تورات چیست؟
پاسخ کتاب مقدّس
کلمهٔ فارسی «تورات» از واژهٔ عبری توراه گرفته شده است که میتوان آن را به صورت «تعلیم» یا «شریعت» ترجمه کرد. a (امثال ۱:۸؛ ۳:۱؛ ۲۸:۴) با مشاهدهٔ نمونههای زیر پی میبرید که این واژه در کتاب مقدّس چگونه به کار رفته است.
اغلب واژهٔ عبری توراه به معنی پنج کتاب اول کتاب مقدّس است؛ یعنی پیدایش، خروج، لاویان، اعداد و تَثنیه. این پنج کتاب در فارسی «اسفار خمسه» b نیز نامیده میشود که به معنی «پنج کتاب بزرگ» میباشد. از آنجا که تورات به دست موسی به نگارش درآمد، «کتاب تورات موسی» نیز نامیده میشود. (یوشَع ۸:۳۱؛ نِحِمیا ۸:۱) از قرار معلوم، تورات در ابتدا به صورت یک کتاب نگاشته شد، اما بعدها به پنج کتاب مختلف تقسیم شد تا استفاده از آن راحتتر باشد.
گاهی کلمهٔ عبری توراه برای شرح قوانینی که به قوم اسرائیل داده شد به کار رفته است. برای مثال، «قانون [یا در زبان عبری همان توراه] قربانی گناه،» «قانون امراض پوستی» و «قانون نذیره.»—لاویان ۶:۲۵؛ ۱۴:۵۷؛ اعداد ۶:۱۳.
واژهٔ عبری توراه معنی تعلیم، رهنمود یا دستورات را نیز در بر میگیرد، مثلاً تعلیم و دستوراتی که توسط والدین، پیامبران یا خودِ خدا ارائه میشود.—امثال ۱:۸؛ ۳:۱؛ ۱۳:۱۴؛ اِشَعْیا ۲:۳، ترجمهٔ تفسیری.
چه مطالبی در کتاب تورات آمده است؟
در تورات میخوانیم که خدا از زمان آفرینش زمین تا مرگ موسی، چگونه با بشر برخورد کرد.—پیدایش ۱:۲۷، ۲۸؛ تَثنیه ۳۴:۵.
قوانین شریعت موسی نیز در تورات آمده است. (خروج ۲۴:۳) شریعت موسی بیش از ۶۰۰ قانون دارد. یکی از مهمترین آنها دعای «شِمَع» نامیده میشود. یهودیان در این دعا، سرسپردگی و وقف خود به خدا را اعلام میکنند. در بخشی از دعای «شِمَع» چنین آمده است: «یهوه خدای خود را با تمامی دل و با تمامی جان و با تمامی قوّت خود محبت کن.» (تَثنیه ۶:۴-۹) عیسی گفت که این سخنان «بزرگترین و نخستین حکم است.»—مَتّی ۲۲:۳۶-۳۸.
نام شخصی خدا یعنی «یَهُوَه» ۱۸۰۰ مرتبه در سراسر تورات به چشم میخورد. برخلاف تصوّر برخی، به کار بردن نام خدا در تورات ممنوع نشده بود، بلکه در آنجا آمده است که قوم خدا میبایست نامش را به زبان آورند.—اعداد ۶:۲۲-۲۷؛ تَثنیه ۶:۱۳؛ ۱۰:۸؛ ۲۱:۵.
برداشتهای اشتباه در مورد تورات
برداشت اشتباه: قوانین موجود در تورات قوانینی ابدی هستند و هرگز منسوخ نخواهند شد.
واقعیت امر: در برخی از ترجمههای کتاب تورات، قوانین مربوط به روز شَبّات، کهانت یا روز کفّاره «ابدی» یا «جاودانه» خوانده شده است. (خروج ۳۱:۱۶؛ ۴۰:۱۵؛ لاویان ۱۶:۳۳، ۳۴، ترجمهٔ قدیم) اما واژهٔ عبریای که در این آیات به کار رفته است لزوماً به معنی زمان ابدی نیست، بلکه ممکن است به دورانی طولانی اشاره کند؛ دورانی که به اتمام میرسد. c برای اثبات این موضوع میتوان شریعت موسی را در نظر گرفت. خدا این شریعت را به موسی داد و با او عهدی در رابطه با آن بست. اما ۹۰۰ سال بعد، خدا گفت که روزی عهد شریعت را با «عهدی تازه» جایگزین خواهد کرد. (اِرْمیا ۳۱:۳۱-۳۳) از آنجا که خدا به «عهدی تازه» یا جدید اشاره کرد، از دید او عهد پیشین یعنی عهد شریعت منسوخ شد. (عبرانیان ۸:۷-۱۳) در نتیجه تقریباً ۲۰۰۰ سال پیش، عیسی با فدا کردن جان خود این عهد جدید را با پیروانش بست.—اِفِسُسیان ۲:۱۵.
برداشت اشتباه: اعتبار قوانین شفاهی یهودیان و کتاب تلمود با اعتبار کتاب تورات یکی است.
واقعیت امر: هیچ مدرکی در کتاب مقدّس وجود ندارد که نشان دهد خدا علاوه بر کتاب تورات، یک سری قوانین شفاهی هم به موسی داد. در کتاب مقدّس آمده است: «خداوند به موسی فرمود: ‹این سخنان را بنویس.›» (خروج ۳۴:۲۷) قوانین شفاهی یهودیان بعدها به نگارش درآمد و یهودیان آن را به عنوان میشنا میشناختند. بعدها مطالب دیگری به میشنا افزوده شد و نام آن به تلمود تغییر یافت. تلمود شامل آداب و رسومی است که گروهی از یهودیان به نام «فَریسیان» آنها را بنا نهادند. این آداب و رسوم اغلب با نوشتههای تورات تناقض دارد. به این سبب عیسی به فَریسیان گفت: «خود شما حکم خدا را به خاطر سنّتهایتان زیر پا میگذارید.»—مَتّی ۱۵:۱-۹.
برداشت اشتباه: بجا نیست که مطالب تورات را به زنان تعلیم داد.
واقعیت امر: طبق شریعت موسی، کل شریعت باید برای تمامی قوم اسرائیل از جمله زنان و کودکان با صدای بلند خوانده میشد ‹تا بیاموزند که از یهوه خدایشان بترسند و تمامی کلمات شریعت را بهدقّت به جای آورند.›—تَثنیه ۳۱:۱۰-۱۲. d
برداشت اشتباه: پیامهایی اسرارآمیز در تورات نهفتهاند.
واقعیت امر: موسی که تورات را به نگارش درآورد گفت که پیام تورات کاملاً واضح و برای همگان قابل درک است. او هیچ وقت نگفت که پیامهایی اسرارآمیز در تورات نهفتهاند. (تَثنیه ۳۰:۱۱-۱۴) این عقیده که پیامهایی اسرارآمیز در تورات نهفتهاند، ریشه در کباله یعنی عرفان یهودیت دارد که با استفاده از روشهای «زیرکانه» و تخیّلی آیههای کتاب مقدّس را تفسیر میکند. e—۲پِطرُس ۱:۱۶.
a برای کسب اطلاعات بیشتر، به واژهٔ شمارهٔ ۸۴۵۱ در نسخهٔ بازنگریشدهٔ کتاب The Strongest Strong’s Exhaustive Concordance of the Bible مراجعه کنید.
b بنا بر فرهنگ لغتهای مصاحب و دهخدا، «اسفار» جمع «سِفر،» و «سِفر» در عربی به معنای کتاب بزرگ است. به هر یک از پنج کتاب اول کتاب مقدّس اصطلاحاً «سِفر» میگویند. «اسفار خمسه» یا «تورات» عبارتند از «سِفر پیدایش،» «سِفر خروج،» «سِفر لاویان،» «سِفر اعداد» و «سِفر تَثنیه.»
c به «کتاب لغت الٰهیات عهد عتیق» جلد دوم صفحات ۶۷۲-۶۷۳ مراجعه شود. (مأخذ انگلیسی)
d برخلاف تعالیم تورات، بین بسیاری از یهودیان مرسوم بود که زنان حق خواندن تورات را ندارند. برای مثال، در کتاب میشنا آمده است که یکی از علمای دین یهود به نام ایلعاذر بن هیکارنوس چنین گفته است: «هر کسی که به دخترش تورات را میآموزد گویی به او فحش و الفاظ رکیک آموخته است.» (سوتا ۳:۴) در تلمود اورشلیمی نیز آمده است: «بهتر است کلمات تورات را در آتش نابود کرد تا این که آنها را به زنان آموخت.»—سوتا ۳:۱۹.
e به عنوان مثال، در دانشنامهٔ دین یهود (Encyclopaedia Judaica) در مورد دیدگاه عرفانی نسبت به تورات میگوید: «هیچ گفتهای در تورات معنی مشخصی ندارد، بلکه هر گفتهٔ آن ممکن است معانی بسیاری داشته باشد.»—ویرایش دوم، جلد ۱۱ صفحهٔ ۶۵۹. (مأخذ انگلیسی)