KAPÍTULO 16
Ñañemoĩ pe adorasión añetegua ykére
-
Omboʼépa la Biblia jaiporuvaʼerãha umi taʼanga?
-
Mbaʼéichapa ohecha kristianokuéra umi fiésta rrelihiósa?
-
Mbaʼéichapa ikatu remombeʼu umi mbaʼe regueroviáva rembopochyʼỹre avavépe?
1, 2. Mbaʼépa reñeporanduvaʼerã resẽ rire pe rrelihión japúgui, ha mbaʼérepa tekotevẽ rejapo ko mbaʼe?
EPENSAMI reikuaaha oñemomboha ñemihápe venéno nde róga ypýpe. Pe venéno ojagarrapa nde róga jere, ha ipeligrósoma reiko upépe. Mbaʼépa rejapóta? Katuete reváne upégui. Péro reváramo jepe upégui, reñeporandúta gueteri: “Oiménepa che avei añenvenenámaraʼe?”.
2 Ko mbaʼe ikatu ñambojoja pe rrelihión japúpe oikóvare. La Biblia heʼi hese oñekontaminaha umi mbaʼe omboʼe ha ojapóvare, ojoguáva venénope (2 Corintios 6:17). Upévare, tekotevẽ resẽ ‘Babilonia Guasúgui’, haʼéva pe império guasu rrelihión fálsa rehegua (Revelación 18:2, 4). Rejapómapa nde upéva? Upéicharõ rovyʼa nendive. Péro ndahaʼeivaʼerã resẽ térã rejerurénteva rejei hag̃ua upe rrelihióngui. Avei tekotevẽ reñeporandu: “Ajapópa gueteri umi mbaʼe oúva pe adorasión japúgui?”. Jahechami mbaʼépa ikatu oĩ umíva apytépe.
UMI TAʼANGA HA OMANOVAʼEKUE ÑEMOMBAʼEGUASU
3. a) Mbaʼépa heʼi la Biblia umi taʼangáre, ha mbaʼérepa oĩ umi ndaikatúiva ontende pe Ñandejára heʼíva koʼã mbaʼére? b) Mbaʼépa rejapovaʼerã reguerekóramo oimeraẽ mbaʼe oúva pe adorasión japúgui?
3 Oĩ umi tapicha oguerekóva hógape umi taʼanga térã nícho heta áñorema. Ndépa reguereko avei umíva? Oiméramo upéicha, ikatu reimoʼã noĩporãiha ñañemboʼe Ñandejárape ndajaiporúiramo peteĩ taʼanga. Ha koʼã taʼanga apytépe ikatu oĩ umi rehayhuvéva. Péro Ñandejára haʼe pe heʼivaʼerã mbaʼéichapa oipota jaadora chupe, ha la Biblia omboʼe Haʼe ndoipotaiha jaiporu umi taʼanga (Éxodo 20:4, 5; Salmo 115:4-8; Isaías 42:8; 1 Juan 5:21). Upéicharõ, reñemoĩ hag̃ua pe adorasión añetegua ykére, rehundivaʼerã oimeraẽ mbaʼe oúva pe adorasión japúgui. Eñehaʼã rehecha koʼã mbaʼe Jehová ohechaháicha: peteĩ mbaʼe ‘oporombojeguarúvaramo’ (Deuteronomio 27:15).
4. a) Mbaʼérepa jaikuaa ñamombaʼeguasu reiha umi omanovaʼekuépe? b) Mbaʼérepa Jehová ndohejaivaʼekue hembiguaikuéra ojapo oimeraẽ mbaʼe espiritísmo rehegua?
4 Heta rrelihión japúpe oñemombaʼeguasu avei umi omanovaʼekuépe. Oikuaa mboyve pe añetegua la Bíbliagui, oĩ umi ogueroviavaʼekue omanóva oikoha umi espíritu oĩháme ha ikatuha ñanepytyvõ térã ojapo mbaʼe vai ñanderehe. Ikatu nde voi heta reñehaʼãrakaʼe reñemoĩ porã umi nde ypykue omanovaʼekue ndive. Péro reaprendehaguéicha pe kapítulo 6-pe, umi omanovaʼekue ndoikovéima mamove hendápe. Upévare reñehaʼã reíta reñeʼẽ hendivekuéra. Oimeraẽ mbaʼe ñaimoʼãva ouha umi jahayhúva omanovaʼekuégui, añetehápe ou umi demóniogui. Upévare Jehová ndohejaivaʼekue umi Israelgua oñehaʼã oñeʼẽ umi omanovaʼekue ndive, térã ojapo oimeraẽ mbaʼe espiritísmo rehegua (Deuteronomio 18:10-12).
5. Mbaʼépa ikatu rejapo remombaʼeguasúramo taʼanga térã umi omanovaʼekuépe?
5 Mbaʼépa ikatu rejapo pe rrelihión reguerekóvape oñemombaʼeguasúramo umi taʼanga térã omanovaʼekuépe? Relee porã vaʼerã la Biblia heʼíva rehecha hag̃ua mbaʼépa heʼi Ñandejára koʼã mbaʼére. Reñemboʼevaʼerã káda día Jehovápe. Emombeʼu chupe reñemoĩseha pe adorasión añetegua ykére ha ejerure chupe tanepytyvõ repensa hag̃ua haʼéicha (Isaías 55:9).
UMI KRISTIÁNO YMAGUARE NDOFESTEHAIVAʼEKUE PE NAVIDAD
6, 7. a) Mbaʼérepa ojefesteha pe Navidad, ha ojapoparakaʼe upéva umi kristiáno pe síglo primérope? b) Mávapa ofestehavaʼekue kumpleáño yma Jesús remimboʼekuéra tiémpope?
6 Ñande adorasión ikatu oñemongyʼa pe relihión japúre jafesteháramo umi arete ojejapóva opárupi. Jahechami pe Navidad. Kóva ojejapo hentekuéra imanduʼa hag̃ua Jesús nasimiéntore, ha haimete opa rrelihión oñehenóiva kristiáno ofesteha. Péro ndaipóri mbaʼeve ohechaukáva Jesús remimboʼekuéra pe primer síglope ojapohague upéva. Pe lívro hérava Los orígenes sagrados de las cosas profundas heʼi: ‘Umi doscientos áño ohasavaʼekuépe, Cristo onase rire, avave ndoikuaaivaʼekue arakaʼépa haʼe onase, ha ndahetáipe oipyʼapy upéva’.
7 Ha oiméramo Jesús remimboʼekuéra oikuaa arakaʼépa haʼe onasevaʼekue, ofestehaneparakaʼe ikumpleáño? Nahániri. Pórke umi kristiáno ymaguare “ohechavaʼekue koʼã fiésta [...] ouha umi pagáno ojapóvagui” (Las cosas nuestras de cada día). La Biblia oñeʼẽ mokõi mburuvicha kumpleáñore añónte, ha umíva ndoadoraivaʼekue Jehovápe (Génesis 40:20; Marcos 6:21). Avei koʼã fiésta ojejapovaʼekue umi diós pagáno rérape. Upéva ikatu jahecha ko mbaʼére: pe 24 de mayo umi Romaygua ofestehavaʼekue pe diósa Diana kumpleáño. Ha pe 25 de mayo katu ofesteha hikuái Apolo kumpleáño, pe kuarahy jára. Jahechaháicha, umi kristiáno ndofestehaivaʼekue kumpleáño, síno umi pagáno.
8. Emyesakãmi mbaʼérepa pe kumpleáño ojeheʼa pe superstisión ndive?
8 Umi kristiáno síglo primérope guare ndofestehaivaʼekue avei Jesús kumpleáño ko mbaʼére: oiméne oikuaarakaʼe hikuái pe kumpleáño ojeheʼaha avei pe superstisión ndive. Heta griégo ha rrománo ogueroviavaʼekue káda tapicha oguerekoha peteĩ espíritu oĩvaʼekue onasérõ guare ha oñangarekóva hese oikove aja. ‘Ko espíritu oguerekovaʼekue peteĩ rrelasión imisteriosóva pe diós hiʼára mbotýva ndive pe tapicha onase jave,’ (The Lore of Birthdays [Pe kumpleáño apo rehegua].) Jehová katuete ndoguerohorymoʼãi peteĩ fiésta ombojeheʼáva Jesúspe pe superstisión ndive (Isaías 65:11, 12). Upéicharõ, mbaʼérepa oĩ hetaite ofesteháva pe Navidad?
MBAʼÉICHAPA OÑEPYRŨVAʼEKUE PE NAVIDAD
9. Mbaʼéicha rupípa ojeporavo pe 25 de diciembre ojefesteha hag̃ua Jesús nasimiénto?
9 Heta síglo Jesús ou rire ko Yvy ape ári, ojeporavo pe 25 de diciembre ojefesteha hag̃ua inasimiénto. Péro Jesús nonaseivaʼekue upe árape, onaséneraʼe octubre rupi. a Upéicharõ, mbaʼérepa ojeporavo pe 25 de diciembre? Oiméne umi heʼíva ijehe kristianoha omoĩse ‘umi fiésta pagána rekovia umi fiésta kristiána. [...] Ha Rómape umi pagáno ofestehavaʼekue 25 de diciembre pe “Kuarahy ipuʼakapáva” ára’ (Enciclopedia de la Religión Católica). Roʼy tiémpope, pe Kuarahy ikangyve jave, umi pagáno ojapovaʼekue heta mbaʼe pe Kuarahy ombyaku ha ohesapéva chupekuéra, ou jey hag̃ua iviahe pukúgui. Oñeimoʼãvaʼekue pe Kuarahy oñepyrũha ou jey pe 25 de diciembre. Ha oñehaʼãvo ojapo kristiáno umi pagánogui, umi rrelihión omoakãva ojapo ko mbaʼégui peteĩ fiésta ‘kristiána’. b
10. Mbaʼérepa yma oĩvaʼekue umi ndofesteháiva pe Navidad?
10 Yma guivéma ojekuaa pe Navidad ouha umi pagáno ojapovaʼekuégui. Ha noĩrigui la Bíbliape, ko fiésta ndojehejaivaʼekue ojejapo Inglatérrape ha heta kolónia oĩva Norteaméricape síglo XVII-pe. Oimeraẽ ndohóiva ombaʼapo opyta hag̃ua hógape pe Navidad árape opagavaʼekue peteĩ múlta. Upéicharõ jepe, upe riremínte ojejapo jey umi kostúmbre ymaguare, ha oñembojoapy hetave mbaʼe. Pe Navidádgui oiko jey peteĩ arete guasu, ha upéicha koʼág̃a peve heta tetã rupi. Péro oúgui pe rrelihión japúgui, umi ombovyʼaséva Ñandejárape ndofestehái pe Navidad térã oimeraẽ arete oúva umi pagánogui. c
IÑIMPORTÁNTE JAIKUAA MOÕGUIPA OUVAʼEKUE UMI ARETE?
11. Mbaʼérepa oĩ ofesteháva umi arete, ha mbaʼépa iñimportantevevaʼerã ñandéve g̃uarã?
11 Oĩ umi oikuaáva oĩha arete oúva umi pagáno ojapóvagui, umíva apytépe pe Navidad, upéicharõ jepe oimoʼã hikuái ndaivairiha ojefesteha. Haʼekuéra heʼi heta nopensaiha ojeheʼaha pe rrelihión japúre, ha upe jave heta família oñembyatyha ovyʼa hag̃ua oñondive. Ndépa repensa avei upéicha? Upéicharõ, oiméne reimoʼã hasytaha ndéve reñemoĩ pe adorasión añetegua ykére. Upéva upéichata rehayhúgui ne família, ndahaʼéi rehayhúgui pe rrelihión japu. Ha nemanduʼavaʼerã Jehová, pe família omoñepyrũvaʼekue, oipotaha rejegueraha porã nde rogaygua ndive (Efesios 3:14, 15). Péro ikatu remombarete ne mborayhu hesekuéra Ñandejára oipotaháicha. Pe apóstol Pablo ohechaukavaʼekue mbaʼépa iñimportantevevaʼerã ñandéve g̃uarã heʼívo: ‘Peñehaʼãke peikuaa porã mbaʼépa oguerohory’ Ñandejára (Efesios 5:10).
12. Mbaʼérepa ikatu ñambojoja tekotevẽha jaheja umi kostúmbre ha festého oúva umi lugár kyʼágui?
12 Ikatu reimoʼã umi arete koʼag̃agua ndojefestehaveimaha umi mbaʼe yma ojejapovaʼekuére. Iñimportántepa jaikuaa mbaʼéichapa oñepyrũrakaʼe umi arete? Iñimportánte! Ikatu ñambojoja ko mbaʼére: reimoʼãmi rehechaha peteĩ karamélo y kyʼa osyryhápe. Rehupítapa ha reʼu? Nahániri! Pe karamélo ningo ikyʼa. Upéicha avei, umi fiésta haʼete iporãva, péro ou umi lugár kyʼágui. Ha ñañemoĩ hag̃ua pe adorasión añetegua ykére, tekotevẽ jahecha koʼã mbaʼe pe proféta Isaías ohechahaguéicha. Haʼe heʼivaʼekue umi Ñandejára rembiguaikuérape: ‘Aníke pepoko mbaʼeve ikyʼáva rehe’ (Isaías 52:11).
ÑAMOMBEʼUKUAAVAʼERÃ UMI MBAʼE JAGUEROVIÁVA
13. Mbaʼe provlémapa ikatu reguereko nderefestehaihaguére umi arete?
13 Ikatu oĩ provléma rejedesidi vove nderefestehavéi umi arete. Ikatu umi ombaʼapóva nendive oñeporandu mbaʼérepa nereiméi hendivekuéra ojefesteha jave umi arete. Mbaʼépa rejapóta oñemeʼẽramo ndéve peteĩ rregálo Navidad rehe? Oĩ vaítapa rejagarráramo? Mbaʼépa rejapóta ne ména térã ne rembireko ndogueroviáiramo umi mbaʼe nde regueroviáva? Mbaʼépa ikatu rejapo ani hag̃ua ne familiakuéra ombyasy ndapefestehaihaguére umi arete?
14, 15. Mbaʼépa ikatu rejapo oĩramo ndefelisitáva peteĩ aretére, térã omeʼẽséramo ndéve peteĩ rregálo?
14 Ñaneakãguapyvaʼerã jahechakuaa hag̃ua mbaʼépa iporãve jajapo umícha jave. Ha oĩramo ndefelisitáva pe aretére, ikatu reagradesénte chupe. Péro rehecha meméramo ko nde rapichápe, térã rembaʼapo voi hendive, ikatu reñeʼẽseve chupe. Opáichante, tekotevẽ reñangareko reñeʼẽ hag̃ua. La Biblia heʼi porã: ‘Pene ñeʼẽ iporã ha ijukyvaʼerã, peikuaa hag̃ua mbaʼéichapa ikatu pembohovái oimeraẽvape’ (Colosenses 4:6). Remombeʼukuaavaʼerã mbaʼérepa nderejapói umi mbaʼe ha reñehaʼãvaʼerã ani rembopochy avavépe. Rehechauka chupekuéra ndéve g̃uarã ndaivairiha oñemeʼẽ umi rregálo térã oñembyaty hikuái, péro nde rejaposeha ótro día koʼã mbaʼe.
15 Ha mbaʼépa rejapóta oĩramo omeʼẽséva ndéve peteĩ rregálo? Upéicha jave, ikatu repensami koʼã mbaʼére: Pe omeʼẽva ikatu heʼi: “Che aikuaa nde nderefestahaiha ko arete. Upéicharõ jepe, ameʼẽse ndéve ko rregálo”. Ikatu ndéve g̃uarã rejagarra pe rregálo ndeʼiséi refestehaha pe arete. Péro pe tapicha ndoikuaáiramo mbaʼépa reguerovia, ikatu remombeʼu chupe nderefestehaiha pe arete. Upéva oipytyvõta chupe ontende hag̃ua mbaʼérepa rejagarra pe rregálo, péro neremeʼẽi chupe mbaʼeve hekovia. Péro, iporãta nderejagarrái pe rregálo oúramo peteĩ ohechaukasévagui nekangyha nde jeroviápe, térã remboykeha nde jerovia reipotágui pe rregálo.
MBAʼÉPA ERÉTA UMI NDE ROGAYGUÁPE?
16. Mbaʼépa ikatu rejapo ojefesteha jave umi arete?
16 Mbaʼépa rejapóta umi nde rogaygua nomoporãiramo nde regueroviáva? Upéicharõ avei, reñangarekovaʼerã reñeʼẽ hag̃ua. Natekotevẽi rediskuti opa kostúmbre haʼekuéra osegiséva térã opa arete ofestehaséva. Upéva rangue, rerrespetavaʼerã haʼekuéra ogueroviáva, reipotaháicha avei nderrespeta hikuái (Mateo 7:12). Péro ani rejapo mbaʼeve rejeheʼa hag̃ua hendivekuéra pe fiéstape. Péro ndahaʼéiramo refesteha hag̃ua pe arete, nde voi rehechakuaavaʼerã mbaʼépa ikatu rejapo. Upéicharõ, opa mbaʼe rejapóvape reñehaʼãvaʼerã repyta konsiénsia potĩ reheve (1 Timoteo 1:18, 19).
17. Mbaʼépa ikatu rejapo ani hag̃ua ne família ombyasy ndapefestahaihaguére umi arete?
17 Mbaʼépa ikatu rejapo ani hag̃ua ne família ombyasy ndapefestehaihaguére umi arete la Biblia heʼíva oĩ vaiha? Upéva odepende umi mbaʼe pejapóvare pe áño pukukue aja. Oĩ tuvakuéra oñehaʼãva omeʼẽ rregálo ifamiliakuérape oimeha árape. Ha umi rregálo iporãvéva apytépe oĩ ne mborayhu ha reime hendivekuéra.
EJAPO PE ADORASIÓN AÑETEGUA OJERURÉVA
18. Mbaʼéichapa umi rreunión nepytyvõta reñemoĩ hag̃ua pe adorasión añetegua ykére?
18 Rembovyʼa hag̃ua Ñandejárape, rejeivaʼerã pe adorasión japúgui, ha reñemoĩvaʼerã pe adorasión añetegua ykére. Mbaʼéichapa ikatu rejapo upéva? La Biblia heʼi: ‘Ñañehaʼãkena ojuehe ñañomokyreʼỹ hag̃ua mborayhu ha tembiapo iporãvape, jahejaʼỹre umi rreunión, oĩháicha umi péicha ojepokuaáva, ha ñañomokyreʼỹ uvei, koʼýte koʼág̃a pehechámarõ hiʼag̃uimaha upe ára’ (Hebreos 10:24, 25). Umi rreuniónpe javyʼa ha jaadora Ñandejárape haʼe oipotaháicha (Salmo 22:22; 122:1). Upépe ‘ñañomokyreʼỹ’ kristiáno ifiélva apytépe (Romanos 1:12).
19. Mbaʼérepa tekotevẽ remombeʼu nde rapichápe umi mbaʼe reikuaáva la Bíbliagui?
19 Reñemoĩta avei pe adorasión añetegua ykére reñeʼẽramo nde rapichakuérape umi mbaʼe reikuaávagui restudia rupi la Biblia testigos de Jehová ndive. Heta oĩ ‘ipyahẽva’ umi mbaʼe vai oikóvare ko múndope (Ezequiel 9:4). Ikatu reikuaa umi tapicha upéicha oñeñandúva. Mbaʼérepa neremombeʼúi chupekuéra pe esperánsa omeʼẽva ndéve la Biblia? Rejeheʼavaʼerã umi kristiáno añetegua ndive ha remombeʼu umi mbaʼe porã reikuaáva la Bíbliagui. Upéicha rejapóramo, mbeguekatúpe nderejaposemoʼãvéi umi mbaʼe oúva pe adorasión japúgui. Katuete reñemoĩramo pe adorasión añetegua ykére, revyʼáta ha rehupytýta heta mbaʼe porã (Malaquías 3:10).
a Reikuaáve hag̃ua, ehecha pe informasión oĩvéva pe párte héravape: “Onaseparakaʼe Jesús diciémbrepe?”.
b Ojeporavo avei pe 25 de diciembre umi fiésta oñehenóiva saturnales rupi. Koʼãvape oñemombaʼevaʼekue pe diós rrománo ñemitỹ reheguápe, ha ohovaʼekue 17 guive 24 de diciembre peve. Koʼã fiéstape ojejapovaʼekue karu guasu, ojevyʼa ha oñemeʼẽ rregálo.
c Oĩve informasión omyesakãva mbaʼéichapa kristiáno añetegua ohecha umi arete ojejapóva opárupi, reikuaáve hag̃ua, ehecha pe informasión oĩvéva pe párte héravape: “Jafestehavaʼerãpa umi arete?”.