۱.‏ از چه قابلیتی می‌توانیم بهره گیریم و خصوصیات یَهُوَه خدا را سرمشق قرار دهیم؟‏

یَهُوَه این توانایی را در ما نهاده است که خود را جای دیگران بگذاریم.‏ ما قادریم تا حدّی موقعیت‌هایی را تصوّر کنیم که تا به حال خود تجربه نکرده‌ایم.‏ ‏(‏اِفِسُسیان ۵:‏۱،‏ ۲ خوانده شود.‏)‏ چگونه می‌توانیم از این قابلیت بهره گیریم و یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم؟‏ چرا باید در استفاده از این قابلیت مراقب باشیم؟‏

۲.‏ یَهُوَه از رنج‌هایی که ما می‌کشیم چه احساسی دارد؟‏

^۲ یَهُوَه وعدهٔ آینده‌ای فوق‌العاده را به ما داده است؛‏ فناناپذیری در آسمان برای مسح‌شدگان وفادار و زندگی ابدی بر زمین برای دیگر خادمان وفادارش.‏ (‏یو ۱۰:‏۱۶؛‏ ۱۷:‏۳؛‏ ۱قر ۱۵:‏۵۳‏)‏ در آن زمان دیگر درد و مصیبتی برای هیچ یک از ما وجود نخواهد داشت.‏ بی‌شک،‏ یَهُوَه از دردهای امروز ما آگاه است،‏ همان گونه که از درد و رنج اسرائیلیان،‏ زمان بردگی‌شان در مصر آگاه بود.‏ در واقع یَهُوَه همدرد آنان بود و «در تمامی رنجهای ایشان،‏ او نیز رنج کشید.‏» (‏اشع ۶۳:‏۹‏)‏ قرن‌ها پس از آن،‏ زمانی که اسرائیلیان معبد را بازسازی می‌کردند و هراس از دشمنان در دلشان افتاده  بود،‏ یَهُوَه خدا به آنان گفت:‏ ‹هر که دست بر شما نهد،‏ بر مردمک چشم من دست نهاده است.‏› (‏زکر ۲:‏۸‏)‏ درست همان گونه که مادری به دلیل احساس لطیفی که به نوزادش دارد از او مراقبت می‌کند،‏ یَهُوَه نیز خادمانش را دوست دارد و می‌خواهد که به آنان کمک کند.‏ (‏اشع ۴۹:‏۱۵‏)‏ در واقع می‌توان گفت،‏ یَهُوَه می‌تواند خود را جای دیگران بگذارد و او این توانایی را در وجود ما نیز نهاده است.‏—‏مز ۱۰۳:‏۱۳،‏ ۱۴‏.‏

۳.‏ چه چیز نشان می‌دهد که عیسی دلسوز مردم بود؟‏

^۳ عیسی درد دیگران را حس می‌کرد،‏ هر چند که خود هیچ گاه در شرایط آنان قرار نگرفته بود.‏ برای مثال،‏ مردم از رهبران مذهبی هراس داشتند.‏ آن رهبران قوانین دست‌وپاگیرِ بسیاری که از طرف خدا نبود،‏ برای مردم وضع کرده بودند و آنان را فریب داده بودند.‏ (‏مت ۲۳:‏۴؛‏ مرق ۷:‏۱-‏۵؛‏ یو ۷:‏۱۳‏)‏ عیسی هراسی نداشت،‏ فریب هم نخورده بود،‏ اما می‌توانست مردم و احساس آنان را درک کند.‏ از این رو «وقتی مردم را می‌دید،‏ دلش به حال آنان می‌سوخت؛‏ زیرا همچون گوسفندان بدون شبان،‏ رنج‌دیده و سرگشته بودند.‏» (‏مت ۹:‏۳۶‏)‏ عیسی همچون پدرش مهربان و دلسوز بود.‏—‏مز ۱۰۳:‏۸‏.‏

۴.‏ دیدن درد و مصیبت مردم چه تأثیری بر عیسی داشت؟‏

^۴ وقتی عیسی درد و مصیبت مردم را می‌دید به آنان یاری می‌رساند،‏ چون مردم را دوست داشت.‏ او درست همچون پدرش با محبت بود.‏ برای مثال،‏ یک بار وقتی عیسی و شاگردانش برای موعظه مسافت بسیاری را پیموده بودند،‏ خسته شدند و نیاز داشتند که برای استراحت به مکانی خلوت بروند.‏ اما او مردم بسیاری را دید که منتظر او بودند.‏ با وجود خستگی برای آنان وقت گذاشت و «تعالیمی بسیار به آنان داد.‏»—‏مرق ۶:‏۳۰،‏ ۳۱،‏ ۳۴‏.‏

۵،‏ ۶.‏ برای سرمشق قرار دادن محبت خدا چگونه باید با مردم رفتار کنیم؟‏ (‏تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.‏)‏

^۵ در رفتار با مردم ما نیز می‌توانیم محبت خدا را سرمشق قرار دهیم.‏ برای نمونه فرض کنید آرش که جوانی مسیحی است،‏ به برادری مسن که ضعف بینایی دارد و خواندن برایش دشوار است فکر می‌کند.‏ برای این برادر راه رفتن و موعظه از خانه‌ای به خانهٔ دیگر مشکل است.‏ آرش این گفتهٔ عیسی را به یاد می‌آورد:‏ «با مردم همان گونه رفتار کنید که می‌خواهید با شما رفتار کنند.‏» (‏لو ۶:‏۳۱‏)‏ آرش از خود می‌پرسد:‏ ‹من می‌خواهم که مردم با من چگونه رفتار کنند یا برای من چه کار کنند؟‏› با خود می‌گوید:‏ ‹دوست دارم که مرا به بازی فوتبال دعوت کنند.‏› اما آیا می‌تواند آن برادر مسن را به فوتبال دعوت کند؟‏ در واقع گفتهٔ عیسی این مفهوم را در بر دارد که از خود بپرسیم:‏ ‹اگر من جای او بودم،‏ دوست داشتم دیگران با من چگونه رفتار کنند؟‏›‏

^۶ آرش پیر و سالخورده نیست،‏ اما می‌تواند شرایط آن برادر مسن را با این که خود تجربه نکرده است،‏ مجسم کند.‏ او با علاقه پای صحبت آن برادر می‌نشیند.‏ به تدریج،‏ می‌تواند احساس او را درک کند که خواندن کتاب مقدّس یا راه رفتن در موعظهٔ خانه‌به‌خانه برایش دشوار است.‏ آرش با درک احساس آن برادر مسن نیاز او را درک می‌کند و می‌خواهد که به او کمک کند.‏ ما نیز می‌توانیم چنین کنیم.‏ اگر خود را به جای دیگران بگذاریم و به آنان محبت کنیم،‏ محبت خدا را سرمشق قرار داده‌ایم.‏—‏۱قر ۱۲:‏۲۶‏.‏

۷.‏ چگونه می‌توانیم با درد دیگران آشنا شویم؟‏

^۷ درک درد و رنج دیگران همیشه آسان نیست.‏ بسیاری با مشکلاتی روبرویند که برای ما ناآشناست.‏ برخی مشکلات،‏ جسمی است مثل آسیب‌دیدگی،‏ بیماری یا کهولت.‏ برخی نیز به دلیل افسردگی،‏ حملات  ترس ناگهانی یا صدماتی که از تجربیات تلخ زندگی دیده‌اند با مشکلات روحی و روانی مواجهند.‏ گروهی نیز با شخصی غیرهم‌ایمان زندگی می‌کنند یا با دشواری‌هایی که خانواده‌های تک‌ولی با آن روبرویند،‏ دست‌وپنجه نرم می‌کنند.‏ هر کس با مشکلی روبروست که اغلب ما با آن مواجه نبوده‌ایم.‏ پس در چنین شرایطی چگونه می‌توانیم محبت خدا را سرمشق قرار دهیم؟‏ اگر با دقت به شخص گوش بسپاریم،‏ می‌توانیم احساسات او را تا حدّی درک کنیم و نیازهایش را تشخیص داده،‏ مطابق با آن عمل کنیم.‏ اینچنین محبت خدا را سرمشق قرار داده‌ایم.‏ نیاز هر شخص متفاوت است،‏ اما به این ترتیب ما قادر خواهیم بود که از نظر روحانی او را تقویت کنیم یا به صورتی دیگر به او کمک کنیم.‏—‏ رومیان ۱۲:‏۱۵؛‏ ۱پِطرُس ۳:‏۸ خوانده شود.‏

۸.‏ چه چیز به عیسی کمک می‌کرد که با مردم مهربان باشد؟‏

^۸ عیسی گفت:‏ «خدای متعال .‏ .‏ .‏ با ناسپاسان و شریران نیز مهربان است.‏» (‏لو ۶:‏۳۵‏)‏ عیسی خود نیز چنین بود و مهربانی خدا را سرمشق خود ساخته بود.‏ چه چیز عیسی را قادر می‌ساخت که با مردم مهربان باشد؟‏ او پیش از هر گفته یا عملی در نظر می‌گرفت که آن سخن یا عمل چه تأثیری بر احساسات افراد می‌تواند بگذارد.‏ برای مثال،‏ زمانی که زنی بدکاره نزد او آمد و بر پاهای او اشک ریخت،‏ عیسی احساس او را درک کرد.‏ فهمید که او توبه کرده است و در نظر گرفت که اگر با او بی‌مهری کند و او را از خود براند،‏ دل آن زن به شدّت خواهد شکست.‏ عیسی در عوض آن زن را تحسین کرد و او را بخشید.‏ عیسی با فَریسی‌ای که از این کار ناخشنود شده بود نیز با مهربانی سخن گفت.‏—‏لو ۷:‏۳۶-‏۴۸‏.‏

۹.‏ چه چیز به ما کمک می‌کند که مهربانی یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم؟‏ مثالی بزنید.‏

^۹ ما چگونه می‌توانیم مهربانی یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم؟‏ سخن و عمل ما باید سنجیده باشد و پیش از گفتن سخن یا انجام عملی به نتیجهٔ آن فکر کنیم تا کسی را ناراحت نکنیم.‏ پولُس رسول می‌گوید:‏ «خادم خداوند نباید نزاع کند،‏ بلکه باید با همه مهربان باشد.‏» (‏۲تیمو ۲:‏۲۴‏)‏ برای مثال،‏ در شرایط زیر چگونه می‌توان با مهربانی عمل کرد:‏ اگر در محیط کار،‏ کارفرمای ما کارش را درست انجام ندهد،‏ چه عکس‌العملی نشان می‌دهیم؟‏ اگر برادری بعد از ماه‌ها بار دیگر به جماعت بیاید،‏ به او چه می‌گوییم؟‏ در موعظه،‏ شخصی می‌گوید:‏ «الآن سرم شلوغ است،‏ وقت ندارم.‏» آیا وضعیت او را در نظر می‌گیریم؟‏ در خانه،‏ همسرمان به ما می‌گوید:‏ «چرا به من نگفتی که برای آخر هفته برنامه گذاشته‌ای؟‏» آیا با مهربانی به او پاسخ می‌دهیم؟‏ اگر خود را جای دیگران بگذاریم و در نظر بگیریم که سخنان و عملمان چه تأثیری بر مخاطبمان خواهد گذاشت،‏ آنگاه تشخیص خواهیم داد که چه بگوییم و چگونه عمل کنیم تا مهربانی یَهُوَه را سرمشق خود قرار داده باشیم.‏—‏ امثال ۱۵:‏۲۸ خوانده شود.‏

۱۰،‏ ۱۱.‏ چگونه می‌توانیم حکمت یَهُوَه را سرمشق قرار دهیم؟‏ مثالی بزنید.‏

^۱۰ یَهُوَه بسیار دانا و حکیم است.‏ اگر بخواهد قادر است آینده را ببیند.‏ واضح است که ما نمی‌توانیم آینده را ببینیم،‏ اما می‌توانیم حکیمانه و عاقلانه عمل کنیم.‏ چگونه؟‏ پیش از این که تصمیمی بگیریم یا به عملی دست بزنیم،‏ می‌توانیم مجسم کنیم که آن تصمیم یا عمل چه نتایج یا عواقبی برای ما یا دیگران به همراه خواهد داشت.‏ نباید همچون اسرائیلیان عمل کنیم،‏ آنان به رابطه‌شان با یَهُوَه خدا و آنچه او برای آنان انجام داده بود،‏ فکر نکردند.‏ از آنجا که موسی این امر را در مورد اسرائیلیان تشخیص داده بود،‏ می‌دانست که آنان از یَهُوَه نافرمانی خواهند کرد.‏ او در مقابل تمامی اسرائیلیان  در مورد آنان گفت:‏ «آنان قومی گم کرده تدبیرند که در ایشان بصیرتی نیست.‏ کاش حکیم بودند و این را می‌فهمیدند؛‏ و تشخیص می‌دادند که سرانجامشان چه خواهد بود!‏»—‏تث ۳۱:‏۲۹،‏ ۳۰؛‏ ۳۲:‏۲۸،‏ ۲۹‏.‏

^۱۱ پس عاقلانه است که به عواقب احتمالی اعمالمان فکر کنیم.‏ برای مثال،‏ چنانچه برای ازدواج دوران آشنایی را می‌گذرانید،‏ قدرت تمایلات جنسی را دست کم نگیرید و همواره به عواقب اعمالتان فکر کنید.‏ خود را در شرایطی قرار ندهید یا کاری نکنید که رابطهٔ باارزشتان با یَهُوَه را به خطر اندازد.‏ باید عاقلانه عمل کرد،‏ خطر را دید و از آن دوری کرد.‏ همواره این هشدار یَهُوَه خدا را به گوش گیرید که می‌گوید:‏ «عاقل،‏ خطر را می‌بیند و پنهان می‌شود،‏ ساده‌لوح پیش می‌رود و تاوانش را می‌دهد!‏»—‏امث ۲۲:‏۳‏.‏

۱۲.‏ چگونه ممکن است تأمّل و تفکر به ما صدمه بزند؟‏

^۱۲ فرد عاقل از این امر آگاه است که تفکر بر مسائل،‏ می‌تواند همچون آتش باشد.‏ اگر از آتش در جهت درست استفاده شود،‏ بسیار مفید است؛‏ مثلاً استفاده از آتش برای پختن غذا.‏ اما آتش می‌تواند مرگبار هم باشد،‏ چون اگر تحت کنترل گرفته نشود می‌تواند خانه و اهالی آن را از میان ببرد.‏ مشابهاً تأمّل و تفکر اگر برای شناخت یَهُوَه و سرمشق قرار دادن او به کار رود می‌تواند مفید باشد.‏ اما تفکر مدام در مورد تمایلات غیراخلاقی و غرق شدن در آن می‌تواند به ما صدمه بزند.‏ برای نمونه،‏ اگر به گناهی مرتباً فکر کنیم،‏ ممکن است مطابق همین افکار و خیالپردازی‌هایمان نیز عمل کنیم.‏ به راستی،‏ در خیالات غیراخلاقی فرو رفتن می‌تواند از لحاظ روحانی برای ما کشنده باشد!‏—‏ یعقوب ۱:‏۱۴،‏ ۱۵ خوانده شود.‏

۱۳.‏ احتمالاً حوّا چه زندگی‌ای در ذهنش مجسم کرد؟‏

^۱۳ توجه کنید که اولین زن،‏ میل به خوردن از میوهٔ «درخت شناخت نیک و بد» را چگونه در دل خود راه داد.‏ (‏پیدا ۲:‏۱۶،‏ ۱۷‏)‏ مار به زن گفت:‏ «به یقین نخواهی مرد.‏ بلکه خدا می‌داند روزی که از آن بخورید،‏ چشمان شما باز خواهد شد و همچون خدا شناسندهٔ نیک و بد خواهید بود.‏» حوّا «دید که آن درخت خوش خوراک است و چشم‌نواز.‏» نتیجه چه بود؟‏«از میوهٔ آن گرفت و خورد،‏ و به شوهر خویش نیز که با وی بود داد،‏ و او خورد.‏» (‏پیدا ۳:‏۱-‏۶‏)‏ ظاهراً آنچه شیطان به حوّا گفت،‏ از جهتی برای حوّا جذاب بود،‏ این که دیگر کسی به او نگوید چه چیز خوب است و چه چیز بد؛‏ او خود می‌توانست در این خصوص در زندگی تصمیم بگیرد.‏ به راستی تأمّل و تفکر بر چنین امری چقدر اشتباه بود.‏ از طریق گناهِ آدم،‏ همسر حوّا،‏ گناه «وارد دنیا شد و از طریق گناه مرگ آمد.‏»—‏روم ۵:‏۱۲‏.‏

۱۴.‏ چگونه کتاب مقدّس به ما کمک می‌کند که از رفتار ناشایست پرهیز کنیم؟‏

 ^۱۴ گناه حوّا در باغ عدن ارتباطی به عمل نامشروع جنسی نداشت.‏ با این همه،‏ عیسی هشدار می‌دهد که تصاویر غیراخلاقی را در ذهنمان مجسم نکنیم.‏ او گفت:‏ «هر که به گونه‌ای به زنی چشم بدوزد که شهوت در دلش برانگیخته شود،‏ همان دم در دل خود با او زنا کرده است.‏» (‏مت ۵:‏۲۸‏)‏ پولُس نیز چنین هشدار داد:‏ «از پیش،‏ در فکر این نباشید که چگونه امیال نفسانی خود را ارضا کنید.‏»—‏روم ۱۳:‏۱۴‏.‏

۱۵.‏ بر اندوختن چه گنجی باید تمرکز کنیم و چرا؟‏

^۱۵ همچنین در کتاب مقدّس است که تمرکز زندگی ما باید خشنود ساختن یَهُوَه باشد،‏ نه این که به فکر ثروتمند شدن باشیم.‏ حتی ثروت نمی‌تواند از شخص ثروتمند محافظت کند.‏ (‏امث ۱۸:‏۱۱‏)‏ عیسی گفت شخصی که در زندگی‌اش به خواست یَهُوَه اولویت ندهد و برای خود ثروت اندوزد،‏ احمقانه عمل کرده است.‏ چنین شخصی «در چشم خدا ثروتمند نیست.‏» (‏لو ۱۲:‏۱۶-‏۲۱‏)‏ زمانی که «گنج برای خود در آسمان» می‌اندوزیم و در زندگی یَهُوَه را خشنود می‌سازیم،‏ او را شاد می‌کنیم و خود نیز از آن شاد می‌شویم.‏ (‏مت ۶:‏۲۰؛‏ امث ۲۷:‏۱۱‏)‏ رابطه‌ای نزدیک با یَهُوَه باارزش‌تر از هر چیز دیگر در دنیاست.‏

۱۶.‏ چگونه می‌توانیم بر افکار نگران‌کننده غالب آییم؟‏

^۱۶ نگرانی و اضطرابی را تصوّر کنید که اندوختن «گنج برای خود بر زمین» می‌تواند به همراه داشته باشد.‏ (‏مت ۶:‏۱۹‏)‏ عیسی تشبیهی به کار برد که نشان دهد «نگرانی‌های این دنیا و قدرت فریبندهٔ ثروت» می‌تواند کلام پادشاهی را خفه کرده،‏ بی‌ثمر سازد.‏ (‏مت ۱۳:‏۱۸،‏ ۱۹،‏ ۲۲‏)‏ نگرانی برخی در مورد پول یا ثروت نیست،‏ اما مرتباً نگران هستند که برایشان چه وقایع بدی ممکن است روی دهد.‏ اگر بر افکار نگران‌کننده غالب نیاییم این افکار می‌تواند از لحاظ جسمی و روحانی به ما صدمه بزند.‏ بیایید به یَهُوَه خدا توکل کنیم و به یاد داشته باشیم که «دل مضطرب،‏ آدمی را گرانبار می‌سازد،‏ اما سخن نیکو او را شادمان می‌گرداند.‏» (‏امث ۱۲:‏۲۵‏)‏ پس اگر نگرانی‌ای دارید با هم‌ایمانی که شما را خوب می‌شناسد صحبت کنید.‏ پدر یا مادر،‏ همسر یا دوستی خوب می‌تواند شما را دلگرم سازد که به یَهُوَه توکل کنید و یاری‌تان کند که کمتر نگرانی به دل راه دهید.‏

۱۷.‏ یَهُوَه چگونه ما را یاری می‌کند که بر نگرانی غالب آییم؟‏

^۱۷ هیچ کس بهتر از یَهُوَه نگرانی‌های ما را درک نمی‌کند و او بهتر از هر کس ما را آرام می‌کند.‏ پولُس رسول می‌گوید:‏ «نگران هیچ چیز مباشید،‏ بلکه در هر موردی،‏ درخواست‌های خود را با دعا و التماس،‏ همراه با شکرگزاری،‏ به پیشگاه خدا بیاورید،‏ آنگاه آرامش خدا که فراتر از درک بشر است،‏ از طریق مسیحْ عیسی از دل و قوای ذهنی شما محافظت خواهد کرد.‏» (‏فیلیپ ۴:‏۶،‏ ۷‏)‏ زمانی که نگران می‌شوید،‏ به کمک‌هایی فکر کنید که یَهُوَه برای شما فراهم دیده است تا دوستی‌تان را با او استوار سازد؛‏ کمک‌هایی از طرف هم‌ایمانانمان،‏ پیران جماعت،‏ غلام امین،‏ فرشتگان و عیسی.‏

۱۸.‏ تعمّق و تفکر چگونه می‌تواند به ما کمک کند؟‏

^۱۸ همان طور که دیدیم تعمّق و تفکر می‌تواند به ما کمک کند که خصوصیات خدا را سرمشق قرار دهیم؛‏ برای مثال محبت او را سرمشق خود سازیم.‏ (‏۱تیمو ۱:‏۱۱؛‏ ۱یو ۴:‏۸‏)‏ اگر خالصانه محبت کنیم،‏ به عواقب اعمالمان فکر کنیم و از نگرانی که می‌تواند شادی ما را مختل سازد حذر کنیم،‏ می‌توانیم شاد باشیم.‏ پس باشد که از قابلیتمان در مجسم ساختن تحقق امیدمان،‏ به‌درستی بهره گیریم و مهربانی،‏ محبت،‏ حکمت و شادی خدا را سرمشق قرار دهیم.‏—‏روم ۱۲:‏۱۲