ZASEŊƆ 45
YUUNƐ 138 Beauty in Gray-Headedness (Yehowa Wan Kã Bo Bunkureba)
Burasɛba N Yuun Tari Sakerɛ La Ba’asegɔ Yetɔɣum N Pa’alɛ To Sɛla
“Korogerɛ n de yam. Yuure n tare bɔkerɛ?”—YOB 12:12.
YELEKPINE
To san nana Yehowa, a wan kã bo to nananawa ge bo to daarewoo nyɔvore beere sa’am.
1. Beni n sɔi ti la nara ti to zamesa yɛla bunkureba zɛ’an?
TO ZA’A waabi eeri la ka’aŋɔ lan wan eŋɛ se’em ti to ta’an loe loesoma. Keendoma, la mabiisi sɛba n kumesɛ tansugere la poan wan ta’an soŋɛ tɔ. Ba san puɣum gana tɔ, la ka nari ti to ti’isa ti ba ka’aŋɔ la kan ta’an soŋɛ tɔ zina beere wa. Yehowa boti la to zamesɛ yɛla bunkureba zɛ’an. Ban de bunkureba la zuo, ba tari zi’irego poan yɛla zo’e zo’e mɛ. Ba me bɔkɛ yɛla zo’e zo’e mɛ ge me tara yɛm.—Yob 12:12.
2. To wan sɔsɛ la bem zaseŋɔ wa poan?
2 Baabule saŋa la, Yehowa yuun doli la bunkureba n tari sakerɛ poan ti ba gu’ura a nɛreba ge kpɛmesa ba giila. Makerɛ dela Moses, David la tuntuna Yon. Ba yuun vɔi la saŋa to’ore to’ore, ti ba bɔŋa me bɔna to’ore to’ore. Ban yuun ta kuregɛ la, ba yuun ni ka’ana bunbilipaalesi la mɛ. Ba yuun ni pa’ala ba, la yele n pakɛ se’em ti ba nana Naayinɛ. Yehowa basɛ ti ba gulesɛ ba yɛm ka’aŋɔ wa ti la bɔna Baabule la poan mɛ ti tomam me wan ta’an zamesɛ. Ho dela bia bii bunkutɛ woo, ho wan ta’an nyɛ nyuurɔ ba ka’aŋɔ wa poan. (Arom 15:4; 2 Tim. 3:16) Zaseŋɔ wa poan, to wan sɔsɛ nɛreba batã wa yele ge bisɛ ton wan zamesɛ sɛla ba ba’asegɔ yetɔɣum la poan.
“A WAN BO YA VOM YUUMA ZO’E ZO’E”
3. Sarɔtɔ ani poan ti Moses yuun pu’usa Naayinɛ ge me tuna bɔ’ɔra a nɛreba?
3 Moses yuun kɔ’ɔn tuna bɔ’ɔra la Yehowa. A yuun dela nɔdɛ’ɛsa, gãkerɛdaana, nɛŋadaana, la gɔngulesa. Moses yuun nyɛ la yɛla zo’e zo’e a vom poan n basɛ ti a tara yɛm! Eŋa n yuun tari Israeldoma la yese yamenɛ poan ge me nyɛ Yehowa tunkiresi zo’e zo’e. Yehowa yuun basɛ ti a gulesɛ la gɔnɔ tonuu la n deŋɛ nɛŋa Baabule la poan, ge me gulesɛ Yooma 90 la daanse’ere Yooma 91. Daanse’ere eŋa me n yuun gulesɛ Yob gɔŋɔ la.
4. Bani ti Moses yuun kpemese ba giila ge beni n sɔi?
4 Moses n yuun ta dɛna yuun 120 ge gee fii la a ki la, a yuun yi Israeldoma la za’a laɣesɛ mɛ ge tiɛ ba yelese’a woo ti Yehowa eŋɛ bo ba la. Yuuma zo’e zo’e n toli la, Israeldoma la basɛba yuun nyɛ Yehowa n yuun tum tunkiresi se’a, la Eŋa n yuun gãkɛ Egyptdoma la se’em. (Yɛh. 7:3, 4) Mɔɣɛ mɔlega la yuun ga’ɛ mɛ ti ba keŋɛ yakɛ. Ba me yuun nyɛ Eŋa n sa’am Faro la sogɛpa la se’em. (Yɛh. 14:29-31) Goo la poan, ba yuun nyɛ Yehowa n yuun te’ele ba ge gu’ura ba se’em. (Tɛɛ. 8:3, 4) Lan yuun nyaa gee fii ti Israeldoma la kɛ̃ Pu’ulumbiŋere Tiŋa la, ti Moses me gee fii la a ki la, a yuun kpemese la ba giila. a
5. Moses ba’asegɔ yetɔɣum la n boi Tɛɛnhegɔ 30:19, 20 la yuun basɛ ti Israeldoma la lu suure ti ba eŋɛ la bem?
5 Moses yuun yeti bem? (Kaalɛ Tɛɛnhegɔ 30:19, 20.) A yuun tiɛ Israeldoma la ti, ba tari la beere sa’am puti’irɛ. Yehowa yuun kã bo Israeldoma la mɛ ti ba vom dabesa yuun zo’e pu’ulumbiŋere tiŋa la poan. Tiŋa la yuun ani soŋa mɛ ge me maala dia soŋa soŋa! Moses n yuun tɔɣɛ tiŋa la yele se’em n wana: “Teŋhe se’ehe n mɛ kɛn’ɛhɛ kɛn’ɛhɛ la yisoma se’a te ya mɛhe ka mɛ la. Yikanra se’a n perɛ la lɔgɔsonɔ seto te ya ka wobege murugere ge nyɛ, bulehe se’ehe te ya ka tun, la tiihe wɔla vatɔ, la kaam tia va’am sebo te ya mɛhe ka kɔ.”—Tɛɛ. 6:10, 11.
6. Beni n sɔi ti Naayinɛ yuun bo yɔ’ɔ ti tisi basɛba yuun zabɛ nyaŋɛ Israeldoma?
6 Moses me yuun kaɣɛ Israeldoma la mɛ. Ba san wan ta’an kelum bɔna tinsoŋa la poan, la nari ti ba nana Yehowa nɔɔrɛ. Bala la, Moses yuun yele Israeldoma la ti ba “loe vom.” Ba kɛlesa Naayinɛ “nɔɔrɛ ge gin en kaŋkaŋe.” Ge Israeldoma la yuun zaɣesɛ Yehowa mɛ. Bala la, Naayinɛ yuun bo la yɔ’ɔ ti Asiriadoma zabɛ nyaŋɛ ba. Pooren, Babilondoma me yuun zabɛ nyaŋɛ ba mɛ ge tari ba keŋɛ yamenɛ poan.—2 Na. 17:6-8, 13, 14; 2 Yel. 36:15-17, 20.
7. To wan ta’an zamesɛ la bem Moses yetɔɣum la poan? (Bisɛ foote la.)
7 To zamesɛ la bem yele wa poan? To san nana Naayinɛ, la wan basɛ ti to vɔna daarewoo. Wuu Israeldoma la n yuun kɔ’ɔn lɛm Pu’ulumbiŋere Tiŋa la se’em la, tomam me kɔ’ɔn lɛm tinpaalega la ti Naayinɛ biŋe nɔɔrɛ la mɛ. La kan yue, tinparɛ wa wan lebege paradiisi. (Isa. 35:1; Lu. 23:43) Sitaana la a kolekpabɛ’ɛsi la kan le bɔna. (Lil. 20:2, 3) Pumpɔreŋɔ pu’usegɔdoma kan le bɔna. (Lil. 17:16) Nɛresaala gɔmɛtdoma kan le mɛlesa nɛreba. (Lil. 19:19, 20) Yehowa kan bo yɔ’ɔ ti nɛra eŋɛ kpenkpasi paradiisi poan. (Ym. 37:10, 11) Nɛresɛba woo n wan bɔna tinparɛ wa zuo sankaŋa la wan dɔla Yehowa pa’alegɔ. Bala la, suma’asum la nɔyinɛ wan bɔna. Ba wan nɔŋɛ taaba ge ta’an dekɛ bamea delum taaba. (Isa. 11:9) To kɔ’ɔn ana la lɛɛ gura sankaŋa! Sɛla n gani bala dela, to san nana Yehowa, to wan kɔ’ɔn vɔna daarewoo paradiisi tiŋa la poan.—Ym. 37:29; Yon 3:16.
8. Naayinɛ n pu’ulum biŋe ti to wan ta vɔna daarewoo la yuun soŋɛ satiŋa na’am yetɔɣum yalegerɛdaana ayima la wani? (Yude 20, 21)
8 To san ti’isa taɣesa Naayinɛ n pu’ulum biŋe ti to wan ta vɔna daarewoo la, la wan soŋɛ tɔ ti to nana en la ka pakɛ la yeledaaŋɔ seto woo n paari tɔ. (Kaalɛ Yude 20, 21.) Pu’ulumbiŋere wa wan soŋɛ tɔ ti to zabɛ nyaŋɛ inbuulegɔ. Mabia ayima n de satiŋa na’am yetɔɣum yalegerɛdaana n boi Africa tɔɣɛ pa’alɛ ti, saŋa ase’a la ni ana eŋa wuu a tue la Yehowa. A yeti: “Mam baŋɛ ti n san ka nana Yehowa n kan ta’an vɔna wuusa paradiisi poan. Bala n yuun soŋɛ mam ti mam nyaŋɛ zabɛ nyaŋɛ yeledaaŋɔ la ge me zusɛ Yehowa sugumnɔɔrɛ zo’e zo’e. Naayinɛ yuun soŋɛ mam mɛ ti mam zaɣesɛ putɛbe’ero ge kelum pu’usa Yehowa.”
‘HO WAN NYAŊƐ’
9. Yeledaaŋɔ ani n yuun paɛ David?
9 David yuun dela nakãtɛ. A yuun dela yuum yuuna, gɔngulesa, zabɛzabera, la nɔdɛ’ɛsa. Yeledaaŋɔ zo’e zo’e n yuun paɛ en. Yuuma zo’e zo’e ti a yuun zɔta suɣera, se’ere n sɔi la Naba Saul n yuun eeri ti a ku en. David n yuun ta dɛna naba pooren la, la yuun le nara la a zɔ suɣɛ, se’ere n sɔi la a bia Absalom n yuun boti a ku en ge tee soe. La ka pakɛ la daaŋɔ se’a n yuun paɛ David, la amea tuure yɛla la, a yuun kelum tara la yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra Naayinɛ. Yehowa yuun yeti David dela “boraa sɛka” ti eŋa suure kɛ̃. La nari ti to kɛlesa David yɛm ka’aŋɔ wa!—Tm. 13:22; 1 Na. 15:5.
10. Ge ti Solomon ta dɛna naba la, beni n sɔi ti David yuun ka’am en?
10 To geele ya ka’aŋɔ la ti David yuun dekɛ bo a dayua Solomon, mina n wan ta dɛna Israeldoma naba la bisɛ. Yehowa yuun loe la Solomon ti a mɛ pu’usegɔ yire ti ba wan tara pu’usa en. (1 Yel. 22:5) Yeledaaŋɔ n yuun boi tuunɛ wa poan. Bem ti David wan yele a dayua wa? To bisɛ ya.
11. Wuu 1 Nadoma 2:2, 3 n pa’alɛ se’em la, bem ka’aŋɔ ti David yuun dekɛ bo Solomon ge bem n yuun eŋɛ, Solomon n yuun kelese ka’aŋɔ la? (Bisɛ foote la.)
11 David yuun yeti bem? (Kaalɛ 1 Nadoma 2:2, 3.) David yuun yele a dayua la yeti, a san nana Yehowa a wan dɛna nasonkɔ. Yuuma zo’e zo’e poan ti Yehowa yuun bo Solomon yelesoma zo’e zo’e ge me soŋɛ en. (1 Yel. 29:23-25) A yuun mɛ la pu’usegɔ yikãtɛ ge gulesɛ Baabule la bɔba ase’a. A yɛla me boi Baabule gɔnɔ ase’a poan mɛ. Nɛreba zo’e zo’e yuun mi a yɛm, la a taresum la yele mɛ. (1 Na. 4:34) Ge wuu David n yuun yele sɛla la, yɛla san wan kena soŋa bɔ’ɔra Solomon, la nari ti a nana Yehowa. Nimbaalega la dela, Solomon n yuun ta kuregɛ la, a yuun nyaa kaabera la baɣa. Yehowa yuun ka le bɔ’ɔra Solomon yɛm ti a ta’an bisera a nɛreba la soŋa.—1 Na. 11:9, 10; 12:4.
12. To wan ta’an zamesɛ la bem David yetɔɣum la poan?
12 To zamesɛ la bem yele wa poan? To san nana Yehowa, a ni soŋɛ to mɛ ge kã bo to. (Ym. 1:1-3) Yehowa ka pu’ulum biŋe ti a wan bo to taresum bii basɛ ti to tara yu’urɛ wuu Solomon la. Ge to san nana to Naayinɛ la, a wan gu to ge bo to yɛm ti to ta’an kɔ’ɛ to puti’irɛ soŋa. (Mag. 2:6, 7; Yam. 1:5) Naayinɛ ka’aŋɔ la wan soŋɛ tɔ ti to ta’an kɔ’ɛ to puti’irɛ soŋa tuuma, sukuu, ligeri, la de’eŋo yɛla poan. To san dɔla a ka’aŋɔ la, a wan gu to ti to tara bɔnsoŋa la en ge me nyɛ daarewoo nyɔvore. (Mag. 2:10, 11) To wan tara zɔsonɔ, to deodoma me wan tara pupeelum.
13. Bem n yuun soŋɛ Carmen ti a tara vom somɔ?
13 Carmen n boi Mozambique yuun ti’isɛ ti a san keŋɛ sukuu kãtɛ, la wan basɛ to a vom ana soŋa. Bala la, a yuun keŋɛ la university ti a ta zamesɛ mɛa yɛla. A yeti, “Mam yuun nɔŋɛ mam n zameseri yelese’a la mɛ ge la yuun basɛ ti mam tara la n saŋa zo’e zo’e zamesa. Mam yuun ni keŋɛ sukuu la bulika 7:30a.m. ta paɛ zaanɔɔrɛ 6:00 p.m. La yuun kpe’em mɛ ti n kena zamesegɔ. Mam yuun ma’ari mɛ vo’osum poan. Mam yuun baŋɛ ti mam tiregeri mɛ ti n tuna bɔ’ɔra kpɛ’ɛndoma bayi.” (Mt. 6:24) A yuun zusɛ mɛ ge eŋɛ viisegɔ to tansugere gɔnɔ la poan. A le yeti: “Mabiisi, la mam ma n yuun ka’am mam la, mam yuun kɔ’ɛ n puti’irɛ mɛ basɛ sukuu la ge nyaa tuna sore ŋmɛ’a tuuma la. Mam mi ti mam n kɔ’ɛ n puti’irɛ se’em la ani soŋa mɛ. Mam kan makɛ yeti n daa san baŋɛ ni.”
14. Moses la David yuun tɔɣɛ la bem yele wana mɔpi?
14 Moses la David yuun nɔŋɛ Yehowa mɛ ge me yuun mina ti la yele pakɛ mɛ ti ba nana en. Bala la, ba yuun kpemese nɛreba la giila ti ba tɔɣesa bamam makesonɛ la ge me tara sakerɛ bɔ’ɔra Yehowa. Moses la David yuun ka’am nɛreba la ti, ba san ka tara yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra Yehowa, ba kan ta’an dɛna a zɔdoma ge nyɛ kã’a. Ba ka’aŋɔ wa wan soŋɛ tomam me zina beere wa. Yuuma zo’e zo’e pooren, Yehowa yameŋa ayima me yuun pa’alɛ ti la yele pakɛ mɛ ti to tara yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra Yehowa.
“SƐLA KA BOI N BASƐ TI MAM PUURƐ BA’Ɛ PEE”
15. Tuntuna Yon yuun nyɛ la bem yɛla a vom poan?
15 Yon yuun dela Yezu Krista tuntuna, la a zɔsonkɔ. (Mt. 10:2; Yon 19:26) Yon yuun doli Yezu mɛ saŋa woo na’am mɔɔlegɔ tuuma la poan ge me yuun nyɛta a yelekiresi la. A yuun kɔ’ɔn tara la yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra Yezu hali biɣi biɣi saŋa. A yuun nyɛ ban ku Yezu se’em ge me nyɛ Yezu se’em ma’a ti a yuun isige kum poan la. A yuun nyɛ Krista tansugere la n yuun zo’ore se’em la mɛ. A yuun vɔi yue mɛ ge nyɛ “yelesoma . . . te ba mɔɔlɛ bo nɛra woo teŋa wa zuo.”—Kol. 1:23.
16. Bani n yuun nyɛ nyuurɔ Yon gɔnɔ la poan?
16 Yon n yuun ta kuregɛ paa la, a yuun nyɛ la yɔ’ɔ gulesɛ liligere gɔŋɔ la. (Lil. 1:1) Yon yuun le nyɛ yɔ’ɔ mɛ gulesɛ Yelesoma Gɔnɔ la ayima. A yuun le gulesɛ la gɔnɔ tutã ti ba yi’ira, yia Yon, n yi’i Yon, la n tã’a Yon. A yuun gulesɛ n tã’a Yon gɔŋɔ la bo la Kristabia yu’urɛ n de Gaius. Yon yuun nɔŋɛ en mɛ wuu a bia la. (3 Yo. 1) Sankaŋa la, mabiisi zo’e zo’e n yuun boi ti Yon nɔŋɛ ba wuu amea kɔma la. Yon n yuun gulesɛ yelese’a la kpemese Yezu podɔleba giila mɛ sankaŋa ta paɛ zina.
17. Wuu 3 Yon 4 n pa’alɛ se’em la, bem n yuun ni basɛ ti Yon puurɛ pee?
17 Yon yuun gulesɛ la bem yɛla? (Kaalɛ 3 Yon 4.) Yon yuun gulesɛ n tã’a Yon gɔŋɔ la poan yeti, eŋa puurɛ ni pee mɛ a san nyɛ ti mabiisi nani Naayinɛ. Sankaŋa la, nɛreba basɛba yuun pa’ali la pumpɔreŋɔ yɛla. Wana wa yuun basɛ ti welesego n bɔna tansugere la poan. Ge la bala za’a, nɛreba “basɛba dole yelemɛŋɛrɛ la” mɛ. Ba yuun nani Yehowa mɛ ge dɔla a “nɔɔrɛ.” (2 Yo. 4, 6) Kristakɔma wa yuun basɛ ti Yon, la Yehowa puurɛ pee mɛ.—Mag. 27:11.
18. To wan ta’an zamesɛ la bem Yon yetɔɣum la poan?
18 To wan ta’an zamesɛ la bem yele wa poan? To san tara yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra Yehowa, tomam la nɛreba puurɛ wan pee. (1 Yo. 5:3) To san basɛ ti Yehowa puurɛ pee, tomam me puurɛ wan pee. Yehowa puurɛ ni pee mɛ a san nyɛ ti to ni zaɣesɛ la be’em ge nana a nɔya la. (Mag. 23:15) Malesi n boi saazuo la me puurɛ ni pee mɛ. (Lu. 15:10) To san nyɛ nɛreba n ni mɛlesa to mabiisi ge me pã’asa ba, ti ba kelum tara yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra Yehowa la, la ni basɛ ti to puurɛ n pee. (2 Tes. 1:4) Naayinɛ san ta sa’am Sitaana tingɔŋɔ wa, to puurɛ wan pee se’ere n sɔi la to yuun kɔ’ɔn tara la yelemɛŋɛrɛ bɔ’ɔra Yehowa.
19. Mabipɔka ayima yu’urɛ n de Rachel yeti bem, la eŋa n pa’alɛ nɛreba yelemɛŋɛrɛ la? (Bisɛ foote la.)
19 To puurɛ ni pee mɛ to san pa’ala nɛreba Yehowa yɛla. Mabipɔka ayima yu’urɛ n de Rachel n ze’ele Dominican Republic yeti, la ni dɛna la na’asegɔ bɔ’ɔra eŋa ti a pa’ala nɛreba Yehowa yɛla. A nyaŋɛ soŋɛ la nɛreba zo’e zo’e ti ba pu’usa Yehowa. A yeti: “Nɛresɛba ti mam pa’alɛ ba la, san nɔŋɛ Yehowa ge me dekɛ bamea delum en, la ni basɛ ti mam puurɛ n pee. Ba ni eŋɛ la teere ba vom poan ti ba ta’an basɛ ti Yehowa puurɛ pee. Mam puurɛ n ni ba’ɛ pee gaŋɛ, ti mam ka le ti’isa n tɔregɔ la yele.”
BASƐ TI BURASƐBA N YUUN TARI SAKERƐ LA BA’ASEGƆ YETƆƔUM LA SOŊƐ HƆ
20. Sarɔtɔ ani poan ti to ita yɛla ti la wɔ̃na la Moses, David la Yon?
20 Moses, David la Yon n yuun boi sansɛka, la ba bɔŋa yuun boi la de tɔka la tomam saŋa wa. Ge tomam la bamam yɛla zo’e zo’e kelum wɔ̃na mɛ. Ba yuun pu’useri la yelemɛŋɛrɛ Naayinɛ la, tomam me pu’useri la yelemɛŋɛrɛ Naayinɛ la. Tomam zuseri la Yehowa ge ni dekɛ tomea delum en ti a soŋɛ tɔ wuu bamam me n yuun iti se’em la. Tomam me tari sakerɛ ti Yehowa kã’ari bɔ’ɔra la sɛba n nani en, wuu bamam me n yuun tari sakerɛ se’em la.
21. Yehowa wan kã bo to la wani to san dɔla Moses, David la Yon ka’aŋɔ la ge me nana En?
21 Basɛ ya ti to kɔ’ɔn dɔla diimi nɛreba wa ka’aŋɔ la ge me nana Yehowa nɔya. To san nana Yehowa, a wan kã bo to ge soŋɛ tɔ. To wan “tara vom yuuma zo’e zo’e.” To wan vɔna daarewoo! (Tɛɛ. 30:20) To san ita yelese’a ti to saazuo Sɔ la bɔta, to wan tara pupeelum. A wan kã bo to ti la gaŋɛ ton ti’iseri se’em.—Ep. 3:20.
YUUNƐ 129 We Will Keep Enduring (To Wan Kɔ’ɔn Ŋmibera)
a Israeldoma sɛba n yuun nyɛ Yehowa n tum yelekiresi se’a Mɔɣɛ Mɔlega la poan la, zo’e zo’e yuun ki mɛ. Ba yuun ka nyɛ Pu’ulumbiŋere Tiŋa la. (Kan. 14:22, 23) Yehowa yuun yeti burase’esi n yuun de yuun 20 la dɔɣelega, ti ba gulesɛ ba yu’ura la wan ki goo la poan. (Kan. 14:29) Ge sɛba n yuun ka paɛ yuun 20 la zo’e zo’e yuun vo’e mɛ. Bamam la Yosua la Kaleb, la Levi buuri nɛreba zo’e zo’e yuun yakɛ Yordan Kolaa la mɛ ge kɛ̃ Kanaan tiŋa la poan.—Tɛɛ. 1:24-40.
b FOOTE LA VUURƐ: Gɔbega: David n boi bim ka’ana a dayua Solomon. Zuɔ: Mabiisi n keŋɛ Sore Ŋmɛ’a Sukuu ta nyɛ pa’alesoŋɔ.