9 TISEBA, 2019
ARMENIA
Kaya na ECHR ni Cala na Matanitu o Armenia
Ena ika5 ni Tiseba 2019, e kaya na Mataveilewai ni Dodonu ni Lewenivanua e Urope (ECHR) ni cala na ka e cakava na matanitu o Armenia, ena nodra vesu e le 22 na tacida tagane ni ratou sega ni via curu ena mataivalu. E kaya kina na ECHR ina matanitu o Armenia me sauma e sivia e $242,000 na ilavo ni Urope vei ratou na tacida. Qori na ilavo levu duadua e lavaka na ECHR vua e dua na matanitu e beitaki ira na tacida ni cala nodra sega ni via curu ena mataivalu.
Ena 2012 era beitaki na tacida ni cala nodra sega ni via curu ena mataivalu, kei na nodra sega ni via vakaitavi ena so na cakacaka ni veiqaravi raraba. Era sega ni via cakava na tacida na cakacaka qori baleta ni se lewa tu na mataivalu ena gauna ya. Ni bera na 2013, e le 20 vei ratou na tacida qori sa vesu tu e valeniveivesu ni bera ni vakalawataka na matanitu o Armenia na cakacaka me isosomi ni curu ena mataivalu.
Ni rogoci na kisi ena ika5 ni Tiseba, e yavutaka nona vakatulewa na ECHR ena dua kisi ni veilewai era qaqa kina na tacida ena 2017, e vakatokai na Adyan and Others v. Armenia. E kaya na ECHR ni kila tu o Armenia ni tautauvata vinaka na kisi qori, kei na kisi ratou beitaki kina na le 22 na tacida. Kena ibalebale e dodonu me kila na ka me cakava, me kua ga ni biuti ratou e valeniveivesu. Ena yabaki sa oti, era saga vakavica na tacida mera cakava e dua na veidinadinati kei na matanitu o Armenia, ia e sega ni duavata kina. E qai duavata na ECHR ena nodratou kisi na tacida.
Eda marautaka vakalevu ni tekivu ena 2013, era sa sega ni vesu na tacida tagane e Armenia nira sega ni via curu ena mataivalu ena vuku ni nodra vakabauta. Era sega ni vesu na tacida, se volai na kedra itukutuku nira beca na lawa nira tawaveitovaki. Na ka e cakava o Armenia ena vitu na yabaki sa oti, era vakatotomuria tale ga na vo ni veimatanitu mera vakalawataka na cakacaka me isosomi ni sega ni curu ena mataivalu. Ia ena ika5 ni Tiseba, e kaya na ECHR ni cala na ka e cakava o Armenia ni beca ena 2012 na lawa ni veimatanitu.
Na lewa e tauca qori na ECHR, e vakaraitaka ni tu vua na dodonu me totogitaka e dua na matanitu e beca na lawa ni veimatanitu me baleta nodra dodonu na lewenivanua. Eda vakavinavinakataki Jiova ni vakavuna nodra qaqa na tacida e Armenia ena veilewai vakairogorogo qori. Meda masulaki ira mada ga na tacida ena vanua e tarai kina na curu ena mataivalu, me vakarautaka eso na cakacaka me isosomi ni nodra sega ni via curu ena mataivalu ena vanua me vakataki Azerbaijan, Sauca Korea, Taki, kei Turkmenistan.