SARA ombaʼapo rire un día pytã oñemboʼy ha omaña mombyry. Haʼe ningo oorganisakuaaiterei la traváho, upévare umi isirvientekuéra vyʼápe ombaʼapo hendive. Péro haʼe ndahaʼéi ojekuʼako ha omañánteva hesekuéra, síno ombaʼapo avei. Sara oiméne opensa mombyry ha oipichy anga pe ipo ombopytuʼu hag̃ua. Ikatu oime orremenda hína raʼe pe hóga kárpa. Ha ohechávo mbaʼéichapa pe kuarahy ha ama omopererĩmba pe óga kárpa ojejapóva kavara pirégui, omomanduʼa chupe aretereíma péicha oiko hague. Abrahán * voi osẽma kuri ha koʼág̃a kaʼarupytũma, upévare Sara omaña hína iména oho hague gotyo, upéinte haʼe opukavy asy pórke ohecha sapyʼa Abrahánpe oĩha hína peteĩ sérro ruʼãme.

Ojapóma diez áño Abrahán ha ifamiliakuéra ohasa hague pe rrío Éufrates oike hag̃ua Canaánpe. Ha ndoikuaaporãiramo jepe pe lugár ohotahápe hikuái, Sara oapoja Abrahánpe ipyʼaite guive pe viáhe pukukue aja, oikuaágui iména familiarégui outaha pe desendénsia ha oikotaha chugui peteĩ nasión oñekumpli hag̃ua Jehová rembipota. Péro haʼe ningo ndaikatúi imemby ha hiʼarive orekóma 75 áño, ¿mbaʼéicha piko upéicharõ haʼe oipytyvõta oiko hag̃ua upéva? Upévare oiméne Sara oñeporandu: “¿Mbaʼéicha piko oñekumplíta Jehová promésa che haʼe aja Abrahán rembireko?”. Katuete ko mbaʼe okevranta ha omopensáne raʼe chupe.

Ñande algúna vése ikatu avei ñañeporandu arakaʼépa Ñandejára okumplíta ipromesakuéra. Ha ikatu voi hasy ñandéve ñanepasiénsia hag̃ua jaipota jave oiko peteĩ mbaʼe ñahaʼarõitereíva. Upéicha jave, ¿mbaʼéichapa ikatu ñanepytyvõ Sara ehémplo?

Haʼekuéra og̃uahẽ ramoite Egíptogui (Génesis 13:1-4). Ha opyta hína peteĩ sérro oĩvape éste gotyo Betélgui, ko lugárpe umi Cananeo ohenói vaʼekue Luz. Upe sérro ruʼãgui Sara ikatu ohecha pe Tiérra Prometída, umi siuda oĩva Canaánpe ha umi tape oipurúva umi viahéro oho hag̃ua mombyry. Péro mbaʼeve oĩva upépe ndaikatúi ohupyty ivállepe. Haʼe ningo okakuaa vaʼekue Úrpe, oĩva Mesopotámiape, opytáva 1.900 kilómetro oĩhágui. Haʼe ningo oheja vaʼekue upépe ihentekuéra, hóga tee, heta komodida, ha ikatu voi oime oreko raʼe água korriénte. Upe siudápe oĩ vaʼekue avei merkádo ha negósio tuichaicháva. Oiméramo ñañeimahina Sara omaña asyha hína éste gotyo ha ohechagaʼuha umi komodida oheja vaʼekue, upéicharõ ndahaʼéi la jaikuaa porãitereíva chupe.

Jahechamína mbaʼépa oskrivi vaʼekue apóstol Pablo 2.000 áñorupi upe rire. Haʼe oñeʼẽrõ guare umi persóna ojeroviávare, heʼi vaʼekue Abrahán ha Sárare: “Añetehápe haʼekuéra osegírire imanduʼa pe lugár oheja vaʼekuére, oreko vaʼerãmoʼã oportunida oho jeývo” (Hebreos 11:8, 11, 15). Abrahán ha Sara  ndohechagaʼúi kuri umi mbaʼe oheja vaʼekue. Haʼekuéra ikatu kuri opensa meme umívare ha oho jey ivállepe, péro ojapórire upéva, operdéta kuri umi mbaʼe porãite Jehová opromete vaʼekue chupekuéra. Ha pe iñehémplo oipytyvõ rangue hetápe ojerovia mbarete hag̃ua, avave ni naimanduʼamoʼãi kuri hesekuéra.

Opensa rangue umi mbaʼe oheja vaʼekuére, Sara opensa meme henonderãre. Haʼekuéra ningo pyʼỹinte ova vaʼekue, ha upe aja entéro, siémpre oipytyvõmi iménape oarma ha odesarma hag̃ua pe óga kárpa ha avei oñatende hag̃ua umi animalkuérare. Péro heta mbaʼe ijetuʼúva ombohováita gueteri haʼe. Upe tiémpope Jehová okonfirma jey Abrahánpe ifamiliarégui outaha pe desendénsia, péro naimanduʼái Sárare (Génesis 13:14-17; 15:5-7).

Upéi Sara odesidi oñemongetámante vaʼerãha iménandi peteĩ mbaʼe haʼe opensávare hína kuri oikóvo. Ikatu ñañeimahina mbaʼéicha oñeñandúne raʼe heʼírõ guare iménape: “Jehová ningo nopermitíri chéve chememby”. Upéi ojerure chupe oreko hag̃ua peteĩ mitã isirviénta Agar ndive. ¡Mbaʼeichaitépa oiméne ijetuʼu raʼe chupe ojerure hag̃ua upéva Abrahánpe! Koʼág̃arupi ikatu iñextráño ñandéve la Sara ojerure vaʼekue iménape, péro upe tiémpope normál vaʼekue peteĩ kuimbaʼe omenda ótrare térã orekóramo konkuvína ikatu hag̃uáicha oguereko hendive peteĩ mitãkuimbaʼe. * ¿Ojapópa upéva Sara openságui upéichamante oñekumplitaha Ñandejára promésa heʼíva Abrahán familiarégui oikotaha peteĩ nasión? Tahaʼe haʼeháicha, Sara ojapo kuri tuicha sakrifísio. Péro, ¿mbaʼépa ojapo Abrahán? La Biblia heʼi haʼe ojapo hague hembireko heʼíva chupe (Génesis 16:1-3, TNM).

¿Upéicharõ piko Jehová voi oipota vaʼekue Sara ojerure upéva Abrahánpe? Nahániri, Sara ojeruréva ohechauka nopensái hague Ñandejáraicha, haʼe opensa vaʼekue Jehovágui ouha umi provléma orekóva ha ndaikatumoʼãiha voi oñesolusiona. Sara ojerure vaʼekue iménape ombosufrietereíta kuri chupe, péro haʼe ohechauka nopensaiha ijehénte. Koʼág̃arupi katu la hénte ijehénte ojepyʼapy, ¡ajépa idiferentete raʼe chuguikuéra Sara! Upévare, ñamotenondéramo Ñandejára volunta ñande rekovépe jahechauka hína jasegiha Sara ehémplo.

Tiémpo riremínte, Agar hyeguasu Abrahángui. Haʼe oiméne oimoʼã raʼe upe haguére iñimportanteveha Sáragui, ha oñepyrũ odespresia chupe. ¡Mbaʼeichaite piko oimene ijetuʼu raʼe upéva Sárape!  Upévare Abrahán omeʼẽ permíso Sárape okastiga hag̃ua Agárpe ha ndajaikuaáiramo jepe mbaʼéichapa ojapo upéva, si jaikuaa Ñandejára oapoja hague chupe. Upéi Agar imemby ha ombohéra chupe Ismael (Génesis 16:4-9, 16). Jehová oñeʼẽ jeýrõ guare chupekuéra Sara orekóma kuri 89 áño ha Abrahán katu 99. ¡Katuete oiméne osorprende raʼe chupekuéra ko mensáhe!

Jehová opromete jey iñamígo Abrahánpe hetaitereitaha ifamiliare ha okambia chugui héra. Upe tiémpope ningo haʼe héra kuri Abrán, péro koʼág̃a Jehová ombohéra chupe Abrahán heʼiséva “Heta hénte túa”. Ha koʼág̃a primera ves heʼi Sara oipytyvõtaha oñekumpli hag̃ua upe promésa. Jehová okambia avei chugui héra, chupe ningo oñehenói vaʼekue Sarai, provávlemente heʼiséva “Plageóna”, péro koʼág̃a katu ombohéra chupe Sara, heʼiséva “Prinsésa”. Jehová omombeʼu Abrahánpe mbaʼérepa ombohéra upéicha ko kuñakarai ojehayhuetévape, haʼe heʼi: “Che avendesíta chupe ha haʼe imembýta ndehegui peteĩ mitãkuimbaʼe. Ha avendesi rupi chupe osẽta chugui heta nasión ha rréi” (Génesis 17:5, 15, 16, TNM).

Jehová heʼi Sara imembytaha peteĩ mitãkuimbaʼe, ha pe promésa ojapo vaʼekue oñevendesitaha opa tetãme, oñekumplíta upe mitã rupive. Ñandejára heʼi pe mitãme oñembohéra vaʼerãha Isaac, heʼiséva “Opukáva”. Abrahán ohendúrõ guare Sara hyeguasutaha Jehová ovendesi rupi chupe, “oñesũ ha oñakãity ha oñepyrũ opuka” (Génesis 17:17, TNM). Haʼe oñesorprende ha ovyʼaiterei (Romanos 4:19, 20). ¿Ha mbaʼéichapa orreaksiona Sara?

Upe riremi, peteĩ asajepyte hakuve jave og̃uahẽ hógape mbohapy kuimbaʼe haʼekuéra ndoikuaáiva. Upérõ Abrahán ha Sara ijedáma kuri, upéicharõ jepe haʼekuéra pyaʼe porã oñemoĩ oprepara tekotevẽva oñatende hag̃ua hesekuéra. Abrahán heʼi hembirekópe: “Pyaʼe porãkena ejagarra 10 kílorupi pe arína iporãvéva, eamasa ha ejapo ñandéve unos kuánto pan apuʼa”. Upe tiémpope hetaiterei oñembaʼapo vaʼerã ojerresivi porã hag̃ua peteĩ visítape, upévare Abrahán oipytyvõ hag̃ua hembirekópe okarnea peteĩ tóro, ha oprepara avei hetave tembiʼu ha vevída (Génesis 18:1-8, TNM). Koʼã “kuimbaʼe” ningo haʼe kuri ánhel Jehová ombou vaʼekue. Ikatu oime apóstol Pablo imanduʼa hína raʼe upe oiko vaʼekuére heʼírõ guare: “Aníkena penderesarái perresivi porã vaʼerãha pende rapichakuérape; ojapo rupi upéicha oĩ vaʼekue orresivíva anhelkuérape oikuaaʼỹre” (Hebreos 13:2). Entéronte ikatu jasegi Abrahán ha Sara ehémplo jarresivi porãvo ñande rapichakuérape.

Peteĩva umi ánhel heʼi jey Abrahánpe Sara orekotaha peteĩ mitãkuimbaʼe. Avave ndohechái kuri Sara ojapysaka hague hína hóga guive. Sara ni ndogueroviaséi imembytaha ig̃uaig̃ui rire, upévare opuka ha heʼi ipyʼapýpe: “¿Mbaʼéiko che avyʼavéta cheg̃uaig̃ui riréma ha arekóta peteĩ mitã, hiʼarive la che ména itujáma?”. Pe ánhel okorrehi Sárape heʼívo chupe: “¿Oĩ mbaʼe piko álgo Jehová ndaikatúiva ojapo?”. Sara oñemondýi ha orreaksiona oimeraẽva ojapotaháicha, upévare oñedefende hag̃ua heʼi: “¡Che ningo ndapukái!”. Upépe pe ánhel heʼi chupe: “¡Si, nde repuka kuri!” (Génesis 18:9-15, TNM).

¿Ikatúpa jaʼe Sara opuka hague ndojeroviái rupi Ñandejárare? Nahániri. La Biblia heʼi: “Sara ojerovia rupi, oñemeʼẽ vaʼekue chupe podér hyeguasu hag̃ua, jepe haʼe ig̃uaig̃uíma upearã. Upéva oiko Sara oikuaágui ikatuha ojerovia upe opromete vaʼekuére chupe” (Hebreos 11:11). Sara oikuaa porã vaʼekue mbaʼeichaguápa Jehová ha oĩ vaʼekue segúra ikatuha okumpli ipromesakuéra. Ñande avei tekotevẽ jajerovia Sara ojerovia haguéicha, upearã jaikuaa porã vaʼerã Ñandejárape. Upéicha jajapóramo jahechakuaáta Sara ojapo porã hague odesidívo ojerovia Jehováre. Haʼe ningo ifiél ha siémpre okumpli ipromesakuéra, ha sapyʼánte ikatu voi ñanesorprende la ojapo lája upéva.

Hasypeve og̃uahẽ pe moménto aretereíma ohaʼarõ vaʼekue Sara. Imemby peteĩ mitãkuimbaʼe orekópe 90 áño, ha iména ohayhuetéva katu 100. Ñandejára omanda haguéicha chupe, Abrahán ombohéra itaʼýrape Isaac. Ikatu ñañeimahina mbaʼéichapa oiméne Sara ikaneʼõitereíramo jepe opytávo, opukavy asy ha heʼi: “Ñandejára chembovyʼaiterei, ha entéro ohendúva ko oiko vaʼekue ovyʼáta chendive” (Génesis 21:6, TNM). Ko rregálo Jehová omeʼẽ vaʼekue Sárape peteĩ milágro rupive ombovyʼaiterei chupe,  péro upéicha avei ogueru chupe tuicha rresponsavilida.

Isaac orekórõ guare 5 áño ihentekuéra ojapo chupe g̃uarã peteĩ fiésta opoʼo haguére. Péro ndahaʼéi la entéro mbaʼe oho porãmbáva. La Biblia omombeʼu Sara “pyʼỹinte ohecha” hague peteĩ mbaʼe oipyʼapýva chupe. Agar memby Ismael, upérõ oguerekómava 19 áño, siémpre oiko oñembohory Isaac rehe, ha amo ipahápe operhudikáma voi chupe. Apóstol Pablo heʼi Ismael opersegi hague voi Isaácpe. Sara ohechakuaa umi mbaʼe ikatuha oapeligra imembýpe. Péro haʼe ndahaʼéi ku odefendéva chupe imemby haguérente, síno pórke oikuaa Isaac rupive oñekumplitaha Jehová rembipota. Upévare oñembopyʼaguasu ha heʼi Abrahánpe omosẽ hag̃ua Agar ha Ismaélpe (Génesis 21:8-10, TNM; Gálatas 4:22, 23, 29).

¿Mbaʼéichapa orreaksiona raʼe Abrahán? La Biblia heʼi: “Abrahánpe ombopochyeterei upe Sara heʼi vaʼekue itaʼýrare”. Ohayhuetereígui itaʼýra Ismaélpe ndohechakuaái umi mbaʼe ojapóva oikóvo. Péro Jehová si ohecha la oikóva ha upévare heʼi Abrahánpe: “Ani ndepochy Sara oñeʼẽ haguére péicha Agar ha Ismael rehe. Ehendu la heʼíva ndéve, pórke apromete haguéicha ndéve, ne familiare oúta hína Isaac rupive”. Jehová oasegura Abrahánpe okuidataha Agar ha imemby rehe, ha Abrahán iñeʼẽrendu chupe (Génesis 21:11-14, TNM).

Sara ojapo opa mbaʼe oñehaʼarõva peteĩ tembirekógui, haʼe oipytyvõ añete kuri iménape. Ndoikói heʼi chupe umi mbaʼe ohendusévante, síno ohechárõ guare peteĩ mbaʼe iñimportánteva ikatúva oapeligra ifamíliape, omombeʼu porã Abrahánpe la oipyʼapýva chupe. Péro omombeʼu porãramo jepe iménape umi mbaʼe opensáva, siémpre ohechauka orrespetaha chupe. Upévare apóstol Pedro, haʼéva peteĩ kuimbaʼe omendáva, heʼi vaʼekue hese haʼeha peteĩ ehémplo iporãitereíva umi kuña omendávape g̃uarã, ohechaukágui orrespetaha ipyʼaite guive iménape (1 Corintios 9:5; 1 Pedro 3:5, 6). Jaʼe porãséramo g̃uarã, Sara ohechaukáta kuri ndorrespetaiha Abrahánpe oguerokirirĩnterire pe provléma ohecha vaʼekue, pórke upéicha ikatu kuri tuicha operhudika ifamília kompletoitépe. Sara omombeʼu Abrahánpe pyʼaguapýpe porãnte umi mbaʼe opensáva.

Koʼág̃arupi heta tembireko omombaʼe pe ehémplo oheja vaʼekue Sara, haʼekuéra oaprende chugui mbaʼéichapa ikatu omombeʼu porã iménape umi mbaʼe opensáva ha ohechauka orrespetaha avei chupe. Ikatu oĩ tembireko ohaʼarõva Jehová oipytyvõ chupe oipytyvõ haguéicha Sárape. Upéicharõ jepe, ikatu oaprende heta mbaʼe ohechávo mbaʼéichapa Sara ojerovia, oporohayhu ha ipasiénsia.

Jehová voi ningo ombohéra kuri Sárape “Prinsésa”, upéicharõ jepe Sara nohaʼarõi oñemombaʼeguasu chupe upe haguére. Haʼe omano vaʼekue orekópe 127 áño, ha ñantende porãiterei mbaʼérepa Abrahán “heta hasẽ ha ojaheʼo hese” (Génesis 23:1, 2, TNM). * Ohechagaʼueterei anga pe “Prinsésa” ohayhuetévape. Katuete Jehová avei ohechagaʼu ko kuña ifielete vaʼekuépe, ha omoingove jeýta chupe ág̃a ojapo jey vove ko yvýgui peteĩ paraíso. Upépe Sara ikatúta oiko vyʼápe opa ára g̃uarã, ha entéro osegíva iñehémplo ikatúta avei ohupyty ko mbaʼe porãite (Juan 5:28, 29).