Taro na Dauwiliwili . . .

E Vanua ni Veivakararawataki ena Bukawaqa o Qihena?

▪ Ena itukutuku ena Kosipeli, a vakaroti iratou na nona tisaipeli o Jisu me baleta na itotogi mai Qihena. E macala ni vinakata o Jisu me raici vakabibi na ivakaro qori. A vakaibalebaletaka tiko beka na veivakararawataki tawamudu ena bukawaqa mai eli?—Maciu 5:22.

Meda dikeva mada e liu na vosa qo na Qihena. Na vosa vaKirisi na Geʹen·na e tautauvata kei na vosa vakaIperiu geh Hin·nomʹ, e kena ibalebale “buca o Inomi,” se ni vakarabailevutaki ena vosa geh veneh-Hin·nomʹ, kena ibalebale “nodra buca na luvei Inomi.” (Josua 15:8; 2 Tui 23:10) Na vanua qo e kilai nikua me o Wadi er-Rababi, e dua na buca ena ra kei na ceva kei Jerusalemi, e qiqo qai wavolita na ulunivanua cecere.

Ena nodra gauna na tui kei Juta me tekivu mai na ikawalu ni senitiuri B.S.K., na buca qo e dau vakayacori kina na ivakarau ni sokalou butobuto, okati kina na nodra cabori na gone ena bukawaqa. (2 Veigauna 28:1-3; 33:1-6) A tukuna makawa tu mai na parofita o Jeremaia ni buca vata ga qo era na vakamatei kina na kai Jutia ena ligadra na kai Papiloni me ivakaraitaki ni nona cudruvi ira na Kalou nira daucaka ca. *—Jeremaia 7:30-33; 19:6, 7.

E vola e dua na Jiu vuku o David Kimhi (c. 1160-c. 1235 S.K.), ni a vukici na buca qo me ibenubenu ni siti o Jerusalemi. E ikamakama tale ga ni caudre tu ga kina na buka me kama na benu. Ena kamayavu qai vuki me dravusa na ka kece e kolotaki ina isovasova ni benu.

E levu na dauvakadewa iVolatabu era lewa mera vakadewataka na Geʹen·na me “eli.” (Maciu 5:22, King James Version) Baleta? Era sema na kena dau waqa tu na buka ena buca ena taudaku kei Jerusalemi ina vakasama butobuto ni nona vakararawataki ena bukawaqa e dua na tamata ca ena gauna e mate kina. Ia o Jisu a sega sara ga ni sema na Qihena kei na veivakararawataki.

E kila o Jisu ni ka vakasisila vua na Tamana vakalomalagi o Jiova na vakamai bulabula ni tamata. E kaya na Kalou me baleta na ivakavakayagataki ni Qihena ena nona gauna na parofita o Jeremaia: “Ka ra sa tara na veitikina cecere mai Tofeci, mai na buca ni luve i Inomi, me ra vakama na luvedra tagane kei na luvedra yalewa e na bukawaqa; na ka ka’u a sega ni vakarota, ka sa sega ni tubu e lomaqu.” (Jeremaia 7:31) Koya gona na vakasama ni nodra vakararawataki na mate e veicalati kei na nona dauloloma na Kalou vaka kina na ivakavuvuli matata ena iVolatabu ni o ira na mate “era sa sega ni kila e dua na ka.”—Dauvunau 9:5, 10.

A vakayagataka o Jisu na vosa “Qihena” me dusia na rusa tawamudu ena gauna e vakataulewa kina na Kalou. Koya gona na ibalebale ni “Qihena” e tautauvata kei “na drano bukawaqa” e cavuti ena Vakatakila. Erau dusia ruarua na rusa tawamudu qai sega kina na veivakaturi.—Luke 12:4, 5; Vakatakila 20:14, 15.

[iVakamacala e ra]