31 ΜΑΪΟΥ 2024
ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ
Ιστορική Απόφαση στο Καζακστάν Επικυρώνει το Δικαίωμα στην Αντίρρηση Συνείδησης
Στις 23 Μαΐου 2024, τέθηκε σε ισχύ μια απόφαση στο Καζακστάν αναφορικά με την αντίρρηση συνείδησης λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων. Η απόφαση σχετίζεται με την υπόθεση του 20χρονου Ντανιίλ Σμαλ, την οποία ο δικαστής περιέγραψε ως «ασυνήθιστη».
Ο Ντανιίλ κλήθηκε να παρουσιαστεί στο περιφερειακό στρατολογικό γραφείο πριν από έναν χρόνο, στις 17 Μαΐου 2023. Εκεί εξήγησε με σεβασμό τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Επίσης, παρουσίασε στους αξιωματικούς του στρατολογικού γραφείου ένα επίσημο έγγραφο που αποδείκνυε ότι δικαιούται απαλλαγή από τη στρατιωτική θητεία για θρησκευτικούς λόγους. Παρ’ όλα αυτά, οι αξιωματικοί απέρριψαν το αίτημά του για απαλλαγή και τον στρατολόγησαν. Την επόμενη μέρα, οι αρχές ανάγκασαν τον Ντανιίλ να μεταφερθεί με τρένο σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις περίπου 2.000 χιλιόμετρα μακριά από την πόλη του, το Ρούντνι. Εκείνος κράτησε σταθερά την ουδετερότητά του όλη αυτή τη δύσκολη περίοδο, καθώς αρνήθηκε με σεβασμό να δώσει τον στρατιωτικό όρκο, να φορέσει στολή ή να συμμετάσχει στην εκπαίδευση. Αφότου υπέβαλε επανειλημμένα τα παράπονά του χωρίς επιτυχία, ο Ντανιίλ κινήθηκε νομικά με την ελπίδα να λυθεί το ζήτημα. Οι ακροαματικές διαδικασίες κράτησαν τρεις μήνες.
Τελικά, στις 9 Νοεμβρίου 2023, το Στρατιωτικό Δικαστήριο της Φρουράς Αλμάτι αποφάνθηκε ότι η στρατολόγηση του Ντανιίλ ήταν παράνομη. Η ετυμηγορία ανέφερε: «Η υποχρεωτική στράτευση [του Ντανιίλ], παρά τις σαφώς δηλωμένες θρησκευτικές πεποιθήσεις του, οι οποίες δεν του επιτρέπουν να προσφέρει στρατιωτική υπηρεσία, καταπάτησε το δικαίωμά του στην ελευθερία συνείδησης και θρησκείας». Το δικαστήριο επίσης διέταξε να αφεθεί ελεύθερος ο Ντανιίλ από τη στρατιωτική μονάδα στην οποία κρατούνταν επί έξι μήνες.
Λίγο μετά την απόφαση του δικαστηρίου, οι στρατιωτικές αρχές κατέθεσαν έφεση. Ωστόσο, στις 16 Απριλίου 2024, το Στρατιωτικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Καζακστάν, που είναι το ανώτατο στρατιωτικό δικαστήριο της χώρας, επικύρωσε την απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου. Αυτή η ιστορική απόφαση, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 23 Μαΐου 2024, παρέθετε αποσπάσματα από το διεθνές δίκαιο και το Σύνταγμα του Καζακστάν, που εγγυώνται στους πολίτες την ελευθερία συνείδησης. Το δικαστήριο δήλωσε ξεκάθαρα: «Το κράτος δεν έχει το δικαίωμα σε καμία περίπτωση να εξαναγκάζει ένα άτομο να ενεργεί ενάντια στη συνείδησή του».
Είναι η πρώτη φορά που ένα δικαστήριο στο Καζακστάν αναγνώρισε κατηγορηματικά το δικαίωμα άρνησης της στρατιωτικής θητείας λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων. Ο αδελφός Λεφ Γκλάντισεφ, εκπρόσωπος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Καζακστάν, είπε: «Είμαστε ευγνώμονες που τα δικαστήρια αναγνώρισαν ξεκάθαρα το νομικό δικαίωμα του Ντανιίλ στην αντίρρηση συνείδησης. Αυτή η απόφαση θέτει νομικό προηγούμενο για την προάσπιση και προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καζακστάν και στην Κεντρική Ασία».—1 Τιμόθεο 2:1, 2.