مشکلات و موانعی در راه شناخت خدا
مشکلات و موانعی در راه شناخت خدا
دشمنی شوم و بدخواه، میخواهد شما را از شناخت نام خدا و داشتن رابطهٔ نزدیک و صمیمی با او باز دارد. او کیست؟ در کتاب مقدّس آمده است: ‹خدای این عصر ذهنهای بیایمانان را کور کرده است.› خدای این عصرِ خدانشناس، شیطان یا ابلیس است. او میخواهد که ما در جهل و تاریکی باقی مانیم تا دلهایمان از «شناخت جلال خدا» روشن نگردد. او نمیخواهد که ما نام خدا را بشناسیم. ولی شیطان چگونه ذهن مردم را کور میسازد؟ — ۲قُرِنتیان ۴:۴-۶.
شیطان با استفاده از ادیان و مذاهب دروغین، مردم را از شناخت نام خدا باز داشته است. برای نمونه: در زمان گذشته برخی از یهودیان، کتاب مقدّس را نادیده گرفته بودند و بجای آن از رسومی پیروی میکردند که از بردن نام خدا آنان را منع مینمود. در قرون اوّل میلادی، یهودیانی که در میان عموم به خواندن کلام خدا میپرداختند، ظاهراً آموزش یافته بودند که نام خدا را به زبان نیاورند و بجای آن از نام اَدونای به معنای «خداوند» استفاده کنند. در چنین شرایطی، مردم متأسفانه نمیتوانستند از رابطهای گرم و صمیمی با خدای خود برخوردار شوند. بسیاری، از فواید نزدیک بودن با خدایشان محروم گشتند. اما در مورد عیسی چه میتوان گفت؟ او چه طرز فکری در مورد نام خدا داشت؟
عیسی و پیروانش نام خدا را آشکار ساختند
عیسی در دعای خود به پدرش چنین گفت: «من نام تو را . . . شناساندم و خواهم شناساند.» (یوحنا ۱۷:۲۶) بیتردید عیسی هنگام خواندن کلام خدا، نقل و ارجاع آیات، اغلب از نام خدا استفاده میکرد. او بدون هیچ قید و شرطی همچون سایر پیامبران و انبیای پیشین نام خدا را به زبان میآورد. عیسی بیشک از رسوم یهودیانی که در آن زمان از بردن نام خدا خودداری میکردند پیروی نکرد؛ چرا که او به شدّت رهبران مذهبی را مورد انتقاد قرار داد و به آنان چنین گفت: «شما برای حفظ سنّت خویش کلام خدا را باطل میشمارید.» — مَتّی ۱۵:۶.
شاگردان وفادار عیسی، همچنان پس از مرگ و رستاخیز او نام خدا را اعلام میکردند. (به کادر «آیا مسیحیان قرن اوّل نام خدا را به زبان میآوردند؟» رجوع شود) در پِنتیکاست ۳۳ میلادی، جماعت مسیحی تشکیل یافت. در آن زمان پِطرُس رسول به نقل از یوئیل نبی، به جمع کثیری از یهودیان و کسانی که به یهودیت گرویده بودند، چنین گفت: «هر که نام خداوند را بخواند، نجات خواهد یافت.» (اعمال ۲:۲۱؛ یوئیل ۲:۳۲) در قرن اوّل میلادی، مسیحیان به ملتهای بسیاری یاری رساندند تا نام خدا، یَهُوَه را بشناسند. به همین دلیل، یکی از شاگردان عیسی به نام یعقوب در ملاقاتی که با رسولان و سرپرستان در اورشلیم داشت، چنین گفت: «خدا . . . امّتها را تفقّد نمود تا قومی از ایشان به نام خود بگیرد.» — اعمال ۱۵:۱۴، ترجمهٔ قدیم.
باری شیطان، دشمن نام خدا آرام ننشست. او پس از مرگ رسولان، ارتداد را در میان مسیحیان رواج داد. مَتّی ۱۳:۳۸، ۳۹؛ ۲پِطرُس ۲:۱) برای مثال: پیش از مرگ یوحنا، آخرین رسول عیسی، نویسندهای مسیحی به نام جاستین مارتار متولّد شد. جاستین در نوشتههای خود مکرّراً بر این موضوع تأکید کرد که کسی که به نیازهای بشر رسیدگی میکند «خدایی است که نام به خصوصی ندارد.»
(زمانی که مسیحیانِ مرتد از عهد جدیدِ کتاب مقدّس نسخهبرداری کردند، احتمالاً نام خدا را از این نوشتهها حذف نمودند و کلمهٔ یونانی کیریوس را که به معنی «خداوند» است جایگزین آن ساختند. در عهد عتیقِ کتاب مقدّس نیز، چنین تغییری صورت گرفت. کاتبانِ مرتد یهودی دیگر نام خدا را با صدای بلند نمیخواندند و بیش از ۱۳۰ بار نام الٰهی را در عهد عتیق با اَدونای عوض کردند. همچنین در ترجمهٔ کتاب مقدّس به زبان لاتین نام خدا حذف گردید. این ترجمه به دست جِروم در سال ۴۰۵ میلادی به اتمام رسید و بعدها وُلگیت خوانده شد.
تلاشهای جدید برای حذف نام خدا
امروزه محققان واقفند که نام خدا بیش از ۷۰۰۰ بار در کتاب مقدّس آمده است. از این رو در برخی از ترجمههای این کتاب، نام خدا به شکلی گسترده بکار رفته است. برای نمونه: کتاب مقدّس کاتولیکی اورشلیم به زبان انگلیسی، کتاب مقدّس کاتولیکی آمریکای لاتین به زبان اسپانیایی و ترجمهٔ معروف رینا والرا به زبان اسپانیایی، نام خدا را در ترجمههای خود بکار بردهاند. در برخی از ترجمههای دیگر، نام خدا به صورت «یهوه» نوشته شده است.
متأسفانه بسیاری از کلیساها که ترجمهٔ کتاب مقدّس را متقبل شدهاند، محققان و مترجمان را زیر فشار قرار دادهاند که نام خدا را از ترجمههای کتاب مقدّس خود حذف نمایند. برای نمونه: در تاریخ ۲۹ ژوئن ۲۰۰۸، واتیکان در نامهای به رؤسای کنفرانس اُسقفهای کلیسای کاتولیک چنین نوشت: «در سالهای اخیر به تدریج خواندن نام خدای اسرائیلیان مرسوم شده است.» در این نامه چنین دستور داده شده بود: «نام خدا . . . نباید به کار گرفته یا خوانده شود.» به علاوه «در ترجمههای کتاب مقدّس به زبانهای مدرن و امروزی . . . نام الٰهی یا تتراگراماتُن باید به صورت اَدونای یا کیریوس به معنی ‹خداوند› برگردانده شود.» واضح است که مقصود واتیکان از ارسال این نامه، حذف نام الٰهی بوده است.
کلیسای پروتستان نیز با بیاحترامی از بهکارگیری نام خدا دوری جسته است. کتاب مقدّس، ترجمهٔ بینالملل جدید در سال ۱۹۷۸ از طرف کلیسای پروتستان به چاپ رسید. سخنگوی این مؤسسه در خصوص ترجمهٔ این کتاب چنین نوشت: «یَهُوَه نامی مشخص برای خداست و در واقع ما باید آن را در ترجمهٔ خود استفاده میکردیم. ترجمهٔ این کتاب ۶/۱ میلیون یورو برای ما هزینه در بر داشت. حال اگر بخواهیم برای نمونه نام خدا را که در مزامیر ۲۳ به صورت ‹یهوه شبان من› آمده است استفاده کنیم حقیقتاً تمامی هزینههای قبلی به هدر میرود.»
به علاوه، کلیساها مانع آن بودهاند که مردمِ آمریکای لاتین با نام خدا آشنا شوند. استیوِن وت یکی از مشاوران اتحادیهٔ انجمنهای کتاب مقدّس چنین نوشت: «یکی از بحثهای همیشگی پروتستانهای آمریکای لاتین، در خصوص استفاده از نام خداست . . . جالب توجه است که گروه بزرگ و گستردهای از فرقههای اصولگرای . . . میخواهند کتاب مقدّس رینا والرا چاپ ۱۹۶۰ را بدون نام خدا، یَهُوَه در اختیار داشته باشند. آنها میخواهند به جای این نام کلمهٔ سَرور یا [خداوند] در این کتاب استفاده
شود.» مطابق با اظهارات وت تقاضای آنان ابتدا از طرف اتحادیهٔ انجمنهای کتاب مقدّس رد شد، اما بعدها مورد قبول واقع شد و چاپ جدید این کتاب «بدون نام خدا، یَهُوَه» در دسترس عموم قرار گرفت.حذف نام خدا از کلام او و جایگزین کردن آن با «خداوند» خوانندگان کتاب مقدّس را از شناخت واقعی خدا باز میدارد. چنین کاری سبب سردرگمی آنان میشود. برای نمونه: خوانندهٔ کلام خدا ممکن است نتواند تشخیص دهد که عنوان «خداوند» به چه کسی اشاره میکند؛ به یَهُوَه یا پسرش عیسی. از این رو پِطرُس یکی از رسولان عیسی به نقل از داود اشاره کرد و گفت: «یَهُوَه به خداوند من [یا عیسی رستاخیزیافته] گفت: ‹بهدست راست من بنشین.›» در بسیاری از ترجمههای کتاب مقدّس این آیه به این صورت آمده است: «خداوند به خداوند من گفت.» (اعمال ۲:۳۴، ترجمهٔ بینالملل جدید) به علاوه دیوید کِلاینز در مقالهای تحت عنوان «یهوه و خدای مسیحیت» چنین خاطر نشان کرد: «حذف نام خدا، یهوه سبب گردیده است که مسیحیان تمایل بیشتری داشته باشند که مسیح را مرکز توجه قرار دهند.» پس میتوان نتیجه گرفت که بسیاری از مسیحیان پی نبردهاند که عیسی به نام خدا، یَهُوَه دعا میکرد.
شیطان تلاش کرده است که ذهن مردم را چنان کور سازد تا نتوانند خدا را به خوبی بشناسند. با این حال، تحت چنین شرایطی شما نیز میتوانید با خدا از نزدیک آشنا شوید.
خدا را با نامش بشناسید
شیطان برای مدت طولانی با نام خدا مخالفت ورزیده و با مهارت تمام از ادیان و مذاهب دروغین در این راه استفاده کرده است. اما در حقیقت، هیچ قدرتی در آسمان و در زمین نمیتواند یَهُوَه خدا، سلطان عالَم را از شناساندن نامش باز دارد. یَهُوَه به آنانی که میخواهند او را بشناسند و از مقصود با شکوهاش برای انسانهای وفادار آگاه شوند، نام خود را آشکار میسازد.
شاهدان یَهُوَه با کمال میل به شما یاری میرسانند تا با مطالعهٔ کتاب مقدّس، به یَهُوَه خدا نزدیک شوید. آنان از الگوی عیسی مسیح پیروی میکنند که گفت: «من نام تو را به آنها شناساندم.» (یوحنا ۱۷:۲۶) کتاب مقدّس نقشهای گوناگون یَهُوَه را برای برکت دادن به انسانها نشان میدهد. همچنان که شما نقشهای یَهُوَه را مورد بررسی و تحقیق قرار میدهید به بسیاری از جوانب شخصیت والای او پی خواهید برد.
ایّوب مردی باایمان از ‹دوستی با خدا برخوردار بود.› ما نیز میتوانیم از چنین رابطهای برخوردار شویم. (ایّوب ۲۹:۴، مژده برای عصر جدید) با مطالعهٔ کتاب مقدّس میتوانیم نام خدا را بشناسیم. چنین شناختی به ما اطمینان میدهد که یَهُوَه هماهنگ با مفهوم نامش عمل میکند. همان طور که خود در کتاب مقدّس میگوید: «هر آنچه بخواهم، خواهم شد.» (خروج ۳:۱۴، ترجمهٔ روترهام) بنابراین، یَهُوَه به تمام وعدههای خود به بشر جامع عمل میپوشاند.
کادر/تصویر در صفحهٔ ۶
آیا مسیحیان قرن اوّل نام خدا را به زبان میآوردند؟
در روزگار رسولان عیسی، در قرن اوّل میلادی، جماعتهای مسیحی در بسیاری از کشورها تشکیل یافت. اعضای این جماعتها به طور مداوم به دور هم جمع میشدند تا کتاب مقدّس را مورد بررسی قرار دهند. آیا این مسیحیان، نام خدا، یَهُوَه را در دستنوشتههای کتاب مقدّس مییافتند؟
سِپتواِجینْت، ترجمهٔ یونانی عهد عتیقِ کتاب مقدّس بود که در قرن دوّم قبل از میلاد به پایان رسید. از آنجا که یونانی، زبان بینالمللی آن زمان بود در بسیاری از جماعتها از سِپتواِجینْت برای آموزش و تعلیم استفاده میشد. برخی از محققان بر این باورند که از همان زمان در سِپتواِجینْت لقب کیریوس (واژهٔ یونانی «خداوند») در همه جا جایگزین نام خدا شده بود. اما دلایلی موجود است که خلاف آن را ثابت میکند.
قدمت قسمتهایی از سِپتواِجینْت که در این تصاویر نشان داده شده است به قرن اوّل پیش از میلاد بر میگردد. این دستنوشتهها به وضوح نشان میدهند که نام خدا، یَهُوَه در متون یونانی با چهار حرف عبری יהוה (یهوه) یا تتراگراماتُن نوشته شده است. پروفسور جورج هووارد در این خصوص نوشت: «ما سه دستنوشته از ترجمهٔ یونانی کتاب مقدّسِ سِپتواِجینْت را مورد بررسی قرار دادیم. پیش از قرن اوّل میلادی این دستنوشتهها مجزا از یکدیگر به نگارش در آمده بودند. در هیچ یک از این نسخهها، تتراگراماتُن به صورت کیریوس یا شکلی دیگر ترجمه نشده بود. پس میتوان با اطمینان گفت که در میان یهودیان استفاده از نام خدا، پیش از نگارش عهد جدید، هنگام نگارش آن و پس از آن مرسوم بوده است.» — مجلّهٔ مروری بر باستانشناسی کتاب مقدّس. (انگل.)
آیا رسولان و شاگردان عیسی در نگارش کلام الهامی خدا از نام خدا استفاده کردند؟ پروفسور هووارد میگوید: «از آنجا که کلیسای عهد جدید از سِپتواِجینْت که نام خدا به شکل عبری در آن نوشته شده بود استفاده و نقلقول میکرد، پس بیشک نویسندگان عهد جدید نیز نام خدا (تتراگراماتُن) را به همان شکل در نقلقولهای خود میآوردند.»
بنابراین، ما میتوانیم با اطمینان تمام نتیجهگیری کنیم که مسیحیان قرن اوّل میتوانستند نام خدا را، هم در ترجمههای عهد عتیق و هم در دستنوشتههای عهد جدید بیابند.
[سطر اعتبار]
All photos: Société Royale de Papyrologie du Caire
[تصویر در صفحهٔ ۴، ۵]
قسمتی از طومار اِشَعْیا از دریای مرده که نام خدا در آن برجسته شده است
[سطر اعتبار]
Shrine of the Book, Photo © The Israel Museum, Jerusalem
[تصویر در صفحهٔ ۷]
کلیساها به دلیل رسوم یهودی و مخصوصاً به دلیل منافع خود، نام خدا را از کتاب مقدّس محو ساختهاند
[تصویر در صفحهٔ ۸]
عیسی در اعلام نام خدا الگویی خوب بجا گذاشت