ji wutu. Jesu zinnudo vogbingbọn ehe ji to Yẹwhehodidọ Osó ji tọn mẹ. (Hia Matiu 5:43-48.) E dọ dọ ylandonọ lẹ lọsu nọ yin whinwhàn nado yinuwa hẹ mẹdevo lẹ dile mẹdevo lẹ yinuwa hẹ yé do. “Owanyi” mọnkọtọn ma nọ biọ avọ́sinsan nujọnu tọn de gba, kakatimọ nukundagbe didohia ode awetọ poun wẹ e yin. Eyin mí jlo na ‘do míde hia taidi visunnu Otọ́ mítọn he tin to olọn mẹ lọ tọn lẹ,’ mí dona gbọnvo. Kakati nado nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ dile yé yinuwa hẹ mí do, mí dona nọ pọ́n yé hlan bo nọ yinuwa hẹ yé dile Jehovah nọ pọ́n yé bo nọ yinuwa hẹ yé do. To whelọnu lo, nawẹ mí sọgan yiwanna kẹntọ mítọn lẹ dile Jesu degbe etọn do gbọn?
5. Nawẹ mí sọgan do owanyi hia mẹhe nọ dohomẹkẹn mí lẹ gbọn?
5 Lẹnnupọndo apajlẹ Biblu tọn ehe ji. To whenue Paulu po Sila po to yẹwhehodọ to Filippi, gbẹtọ lẹ wle yé bo hò yé taun bosọ ze yé dlan gànpa ṣẹnṣẹn tọn mẹ bọ afọ yetọn lẹ yin bibẹdo osópò mẹ. To nujijọ lọ whenu, gàntọ-ṣọ́tọ lọ lọsu sọgan ko yinuwa hẹ yé to aliho agọ̀ mẹ. To whenue yé yin tuntundote madonukun to aigba sisọsisọ de whenu, be homẹ yetọn hùn dọ yé sọgan yiahọsu to dawe lọ go wẹ ya? Lala. Ojlo ahundopo tọn he yé tindo to dagbemẹninọ gàntọ-ṣọ́tọ lọ tọn mẹ—yèdọ owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn yetọn—whàn yé nado yawu yinuwa do ota etọn mẹ bo hùn dotẹnmẹ dotena ewọ po whédo etọn pete po nado lẹzun yisenọ. (Owalọ 16:19-34) Mọdopolọ to ojlẹ mítọn mẹ, susu mẹmẹsunnu mítọn lẹ tọn ‘nọ dona mẹhe to homẹkẹndo yé lẹ.’—Lom. 12:14.
6. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan do owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia mẹmẹsunnu mítọn lẹ te? (Pọ́n apotin he tin to weda 21tọ ji.)
6 Owanyi he mí tindo na yisenọ hatọ mítọn lẹ gbloada humọ. “Míwlẹ tin to dandannu glọ nado ze alindọn mítọn lẹ jo na mẹmẹsunnu mítọn lẹ.” (Hia 1 Johanu 3:16-18.) Ṣigba, mí sọgan nọ do owanyi hia whẹwhẹ to ninọmẹ he ma sinyẹn sọmọ lẹ mẹ. Di apajlẹ, eyin mí dọ kavi wà nude he gblehomẹna mẹmẹsunnu mítọn, mí sọgan do owanyi hia gbọn afọdide tintan zize nado hẹn jijọho wá dali. (Mat. 5:23, 24) Etẹwẹ lo eyin mẹde ṣinuwa do mí? Be mí ‘nọ wleawu nado jonamẹ’ ya, kavi mí nọ hẹnmẹdohomẹ to whedelẹnu? (Ps. 86:5) Owanyi huhlọnnọ he gbigbọ wiwe nọ gọalọna mí nado wleawuna sọgan hẹn mí penugo nado ṣinyọnnudo nuṣiwa flinflin lẹ bo nọ jona mẹdevo lẹ sọn ojlo mẹ wá “kẹdẹdile Jehovah jona [mí] sọn ojlo mẹ wá do.”—Kọl. 3:13, 14; 1 Pita 4:8.
7, 8. (a) Kanṣiṣa tẹwẹ tin to owanyi he mí tindo na gbẹtọ lẹ po dehe mí tindo na Jiwheyẹwhe po ṣẹnṣẹn? (b) Nawẹ mí sọgan hẹn owanyi he mí tindo na Jehovah siso dogọ gbọn? (Pọ́n yẹdide he tin to odò.)
7 Nawẹ mí sọgan wleawuna owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn na mẹmẹsunnu mítọn lẹ gbọn? Gbọn owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe hinhẹn lodo dogọ dali. (Efe. 5:1, 2; 1 Joh. 4:9-11, 20, 21) Ojlẹ he mí nọ yizan hẹ Jehovah to Biblu hihia, ayihamẹlinlẹnpọn, po dẹ̀hiho po whenu, nọ na mí tuli bo nọ hẹn owanyi he mí tindo na Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn jideji. Etomọṣo, mí sọ dona nọ fli ojlẹ nado dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe.
8 Di apajlẹ: Mí ni dọ dọ ojlẹ tangan de kẹdẹ mẹ wẹ hiẹ sọgan nọ hia Ohó Jiwheyẹwhe tọn, lẹnayihamẹpọn deji, bo hodẹ̀ hlan Jehovah te to azán dopodopo ji. Be hiẹ ma na wà nuhe go a pé lẹpo ma nado dike nude ni glọnalina we nado zan ojlẹ enẹ he hiẹ nọ yizan hẹ Jehovah ya? Nugbo wẹ dọ mẹde ma sọgan glọnalina mí nado hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe, podọ suhugan mítọn wẹ sọgan hia Biblu to whedepopenu he jlo e. Etomọṣo, mí dona dovivẹnu ma nado dike nususu he mí nọ wà egbesọegbesọ lẹ ni yitẹn ojlẹ he mí nọ yizan hẹ Jiwheyẹwhe tọn. Be hiẹ nọ fli ojlẹ susu dile e yọnbasi do to azán dopodopo ji nado dọnsẹpọ Jehovah ya?
“Ayajẹ He Gbigbọ Wiwe Nọ Namẹ”
9. Etẹwẹ nọ dohiagona ayajẹ he gbigbọ wiwe nọ gọalọna mí nado wleawuna?
9 Onú titengbe devo he nọ dohiagona sinsẹ́n gbigbọ tọn wẹ yindọ e ma nọ diọ. Apajlẹ dopo wẹ ayajẹ, yèdọ adà sinsẹ́n gbigbọ tọn awetọ he mí na gbadopọnna. Ayajẹ yin jẹhẹnu de he taidi ogbé he sọgan vùn to fihe ogbé devo lẹ ma tlẹ sọgan wú te. Lẹdo aihọn pé, susu devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn wẹ “kẹalọyi ohó lọ to nukunbibia susu mẹ po ayajẹ he gbigbọ wiwe nọ namẹ po.” (1 Tẹs. 1:6) Mẹsusu nọ pehẹ ninọmẹ sinsinyẹn lẹ to gbẹzan yetọn mẹ. Ṣogan, Jehovah na yé huhlọn gbọn gbigbọ etọn gblamẹ na yé nido sọgan “doakọnnanu to gigọ́ mẹ bo . . . nọ yí ayajẹ do sinyẹnlin.” (Kọl. 1:11) Etẹwẹ yin asisa ayajẹ ehe tọn?
10. Etẹwẹ yin asisa ayajẹ mítọn tọn?
10 To vogbingbọn mẹ na “adọkun he ma tindo jidide” aihọn Satani tọn lẹ, nuhọakuẹ-yinyin adọkun gbigbọmẹ tọn he mí mọyi sọn Jehovah dè tọn nọ gbọṣi aimẹ tẹgbẹ. (1 Tim. 6:17; Mat. 6:19, 20) Ewọ ze todido ayajẹ tọn donukọnna mí, yèdọ sọgodo madopodo de. Mí tindo ayajẹ, na mí tin to pipli mẹmẹsunnu lẹdo aihọn pé tọn de mẹ wutu. To popolẹpo mẹ, ayajẹ mítọn sinai do haṣinṣan mítọn hẹ Jiwheyẹwhe ji. Mí tindo numọtolanmẹ dopolọ taidi Davidi, mẹhe mahopọnna dọ e yin hinhẹn po huhlọn po nado họ̀njẹgbé, pagigona Jehovah to ohàn mẹ dọmọ: “Na dagbewanyi towe yọ́n hú ogbẹ̀; nùflo ṣie na nọ pà we. Le wẹ yẹn na dona we do to ogbẹ̀ ṣie whenu.” (Ps. 63:3, 4) Eyin mí tlẹ to pipehẹ ninọmẹ sinsinyẹn lẹ, mí nọ yin whinwhàn nado pà Jiwheyẹwhe po ayajẹ po.
11. Naegbọn e do yin nujọnu dọ mí ni nọ yí ayajẹ do wà sinsẹ̀nzọn hlan Jehovah?
11 Apọsteli Paulu dotuhomẹna Klistiani lẹ dọmọ: “Mì nọ jaya to Oklunọ mẹ to whepoponu. Yẹn na vọ́ dọ whladopo dogọ, Mì nọ jaya!” (Flp. 4:4) Naegbọn e do yin nujọnu dọ Klistiani lẹ ni nọ yí ayajẹ do wà sinsẹ̀nzọn hlan Jehovah? Na whẹho he Satani fọndote gando nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn go wutu wẹ. Satani sọalọakọ́n dọ mẹdepope ma to Jiwheyẹwhe sẹ̀n sọn ojlo mẹ wá. (Job 1:9-11) Eyin mí tlẹ wà nuhe go mí pé lẹpo to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ ṣigba bo ma tindo ayajẹ to e mẹ, avọ́sinsan pipà tọn mítọn na pò pẹẹde nido pé. Enẹwutu, mí dona dovivẹnu nado hodo tudohomẹnamẹ psalm-kantọ lọ tọn dọmọ: “Mì yí homẹhun do sẹ̀n OKLUNỌ: Mì wá nukọn etọn po hànjiji po.” (Ps. 100:2) Sinsẹ̀nzọn he mí yí ojlo do basi po ahun ayajẹ tọn po nọ pagigona Jiwheyẹwhe.
12, 13. Etẹwẹ mí sọgan wà nado duto numọtolanmẹ agọ̀ lẹ ji?
12 Nugbo wẹ dọ, to whedelẹnu, devizọnwatọ Jehovah tọn he tlẹ yin mẹdezejotọ lẹ lọsu sọgan jugbọn ojlẹ awubla tọn mẹ bo dona dovivẹnu nado hẹn pọndohlan dagbe go. (Flp. 2:25-30) Etẹwẹ sọgan gọalọna mí to ojlẹ mọnkọtọn lẹ mẹ? Efesunu lẹ 5:18, 19 dọmọ: “Mì nọ gọ́ na gbigbọ, bo nọ yí psalm lẹ po pipà nina Jiwheyẹwhe po gọna ohàn gbigbọ tọn lẹ do dọhona ode awetọ, mì nọ kehàn bosọ nọ pà Jehovah to ahun mìtọn mẹ.” Nawẹ mí sọgan yí ayinamẹ enẹ do yizan mẹ gbọn?
13 Eyin linlẹn agọ̀ lẹ to tukla do mí, mí sọgan lẹhlan Jehovah to odẹ̀ mẹ bo dovivẹnu nado lẹnnupọndo nuhe jẹna pipà lẹ ji. (Hia Filippinu lẹ 4:6-9.) Mẹdelẹ mọdọ eyin yé to nuyidokanji ohàn Ahọluduta tọn mítọn lẹ hò bo to ohàn lọ ji hodo e, e nọ na yé huhlọn bosọ nọ gọalọna yé nado deanana nulẹnpọn yetọn ganji. Mẹmẹsunnu de he pehẹ nuhahun sinsinyẹn de he zọ́n bọ e nọ saba jẹflumẹ bo nọ gbọjọ flindọ: “Gbọnvona odẹ̀ ahundopo tọn hihò, n’plọn ohàn Ahọluduta lọ tọn delẹ do ota mẹ. N’nọ tindo jijọho ahun mẹ tọn, eyin n’to ohàn pipà tọn dagbedagbe ehelẹ ji hlan Jehovah po ogbè lélé po kavi do ayiha mẹ. Owe lọ, Dọnsẹpọ Jehovah sọ yin didetọn to ojlẹ enẹ mẹ. Whla awe wẹ n’hia ẹ to owhe he bọdego mẹ. E miọnhomẹna mi taidi nusisá he nọ gbọ agbasa vivẹ́. N’yọnẹn dọ Jehovah dona vivẹnudido ṣie.”
“Gẹdẹ Pọninọ Jijọho Tọn”
14. Onú titengbe tẹwẹ nọ dohiagona jijọho he gbigbọ wiwe nọ gọalọna mí nado wleawuna?
14 To plidopọ akọjọpli tọn mítọn lẹ ji, homẹhunnu wẹ e nọ yin na afọzedaitọ lẹ nado duvivi pọninọ tọn hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yetọn lẹ po. Nujijọ mọnkọtọn lẹ nọ dohiagona jijọho he omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ duvivi etọn to egbehe—yèdọ pọninọ lẹdo aihọn pé mítọn. E nọ saba paṣa nupọntọ lẹ nado mọdọ mẹhe yé lẹndọ wangbẹna na ko tin to ṣẹnṣẹn yetọn lẹ “yí vivẹnudido vẹkuvẹku do payi dopo-yinyin gbigbọ tọn go to gẹdẹ pọninọ jijọho tọn mẹ.” (Efe. 4:3) Na nugbo tọn, pọninọ ehe jẹna ayidego taun to pọndohlan mẹ na nuhe susu yetọn to pipehẹ.
15, 16. (a) Pọndohlan tẹwẹ Pita tindo gando Kosi lẹ go sọn ovu-whenu, podọ nawẹ enẹ yin avùnnukundiọsọmẹnu de na ẹn gbọn? (b) Nawẹ Jehovah gọalọna Pita nado jla pọndohlan etọn do gbọn?
15 E ma nọ bọawu nado kọ̀n gbẹtọ he wá sọn aṣa voovo mẹ lẹ dopọ. Nado gọalọna mí nado mọnukunnujẹ nuhe ji mí dona dù te nado hẹn pọninọ mọnkọtọn go mẹ, mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ owhe kanweko tintan tọn de, enẹ wẹ apajlẹ apọsteli Pita tọn. Pọndohlan etọn gando Kosi he ma gboadà lẹ go sọawuhia to nuhe e dọ mẹ dọmọ: “Mìwlẹ yọnẹn ganji lehe e ma sọgbe hẹ osẹ́n na Ju de nado kọ̀n ede dopọ kavi dọnsẹpọ omẹ akọ̀ devo tọn do; ṣogan Jiwheyẹwhe ko dohia mi dọ yẹn sọ ylọ mẹdepope dọ hẹnflu kavi mawé blo.” (Owalọ 10:24-29; 11:1-3) Sọgbe hẹ pọndohlan he gbayipe to ojlẹ etọn mẹ, Pita na ko yin pinplọn whẹ́n nado yise dọ Osẹ́n lọ biọ to emi si nado yiwanna Ju hatọ lẹ kẹdẹ. E sọgan ko taidi nuhe sọgbe mlẹnmlẹn to nukun etọn mẹ nado nọ pọ́n Kosi lẹ hlan di kẹntọ he yè dona gbẹwanna. b
16 Pọ́n lehe e na ko vẹawuna Pita nado biọ owhé Kọneliọsi tọn gbè do. Be mẹhe ko tindo pọndohlan agọ̀ gando Kosi lẹ go wayi de sọgan yin “kinkọndopọ pẹkipẹki” hẹ yé to “gẹdẹ pọninọ jijọho tọn” mẹ ya? (Efe. 4:3, 16) Gbau, na azán delẹ jẹnukọn, gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn hùn ahun Pita tọn, bo gbọnmọ dali gọalọna ẹn nado jẹ pọndohlan etọn diọ ji podọ nado duto wangbẹna etọn ji. To numimọ de mẹ, Jehovah hẹn họnwun na ẹn dọ nukun he Jiwheyẹwhe do nọ pọ́n gbẹtọ lẹ ma sinai do akọ̀ kavi otò he mẹ yé wá sọn ji gba. (Owalọ 10:10-15) Enẹwutu wẹ Pita dọna Kọneliọsi dọmọ: “Na nugbo tọn, yẹn mọdọ Jiwheyẹwhe ma yin mẹnukuntahopọntọ gba, ṣigba to akọta lẹpo mẹ, mẹhe nọ dibusi i bo nọ wazọ́n dodo tọn wẹ nọ yin alọkẹyi to e dè.” (Owalọ 10:34, 35) Pita diọ pọndohlan etọn, podọ ehe zọ́n bọ ewọ tin to kọndopọ mẹ hẹ “pipli mẹmẹsunnu lẹ tọn pete” nugbonugbo.—1 Pita 2:17.
17. Naegbọn pọninọ he omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ duvivi etọn do jẹna ayidego?
17 Numimọ Pita tọn gọalọna mí nado mọnukunnujẹ diọdo ayidego tọn he to wiwá aimẹ to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ṣẹnṣẹn to egbehe mẹ. (Hia Isaia 2:3, 4.) Livi susu gbẹtọ lẹ tọn “sọn akọta lẹpo mẹ, sọn whẹndo lẹpo mẹ, sọn gbẹtọ lẹpo mẹ podọ sọn ogbè lẹpo mẹ” ko diọ nulẹnpọn yetọn sọgbe hẹ “ojlo Jiwheyẹwhe tọn he yọ́n, bo yin alọkẹyi bosọ yin pipé lọ.” (Osọ. 7:9; Lom. 12:2) Wangbẹna, okẹ̀n, po kinklan po he nọ yin mimọ to aihọn Satani tọn mẹ ko yinuwado susu yetọn ji to ojlẹ de mẹ wayi. Ṣigba, yé plọn nado nọ “doafọna nuhe nọ hẹn jijọho wá lẹ” gbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn po alọgọ gbigbọ wiwe tọn po gblamẹ. (Lom. 14:19) Pọninọ he dekọtọn sọn ehe mẹ nọ hẹn pipà wá na Jiwheyẹwhe.
18, 19. (a) Nawẹ dopodopo mítọn sọgan yidogọna jijọho po pọninọ agun lọ tọn po gbọn? (b) Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ he bọdego mẹ?
18 Nawẹ dopodopo mítọn sọgan yidogọna jijọho po pọninọ po he tin to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ṣẹnṣẹn gbọn? Agun susu wẹ bẹ mẹhe wá sọn tògodo lẹ hẹn. Delẹ to yé mẹ sọgan wá sọn aṣa he gbọnvo na mítọn lẹ mẹ kavi ma nọ do ogbè mítọn ganji. Be mí nọ dovivẹnu nado jẹakọ hẹ yé ya? Nuhe Ohó Jiwheyẹwhe tọn na ayinamẹ etọn niyẹn. To wekanhlanmẹ he Paulu wlan hlan agun Lomu tọn he bẹ mẹhe yin Ju po Kosi lẹ po hẹn mẹ, e dọmọ: “Mì nọ kẹalọyi ode awetọ, kẹdẹdile Klisti lọsu kẹalọyi mì do, na Jiwheyẹwhe nido yin gigopana.” (Lom. 15:7) Be mẹde tin to agun mìtọn mẹ he hiẹ sọgan jẹakọ hẹ dogọ ya?
19 Onú devo tẹwẹ mí sọgan wà nado dike gbigbọ wiwe ni yinuwa to gbẹzan mítọn mẹ? Hosọ he bọdego na dọhodo kanbiọ ehe ji dile mí na to dogbapọnna adà sinsẹ́n gbigbọ tọn he pò lẹ.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Sinsẹ́n he go Jesu donù bẹ “sinsẹ́n gbigbọ tọn” gọna “sinsẹ́n nùflo tọn” he Klistiani lẹ nọ na hlan Jiwheyẹwhe gbọn azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn wiwà dali hẹn.—Heb. 13:15.
b Levitiku 19:18 dọmọ: “Hiẹ ma na yí ahọsu gba, kavi ze okẹ̀n depope hẹn do ovi omẹ towe lẹ tọn lẹ go gba, ṣigba hiẹ na yiwanna kọmẹnu towe di dewe.” Sinsẹ̀ngán Ju lẹ yise dọ Juvi lẹ kẹdẹ wẹ hogbe lọ lẹ “ovi omẹ towe lẹ tọn” po “kọmẹnu towe” po dlẹnalọdo. Osẹ́n lọ biọ dọ Islaelivi lẹ ni nọla na akọta devo lẹ. Etomọṣo, e ma nọgodona pọndohlan he sinsẹ̀ngán owhe kanweko tintan tọn lẹ hẹn gbayipe dọ mẹhe ma yin Juvi lẹpo wẹ yin kẹntọ bọ dopodopo yetọn dona yin wangbẹna gba.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Nawẹ mí sọgan do owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia mẹmẹsunnu mítọn lẹ gbọn?
• Naegbọn e do yin nujọnu dọ mí ni nọ yí ayajẹ do wà sinsẹ̀nzọn hlan Jiwheyẹwhe?
• Nawẹ mí sọgan yidogọna jijọho po pọninọ agun lọ tọn po gbọn?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Apotin to weda 21]
“Klistiani Nugbo lẹ Die”
Owe lọ Between Resistance and Martyrdom—Jehovah’s Witnesses in the Third Reich bẹ nuhe jọja Juvi he yin gàntọ de dọ hẹn, ehe mẹ ewọ basi zẹẹmẹ lehe e mọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to tintan whenu he e wá osla yasanamẹ Neuengamme tọn mẹ do tọn dọmọ:
“Tlolo he mí mẹhe yin Ju he tọ́n sọn Dachau lẹ wá osla lọ mẹ, Ju devo he ko to finẹ lẹ jẹ nuhe yé tindo lẹpo ze whlá ji na yé ma jlo na má yé hẹ mí. . . . To gbonu [osla yasanamẹ lọ tọn], mí nọ gọalọna ode awetọ. Ṣigba tofi, to ninọmẹ okú po ogbẹ̀ po tọn de mẹ, ahunmẹdunamẹnu mẹdopodopo tọn wẹ nado whlẹn ede bo wọnji mẹdevo lẹ go. Ṣogan, pọ́n nuhe Biblu Plọntọ lẹ to wiwà. To ojlẹ enẹ mẹ, yé dona wazọ́n sinsinyẹn nado jla nuhe mẹ osin nọ gbọn lẹ do. Ninọmẹ aimẹ tọn fá taun podọ yé nọ to ote to azán lọ blebu ji to osin fifá mẹ. E vẹawuna mímẹpo nado mọnukunnujẹ lehe yé nọ doakọnna ninọmẹ ehe do mẹ. Yé dọ dọ Jehovah wẹ nọ na emi huhlọn. Taidi míwlẹ, yé tindo nuhudo blẹdi yetọn tọn taun, na huvẹ to yé hù wutu. Ṣigba, etẹwẹ yé wà? Yé bẹ blẹdi he yé tindo lẹpo pli dopọ bo de mado-awe etọn dovo na yede bosọ yí mado-awe he pò na yisenọ hatọ yetọn he ṣẹṣẹ wá sọn Dachau lẹ. Podọ yé dokuavọna yé bosọ donùnùgo na yé. Yé hodẹ̀ whẹpo do dùnú. Enẹgodo, yemẹpo wẹ tindo pekọ bosọ gọ́ na ayajẹ. Yé dọ dọ huvẹ masọ hù emi ba. Nujijọ ehe wẹ hẹn mi nado wá tadona kọ̀n dọ: Klistiani nugbo lẹ die.”
[Yẹdide to weda 19]
Be hiẹ nọ fli ojlẹ egbesọegbesọ sọn nuwiwa devo lẹ mẹ nado dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe ya?