Un Jló Na Kú: Biblu ka Sixu D’alɔ Mì Hwenu E Linlin Mɛɖée Huhu Tɔn lɛ Wá nú Mì É À?
Xósin e Biblu na é
Ɛɛn! “Mawu e nɔ dó gbɔ nú mɛ e kanmɛ gbɔjɔ lɛ ɔ” gɔ́n wɛ Biblu ɔ gosin. (2 Kɔlɛntinu lɛ 7:6) Biblu nyí taglomɛ na nɔ ganji sín wema ɖé ǎ có, é ko d’alɔ mɛ gegě bɔ ye ɖu ɖò linlin mɛɖée huhu tɔn lɛ jí. Wěɖexámɛ e ɖ’emɛ bo nyɔ́ zán lɛ é sixu d’alɔ hwi lɔmɔ̌.
Wěɖexámɛ e nyɔ́ zán é tɛ lɛ ka ɖò Biblu mɛ?
● Ðɔ lee nǔ cí nú we é.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Xɔ́ntɔn nǔgbo nɔ ɖè wanyiyi xlɛ́ hwebǐnu, bo nyí nɔví sunnu e wu è sixu ɖeji dó ɖò wuvɛ̌ lɛ hwenu é.”—Nǔnywɛxó 17:17.
Tinmɛ tɔn: Mǐ ɖó hudo alɔdó mɛ ɖevo lɛ tɔn tɔn hwenu e mǐ flú bǐ ɖò ayi mɛ é.
Enyi a cí lee nǔ cí nú we é jí hǔn, agban kpinkpɛn ɖé wɛ a ɖíɖá nɛ, bɔ hinhɛn tɔn sixu wá gló we. Amɔ̌, enyi a ɖɔ lee nǔ cí nú we é nú mɛ ɖevo lɛ ɔ, a sixu mɔ hwiɖée mɛ kpɛɖé, lobo ɖó linlin vo dó ninɔmɛ towe wu.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Ðɔ xó nú mɛɖé égbé, vlafo hagbɛ̌ xwédo tɔn ɖé, alǒ xɔ́ntɔn ɖejid’ewu ɖé. a A sixu lɛ́ wlan lee nǔ cí nú we é dó wema jí.
● Yì dotóoxwé.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Mɛ e ɖò ganji lɛ wɛ azɔngbletɔ́ nú hudo ǎ; loɔ, mɛ e ɖò azɔn jɛ wɛ lɛ é wɛ nǔ tɔn hudo.”—Matie 9:12.
Tinmɛ tɔn: Nú é ma nyɔ́ nú mǐ ǎ ɔ, mǐ ɖó na yì dotóoxwé.
Linlin mɛɖée huhu tɔn lɛ sixu nyí xlɛ̌ taglomɛzɔn, alǒ linkpɔ́nzɔn tɔn ɖé. Lee é nɔ nyí gbɔn nú agbazamɛ sín azɔn ɖé é ɔ, winnya ɖó na hu mɛ ɖó azɔn mɔhun wu ǎ. È sixu gbɔ taglomɛzɔn kpo linkpɔ́nzɔn kpo.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Yawǔ ba alɔdó dotóo e tuùn azɔ̌ ɖò ali enɛ nu é ɖé tɔn.
● Flín ɖɔ Mawu nɔ kpé nukún wǔ we.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Gboli atɔ́ɔ́n ɖò akwɛ ɖé jí ǎ; é dó mɔ̌ có, Mawu ka nɔ kpé nukún dó ɖokpo ɖokpo yetɔn wu. . . . Mi bo ma ɖi xɛsi ó. Ðó nú è na bo kplé gboli mɔkpan ɖó kpɔ́ ɔ, mi xɔ akwɛ hú ye.”—Luki 12:6, 7.
MTinmɛ tɔn: A xɔ akwɛ nú Mawu.
A sixu mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokponɔ, amɔ̌, Mawu mɔ nǔ e mɛ gbɔn dín wɛ a ɖè lɛ é. É nɔ kpé nukún wǔ we, enyi gbɛ̀ ma tlɛ sɔ́ nɔ jló we ǎ ɔ nɛ. Sɔgbe kpo Lẹdogbedevomẹ Aihọn Yọyọ Tọn kpo ɔ, Ðɛhan 51:17 ɖɔ: “Mawu è, a na gbɛ́ ayi e flú bo blawǔ é ǎ.” Mawu ba ɖɔ a ni nɔ gbɛ̀, ɖó é yí wǎn nú we.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Gbějé kúnnuɖenú e ɖò Biblu mɛ bo xlɛ́ ɖɔ Mawu yí wǎn nú wɛ lɛ é kpɔ́n. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, kpɔ́n wemata 24gɔ́ wema Dọnsẹpọ Jehovah tɔn.
● Xoɖɛ sɛ́dó Mawu.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Mi zlɔ́n nǔ e ɖò linkpɔ́n nyí nú mi wɛ lɛ bǐ sín agban ɖó jǐ [Mawu] tɔn, ɖó é ɖò nukún kpé dó mi wu wɛ.”—1 Piyɛ́ɛ 5:7.
Tinmɛ tɔn: Mawu byɔ we ɖɔ a ni ɖɔ nǔ ɖebǔ e ɖò adohu nú we wɛ é nú emi nyi wɛn.
Mawu sixu na we fífá ayi mɛ tɔn kpo hlɔnhlɔn kpo bɔ a na dɛ ɖò ninɔmɛ ɔ nu. (Filipunu lɛ 4:6, 7, 13) É nɔ nɔ gudo nú mɛ ɖěɖee nɔ súxó ylɔ́ ɛ kpo ayi jlɔjlɔ kpo lɛ é.—Ðɛhan 55:23.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Xoɖɛ sɛ́dó Mawu égbé. Zǎn nyikɔ tɔn Jehovah ɔ, bo ɖɔ lee nǔ cí nú we é bǐ n’i. (Ðɛhan 83:18, nwt) Byɔ ɛ ɖɔ é ni d’alɔ we bonu a ma jó gbè ó.
● Lin tamɛ dó nukúnɖiɖó e Biblu na mɛ dó sɔgudo wu é jí.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Nukúnɖiɖó enɛ ɔ nɔ hɛn lindɔ̌n mǐtɔn syɛnsyɛn, lee gandótɔnu nɔ hɛn tɔjihun syɛnsyɛn ɖó te gbɔn é. Nukúnɖiɖó enɛ ɔ wɛ nyí ganjɛwu; é lidǒ.”—Eblée lɛ 6:19.
Tinmɛ tɔn: Lee nǔ cí nú we é sixu nɔ xò yì ɖisí amyɔ lee jɔhɔn ɖaxó ɖé nɔ dó jɔ nú tɔjihun ɖé gbɔn é, amɔ̌, nukúnɖiɖó e xó Biblu ɖɔ é sixu xò hwihwɛ́ we.
Nukúnɖiɖó enɛ nyí dlɔ̌ ɖé kpowun ǎ, loɔ, akpá e Mawu dó ɖɔ emi na ɖè nǔ e nɔ hɛn wuvɛ̌ wá lɛ é síìn é jí wɛ é jinjɔn.—Nǔɖexlɛ́mɛ 21:4.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Xà nǔkplɔnkplɔn 5gɔ́ alɔnuwema Wɛnɖagbe ɖé Sín Mawu Gɔ́n! tɔn, bá kplɔ́n nǔ ɖevo lɛ dó nukúnɖiɖó enɛ e xó Biblu ɖɔ é wu.
● Wà nǔ e a yí wǎn na é ɖé.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Ayi jɛ ayǐ nú mɛ ɔ, azɔn nɔ yawǔ gbɔ.”—Nǔnywɛxó 17:22.
Tinmɛ tɔn: Enyi mǐ wà nǔ e nɔ hun xomɛ nú mǐ lɛ é ɔ, enɛ sixu zɔ́n bɔ lee mǐ ɖè gbɔn ɖò taglomɛ é na kpɔ́n te d’eji.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Wà nǔ e nɔ hɛn awǎjijɛ wá nú we é ɖé. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, a sixu ɖótó han e nɔ hɛn mɛ lidǒ é ɖé, xà wusyɛn dó lanmɛ nú mɛ sín nǔɖe, alǒ ɖisa. Enyi a nɔ wà nǔɖe dó d’alɔ mɛ ɖevo lɛ, é tlɛ nyí nǔ klewun klewun lɛ ɔ, awǎjijɛ towe na lɛ́ jɛji.—Mɛsɛ́dó 20:35.
● Kpé nukún dó agbaza towe wu.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Agbazamɛgandidó ɔ, nǔ ɖagbe wɛ.”—1 Timɔtée 4:8.
Tinmɛ tɔn: Enyi mǐ ba lanmɛ kpɔ́n, d’amlɔ ganji bo lɛ́ ɖu nǔɖuɖu hunsin ɖagbe tɔn ɔ, é nɔ wà ɖagbe nú mǐ.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Ði zɔnlin bléblé, vlafo nú cɛju 15 mɔ̌.
● Flín ɖɔ lee nǔ nɔ cí nú mɛ é kpo nǔ ɖevo lɛ kpo nɔ ɖyɔ.
Nǔ e Biblu ɖɔ é: “Mi tuùn nǔ e gbɛ̀ mitɔn na nyí sɔ ɔ ǎ!”—Jaki 4:14.
Tinmɛ tɔn: Tagba e hu ado é ɖé sixu nyí táan klewun ɖé tɔn, nú a tlɛ lin ɖɔ ɖěwagbɛn kún sɔ́ ɖè ó ɔ nɛ.
Enyi ninɔmɛ towe na bo tlɛ d’ablu gbɔn ɖebǔ égbé ɔ, é sixu ɖyɔ sɔ. Enɛ wu ɔ, ba wlɛnwín e a na zán dó ɖí xwi xá lɛ é. (2 Kɔlɛntinu lɛ 4:8) Ninɔmɛ syɛnsyɛn e mɛ a ɖè é sixu wá ɖyɔ ɖò nukɔnmɛ, amɔ̌, enyi a hu hwiɖée ɔ, xó fó wɛ.
Tɛ́n nǔ elɔ kpɔ́n: Xà mɛ ɖěɖee sín awakanmɛ túntún kaka bɔ ye byɔ kú lɛ é sín tan ɖò Biblu mɛ, bo kpɔ́n lee gbɛ̀ yetɔn wá ɖyɔ dó ɖagbe jí, bɔ hwɛhwɛ ɔ, ɖò ali e nu ye ma tlɛ ɖó nukún tɔn ɖè ǎ lɛ é gbɔn é. Mǐ ni gbéjé kpɔ́ndéwú ɖé lɛ kpɔ́n.
Kú ka jló mɛɖé lɛ bɔ Biblu ɖɔ xó yetɔn à?
Ɛɛn. Mɛɖé lɛ byɔ kú bɔ Biblu ɖɔ xó yetɔn. Mawu gbɛ́ nǔ nú ye ǎ, loɔ, é d’alɔ ye. É sixu wà nǔ ɖokpo ɔ nú hwi lɔ.
Elíi
● Mɛ̌ é ka nyí? Gbeyiɖɔ akɔ́nkpantɔ́ ɖé wɛ. Amɔ̌, é wá sù hweɖenu bɔ awakanmɛ kú i. “Elíi ɔ, gbɛtɔ́ wɛ é nyí mǐ ɖɔhun,” wɛ Jaki 5:7 ɖɔ.
● Etɛwu é ka byɔ kú? É wá jɛ hweɖenu bɔ Elíi ɖi xɛsi, mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo bo kún lɛ́ nyí nǔɖewanú ó. Enɛ wu ɔ, é savo ɖɔ: ‘Jehovah, yǐ gbɛ̀ ce.’—1 Axɔ́su lɛ 19:4.
● Etɛ ka d’alɔ ɛ? Elíi ɖɔ lee nǔ cí n’i tawun é nú Mawu. Nɛ̌ Mawu ka dó wusyɛn lanmɛ n’i gbɔn? Mawu xlɛ́ ɛ ɖɔ nǔ tɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú emi, bo lɛ́ xlɛ́ ɛ lě dò hlɔnhlɔn Tɔn d’agba sɔ é. É lɛ́vɔ na ganjɛwu Elíi ɖɔ emi kpó ɖò hudo tɔn ɖó wɛ, bo na ɛ alɔgɔtɔ́ nǔwukpétɔ́ e nǔ mɛtɔn nɔ ɖu ayi mɛ na é ɖé.
▸ Xà tan Elíi tɔn: 1 Axɔ́su lɛ 19:2-18.
Jɔbu
● Mɛ̌ é ka nyí? Jɔbu nyí dɔkunnɔ ɖé bo lɛ́ ɖó vǐ kp’asì kpo, lobo nɔ sɛn Mawu nǔgbo ɔ kpo gbejininɔ kpo.
● Etɛwu é ka byɔ kú? Ajijimɛ ɔ, nǔ nyanya gegě jɛ dó Jɔbu wu. Nǔ e é ɖó lɛ é bǐ bǔ. Vǐ tɔn lɛ bǐ kú ɖò adla ɖé hwenu. É bɛ́ azɔn baɖabaɖa ɖé. Wǎgbɔ tɔn ɔ, è dóhwɛ ɛ syɛnsyɛn ɖɔ éɖesunɔ wu wɛ wuvɛ̌ tɔn lɛ sín. Jɔbu ɖɔ: “É kpé mì lo! Un sɔ́ ɖò na kú wɛ gbeɖé ǎ wɛ à?”—Jɔbu 7:16.
● Etɛ ka d’alɔ ɛ? Jɔbu xoɖɛ sɛ́dó Mawu bo ɖɔ xó nú mɛ ɖevo lɛ. (Jɔbu 10:1-3) Xɔ́ntɔn tɔn wuvɛ̌sexámɛtɔ́ e nɔ nyí Elihu é dó wusyɛn lanmɛ n’i, bo d’alɔ ɛ bɔ é lin tamɛ dó ninɔmɛ e mɛ é ɖè é jí ɖò ali ɖevo nu. Taji bǐ ɔ, Jɔbu yí gbè nú wěɖexámɛ kpo alɔdó Mawu tɔn kpo.
▸ Xà tan Jɔbu tɔn: Jɔbu 1:1-3, 13-22; 2:7; 3:1-13; 36:1-7; 38:1-3; 42:1, 2, 10-13.
Mɔyizi
● Mɛ̌ é ka nyí? Mɔyizi wɛ nɔ nukɔn nú Izlayɛli hwexónu tɔn, bo lɛ́ nyí gbeyiɖɔ gbejinɔtɔ́ ɖé.
● Etɛwu é ka byɔ kú? Azɔ̌ ɖaxó ɖé wɛ ɖò Mɔyizi lɔ mɛ, è nɔ mɔ xó ɖɔ dó wǔ tɔn hwɛhwɛ, bɔ agbɔ̌n wá kpé è. Enɛ wu ɔ, é súxó sɛ́dó Mawu ɖɔ: “Gbɔ bo hu mì.”—Kɛ́nsísɔ́ 11:11, 15.
● Etɛ ka d’alɔ ɛ? Mɔyizi ɖɔ lee nǔ cí n’i é nú Mawu. Mawu ɖè agban kpò nú Mɔyizi, bo na dó ɖè ado e ɖò huhu i wɛ é kpò.
▸ Xà tan Mɔyizi tɔn: Kɛ́nsísɔ́ 11:4-6, 10-17.
a Enyi linlin mɛɖée huhu tɔn lɛ́ syɛn nú we tawun bonu mɛ ɖejid’ewu ɖé ma yá dó we ǎ hǔn, tɛkan sɛ́dó xwé e nɔ kpé nukún dó ajijimɛ sín nǔ lɛ wu ɖò xá towe mɛ é ɖé.
Xóta élɔ́ lɛ́ lɔ sixú jɛjí nú we
NǓ E MƐ WÍNNYÁWÍNNYÁ LƐ́ NƆ KANBYƆ́ LƐ́ É
Ényí gbɛ ninɔ ma ka sɔ́ jló mì ǎ ɔ ka lo?
Afɔ tawun tawun e sixú d’alɔ we bɔ a ná ɖu ɖo lin e a nɔ lin ɖɔ é kún sɔ́ jɛxá ɖɔ émí ní nɔ gbɛ ó é ɛnɛ.
ATƆXWƐ
Gbɛ̀ ɔ Nɔ Jɛn È ka Na Nɔ Mɛ À?
Nǔ e nɔ gbà hǔn dó nú mɛ é ɖé ka ko zɔ́n bɔ a kanbyɔ hwiɖée kpɔ́n ɖɔ gbɛ̀ ɔ nɔ jɛn è na nɔ mɛ à jí à?
ESSENTIAL BIBLE TEACHINGS
Aniwu Mawu ka Tin Bɔ Wuvɛ̌ Mimɔ Ðè?
Mɛ gegě nɔ kan nǔ e wu wangbɛnúmɛ kpo wuvɛ̌ mimɔ kpo gɔ́ gbɛ̀ ɔ é byɔ. Biblu na xósin e jɛmɛ nú mɛ bo lɛ́ ɖu ɖò mɛ jí é ɖé.
NǓ E KAN MǏ LƐ́ É
Byɔ̌ ɖɔ è ní wá ba we kpɔ́n
Gbějé nǔkanbyɔ́ Biblu tɔn ɖé kpɔ́n, alǒ kplɔ́n nǔ ɖěvo lɛ́ dó Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ́ wú.