Jlẹkaji-Ninọ—Jẹhẹnu de He Nọ Yidogọna Jijọho
Jlẹkaji-Ninọ—Jẹhẹnu de He Nọ Yidogọna Jijọho
Lehe aihọn lọ na voawu do sọ eyin mẹlẹpo nọ do jlẹkaji-ninọ hia. Gbẹtọ lẹ ma na nọ donukun nususu sọn mẹ dè, hagbẹ whẹndo tọn lẹ ma na nọ tlọ́nu sọmọ, ajọwatẹn lẹ ma na nọ whlẹnagbà sọmọ, podọ akọta lẹ ma na yin avùnda-daitọ sọmọ gba. Be hiẹ na jlo nado nọ̀ aihọn mọnkọtọn de mẹ ya?
DEVIZỌNWATỌ nugbonọ Jehovah Jiwheyẹwhe tọn lẹ to awuwlena aihọn yọyọ dopagbe etọn, he mẹ jlẹkaji-ninọ na gbayipe te, e mayin taidi madogán gba, ṣigba taidi hlọnhlọn po jijọ dagbe po. (2 Pita 3:13) Na nugbo tọn, yé to awuwlena jẹhẹnu jlẹkaji-ninọ tọn etlẹ yin todin. Etẹwutu? Na ehe wẹ yin nuhe Jehovah biọ to yé si na taun tọn. Yẹwhegán etọn Mika wlan dọmọ: “Hiẹ dawe, ewọ ko do nuhe yin dagbe hia we; podọ etẹwẹ OKLUNỌ to kinkanbiọ sọn dè we, adavo nado nọ yí nugbo do wà, podọ nado yiwanna lẹblanu, podọ nado nọ yí [jlẹkaji] do zinzọnlin po Jiwheyẹwhe towe po.”—Mika 6:8.
Jlẹkaji-ninọ sọgan zẹẹmẹdo onú susu lẹ, taidi matin awagundido, kavi mẹdetiti zizedaga, podọ awuwhiwhle nado yigo gando nugopipe, wadotana, po nutindo mẹdetiti tọn lẹ po go. Sọgbe hẹ owe alọdlẹndonu tọn
dopo, jlẹkaji-ninọ sọ zẹẹmẹdo “gbigbọṣi dogbó nude tọn mẹ.” Mẹhe tin to jlẹkaji de nọ gbọṣi dogbó walọ dagbe tọn mẹ. E sọ nọ yigbe dọ dogbó lẹ tin na nuhe emi dona wà podọ penugo nado wà. E nọ yọnẹn dọ onú delẹ tin he emi ma tindo jlọjẹ na. Na jide tọn mí nọ tindo ojlo nado dọnsẹpọ mẹhe tin to jlẹkaji lẹ. “Nudepope ma jẹna yẹyi hugan jlẹkaji-ninọ nugbo tọn gba,” wẹ ohó milomilo-kàntọ Glẹnsi tọn lọ Joseph Addison wlan.Jlẹkaji-ninọ mayin jijọ jọwamọ gbẹtọvi mapenọ lẹ tọn gba. Mí dona dovivẹnu nado wleawuna jẹhẹnu ehe. Na tulinamẹ mítọn, Ohó Jiwheyẹwhe tọn basi zẹẹmẹ nujijọ voovo lẹ tọn he do jlẹkaji-ninọ to wunmẹ voovo etọn lẹ mẹ hia.
Ahọlu Jlẹkaji-nọtọ Awe
Dopo to devizọnwatọ nugbonọ hugan Jehovah tọn lẹ mẹ wẹ Davidi, mẹhe yin jọja de to whenuena e yin amisisa yido de taidi ahọlu sọgodo Islaeli tọn. Enẹwutu, Ahọlu Sauli he to gandu ze Davidi do kọgbidinamẹnu daho de glọ gbọn tintẹnpọn nado hù i dali podọ gbọn hinhẹn ẹn po huhlọn po nado nọgbẹ̀ taidi mẹhe jẹgbé de dali.—1 Samuẹli 16:1, 11-13; 19:9, 10; 26:2, 3.
Etlẹ yin to ninọmẹ enẹlẹ glọ, Davidi yọnẹn dọ dogbó lẹ tin na nuhe emi dona wà dile emi to hihọ́-basina gbẹzan emitọn. To nujijọ dopo whenu to zungbo mẹ, Davidi gbẹ́ nado dike Abiṣai ni gbleawuna Ahọlu Sauli he to amlọndọ, dọmọ: “[Sọn pọndohlan Jehovah tọn mẹ, NW], OKLUNỌ dike blo dọ yẹn na do de alọ ṣie jẹgbonu do mẹyiamisisadode OKLUNỌ tọn ji.” (1 Samuẹli 26:8-11) Davidi yọnẹn dọ e mayin azọngban emitọn nado de Sauli sẹ sọn otẹn ahọlu tọn mẹ gba. Gbọnmọ dali Davidi do jlẹkaji-ninọ hia to nujijọ ehe whenu gbọn gbigbọṣi dogbó walọ dagbe tọn mẹ. Mọdopolọ, devizọnwatọ egbezangbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ yọnẹn dọ “sọn pọndohlan Jehovah tọn mẹ,” onú delẹ tin he yé ma dona wà poun todin, yèdọ etlẹ yin to whenuena ogbẹ̀ gbẹtọ tọn tin to owù mẹ.—Owalọ lẹ 15:28, 29; 21:25.
Visunnu Ahọlu Davidi tọn Sọlọmọni lọsu ga sọ do jlẹkaji-ninọ hia taidi jọja de, dile etlẹ yin to aliho he gbọnvo vude de mẹ. To whenuena Sọlọmọni hẹ ofìn ji, e tindo numọtolanmẹ nugomape tọn nado didá azọngban pinpẹn ahọlu tọn. E hodẹ̀ dọmọ: “OKLUNỌ E, Jiwheyẹwhe ṣie, hiẹ ko yí mẹmẹsi towe do basi ahọlu to otẹn Davidi otọ́ ṣie tọn mẹ: mọ yọpọ ovú de wẹ yẹn; yẹn ma yọ́n nawẹ nado yì gbonu kavi wá whégbè.” E họnwun dọ, Sọlọmọni yọnẹn dogbọn nugomape po numimọ matindo edetiti tọn po dali. To whenẹnu e tin to jlẹkaji, bo ma yigo kavi ze ede daga gba. Sọlọmọni biọ wuntuntun sọn Jehovah dè, podọ obiọ etọn yin nina.—1 Ahọlu lẹ 3:4-12.
Mẹssia lọ po Nukọnjẹnamẹtọ Etọn Po
Hugan owhe 1 000 to azán Sọlọmọni tọn godo, Johanu Baptizitọ wazọ́n de heyin awuwiwledai na aliho lọ na Mẹssia. Taidi nukọnjẹnamẹtọ Omẹ Yiamisisadode lọ tọn, Johanu to dọdai Biblu tọn hẹndi. Ewọ sọgan ko doawagun gando lẹblanulọkẹyi etọn go. Johanu sọgan ko sọ tẹnpọn nado hẹn yẹyi wá na edetiti na e yin hẹnnumẹ agbasalan tọn Mẹssia tọn wutu. Ṣigba Johanu dọna mẹdevo lẹ dọ emi ma jẹ nado tlẹ tún afọpa kàn Jesu tọn gba. Podọ to whenuena Jesu ze ede jo na baptẹm to Otọ̀ Jọdani tọn mẹ, Johanu dọmọ: “Yẹn wẹ tindo núwhèdo yè nado baptizi sọn dè we, bọ hiẹ sọ wá yẹn dè?” Ehe dohia dọ Johanu mayin gbẹtọ goyitọ de gba. Jlẹkaji-nọtọ de wẹ ewọ yin.—Matiu 3:14; Malaki 4:5, 6; Luku 1:13-17; Johanu 1:26, 27.
To whenuena Jesu ko yin bibaptizi godo, e jẹ lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn de ji, heyin yẹwhehodidọ wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn tọn. Dile etlẹ yindọ Jesu yin dawe pipé de, e dọmọ: “Yẹn ma sọgan wà onú depope deedenu gba; . . . Yẹn ma to ojlo ṣie lọsu dín gba, adavo ojlo mẹhe do mi hlan tọn.” Humọ, Jesu ma dín gbégbigbò sọn gbẹtọ lẹ dè gba, ṣigba e yí gigo nuhe e wà lẹpo tọn hlan Jehovah. (Johanu 5:30, 41-44) Jlẹkaji-ninọ nankọtọn die!
To whelọnu lo, e họnwun dọ devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ—taidi Davidi, Sọlọmọni, Johanu Baptizitọ, podọ etlẹ yin dawe pipé lọ Jesu Klisti—do jlẹkaji-ninọ hia. Yé ma yigo, mayin mẹdetiti zeyiagatọ, kavi awagundotọ lẹ gba, bosọ gbọṣi dogbó he sọgbe lọ mẹ. Apajlẹ yetọn lẹ yin whẹwhinwhẹ́n he pé lẹ na devizọnwatọ egbezangbe Jehovah tọn lẹ nado wleawuna bosọ do jlẹkaji-ninọ hia. Etomọṣo, whẹwhinwhẹ́n devo lẹ tin na mọwiwà.
To ojlẹ bẹwlu whenuho gbẹtọvi tọn ehe mẹ, jlẹkaji-ninọ yin jẹhẹnu de heyin nuhọakuẹ taun na Klistiani nugbo lẹ. E nọ hẹn mẹde penugo nado tin to jijọho mẹ hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe, hẹ gbẹtọvi hatọ lẹ, podọ to mẹdetiti mẹ.
Jijọho hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe
Jijọho hẹ Jehovah nọ yọnbasi eyin mí gbọṣi dogbó he e zedai na sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ tọn mẹ kẹdẹ. Mẹjitọ tintan mítọn lẹ, yèdọ Adam po Evi po, zẹ̀ dogbó heyin zizedai gbọn Jiwheyẹwhe dali go, bọ yé sọ lẹzun gbẹtọvi tintan he jai jẹ jlẹkaji-ninọ matindo mẹ lẹ. Yé hẹn teninọ dagbe yetọn hẹ Jehovah bu, gọna owhé yetọn, sọgodo yetọn, po ogbẹ̀ yetọn lẹ po. (Gẹnẹsisi 3:1-5, 16-19) Ahọ́ daho nankọtọn die he yé sú!
Mì gbọ mí ni plọnnu sọn awugbopo Adam po Evi po tọn mẹ, na sinsẹ̀n-bibasi nugbo nọ ze dogbó lẹ do lehe mí dona yinuwa do ji wutu. Di dohia, Biblu dọ dọ “ogalọtọ lẹ, kavi boṣiọ-sẹ̀ntọ lẹ, kavi ayọdetọ lẹ, kavi yọnnujọmẹ lẹ, kavi yé he nọ yí sunnu do hẹn yede gble lẹ. Kavi ajotọ lẹ, kavi nukunkẹnnọ lẹ, kavi ahànnumunọ lẹ, kavi mẹvlẹtọ lẹ, kavi alọslonamẹtọ de ma na dugu ahọludu Jiwheyẹwhe tọn.” (1 Kọlintinu lẹ 6:9, 10) Jehovah gbọn nuyọnẹn dali ze dogbó ehelẹ dai na dagbe mítọn, podọ mí nọ do nuyọnẹn hia gbọn gbigbọṣi dogbó ehelẹ mẹ dali. (Isaia 48:17, 18) Howhinwhẹn lẹ 11:2 dọna mí dọmọ: “Nuyọnẹn tin to [jlẹkaji-nọtọ lẹ, NW] dè.”
Etẹwẹ eyin titobasinanu sinsẹ̀n tọn de dọna mí dọ mí sọgan tunafọ dogbó ehelẹ ji bo na gbẹsọ duvivi jijọho tọn hẹ Jiwheyẹwhe? Titobasinanu mọnkọtọn to tintẹnpọn nado hẹn mí buali. To alọ devo mẹ, jlẹkaji-ninọ nọ gọalọna mí nado wleawuna haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe.
Jijọho hẹ Gbẹtọvi Hatọ Lẹ
Jlẹkaji-ninọ sọ nọ ze haṣinṣan jijọho tọn lẹ daga hẹ mẹdevo lẹ. Di dohia, to whenuena mẹjitọ lẹ ze apajlẹ dai to pekọnọ-yinyin to dandannu yetọn lẹ mẹ podọ to whẹho gbigbọmẹ tọn lẹ zizedo otẹn tintan mẹ mẹ, e yọnbasi taun dọ ovi yetọn lẹ ni kẹalọyi walọyizan dopolọ. Jọja hugan lẹ na gbọnmọ dali mọ ẹn taidi nuhe bọawu nado tindo pekọ, yèdọ eyin yé ma tlẹ sọgan mọ nuhe yé jlo lẹ to whepoponu. Ehe na gọalọna yé nado zan gbẹzan jlẹkaji tọn de, podọ gbẹzan whẹndo tọn na yin jijọhonọ taun.
Mẹhe tindo azọngban nukunpedonugo tọn lẹ dona yí sọwhiwhe zan titengbe nado tin to jlẹkaji podọ ma ṣì aṣẹpipa yetọn zan gba. Di apajlẹ, Klistiani lẹ yin didọna dọmọ: “Mì yì zẹ̀ nuhe yè wlan lẹ go blo.” (1 Kọlintinu lẹ 4:6, NW ) Mẹho agun tọn lẹ yọnẹn dọ yé ma dona tẹnpọn nado zín nujlomẹ mẹdetiti tọn yetọn lẹ do mẹdevo lẹ ji gba. Kakatimọ, yé nọ yí Ohó Jiwheyẹwhe tọn zan taidi dodonu de na tulinina aliho nuyiwa tọn he sọgbe lọ to whẹho he gando walọyizan, aṣọdido, nusísọ́, po ayidedai tọn lẹ po go. (2 Timoti 3:) To whenuena hagbẹ agun tọn lẹ doayi e go dọ mẹho lẹ gbọṣi dogbó Owe-wiwe tọn lẹ mẹ, ehe nọ ze sisi na sunnu ehelẹ daga bosọ nọ yidogọna gbigbọ zohunhun, owanyi, po jijọho tọn po to agun lọ mẹ. 14-17
Jijọho to Mẹdetiti Mẹ
Mẹhe nọ yí jlẹkaji-ninọ do yizan mẹ lẹ nọ yin ahọsuna po jijọho homẹ tọn po. Gbẹtọ jlẹkajinọtọ de ma nọ yin ahunmẹduna hugan gbọn ojlo egblemaku tọn dali gba. Ehe mayin nado dọ dọ ewọ ma nọ tindo yanwle mẹdetiti tọn depope wẹ gba. Di apajlẹ, e sọgan jlo lẹblanulọkẹyi dogọ sinsẹ̀nzọn tọn lẹ, ṣigba e nọ nọtepọn Jiwheyẹwhe, podọ gigo na lẹblanulọkẹyi Klistiani tọn depope he e mọyi nọ yin hlan Jehovah. Yé ma nọ yin pinpọnhlan taidi wadotana mẹdetiti tọn lẹ gba. Ehe nọ dọ̀n jlẹkaji-nọtọ lọ sẹpọ Jehovah pẹkipẹki, yèdọ “Jiwheyẹwhe jijọho tọn.”—Filippinu lẹ 4:9.
Mí ni dọ dọ mí lẹndọ mẹdevo lẹ yí nukunpẹvi do pọ́n mí to ojlẹ delẹ mẹ. Be e ma na yọ́n hugan nado yin nukunpẹvi yído pọ́n na mí yin jlẹkaji-nọtọ wutu hugan nado dọ̀n ayidonugo do mídelẹ ji to aliho jlẹkaji-ninọ matindo tọn mẹ ya? Mẹhe tin to jlẹkaji lẹ ma nọ tindo ojlo egblemaku tọn lẹ gba. Gbọnmọ dali, yé nọ tin to jijọho mẹ to yedelẹ mẹ, heyin dagbenu na dagbemẹ-ninọ numọtolanmẹ po agbasamẹ tọn po.
Awuwiwlena po Jlẹkaji-ninọ Go Hinhẹn Po
Adam po Evi po joawuna jlẹkaji-ninọ matindo—yèdọ jijọ de he yé hẹnwa kúnkàn yetọn ji. Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado dapana nuṣiwa dopolọ bibasi taidi mẹjitọ tintan mítọn lẹ? Nawẹ mí sọgan wleawuna jẹhẹnu dagbe jlẹkaji-ninọ tọn gbọn?
Nado bẹjẹeji, nukunnumọjẹnumẹ he sọgbe tintindo gando otẹn mítọn go to kọndopọmẹ hẹ Jehovah, yèdọ Didatọ wẹkẹ mítọn tọn, na gọalọna mí. Wadotana mẹdetiti tọn tẹlẹ wẹ mí sọgan sọalọakọ́n na he sọgan yin yiyijlẹdo nuhe Jiwheyẹwhe wadotana lẹ go pọ́n gbede? Jehovah kanse devizọnwatọ nugbonọ etọn Job dọmọ: “Fie wẹ hiẹ te whenuena yẹn do odòdo aigba tọn lẹ ai? Dọtọ́n, eyin hiẹ yọ́n wuntuntun.” (Job 38:4) Job ma sọgan na gblọndo depope gba. Be mílọsu ma tindo dogbó to nuyọnẹn, nugopipe, po numimọ po mẹ to aliho dopolọ mẹ ya? Be e ma na yin alemọyinu na mí nado yigbe dogbó mítọn lẹ tọn ya?
Humọ, Biblu dọna mí dọmọ: “OKLUNỌ tọn wẹ aigba po gigọ́ etọn lẹ po; aihọn po yé he nọ nọ̀ e mẹ lẹ po.” Ehe bẹ “kanlin he tin to zunmẹ lẹpo, gbekanlin he tin to fọtọ́n fọtọ́n osó lẹ tọn ji” hẹn. Jehovah sọgan dọmọ: “Ṣie wẹ fataka, podọ ṣie wẹ sika.” (Psalm 24:1; 50:10; Hagai 2:8) Nutindo tẹlẹ wẹ mí sọgan dohia he na yin yiyijlẹdo Jehovah tọn lẹ go? Etẹ, yèdọ etlẹ yin gbẹtọvi adọkunnọ hugan lọ ma tindo whẹwhinwhẹ́n nado yigo to nuhe e tindo lẹ mẹ gba! Enẹwutu, nuyọnẹnnu wẹ e yin nado hodo ayinamẹ gbọdo apọsteli Paulu tọn hlan Klistiani lẹ to Lomu dọmọ: “Gbọn ojọmiọn he yè na mi dali, hlan omẹ dopodopo he tin to mì ṣẹnṣẹn, dọ e lẹn ede tọn glanglan hú ehe jẹ e ni lẹn blo.”—Lomunu lẹ 12:3.
Taidi devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn he to jijlo nado wleawuna jlẹkaji-ninọ lẹ, mí dona hodẹ̀ na sinsẹ́n gbigbọ tọn lẹ—owanyi, ayajẹ, jijọho, linsinsinyẹn, homẹdagbe, dagbewà, yise, homẹmimiọn, po mawazẹjlẹgo po. (Luku 11:13; Galatianu lẹ 5:22, 23) Etẹwutu? Na dopodopo jẹhẹnu ehelẹ tọn na hẹn ẹn bọawu na mí nado yin jlẹkaji-nọtọ. Di dohia, owanyi na gbẹtọvi hatọ lẹ na gọalọna mí nado hoavùn hẹ ayilinlẹn goyiyi kavi awagundido tọn. Podọ mawazẹjlẹgo na hẹn mí nado nọte bo lẹnnupọn whẹpo do yinuwa po jlẹkaji-ninọ matindo po.
Mì gbọ mí ni họ́ mídelẹ! Mí dona tin to aṣeji gbọzangbọzan sọta awugbopo jlẹkaji-ninọ matindo tọn lẹ. Awe to ahọlu heyin nùdego jẹnukọn lẹ mẹ ma nọ jlẹkaji to nujijọ lẹpo whenu gba. Ahọlu Davidi yinuwa to plaplaji gbọn gbẹtọ lẹ hihia to Islaeli dali, yèdọ nude he jẹagọdo ojlo Jehovah tọn. Ahọlu Sọlọmọni lẹzun jlẹkaji-manọtọ yèdọ jẹ obá mahẹ tintindo to sinsẹ̀n-bibasi lalo tọn mẹ.—2 Samuẹli 24:1-10; 1 Ahọlu lẹ 11:1-13
Dile e na dẹnsọ bọ titonu jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn ehe na gbọṣi aimẹ, jlẹkaji-nọtọ yinyin na biọ aṣejininọ gbọzangbọzan. Ṣigba, vivẹnudido lọ yin nuhe sọgbe. To aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ, ogbẹ́ gbẹtọvi tọn na bẹ jlẹkaji-nọtọ lẹ kẹdẹ hẹn. Yé na nọ pọ́n jlẹkaji-ninọ hlan taidi huhlọn de, e mayin madogán de gba. Lehe e na yin nujiawu sọ to whenuena mẹlẹpo po whẹndo lẹpo po na yin didona po jijọho he nọ zọnpọ hẹ jlẹkaji-ninọ po!
[Yẹdide to weda 23]
Jesu gbọn jlẹkaji-ninọ dali na gigo Jehovah na nuhe e wà lẹpo