•  خود را بشناس

•  چرا به انتقادهای سازنده نیاز دارم؟‏

•  راه‌های قبول کردن انتقادهای سازنده

•  آنچه همسن‌وسالانت می‌گویند

 ما همه گاهی به انتقاد سازنده یعنی پندی که در بهبود کار یا طرز فکرمان مفید است،‏ نیاز داریم.‏ با در نظر داشتن این موضوع،‏ به سناریوهای زیر توجه کن.‏

1.  ● معلّمت می‌گوید که به نظر می‌رسد آخرین تکلیفت را با عجله انجام داده‌ای و باید بیشتر وقت برایش می‌گذاشتی.‏

    واکنشت به این انتقاد سازنده چیست؟‏

   1.  الف) قبول نمی‌کنم.‏ (‏پیش خود می‌گویی:‏ «آقا معلّم از من خوشش نمیاد.‏»)‏

   2.  ب) قبول می‌کنم.‏ (‏پیش خود می‌گویی:‏ «تو تکلیف بعدیم به پندش عمل می‌کنم.‏»)‏

2.  ● فرض کن اتاقت را تازه تمیز کردی ولی مادرت به تو می‌گوید که به هم ریخته است.‏

    واکنشت به این انتقاد سازنده چیست؟‏

   1.  الف) قبول نمی‌کنم.‏ (‏پیش خود می‌گویی:‏ «نمی‌شه مامان رو راضی کرد.‏»)‏

   2.  ب) قبول می‌کنم.‏ (‏پیش خود می‌گویی:‏ «قبول دارم که باید بهتر تمیزش می‌کردم.‏»)‏

3.  ● خواهر کوچکت می‌گوید که خیلی به او دستور می‌دهی.‏

    واکنشت به این انتقاد سازنده چیست؟‏

   1.  الف) قبول نمی‌کنم.‏ (‏پیش خود می‌گویی:‏ ‏«خودش که بدتر از منه.‏»)‏

   2.  ب) قبول می‌کنم.‏ (‏پیش خود می‌گویی:‏ «شاید بتونم یه کم باهاش مهربون‌تر باشم.‏»)‏

 بعضی نوجوانان چنان حساسند که با کوچک‌ترین انتقادی زود ناامید می‌شوند.‏ آیا تو هم این طور هستی؟‏ اگر چنین است،‏ بدان که فرصت خوبی را از دست می‌دهی.‏ چرا؟‏ چون اگر یاد بگیری که انتقادهای سازنده را قبول کنی،‏ هم اکنون و هم در آینده فایده خواهی برد.‏

•   چون ناکاملی.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «همهٔ ما بسیار خطا می‌کنیم.‏» (‏یعقوب ۳:‏۲‏،‏ پاورقی)‏ به همین دلیل همهٔ ما به انتقاداتی سازنده نیاز داریم.‏

   ‏«سعی می‌کنم به یاد داشته باشم که هممون ناکاملیم و خطا کردن بخشی از زندگیه.‏ واسه همین هر وقت کسی اشتباهم رو بهم میگه،‏ سعی می‌کنم اون رو برطرف کنم و دیگه تکرارش نکنم.‏»—‏دیوید.‏

•   چون همیشه جای پیشرفت داری.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «اگر آدم دانا را نصیحت کنی داناتر می‌شود.‏» (‏امثال ۹:‏۹‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ اگر انتقاد سازنده را بپذیری،‏ فایده خواهی برد.‏

   ‏«من قبلاً نسبت به انتقاد دید بدی داشتم.‏ فکر می‌کردم که آبروریزیه اگه کسی ازت انتقاد کنه.‏ ولی حالا انتقادپذیرم و حتی می‌خوام که بقیه اشکال کارم رو بهم بگن،‏ چون می‌خوام بدونم که چطور میتونم پیشرفت کنم.‏»—‏سِلِنا.‏

 البته راحت است که برای برطرف کردن ایرادهای خود نظر دیگران را بپرسی.‏ ولی وقتی دیگران بدون این که از آنان خواسته باشی اشکالت را بگویند،‏ قبول کردنش می‌تواند سخت باشد.‏ زمانی که ناتالی کارتی را دریافت کرد که در آن پندهایی نوشته شده بود،‏ می‌گوید:‏ «خیلی دلسرد شدم.‏ من کلّی تلاش کرده بودم،‏ ولی دست آخر فقط پند گرفتم.‏»‏

 آیا چنین چیزی برای تو هم اتفاق افتاده؟‏ اگر این طور است،‏ چگونه می‌توانی با آن برخورد کنی؟‏

•   گوش کن.‏

   کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است.‏» (‏امثال ۱۷:‏۲۷‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ وقتی کسی با تو صحبت می‌کند وسط حرفش نپر.‏ بدون فکر جوابی نده که بعداً پشیمان بشوی!‏

   ‏«وقتی از من انتقاد می‌شه،‏ تمایل دارم که از خودم دفاع کنم.‏ ولی باید پندپذیر باشم و دفعهٔ بعد کارم رو بهتر انجام بدم.‏»—‏سارا.‏

•   توجه‌ات به پند باشد،‏ نه به پنددهنده.‏

   وقتی کسی که به تو پندی می‌دهد،‏ شاید بخواهی که به خطاهای او اشاره کنی.‏ ولی بهتر است به پند کتاب مقدّس عمل کنی که می‌گوید:‏ «بیشتر گوش بدهید،‏ کمتر سخن بگویید،‏ و زود خشمگین نشوید.‏» (‏یعقوب ۱:‏۱۹‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ اغلب پندهایی که به ما داده می‌شود تا حدّی به‌جاست.‏ پس هرچند نمی‌خواهی آن پند را بشنوی،‏ آن را رد نکن،‏ چون به آن نیاز داری.‏

   ‏«قبلاً وقتی پدر و مادرم بهم پند می‌دادند،‏ عصبانی می‌شدم و می‌گفتم:‏ ‹خودم می‌دونم.‏› ولی وقتی بهشون گوش می‌دم،‏ همیشه نتیجهٔ بهتری می‌گیرم.‏»—‏ادوارد.‏

•   همیشه دیدی متعادل از خودت داشته باش.‏

    این موضوع که کسی از تو انتقاد می‌کند به این معنی نیست که تو یک آدم ناموفقی،‏ بلکه فقط نشان می‌دهد که مثل بقیه ضعف‌هایی داری.‏ حتی کسی که به تو پند می‌دهد،‏ خود نیز الآن و در آینده به پند و انتقاد سازنده نیاز دارد.‏ کتاب مقدّس در این مورد می‌گوید:‏ «در دنیا آدم کاملاً درستکاری وجود ندارد که هر چه می‌کند درست باشد.‏»—‏جامعه ۷:‏۲۰‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏.‏

   ‏«دوستم ازم انتقادی کرد که به نظرم درست نبود.‏ با وجود اینکه بهم بر خورده بود ازش به خاطر این که با من روراست بوده،‏ تشکر کردم.‏ ولی بعداً متوجه شدم که پندش تا حدّی درست بود.‏ به دلیل پند دوستم تونستم ببینم تو چی ضعف دارم.‏ شاید اگه بهم نمی‌گفت،‏ هیچوقت متوجهٔ اون نمی‌شدم.‏»—‏سوفیا.‏

•   برای خود هدف تعیین کن.‏

   کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «شخص عاقل پندپذیر است.‏» (‏امثال ۱۵:‏۵‏،‏ ترجمهٔ دنیای جدید‏)‏ اگر پندپذیر باشی،‏ از گرفتن پند ناراحت نمی‌شوی،‏ بلکه سعی می‌کنی نقطه‌ضعف خود را برطرف کنی.‏ برای رسیدن به این هدف،‏ یک برنامه بگذار و پیشرفت خود را در ماه‌های آینده بسنج.‏

   ‏«قبول کردن انتقاد،‏ به روراستی شخص ربط داره.‏ اگه با خودت روراست باشی،‏ ضعف خودت رو قبول می‌کنی،‏ معذرت‌خواهی می‌کنی و یاد می‌گیری که پیشرفت کنی.‏»—‏اِما.‏

 خلاصهٔ مطلب:‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «آهن آهن را تیز می‌کند،‏ مرد،‏ مرد را.‏» (‏امثال ۲۷:‏۱۷‏)‏ انتقاد سازنده مانند ابزاری است که در بهتر کردن یا به‌اصطلاح تیز کردن شخصیتت هم اکنون و هم در بزرگسالی به تو کمک خواهد کرد.‏