Proverbios 20:1-30

  • Pe víno ikatu ojapoka vyrorei (1).

  • Iñateʼỹva ndoarái roʼy tiémpope (4).

  • Nearandúrõ reikuaáta oĩva nde rapicha pyʼapýpe (5).

  • Ekalkula raẽ repromete mboyve (25).

  • Mitãrusukuéra oreko fuérsa (29).

20  Pe víno ikatu ojapoka ñandéve vyrorei,+ ha pe vevída káusare ikatu oĩ ojapóva sarambi.+ Oimeraẽ ohejáva odomina chupe la vevída ohechauka itavyha.+  2  Ojekyhyjeháicha peteĩ león okororõ jave, upéicha avei ojekyhyjeterei pe rréigui.+ Oimeraẽ ombopochýva pe rréipe, ojapeligra hína.+  3  Omerese oñemombaʼe pe persóna ojejokokuaáva oĩ jave oñorairõséva hendive,+péro umi ivýrova oñorairõta.+  4  Roʼy tiémpope pe iñateʼỹva ndoarái ijyvy,upévare pe kosécha tiémpope ndorekomoʼãi mbaʼeve ha oikóta ojerure asy hoʼu vaʼerã.+  5  Umi mbaʼe oĩva peteĩ persóna korasõme* haʼete y ipypukúva,péro pe iñarandúva ikatúta oguenohẽ umíva.  6  Oĩ heta persóna heʼínteva oporohayhuetereiha,* péro ijetuʼu hína retopa hag̃ua peteĩ ohechaukáva ipyʼaite guive upéva.  7  Pe ihústova siémpre ojapo iporãva,+upévare upéi ovyʼaitereíta ifamiliakuéra.*+  8  Pe rréi oguapýrõ hína itrónope ohusga hag̃ua,+oaverigua porã la oikóva ikatu hag̃uáicha opa umi mbaʼe vai ojejapóva.+  9  Ndaipóri ikatúva heʼi: “Che amopotĩma che korasõ,+che ndarekovéima ni peteĩ pekádo”.+ 10  Jehovápe ombojeguaru koʼã mbaʼe: umi pésa monda ha medída japu.*+ 11  Umi mitãme jepe ikatu japilla mbaʼeichagua persónapa umi mbaʼe ojapóvare,oimérõ ojeporta porã térã ojeporta vai.+ 12  Jehová ningo pe ojapóva ñande resa ha ñande apysa,ha upéicha rupi jahecha ha ñahendu.+ 13  Oimérõ rekénte voi tódo el día, katuete nemboriahúta,+péro repuʼãramo erekóta heta mbaʼe reʼu vaʼerã.+ 14  Pe ombaʼejoguáva, oipotágui ojejapo chupe présio heʼi guaʼu: “Kóva ndovaléi”, upe rire oho ha ojalava la okonsegi vaʼekuére.+ 15  Pe óro ningo iporãiterei, ha oĩ avei joya iporãitereíva,péro ovaleve koʼã mbaʼégui peteĩ persóna omboʼéva umi mbaʼe porã oikuaáva.+ 16  Oĩramo osẽva de garánte peteĩ extranhérope, nde rejagarra vaʼerã chugui ijao de garantía,+ha osẽramo de garánte peteĩ kuña rekovaípe,* nde rejagarra vaʼerã chugui álgo de garantía.+ 17  Pe tembiʼu oñekonsegíva oñembotavývo ótrope haʼete voi hevéva,péro reʼupa rire haʼete yvykuʼi remoinge vaʼekue nde jurúpe.+ 18  Entéro mbaʼe osẽ porãve oĩháme heta persóna omeʼẽva konsého.+ Peteĩ persóna iñarandúva ndegiáramo, ikatu reho reñorairõ gerrahápe.+ 19  Pe oñeʼẽ vaíva* hapicháre oiko omosarambi upérupi informasión ndovaléiva omombeʼu.+ Ani rejeheʼa umi oikóvare ochismosea. 20  Oimeraẽ omaldesíva isy ha itúape,ilámpara oguéta pytũ vove.+ 21  Peteĩ persóna itaryrýiva ikatu hína ipláta primerorã,péro upéi umi mbaʼe orekóva ndaideprovechomoʼãi chupe.+ 22  Oĩramo ojapóva nderehe ivaíva, ani ere: “Añevengáta hese”.+ Ejeroviánte Jehováre,+ haʼe nepytyvõta.+ 23  Jehová oipota ñaneonrrádo jaipuru jave umi valánsa ha pésa,* chupe ombojeguaru voi oĩramo ombotavýva hapichápe. 24  Jehová ogia yvyporakuérape oho hag̃ua tape porãre,+upéicharõ, ¿mbaʼéicha piko ñandejehegui reínte jadesidíta moõrupipa jaháta? 25  Peteĩ trámpa hína algúno ojapurárõ ha opromete álgo Ñandejárape,+ha upe rire ae oñepyrũramo okalkula la ohura vaʼekue.+ 26  Ojeseparaháicha pe semílla umi mbaʼe kyʼágui,péicha pe rréi iñarandúva osepara umi hénte añáme umi ivuénovagui, ha okastiga chupekuéra.+ 27  Umi mbaʼe heʼíva umi hénte,* Jehovápe g̃uarã haʼete peteĩ lámpara,umíva ohechauka mbaʼépa oreko hikuái ikorasõ ruguaitépe. 28  Ñandejára oguerohory peteĩ rréipe oporohayhueterei ha ndofalláiramo avavéndi,+pe rréi osegíramo oporohayhueterei, igoviérno oho porãta hese.+ 29  Umi mitãrusukuéra ningo oreko fuérsa, upéva hína la iporãvéva hesekuéra,+umi ijedáva katu iñakãrangue morotĩ, ha upéva haʼete omoporãvéva chupekuéra.+ 30  Pe kastígo* ñanepytyvõ ani hag̃ua jajapove ivaíva,+pe disiplína* haʼete voi oipeʼapáva ñandehegui umi mbaʼe vai oĩva ñane korasõme.

Nóta

Térã: “ojaposéva ikorasõme”. Hebréope: “konsého”.
Térã: “ohechaukaha mborayhu ifiélva”. Ehecha Dik.
Hebréope: “itaʼyrakuéra”.
Térã: “mokõi ita diferénte, ha mokõi mbaʼyru diferénte oñemedi hag̃ua”.
Hebréope: “extranhérape”.
Térã: “okalumniáva”.
Térã: “ndoipotái ojepuru mokõi ita diferénte ojepesa hag̃ua”.
Hebréope: “Peteĩ kuimbaʼe pytu”.
Hebréope: “Umi erída ha moretón”.
Hebréope: “ñembyepoti”.