امید—آیا تأثیری بر زندگی دارد؟
امید—آیا تأثیری بر زندگی دارد؟
دانیال که فقط ده سال داشت، یک سال بود که با سرطان دست و پنجه نرم میکرد. پزشکان و نزدیکانش قطع امید کرده بودند. اما دانیال امید داشت، میگفت وقتی بزرگ شد میخواهد محقق شود و سرطان را درمان کند. بهخصوص دانیال به پزشکی امید بسته بود که در درمان این نوع سرطان تخصص داشت. روزی که قرار بود پزشک متخصص پیش دانیال بیاید به دلیل هوای نامساعد مجبور شد قرارش را به هم زند. دانیال روحیهاش را از دست داد. برای اولین بار نور امید در دلش خاموش شد و چند روز بعد فوت کرد.
شرححال دانیال گزارش محققی است که در زمینهٔ تأثیر امید یا ناامیدی بر سلامت انسان مطالعه میکند. شاید شما هم شرححالی مشابه این را شنیده باشید. مثلاً شخصی مسن در بستر مرگ در انتظار دیدن کسی یا وقوع چیزی است، شاید ملاقات عزیزی یا سالروز خاصّی، و بعد از سپری شدن آنچه در انتظارش بود فوت میکند. این نشانهٔ چیست؟ آیا واقعاً همان طور که برخی معتقدند امید قدرت میدهد؟
هرروزه پژوهشهای پزشکی بیشتری در این زمینه نشان میدهد مثبتاندیشی، امید و تمرکز بر عواطف و احساسات مثبت تأثیر فراوانی بر زندگی و سلامت انسان دارد. در عین حال باید گفت در این زمینه اتفاقنظر وجود ندارد و برخی پژوهشگران تمامی این گفتهها را رد میکنند و آنها را غیرعلمی و داستانهایی سرگرمکننده میشمارند. از دید آنان بیماری و ناخوشی جسمی فقط ریشه در مشکلات جسمانی دارد.
البته اهمیت امید در زندگی انسان همیشه مورد تردید بوده است. هزاران سال پیش، از ارسطو فیلسوف یونانی خواسته شد امید را تعریف کند. در جواب گفت: «امید، خواب دیدن در بیداری است.» بعدها بنیامین فرانکلین یکی از دولتمندان آمریکا دید بُرندهتری به آن داشت و گفت: «کسی که به امید زنده است، گرسنه میمیرد.»
واقعیت چیست؟ آیا امید همیشه پروراندن آرزویی در ذهن است و فقط ابزاری است برای دلگرمی یافتن از رؤیایی توخالی؟ آیا دلیلی وجود دارد که نشان دهد امید چیزی بیش از این است؟ آیا امید واقعاً تأثیری بر شادی و سلامت انسان دارد؟