“Αν ο Θεός γνωρίζει τα πάντα, μεταξύ άλλων τις σκέψεις και τις ανάγκες μου, γιατί πρέπει να προσεύχομαι;” ίσως ρωτήσετε εύλογα. Άλλωστε, δεν είπε ο Ιησούς ότι ο Θεός «γνωρίζει ποια πράγματα έχετε ανάγκη πριν εσείς καν του τα ζητήσετε»; (Ματθαίος 6:8) Ο Βασιλιάς Δαβίδ του αρχαίου Ισραήλ το αντιλαμβανόταν αυτό και έγραψε: «Δεν έχει έρθει ακόμη λόγος στη γλώσσα μου, και εσύ, Ιεχωβά, ήδη τον γνωρίζεις πλήρως». (Ψαλμός 139:4) Γιατί πρέπει, λοιπόν, να στρεφόμαστε στον Θεό μέσω προσευχής; Για να απαντήσουμε, ας εξετάσουμε τι λέει η Αγία Γραφή σχετικά με τις προσευχές των λάτρεων του Θεού. *

Μολονότι η Γραφή αναφέρει ότι ο Ιεχωβά * Θεός γνωρίζει τα πάντα, δείχνει επίσης ότι δεν τον ενδιαφέρει απλώς να συλλέγει στοιχεία για τους λάτρεις του. (Ψαλμός 139:6· Ρωμαίους 11:33) Η απεριόριστη μνήμη του δεν μοιάζει με εκείνη ενός κομπιούτερ, στην οποία αποθηκεύονται μηχανικά πληροφορίες για διάφορα άτομα. Στην πραγματικότητα, ο Θεός ενδιαφέρεται έντονα για τις ενδόμυχες σκέψεις μας επειδή θέλει να τον πλησιάζουμε όλο και πιο πολύ. (Ψαλμός 139:23, 24· Ιακώβου 4:8) Να γιατί ο Ιησούς παρότρυνε τους ακολούθους του να προσεύχονται, παρότι ο Πατέρας του γνωρίζει καλά τις βασικές μας ανάγκες. (Ματθαίος 6:6-8) Όσο περισσότερο εκφράζουμε τις σκέψεις μας στον Δημιουργό μας τόσο περισσότερο τον πλησιάζουμε.

Κατά καιρούς, ίσως δεν ξέρουμε τι ακριβώς να ζητήσουμε στην προσευχή. Τότε, ο Θεός μπορεί να δει πέρα και από αισθήματα που δεν εκφράζουμε και να ανταποκριθεί στις ανάγκες μας επειδή γνωρίζει τέλεια τις περιστάσεις μας. (Ρωμαίους 8:26, 27· Εφεσίους 3:20) Όταν αντιλαμβανόμαστε ότι ο Θεός μάς έχει βοηθήσει στην προσωπική μας ζωή, ακόμη και με πολύ έμμεσους τρόπους, ελκυόμαστε σε αυτόν.

Η Γραφή μάς διαβεβαιώνει ότι ο Παντοδύναμος Θεός απαντάει στις προσευχές των πιστών υπηρετών του, αλλά επίσης εξηγεί γιατί δεν ακούει κάποιες άλλες. Για παράδειγμα, σε μια εποχή αυξημένης βίας στον αρχαίο Ισραήλ, ο Θεός κατηύθυνε τον προφήτη του τον Ησαΐα να πει στο λαό: «Αν και κάνετε πολλές προσευχές, δεν ακούω· με αιματοχυσία έχουν γεμίσει τα χέρια σας». (Ησαΐας 1:15) Σαφώς, όσοι περιφρονούν τους νόμους του Θεού ή προσεύχονται με εσφαλμένα κίνητρα δεν μπορούν να αναμένουν ότι θα εισακουστούν.—Παροιμίες 28:9· Ιακώβου 4:3.

Από την άλλη, η Γραφή δηλώνει: «Ό,τι και αν είναι αυτό που ζητάμε σύμφωνα με το θέλημά του αυτός μας ακούει». (1 Ιωάννη 5:14) Σημαίνει, όμως, κάτι τέτοιο ότι ο Θεός ικανοποιεί αυτόματα κάθε αίτημα των λάτρεών του; Όχι απαραιτήτως. Εξετάστε την περίπτωση του αποστόλου Παύλου, ο οποίος ικέτευσε τον Θεό τρεις φορές να απομακρύνει από αυτόν «ένα αγκάθι στη σάρκα». (2 Κορινθίους 12:7, 8) Ίσως έπασχε από κάποια χρόνια πάθηση των ματιών. Πόσο πρέπει να υπέφερε! Αν και ο Παύλος είχε λάβει το χάρισμα της θεραπείας, μάλιστα είχε κάνει και μια ανάσταση, έπρεπε να υπομείνει τη δική του ασθένεια. (Πράξεις 19:11, 12· 20:9, 10) Παρότι η απάντηση του Θεού στις ικεσίες του δεν ήταν αυτή που ήθελε, τη δέχτηκε με ευγνωμοσύνη.—2 Κορινθίους 12:9, 10.

Βέβαια, ορισμένα Βιβλικά πρόσωπα έλαβαν όντως θαυματουργικές απαντήσεις στις προσευχές τους. (2 Βασιλέων 20:1-7) Τέτοιες απαντήσεις, όμως, δεν αποτελούσαν τον κανόνα, ακόμη και στους Βιβλικούς χρόνους. Μερικά πιστά άτομα αναστατώθηκαν όταν φάνηκε ότι ο Θεός δεν ανταποκρινόταν στις προσευχές τους. Ο Βασιλιάς Δαβίδ ρώτησε: «Ως πότε, Ιεχωβά, θα με ξεχνάς; Παντοτινά;» (Ψαλμός 13:1) Αλλά μόλις εκείνος ο πιστός άντρας συνειδητοποίησε πόσες φορές τον είχε σώσει ο Ιεχωβά Θεός, εξέφρασε και πάλι την εμπιστοσύνη του σε αυτόν. Στην ίδια προσευχή, ο Δαβίδ πρόσθεσε: «Εγώ, όμως, στη στοργική σου καλοσύνη έχω θέσει την εμπιστοσύνη μου». (Ψαλμός 13:5) Όπως ο Δαβίδ, έτσι και οι λάτρεις του Θεού σήμερα ίσως χρειάζεται να εγκαρτερούν στην προσευχή ώσπου να αντιληφθούν την απάντησή του στα αιτήματά τους.—Ρωμαίους 12:12.

Ο Θεός ανταποκρίνεται στις πραγματικές μας ανάγκες.

Οι στοργικοί γονείς δεν δίνουν πάντα στα παιδιά τους οτιδήποτε ζητούν όποτε το ζητούν, και δικαιολογημένα. Παρόμοια, ο Θεός ίσως δεν ανταποκρίνεται στα αιτήματά μας όπως εμείς νομίζουμε ότι θα έπρεπε ή τη στιγμή που θέλουμε. Ωστόσο, είμαστε βέβαιοι ότι ο Δημιουργός μας, όπως ένας στοργικός πατέρας, θα ανταποκριθεί στις πραγματικές μας ανάγκες στο σωστό χρόνο και με το σωστό τρόπο.—Λουκάς 11:11-13.

Ο Θεός ίσως απαντάει με έμμεσους τρόπους.

Τι συμβαίνει, όμως, αν προσευχόμαστε για ανακούφιση από ένα συνεχιζόμενο πρόβλημα; Πρέπει να συμπεράνουμε ότι ο Ιεχωβά δεν απαντάει καθόλου, επειδή δεν λαβαίνουμε θαυματουργική απάντηση; Και βέβαια όχι! Θα ήταν καλό να σκεφτούμε αν ο Θεός μάς στηρίζει με πιο έμμεσους τρόπους. Λόγου χάρη, πιθανώς ένας φίλος που μας αγαπάει έκανε ό,τι μπορούσε για να μας βοηθήσει τη σωστή στιγμή. (Παροιμίες 17:17) Μήπως υποκίνησε ο Ιεχωβά αυτόν το συμπονετικό φίλο να μας συνδράμει; Επίσης, η απάντηση του Θεού σε μια έκκληση για βοήθεια ίσως έρθει μέσα από τις σελίδες της Γραφής. Σε αυτήν, βρίσκουμε την απαραίτητη ενόραση ώστε να αντεπεξέλθουμε σε κάθε δύσκολη κατάσταση.—2 Τιμόθεο 3:16, 17.

Πολλές φορές, ο Θεός δεν απομακρύνει κάποιο προσωπικό πρόβλημα, αλλά δίνει στους λάτρεις του την απαραίτητη δύναμη να το αντιμετωπίσουν. (2 Κορινθίους 4:7) Λόγου χάρη, όταν ο Ιησούς ικέτευσε τον Πατέρα του να απομακρύνει μια δοκιμασία, επειδή φοβόταν ότι αυτή θα έφερνε όνειδος στο όνομα του Θεού, ο Ιεχωβά έστειλε έναν άγγελο να ενισχύσει τον Γιο του. (Λουκάς 22:42, 43) Ανάλογα, ο Θεός ίσως υποκινήσει κάποιον στενό μας φίλο να μας πει κάτι ενθαρρυντικό όταν το έχουμε μεγάλη ανάγκη. (Παροιμίες 12:25) Εφόσον μια τέτοια απάντηση είναι έμμεση, ίσως πρέπει να είμαστε πιο άγρυπνοι για να διακρίνουμε πώς απαντάει ο Θεός στις προσευχές μας.

Μερικές φορές πρέπει να περιμένουμε τον καιρό του Θεού.

Η Γραφή λέει ότι ο Παντοδύναμος Θεός δείχνει εύνοια στους ταπεινούς «στον ορισμένο καιρό». (1 Πέτρου 5:6) Αν, λοιπόν, φαίνεται ότι ο Ιεχωβά καθυστερεί να απαντήσει στα ειλικρινή μας αιτήματα, ας μη θεωρούμε ότι αδιαφορεί. Απεναντίας, ο στοργικός Δημιουργός μας, ο οποίος έχει απείρως ανώτερη αντίληψη των πραγμάτων, αναμφίβολα αξιολογεί τα αιτήματά μας με βάση αυτό που ξέρει ότι είναι καλύτερο για εμάς.

Παραδείγματος χάρη: Φανταστείτε ότι ο μικρός σας γιος θέλει να του πάρετε ποδήλατο. Θα κάνετε αμέσως ό,τι σας ζητάει; Αν νομίζετε ότι δεν είναι ακόμη αρκετά υπεύθυνος για να έχει ποδήλατο, ίσως αποφασίσετε να μην του το αγοράσετε. Αργότερα, όμως, όταν θα είστε βέβαιοι ότι είναι για το καλό του, ίσως κάνετε ό,τι σας ζήτησε. Αντίστοιχα, ο Θεός ίσως ικανοποιήσει τα κατάλληλα «αιτήματα της καρδιάς» μας στον ορισμένο καιρό αν συνεχίσουμε να προσευχόμαστε.—Ψαλμός 37:4.

Η Γραφή προτρέπει τους αληθινούς Χριστιανούς να μην παύουν να πιστεύουν στην αξία της προσευχής. “Εύκολο να το λες”, ίσως πουν ορισμένοι. Πράγματι, αν υπομένουμε ένα χρόνιο πρόβλημα ή κάποια αδικία, ίσως μας είναι δύσκολο να περιμένουμε την απάντηση του Θεού. Εντούτοις, πρέπει να θυμόμαστε τι δίδαξε ο Ιησούς όσον αφορά την επιμονή στην προσευχή.

 Ο Ιησούς ανέφερε μια παραβολή σχετικά με κάποια άπορη χήρα η οποία πήγαινε συνεχώς σε έναν άδικο δικαστή για να βρει το δίκιο της. (Λουκάς 18:1-3) Παρότι ο δικαστής αρχικά αρνήθηκε να τη βοηθήσει, τελικά είπε μέσα του: «Θα της δώσω το δίκιο της, για να μην έρχεται συνεχώς και με ταλαιπωρεί». (Λουκάς 18:4, 5, Η Αγία Γραφή, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα) Σύμφωνα με το πρωτότυπο ελληνικό κείμενο, ο δικαστής έδωσε προσοχή στη χήρα για να μην «[τον] χτυπάει κάτω από το μάτι» (ὑπωπιάζῃ, Κείμενο) ή, μεταφορικά, για να μη «βλάψει την υπόληψή [του]». * Αν ένας άδικος δικαστής βοήθησε μια φτωχή χήρα επειδή νοιαζόταν για την υπόληψή του, πόσο μάλλον ο στοργικός Θεός μας θα αποδώσει δικαιοσύνη σε όσους «κραυγάζουν προς αυτόν ημέρα και νύχτα»! Όπως είπε ο Ιησούς, ο Θεός «θα κάνει να αποδοθεί δικαιοσύνη σε αυτούς γοργά».—Λουκάς 18:6-8.

Παρότι μερικές φορές ίσως κουραζόμαστε να ζητάμε βοήθεια ή εύνοια, δεν πρέπει να παραιτούμαστε. Εγκαρτερώντας στην προσευχή, δείχνουμε ότι επιθυμούμε ειλικρινά να βλέπουμε το χέρι του Θεού στη ζωή μας. Επίσης, μαθαίνουμε να διακρίνουμε τις απαντήσεις του στα αιτήματά μας και, ως εκ τούτου, τον πλησιάζουμε όλο και πιο πολύ. Ναι, είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά θα απαντάει στις κατάλληλες προσευχές μας αν εξακολουθούμε να ζητάμε με πίστη.—Λουκάς 11:9.