O Cei me Vakavulici Ira na Gone me Baleta na Kalou?
O Cei me Vakavulici Ira na Gone me Baleta na Kalou?
“O gonevuli e sega ni uasivia nona qasenivuli, ia o koya e vakavulici vinaka sara ena tautauvata kei na nona qasenivuli.”—LUKE 6:40.
ERA nanuma eso na itubutubu ni sega ni ganiti ira mera vakavulici luvedra me baleta na Kalou. De dua era nanuma nira na sega ni qasenivuli vinaka nira sega ni kila e levu na ka me baleta na lotu se ra sega ni vuli vinaka. Era vakararavitaka kina na itavi bibi qori vua e dua na wekadra se iliuliu ni lotu.
Ia o cei e veiganiti duadua me vakavulici ira na gone ena ka dina vakalotu kei na ivakavuvuli savasava? Raica mada na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na vakasama qori, qai vakatauvatana qori kei na ka era raica na dauvakadidike.
iTavi Nei Tama
Ka e kaya na iVolatabu: “Kemuni na tama, ni kua ni vakacudrui ira na luvemuni, ia ni tuberi ira ena ivakavuvuli kei na ivunau ni Turaga.”—Efeso 6:4, “Holman Christian Standard Bible.”
Ka era raica na dauvakadidike: E yaga vakacava vei ira na tama na nodra dei ena nodra vakabauta vakalotu? E tukuna na ulutaga na Fathers’ Religious Involvement and Early Childhood Behavior, a tabaki ena 2009: “Ena rawa ni tama vinaka e dua ke dau veimaliwai kei ira e tautauvata na ka era vakabauta. Na lotu
ena vukea e dua me veimaliwai se veitokani, me kua ni cakava na ka ena rawa ni veivakaleqai, e vakarautaka na ivakavuvuli kei na idusidusi ena ivakarau ni bula me muri.”E vakabibitaki ena iVolatabu ni nona itavi o tama me susugi ira na luvena, me vakavulici ira tale ga. (Vosa Vakaibalebale 4:1; Kolosa 3:21; Iperiu 12:9) Se yaga tiko ga nikua na ivakasala oya? E dua na ulutaga a tabaka na University of Florida ena 2009 me baleta na kena tarai ira na gone na ka era cakava na tama. E laurai ena vakadidike oya ni o ira na gone e vakaitavi vakalevu o tama ena nodra tuberi, era dau veinanumi ra qai nuidei. Era na sega ni cakava e levu na ka ca na gonetagane, ena rairai vinaka cake tale ga na ivakarau ni nodra vakasama na goneyalewa. Io, se yaga tiko ga na ivakasala ena iVolatabu.
Bibi ni iTavi Nei Tina
Ka e tukuna na iVolatabu: “Mo kakua ni biuta na vunau i tinamu.”—Vosa Vakaibalebale 1:8.
Ka era raica na dauvakadidike: E tukuna ena 2006 na Handbook of Child Psychology: “E levu cake na gauna e veivosaki kina o tina kei ira na gone ni vakatauvatani kei tama. E laurai ena levu na vanua ni ivakatautauvata ni gauna e vakayagataka o tina e rauta ni 65 na pasede kei na 80 na pasede.” Ni va qori na levu ni gauna e vakayagataka o tina vei gone, na nona vosa, itovo, kei na nona rai o tina ena yaga sara ena nona bula o gone.
Ni rau cakacaka vata o tama kei tina ena nodra vakavulici na gone me baleta na Kalou, era na rawata na gone e rua na isolisoli talei. Kena imatai, ena rawa mera bucina na nodra veiwekani kei na Tamadra vakalomalagi, na veiwekani ena yaga ena nodra bula taucoko. Kena ikarua, era na vulica ena ka era raica ni dodonu me rau cakacaka vata na veiwatini me sauvi kina na isausau e yaga. (Kolosa 3:18-20) Era rawa ni veivuke tale eso, ia e nodrau itavi na itubutubu me rau vakavulici ira na luvedrau ena veika me baleta na Kalou kei na sala e vinakata me tuvanaki kina na vuvale.
Mera vakavulici luvedra vakacava na itubutubu? Na iwalewale cava e vinaka duadua?