آیا عیسی ازدواج کرده بود؟ آیا عیسی برادر و خواهر داشت؟
پاسخ کتاب مقدّس
کتاب مقدّس مشخصاً نمیگوید که عیسی مجرّد یا متأهل بود، اما با بررسی آن میتوانیم کاملاً مطمئن باشیم که عیسی تا آخر عمر خود روی زمین مجرّد ماند. a برای اثبات این موضوع، به نکات زیر توجه کنید:
۱) کتاب مقدّس بارها به خانوادهٔ عیسی و زنانی اشاره میکند که او را در طول خدمتش روی زمین همراهی میکردند و شاهد عینی کشته شدن او بودند. با این حال، هرگز نمیگوید که عیسی همسری داشت. (مَتّی ۱۲:۴۶، ۴۷؛ مَرقُس ۳:۳۱، ۳۲؛ ۱۵:۴۰؛ لوقا ۸:۲، ۳، ۱۹، ۲۰؛ یوحنا ۱۹:۲۵) از آنجا که کتاب مقدّس هرگز به این موضوع اشاره نکرده است، میتوان نتیجه گرفت که عیسی هرگز با کسی ازدواج نکرده بود.
۲) برخی تصمیم میگیرند که مجرّد بمانند تا بتوانند به خدا بیشتر خدمت کنند. عیسی در اشاره به آنان گفت: «بگذار آن که میتواند این راه را در پیش گیرد، چنین کند.» (مَتّی ۱۹:۱۰-۱۲) نمونهای که عیسی از خود به جا گذاشت نشان میدهد که افراد مجرّد میتوانند بیشتر از افراد متأهل در خدمت خدا فعال باشند.—یوحنا ۱۳:۱۵؛ ۱قُرِنتیان ۷:۳۲-۳۸.
۳) عیسی کمی قبل از مرگش نگهداری از مادرش را به یکی از شاگردانش سپرد. (یوحنا ۱۹:۲۵-۲۷) اگر عیسی متأهل بود یا صاحب فرزند شده بود، یقیناً کاری میکرد که کسی از آنها هم مراقبت کند.
۴) در کتاب مقدّس آمده است که شوهران باید عیسی را سرمشق خود قرار دهند. با این حال، کلام خدا در مورد رفتار عیسی با همسرش سخنی نمیگوید، بلکه میگوید: «ای شوهران، پیوسته به زنان خود محبت کنید، همان طور که مسیح نیز به جماعت محبت کرد و جان خود را برای آن داد.» (اِفِسُسیان ۵:۲۵) اگر عیسی واقعاً متأهل بود، آیا در آن آیه به جای «جماعت» به همسر او اشاره نمیشد؟
آیا عیسی برادر و خواهر ناتنی داشت؟
بله، عیسی حداقل شش برادر و خواهر ناتنی داشت. خانوادهٔ عیسی شامل یعقوب، یوسف، شَمعون، یهودا و حداقل دو خواهر میشد. (مَتّی ۱۳:۵۴-۵۶؛ مَرقُس ۶:۳) این برادران و خواهران ناتنی عیسی پسران و دختران مریم و یوسف بودند. (مَتّی ۱:۲۵) طبق کتاب مقدّس عیسی «نخستین» فرزند مریم بود. بنابراین میتوان نتیجهگیری کرد که مریم صاحب فرزندان بیشتری هم شد.—لوقا ۲:۷.
برداشتهای اشتباه در مورد برادران ناتنی عیسی
برخی بر این عقیدهاند که مریم در طول عمر خود باکره ماند و برای اثبات این موضوع ادعا میکنند که کلمهٔ «برادر» در کتاب مقدّس میتواند به معنی خویشاوندان دیگر شخص نیز باشد. برای مثال، برخی میگویند که یوسف قبل از ازدواجش با مریم از زنی دیگر صاحب فرزند شده بود. اما چنین افرادی در نظر نمیگیرند که طبق کتاب مقدّس عیسی به عنوان فرزند ارشد یوسف و مریم از نظر قانونی حق داشت که بر تخت داوود پادشاه بنشیند. (۲سموئیل ۷:۱۲، ۱۳؛ لوقا ۱:۳۲) اگر یوسف حقیقتاً صاحب پسران دیگری میشد، پسر ارشد او حق نشستن بر تخت پادشاهی داوود را میداشت، نه عیسی.
همچنین بر اساس کتاب مقدّس امکان ندارد که عبارت «برادران عیسی» به شاگردان یا همایمانان عیسی اشاره کند. برای مثال در آنجا آمده است که «برادرانش به او ایمان نیاورده بودند.» (یوحنا ۷:۵) کتاب مقدّس بهوضوح برادران ناتنی عیسی را از شاگردانش متمایز میکند.—یوحنا ۲:۱۲.
عدهای دیگر ادعا میکنند که منظور از برادران عیسی پسرخاله یا پسرعموی او بود. اما در زبان یونانی باستان واژههایی مختلف برای اشاره به برادر، خویشاوند و پسرعمو یا پسرخاله به کار میرفت. (لوقا ۲۱:۱۶؛ کولُسیان ۴:۱۰) بسیاری از محققان کتاب مقدّس قبول دارند که عیسی واقعاً برادران و خواهران ناتنی داشت. برای مثال در «گزارش تفسیر کتاب مقدّس» b آمده است که «کاملاً واضح است که یوسف و مریم صاحب پسران شده بودند و کتاب مقدّس در اشاره به آنها از عبارت ‹برادران عیسی› استفاده میکند.» c
a عیسی در کتاب مقدّس «داماد» هم خوانده شده است، اما همان طور که آیههای پیرامون این گزارشها نشان میدهد، استفاده از واژهٔ داماد مفهومی نمادین و سمبولیک دارد.—یوحنا ۳:۲۸، ۲۹؛ ۲قُرِنتیان ۱۱:۲.
b The Expositor’s Bible Commentary
c به کتاب The Gospel According to St Mark جلد دوم، صفحهٔ ۲۴۹ به تألیف وینسنت تِیلُر و کتاب A Marginal Jew—Rethinking the Historical Jesus جلد اول، صفحات ۳۳۱ تا ۳۳۲ به تألیف ژان میِیر مراجعه شود.