Na Cava eda Vulica Vei Joana?
LEVU era kila ni le 12 na yapositolo i Jisu. De dua era sega ni kila nira tisaipeli tale ga na yalewa, nira dau veitokani voleka kei Jisu. Dua vei ira qori o Joana.
E tokona vakacava o Joana na cakacaka vakaitalatala i Jisu? Na cava eda vulica vua?
O CEI O JOANA?
O Joana e “wati Kusa, na iliuliu ni vale i Eroti.” O Kusa e rairai nodra iliuliu na dauveiqaravi ena vale i Eroti Anitipasa. O Joana e dua vei ira na yalewa a vakabula o Jisu mai na kedra mate. E salavata kei ira na so tale na yalewa o Joana me tomani Jisu kei ratou na nona yapositolo.—Luke 8:1-3.
Era vakavulica na rapai ni sega ni dodonu mera veimaliwai kei ira na tagane na yalewa, vakavo ke wekadra, mera kua tale ga nira lakovata. E vakaroti mada ga na tagane Jiu mera kua ni vosa vakalevu vei ira na yalewa. A sega ni muria o Jisu na ivakavuvuli qori, e vakatara mera tomani koya o Joana kei ira na so tale na yalewa vakabauta.
E bolea o Joana me vosavakacacataki vei ira na lewenivanua ena nona veimaliwai kei Jisu kei ratou na yapositolo. O ira kece na imuri i Jisu era na tu vakarau ni cakava na veiveisau ena nodra bula ni veisiga. E tukuna o Jisu me baleti ira qori: “E tinaqu, era taciqu, o ira na rogoca na vosa ni Kalou ra qai muria.” (Luke 8:19-21; 18:28-30) E uqeti keda noda kila ni dau voleka o Jisu vei ira era vakuai ira mera muri koya.
E VAKAYAGATAKA NONA IYAU
E tokoni Jisu kei ratou na tinikarua o Joana kei na levu tale na yalewa “nira vakayagataka na nodra iyau.” (Luke 8:3) E tukuna e dua na dauvolaivola: “E sega ni vakamacalataka o Luke nira vakasaqa na yalewa, sava iyaya, kei na culacula. De dua era cakava sara ga qori . . . , ia e sega ni cavuta o Luke.” Era vakayagataka na yalewa nodra ilavo, iyaya, se nodra itikotiko vei ratou na itokani.
E sega ni bau cakacaka o Jisu se ratou nona tisaipeli ena nodratou ilakolako vakavunau. Ia a kau mai vei na ilavo me saumi kina na kedra kei na ka era vinakata na le 20 era rairai gole kei Jisu? De dua era dau veivuke eso. Ni ratou kauta tale tu ga na yapositolo na “kato ni ilavo” e dusia ni ratou sega ni dau vakanuinui vei ira na tacidra vakayalo. (Joni 12:6; 13:28, 29) De dua eratou dau veivuke vakailavo o Joana kei na so tale na yalewa ena nodratou ilakolako.
Era kaya eso nira sega ni dau vakaiyau na yalewa era Jiu. Ia e laurai ena itukutuku ni gauna qo ni rawa ni tiko nona iyau na yalewa e Jiu ena sala qo: (1) soli vua na ivotavota nei tamana sa takali ni sega na luvena tagane, (2) soli vua na vale kei na qele, (3) saumi vua na ilavo e veidinadinati kina ni sereki koya o watina, (4) soli vua na ivotavota i watina sa takali, se (5) na ilavo e cakacakataka.
E macala ga nira cautaka na imuri i Jisu na ka era dui rawata. Kena irairai nira dau tomani koya ena nona ilakolako na yalewa vutuniyau. Ni iliuliu ena vale i Eroti na wati Joana, eso era nanuma kina ni rawati koya. De dua a solia o Joana se dua tale na yalewa vutuniyau na isulu saulevu nei Jisu e sega ni sema. E tukuna e dua na dauvolaivola nira “sega ni vakarautaka rawa na watidra na dauqoli” na isulu va qori.
E sega ni tukuna vakamatata na iVolatabu ni cau vakailavo o Joana. Eda vulica vua ni cakava ga na ka e rawata. Na ka eda solia me vakaliuci kina na Matanitu ni Kalou me vakatau ga vei keda. E bibi ga vei Jiova meda cakava ena marau.
MATE I JISU KEI NA GAUNA E MURI
A tiko o Joana kei na so tale na yalewa ena gauna e vakamatei kina o Jisu, ‘ni ratou dau tomani koya me ratou veivuke ena so na itavi ni se tiko mai Kalili. Era tiko tale ga e kea e levu na yalewa era lako vata yani kei koya i Jerusalemi.’ (Mari. 15:41) Nira kauta na yago i Jisu me lai bulu, “era muri tale ga yani na yalewa era a tomani koya mai Kalili mera lai irova na ibulubulu nanumi, mera raica se davo tu vakacava na yagona, era mani suka mera lai vakarautaka eso na isaluaki kei na ilumu boivinaka.” A tukuna o Luke ni ratou lesu ena ibulubulu ni oti na siga ni vakacecegu o “Meri e vakatokai tale ga me o Makitala, o Joana, kei Meri na tinai Jemesa,” ratou qai sotava na agilosi e tukuna ni sa vakaturi o Jisu.
Eratou cakava o Joana kei ratou na yalewa vakabauta na ka ratou rawa ni cakava vua na Turaga
Eda rawa ni kaya ni maliwai ira tale ga o Joana na tisaipeli era tiko e Jerusalemi ena Penitiko 33 G.V, wili kina na tinai Jisu kei na tacina. (Caka. 1:12-14) Ni veikilai o Joana ena vale nei Eroti Anitipasa, kena irairai ni a tukuna vei Luke na itukutuku me baleti Eroti. O Luke duadua ga na dauvola Kosipeli e cavuti Joana.
E yaga sara vakalevu na italanoa kei Joana. E tokoni Jisu ena kena vinaka duadua e rawata. Ena rairai marautaka o Joana nona kila ni vakayagataki nona cau me vukei Jisu, ratou na tinikarua, kei na so tale na tisaipeli era dauvunau vata. E qarava o Joana na ka e baleti Jisu qai yalodina vua ni sotavi na ituvaki dredre. E bibi mera vakatotomuri koya na yalewa lotu vaKarisito ena nona itovo vaKalou.
