BULA VAKAIDEWADEWA SE BULI?
Na Daliga ni Vodre na Katydid
E DUA na mataqali vodre ni Sauca Merika na katydid (Copiphora gorgonensis), e lailai mai na dua na milimita na daligana, ia e tautauvata sara na ka e cakava kei na daliga ni tamata. E rawa ni vakaduiduitaka na kaukaua ni veimataqali rorogo e voqa vakayawa tu mai. Kena ivakaraitaki, e kila na duidui ni domo ni dua tale na katydid, kei na rorogo ni beka e vaqara kena.
Vakasamataka mada: Na daliga ni vodre qo e tiko ena rua na yavana e liu. Na ka e cakava na daligana e tautauvata kei na ka e cakava na daligada. Ni rogoca na rorogo, e veisautaka qai vakalewa na biau ni rorogo e rogoca. Ia era dikeva na saenitisi e dua na tikiniyago vakasakiti e loma ni daligana e vaka na baluni wai, era vakatoka me acoustic vesicle. E tautauvata na ka e cakava na tikiniyago qori kei na cochlea se na qara wirini ni daligada. Na kena duidui ga ni somidi sara na acoustic vesicle, ia e vukea na vodre me rogoca na ka.
E kaya o parofesa Daniel Robert, ena University of Bristol School of Biological Science mai Peritania ni vakadidike qori ena vukei ira na idinia mera “bulia e dua na misini lailai ni irogorogo e makare sara na ka e rogoca.” Era vakabauta na dauvakadidike ni na yaga vakalevu qori ena kena buli na misini vovou ni irogorogo kei na misini e ilova na yagoda e dau vakayagataki e valenibula.
Cava o nanuma? E bula vakaidewadewa na daliga ni vodre na katydid se buli?
Rawa ni o Wilika Tale ga
YADRA!
Na iBulibuli ni Qanivivili
E taqomaki vinaka na vivili ena veivuke ni kena ibulibuli na qana.
YADRA!
Sala Veivakurabuitaki e Rawata Kina na Rokana
E sega ni solia na rokana e dua na ka e tiko ena vuana, ia na kena karakarawa buto e sega ni laurai ena dua tale na kau. E rawata vakacava na vua ni pollia na rokana?
YADRA!
Veivakurabuitaki na Sala e Bula Rawa Kina e Wai
Eso na manumanu ni wai era bula rawa ena vanua batabata ni vakatakatai ira na vavaku ni uro e yagodra. Ia na sea otter e vakararavi ena dua tale na ka.
YADRA!
Na iWalewale ni Nona ro na Oni
Era via vakatotomuria vakacava eso na iwalewale ni nona ro na oni ena kena buli na robot e rawa ni vuka?
YADRA!
Na Kadi ni Vanua Dravuisiga
Na kadi qo e dua vei ira na vica ga na manumanu e rawa nira bula ena vanua katakata. E rawa ni bula vakacava ena vanua dravuisiga?
YADRA!
Na ua ni Kuku
Na wa lalai se ua ni kuku e veivuke ena kena toka dei na kuku ena vanua e kabita. Na nodra kila na kenadau na sala e cakava rawa kina qori na ua ni kuku, ena vukei ira ena nodra vaqara eso na iyaya kabikabi ni vale, se iwalewale me sema kina na ua ni yago kei na sui.
