Lehe A Gán Dowéna Akuẹ Do
Be nuhahun delẹ ko zọ́n bọ a mọdọ emi dona dowéna akuẹ ya? Azọ̀nylankan, otọ̀ gbàmẹ, owhé jimiyọ́n po onú mọnkọ lẹ po gọna hunyanhunyan tonudidọ tọn po awhàn po gán zọ́n bọ e na veawuna mẹlẹ nado mọ akuẹ zan. Dile etlẹ yindọ apọ̀ gán ṣì we eyin akuẹ he a nọ mọ depò to ajiji mẹ, ayinamẹ nuyọnẹn tọn he to Biblu mẹ lẹ gán gọalọna we nado dowéna akuẹ.
1. Diọada sọgbe hẹ ninọmẹ towe dintọn.
Ayinamẹ Biblu tọn: “Yẹn ko plọn . . . lehe yẹn sọgan tindo susugege do tọn podọ lehe yẹn sọgan nọ ohẹ́n mẹ do tọn.”—Filipinu lẹ 4:12.
Eyin a ma tlẹ sọ nọ mọ akuẹ di dai tọn ba, a gán plọn lehe a na diọada sọgbe hẹ ninọmẹ akuẹzinzan tọn dintọn towe do. Eyin a yawu diọada sọgbe hẹ ninọmẹ towe, e na bọawuna hiẹ po whẹndo towe po nado pehẹ nuhahun lọ.
Dindona alọgọ tohọluduta tọn kavi azọ́nwhe devo lẹ tọn he a gán mọyi. Podọ yawu ze afọdide he jẹ lẹ, na tito mọnkọ lẹ ma nọ nọ̀ aimẹ dẹn.
2. Mì wazọ́n to pọmẹ taidi whẹndo de.
Ayinamẹ Biblu tọn: “Fie wedide dopọ ma tin te, tito lẹ nọ gboawupo, ṣigba, gbọn ayinamẹtọ susu gblamẹ wẹ nuwadotana dagbe nọ tin.”—Howhinwhẹn lẹ 15:22.
Dọhodo whẹho lọ ji hẹ asu kavi asi towe po ovi lẹ po. Eyin a dọhodopọ hẹ yé ganji, a gán gọalọna yé nado mọnukunnujẹ diọdo he e biọ dọ mì ni bayi lẹ mẹ, ehe na zọ́n bọ́ yé na nọgodona tito lọ. Podọ eyin mìmẹpo nọ dowenanu, bo ma nọ zan nulẹ do apà mẹ, akuẹ he to mì si na hẹn mì na ojlẹ dindẹn.
3. Basi tito lehe a na zan akuẹ towe lẹ do tọn.
Ayinamẹ Biblu tọn: “Sinai bo lẹn akuẹ etọn whẹ́.”—Luku 14:28.
Eyin e biọ dọ dandan wẹ dọ a ni dowéna akuẹ, nujọnu taun wẹ e yin dọ a ni yọ́n nuhe go a to akuẹ towe lẹpo zan do. Wleawuna kandai de bo kàn akuẹ he a lẹndọ e na nọ jẹ asi we to sunmẹsunmẹ do e ji, sọgbe hẹ ninọmẹ towe dintọn. Enẹgodo, kàn akuẹ he a nọ zan to osun dopodopo mẹ dai, dile etlẹ yindọ a yọnẹn dọ aṣa akuẹzinzan tọn towe na diọ. Podọ kàn akuẹ sọha de he a na nọ sẹdo sọn sunmẹ-kuẹ towe mẹ na nujijọ madonukun kavi na onú ajiji de.
Ayinamẹ: Eyin a to kinkan lehe a nọ zan akuẹ towe lẹ do, ma wọnji nado kàn onú flinflin he a nọ họ̀ lẹ blo. E na paṣa we nado mọdọ akuẹ susu wẹ a ko gú do onú flinflin enẹlẹ tamẹ, eyin a bayi lẹndopọ akuẹ enẹlẹ tọn. Di apajlẹ, whenue dawe de basi lẹndopọ akuẹ he e nọ zan lẹ tọn, e mọdọ to owhe dopodopo mẹ, emi nọ zan dọla kanweko susu do họ̀ ṣingọmu!
4. De nujọnu he go a dona zan akuẹ do lẹ bo bayi diọdo.
Ayinamẹ Biblu tọn: “Mọdona nuhe yin nujọnu hugan lẹ.”—Filipinu lẹ 1:10.
Yí akuẹ he a nọ mọ jlẹdo akuẹzinzan towe lẹ go, bo pọ́n nuhe a gán de sẹ̀ kavi depò lẹ, na akuẹ he a nọ mọ todin lọ nido pé we. Pọ́n nuhe bọdego ehelẹ:
Tẹnsẹnamẹnu. Eyin a do mọto kavi kẹkẹ hugan dopo, be a gán sà dopo ya? Eyin dehe to zòji zan a te, be a gán sà ẹ bo họ̀ devo he na de akuẹzinzan pò na we ya? Be a gán nọ do mọto kavi do kẹkẹ kavi zan kẹkẹ afọ tọn bo ma tlẹ do mọto paali ya?
Ayidedai. Be a gán doalọtena akuẹ he a nọ sú nado pọ́n video to Intẹnẹt ji kavi nado mọ tito Televiziọn tọn delẹ pọ́n kavi na onú mọnkọtọn devo lẹ, etlẹ yin na ojlẹ de ya? Be a gán dín dehe ma na biọ akuẹ susu zinzan to asi we lẹ ya? Di apajlẹ, be fide tin to lẹdo towe mẹ he a gán whé video po owe lẹ po te ya?
Nuhe sin hudo a do lẹ. Mì dọhodopọ to whẹndo mẹ do lehe mì na de akuẹ he mì nọ zan na osin, miyọ́n lẹtliki tọn po gaz po pò do ji. E gán nọma taidi nuhe yin nujọnu eyin mì nọ ṣí miyọ́n lẹtliki tọn lẹ whenue mì ma to zinzan bosọ nọ de osin he mì do nọ lawu pò, amọ́ mọwiwa na zọ́n bọ mì na dowéna akuẹ.
Núdùdù. Dapana núdùdù hihọ̀ to núdùdù-satẹn lẹ. Kakatimọ, nọ dànú to whégbè. Bayi tito nuhe a na dà tọn, họ̀ nulọ bo dà ẹ ni sù eyin e yọnbasi, podọ ma nọ ze dehe pò lẹ dlan blo. Whẹpo a na do yì họ̀ nude basi kandai nuhe a jlo na họ̀ lẹ tọn, a nikaa họ̀ nuhe sin hudo a ma do lẹ. Họ̀ atin-sinsẹ́n po omá yọyọ he tọ́n lẹ po, ehe ma nọ saba vẹahi sọmọ. Dapana núdùdù he ma nọ wà dagbe na agbasa lẹ hihọ̀. A gán pọgle bo do omá kavi onú mọnkọtọn lẹ.
Avọ̀. Eyin núzinzan towe delẹ gble, a gán họ̀ devo lẹ nado diọ yé, amọ́ ma nọ họ̀ nuyọyọ lẹ nado dohia dọ emi yọ́n aṣọ́ blo. Nọ họnú whenue nulẹ nọ dekuẹ pò kavi nọ họ̀ nuhe yè ko zan bọ e to ninọmẹ dagbe mẹ lẹ. Eyin ninọmẹ aimẹ tọn na dotẹnmẹ etọn, nọ hia avọ̀ do owhè nù; ehe na zọ́n bọ a ma na zan akuẹ he maṣinu avọ́ húhú tọn nọ biọ.
Nuhe a na họ̀ to nukọn mẹ lẹ. Whẹpo a nado họ̀ nude, kanse dewe dọ: ‘Be n’na pé e go ya? Be n’do hudo etọn nugbonugbo ya?’ Be a gán nọtẹ pẹẹde whẹpo do diọ núzinzan he a do to whégbè lẹ, taidi alokan, televiziọn, mọto kavi kẹkẹ ya? Gbọnvona enẹ, be a gán sà nue a ma sọ do hudo etọn kavi a ma to zinzan ba lẹ ya? Mọwiwa gán zọ́n bọ a na de nudelẹ pò bo nasọ mọ akuẹ dogọ.
Ayinamẹ: Whenue akuẹ he a nọ mọ depò to ajiji mẹ, e na yọ́n dọ a ni doalọtena aṣa he ma nọ wà dagbe bosọ nọ dù akuẹ namẹ lẹ, taidi azọ̀-nùnù, akọhiho po ahàn sinsinyẹn nùnù zẹjlẹgo po. Diọdo ehelẹ bibasi na zọ́n bọ a ma na nọ ṣí akuẹ zan bo nasọ wà dagbe na agbasa towe.
5. Plọn nuhe Biblu dọ lẹ.
Ayinamẹ Biblu tọn: “Ayajẹnọ wẹ mẹhe yọnẹn dọ yé tindo nuhudo gbigbọmẹ tọn lẹ.”—Matiu 5:3.
Biblu na ayinamẹ dagbe ehe dọmọ: “Hihọ́ de wẹ nuyọnẹn yin, kẹdẹdile akuẹ yin hihọ́ de do, ṣigba ale oyọnẹn tọn die: Nuyọnẹn nọ whlá ogbẹ̀ mẹhe tindo e tọn.” (Yẹwhehodọtọ 7:12) Biblu mẹ wẹ nuyọnẹn mọnkọ te, podọ mẹsusu ko mọdọ anademẹ etọn lẹ yíyí-do-yizan mẹ nọ gọalọna yé nado dapana nuhihà glanglan gando akuẹ go.—Matiu 6:31, 32.