Mǐ ko ɖɔ xó dó nǔ enɛ jí wá yì. É cí ɖɔ xó mǐtɔn xlɛ́ ɖɔ mɔ̌ wɛ ɖɔhun sɔgbe xá nǔ e mǐ xà ɖò Eblée lɛ 12:16 mɛ é. Wemafɔ enɛ ɖɔ ɖɔ Esawu nyí “suɖunúmawutɔ́ [alǒ nǔ mímɛ́ lɛ gɔn nukún tɔn mɛ sù]” bɔ é “kpɔ́n dó nùɖuɖu ká ɖokpo wu, bo sà vǐɖaxo sín acɛ e é ɖó é [nú Jakɔbu].” Enɛ jló na xlɛ́ ɖɔ hwenu e Jakɔbu xɔ “vǐɖaxo sín acɛ” Esawu tɔn é ɔ, é lɔ wá huzu mɛ e sín kúnkan mɛ Mɛsiya ɔ na gosin é.​—Mat. 1:2, 16; Luk. 3:23, 34.

É ɖò mɔ̌ có, tan Biblu tɔn lɛ gbígbéjé kpɔ́n xlɛ́ ɖɔ sunnu ɖé kún na nyí vǐ sunnu ɖaxó dandan cobo na nyí mɛ e sín kúnkan mɛ Mɛsiya ɔ na gosin é ó. Mǐ ni gbéjé kúnnuɖenú ɖé lɛ kpɔ́n:

Nukɔngbeví e Leya jì nú Jakɔbu alǒ Izlayɛli é wɛ nyí Hwlibɛni. Nukɔnmɛ ɔ, vǐ sunnu nukɔntɔn e Jakɔbu sín asì Hlacɛli e é yí wǎn na hugǎn é jì n’i é wɛ nyí Jozɛfu. Hwenu e Hwlibɛni wà winnyanú é ɔ, è sɔ́ vǐ sunnu ɖaxó sín acɛ ɔ nú Jozɛfu. (Bǐb. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Tan 5:1, 2) É ɖò mɔ̌ có, Mɛsiya ɔ ka gosin kúnkan Hwlibɛni tɔn mɛ ǎ, mɔ̌ jɛn é ma ka lɛ́ gosin Jozɛfu tɔn  mɛ ǎ é nɛ. Vǐ sunnu Jakɔbu tɔn ɛnɛgɔ e Leya jì n’i b’ɛ nɔ nyí Judáa é sín kúnkan mɛ wɛ Mɛsiya ɔ gosin.​—Bǐb. 49:10.

Luki 3:32 wá slɛ́ kúnkan e mɛ Mɛsiya ɔ wá gosin é ayizɛ́n. É cí ɖɔ sunnu atɔ́ɔ́n ɖò ye mɛ enɛ lɛ mɛ bo nyí vǐ sunnu ɖaxó ɖɔhun. Bowozi jì Obɛdi bɔ Obɛdi jì Jɛsée.​—Hwli. 4:17, 20-22; 1 Tan 2:10-12.

Amɔ̌, Jɛsée sín vǐ sunnu e nyí Davidi é nyí nukɔngbeví ǎ. Kpodé wɛ é nyí nú vǐ sunnu tantɔn Jɛsée tɔn lɛ. É ɖò mɔ̌ có, kúnkan Mɛsiya ɔ tɔn wá gbɔn Davidi jí. (1 Sam. 16:10, 11; 17:12; Mat. 1:5, 6) Ðò ali ɖokpo ɔ nu ɔ, mɛ e bɔ d’ewu bɔ kúnkan ɔ wá gbɔn gbla tɔn mɛ é wɛ nyí Salomɔ́ɔ e ma nyí nukɔngbeví Davidi tɔn ǎ é.​—2 Sam. 3:2-5.

Ðiɖɔ wɛ è ɖè ɖɔ vǐ sunnu ɖaxó nyínyí kún nyí nǔtí ó ǎ. Vǐ sunnu ɖaxó ɔ ɖò tɛn yɛ̌yi tɔn ɖé mɛ, bɔ hwɛhwɛ ɔ, é wɛ nɔ nyí mɛ e nɔ bɔ dó tatɔ́ xwédo ɔ tɔn wu é. É wɛ lɛ́ nyí vǐ sunnu e na ɖu gǔ nǔɖokan lɛ tɔn ɖó donu wè jí é.​—Bǐb. 43:33; Sɛ́n. 21:17; Joz. 17:1.

Amɔ̌, è sixu sɔ́ vǐ sunnu ɖaxó sín acɛ ɔ nú mɛ ɖevo. Ablaxamu jó Isimayɛli dó, bo sɔ́ vǐ sunnu ɖaxó sín acɛ ɔ nú Izaki. (Bǐb. 21:14-21; 22:2) Bɔ lee è xlɛ́ gbɔn é ɔ, è yí vǐ sunnu ɖaxó sín acɛ ɔ sín Hwlibɛni sí bo sɔ́ jó nú Jozɛfu.

Dìn ɔ, mǐ ni lɛkɔ yì Eblée lɛ 12:16 mɛ, é ɖɔ: “Mɛɖé ni ma nyí agalɛtɔ́ abǐ suɖunúmawutɔ́ [alǒ, nǔ mímɛ́ lɛ ni ma gɔn mɛɖé nukúnmɛ sù] Esawu ɖɔhun ó; Esawu e kpɔ́n dó nùɖuɖu ká ɖokpo wu, bo sà vǐɖaxo sín acɛ e é ɖó é.” Mi ɖ’ayi nǔ taji ɔ wu ɖò fí à?

Mɛsɛ́dó Pɔlu ɖò xó ɖɔ dó kúnkan Mɛsiya ɔ tɔn wu wɛ ɖò fí ǎ. É tó dó wusyɛn lanmɛ nú Klisanwun lɛ hwɛ̌ bo ɖɔ ɖɔ ye ni “ɖè ali jlɔjlɔ bo gbɔn jí.” Nú ye ma bló mɔ̌ ǎ ɔ, ye na “sú fɛ́nú Mawu tɔn sín ali dó [yeɖée],” é blawu ɖɔ nǔ sixu nyí mɔ̌, enyi ye jɛ aga lɛ̀ jí ɔ nɛ. (Ebl. 12:12-16) Nú ye bló mɔ̌ ɔ, ye na cí Esawu ɖɔhun. Nǔ mímɛ́ lɛ sù nukún tɔn mɛ ǎ, bɔ nú è na ɖɔ tlɔlɔ ɔ, é wà suɖunú.

Esawu nɔ gbɛ̀ ɖò tɔ́gbó lɛ hwenu, bɔ é tlɛ sixu ɖó wǔjɔmɛ ɔ hweɖelɛnu bo xwlé vɔsanú Mawu. (Bǐb. 8:20, 21; 12:7, 8; Jɔb. 1:4, 5) Amɔ̌, linlin agbaza tɔn e Esawu ɖó é zɔ́n bɔ é jó wǔjɔmɛ enɛ lɛ bǐ dó, ɖó ayikún núsúnnú ká ɖokpo wu. É sixu ko jló na nyì alɔ nú wuvɛ̌ e xó è ko ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ kúnkan Ablaxamu tɔn na mɔ é. (Bǐb. 15:13) Gɔ́ na ɔ, Esawu lɛ́ xlɛ́ ɖɔ suɖunú lɛ jí wɛ ayi emitɔn ɖè, bɔ nǔ mímɛ́ lɛ sù nukún tɔn mɛ ǎ, ɖó é da nyɔnu pagáwùn wè, lobo dó akpɔ̀ nú Mɛjitɔ́ tɔn lɛ. (Bǐb. 26:34, 35) Amɔ̌, Jakɔbu ɔ éyɛ wà mɔ̌ ǎ, é wà nǔ e wu é kpé é bo da mɛ e nɔ sɛ̀n Mawu nugbǒ ɔ é ɖé.​—Bǐb. 28:6, 7; 29:10-12, 18.

Kpo nǔ e mǐ ɖɔ dìn lɛ é bǐ kpo ɔ, etɛ mǐ ka sixu ɖɔ dìn dó kúnkan e mɛ Jezu e nyí Mɛsiya ɔ é wá sín é wu? Hweɖelɛnu ɔ, kúnkan ɔ nɔ gbɔn vǐ sunnu ɖaxó ɔ jí, amɔ̌, é nɔ nyí hwebǐnu ǎ. Jwifu lɛ tuùn mɔ̌ bo yí gbè na, hwenu e ye yí gbè ɖɔ Klisu wá sín kúnkan Davidi e nyí Jɛsée ví gudogudo tɔn ɔ é tɔn mɛ é.​—Mat. 22:42.