MANDUʼARÃ
Naikangýi hikuái og̃uahẽrõ guare pe ‘óra ohasa asy hag̃ua’
PRIMERA gérra mundiál aja, oñepyrũva 1914-pe, entéronte ohechakuaa umi Estudiánte de la Biblia ndohoiha gerrahápe (Is. 2:2-4; Juan 18:36; Efes. 6:12). ¿Mbaʼéichapa ohasa upérõ Jehová siervokuéra Gran Bretáñape?
Pe Ley de Servicio Militar osẽva 1916-pe Gran Bretáñape, heʼi entéro kuimbaʼe soltéro orekóva 18 áño guive 40 peve, ojapo vaʼerãha servísio militár. Heʼi avei umi ndojapomoʼãiva ko servísio omyesakã porã vaʼerãha mbaʼérepa ndaikatumoʼãi ojapo, tahaʼe irrelihión káusare térã orekógui peteĩ kompromíso tuicháva. Pe goviérno omoĩ heta trivunál ojedesidi hag̃ua máva mávapa ndojapomoʼãi pe servísio militár.
Sapyʼaitérõ g̃uarã, 40 ermánope oñemoinge umi kársel militárpe ha 8-pe oñemondo Fránciape oñorairõ hag̃ua. Upémarõ, umi ermáno Gran Bretañagua omondo peteĩ kárta pe primer minístro Herbert Ásquithpe ha ombyaty hikuái 5.500 fírma orreklama hag̃ua pe inhustísia ha ojapo hag̃ua peteĩ petisión.
Upéi oñemombeʼu umi 8 ermáno oñemondo vaʼekue Fránciape ojefusilataha noñorairõséigui. Péro ojejukáta javete, oñekambia pe senténsia ha ojeʼe chupekuéra ojeguerahataha 10 áño umi kársel oñembaʼapo pohyihápe. Upémarõ, oñemondo jey umi ermánope Inglatérrape okumpli hag̃ua pe kondéna umi kársel sivílpe.
Pe gérra ipukuvémarõ ohóvo oñehenói avei umi omendávape gerrarã. Mánchesterpe (Inglaterra), ojegueraha trivunálpe Henry Húdsonpe, peteĩ Estudiánte de la Biblia haʼéva doktór. Ha 3 de agosto de 1916 ojedesidi oñemulta chupe ha oñemondo ehérsitope. Upe tiémpope avei, táva Edimbúrgope (Escocia), ojehusga James Frederick Scóttpe, orekóva 25 áño, haʼéva peteĩ kolportór (térã prekursór) ha ojehecha ndahaʼeiha kulpávle. Upémarõ pe goviérno ojerure ojejapo jey hag̃ua ótro huísio, péro upéi oheja rei ikatu hag̃uáicha oñatende ambue huísio rehe ojejapóva Lóndrespe, peteĩ ermáno héravape Herbert Kipps. Ko trivunál odesidi omulta ko ermánope ha ontrega chupe ehérsitope.
Septiembre 1916-pe g̃uarã 264 ermánoma ojerure ani hag̃ua ojapo servísio militár. Umíva apytégui 5-pe oñemeʼẽ permíso, ha 154-pe katu oñemondo “ombaʼapo hag̃ua pe estádope g̃uarã”, por ehémplo, ojapo hag̃ua tape, ombaʼapo kantérape ha umícha. Avei 23-pe oñemondo ombaʼapo hag̃ua umi militárpe g̃uarã, péro natekotevẽihápe oñorairõ. Ha 82 ermánope oñentrega pe ehérsitope, umíva apytépe oĩ umi ojehusgáva ndojapói rupi oñemandáva chupekuéra. Heta hénte oikuaáva mbaʼéichapa ojetrata vai koʼã kristiánope, otaky pe goviérnore, upémarõ ojeguerova chupekuéra umi kársel militárgui ótro lugár oñembaʼapo pohyihápe.
Pryce Hughes, oikóva chugui superintendénte de sukursál Gran Bretáñape, ha Edgar Clay oñemondo vaʼekue ombaʼapo hag̃ua peteĩ rreprésape Gálespe. Herbert Senior, oĩva umi 8 apytépe ojegueraha vaʼekue Fránciape, oñemondo pe kársel oĩvape táva Wákefieldpe (Yorkshire, Inglaterra). Heta ermáno avei okumpli pe senténsia pe kársel oñembaʼapo pohyihápe oĩva Dártmoorpe (Devon, Inglaterra). Upépe oĩ vaʼekue hetaiterei umi ndojapóiva servísio militár.
Peteĩ Estudiánte de la Biblia hérava Frank Platt, oho rangue gerrahápe, odesidi ombaʼapo umi militárpe g̃uarã. Péro upépe avei heta oñemaltrata chupe. Atkinson Padgett katu oikuaa pe añetegua oñepyrũ riremi ojapo iservísio militár, upéicha rupi odesidi noñorairõmoʼãiha. Upévare umi militár hetaiterei oñemboharái hese.
Umi ermáno iñeʼẽrendu Jehovápe nontendeporãirõ jepe mbaʼe mbaʼépa ndovaléi ojapo. Umi kristiáno ñanemanduʼa hague hérare, omoĩ ehémplo porã ndohóivo gerrahápe og̃uahẽrõ guare pe ‘óra ohasa asy hag̃ua’ (Rev. 3:10). (Manduʼarã oúva Gran Bretáñagui)