Τι Δίνει Πραγματική Αξία στη Ζωή;

«Να φοβάσαι τον αληθινό Θεό και να τηρείς τις εντολές του». —ΕΚΚΛ. 12:13.

1, 2. Πώς μπορούμε να ωφεληθούμε εξετάζοντας το βιβλίο του Εκκλησιαστή;

ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ έναν άνθρωπο που φαίνεται ότι έχει τα πάντα. Είναι φημισμένος πολιτικός, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη γη και ο μεγαλύτερος διανοούμενος της γενιάς του. Παρ’ όλα τα επιτεύγματά του, όμως, στην ουσία εξακολουθεί να αναρωτιέται: “Τι δίνει πραγματική αξία στη ζωή;”

² Ένας τέτοιος άνθρωπος όντως υπήρξε—πριν από περίπου τρεις χιλιάδες χρόνια. Λεγόταν Σολομών, και στο βιβλίο του Εκκλησιαστή περιέγραψε την αναζήτησή του για ικανοποίηση. (Εκκλ. 1:13) Μπορούμε να μάθουμε πολλά από την εμπειρία του Σολομώντα. Πράγματι, η σοφία που βρίσκεται στο βιβλίο του Εκκλησιαστή είναι δυνατόν να μας βοηθήσει να θέσουμε στόχους οι οποίοι θα δώσουν αληθινό νόημα στη ζωή μας.

«Κυνήγι του Ανέμου»

3. Ποια αφυπνιστική πραγματικότητα πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλοι όσον αφορά την ανθρώπινη ζωή;

³ Ο Σολομών εξηγεί ότι ο Θεός δημιούργησε άφθονα όμορφα πράγματα στη γη—μια αστείρευτη και εντυπωσιακή πηγή ενδιαφέροντος και θαυμασμού που δεν παύουμε ποτέ να απολαμβάνουμε. Ωστόσο, δεν μπορούμε ούτε καν να αρχίσουμε να ερευνούμε τη δημιουργία του Θεού επειδή η ζωή μας είναι πολύ σύντομη. (Εκκλ. 3:11· 8:17) Όπως λέει η Γραφή, οι ημέρες μας είναι λίγες και περνούν γρήγορα. (Ιώβ 14:1, 2· Εκκλ. 6:12) Αυτή η αφυπνιστική πραγματικότητα πρέπει να μας υποκινεί να χρησιμοποιούμε τη ζωή μας σοφά. Αυτό δεν είναι εύκολο, επειδή ο κόσμος του Σατανά μπορεί κάλλιστα να μας ωθεί σε λάθος κατεύθυνση.

4. (α) Τι υποδηλώνει η λέξη «ματαιότητα»; (β) Ποιες επιδιώξεις της ζωής θα εξετάσουμε;

⁴ Για να τονίσει τον κίνδυνο που υπάρχει να σπαταλήσουμε τη ζωή μας, ο Σολομών χρησιμοποιεί τη λέξη «ματαιότητα» γύρω στις 30 φορές στο βιβλίο του Εκκλησιαστή. Η λέξη του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου που αποδίδεται «ματαιότητα» αναφέρεται σε κάτι κενό, ανώφελο, χωρίς νόημα, ανούσιο ή χωρίς διαρκή αξία. (Εκκλ. 1:2, 3) Μερικές φορές ο Σολομών χρησιμοποιεί τη λέξη «ματαιότητα» παράλληλα με τη φράση «κυνήγι του ανέμου». (Εκκλ. 1:14· 2:11) Προφανώς, οποιαδήποτε προσπάθεια να πιάσουμε τον άνεμο είναι ανώφελη. Όποιος προσπαθεί να το κάνει αυτό καταλήγει με άδεια χέρια. Η επιδίωξη άσοφων στόχων θα αποδειχτεί εξίσου απογοητευτική. Η ζωή σε αυτό το παρόν σύστημα είναι τόσο σύντομη ώστε είναι κρίμα να τη σπαταλάμε σε προσπάθειες που μας αφήνουν με άδεια χέρια. Επομένως, για να βοηθηθούμε να αποφύγουμε αυτό το λάθος, ας εξετάσουμε μερικά παραδείγματα που δίνει ο Σολομών αναφορικά με κοινές επιδιώξεις της ζωής. Πρώτα θα εξετάσουμε την επιδίωξη απολαύσεων και αποκτημάτων. Έπειτα, θα μιλήσουμε για την αξία της εργασίας.

Θα μας Κάνει Ευτυχισμένους η Επιδίωξη Απολαύσεων;

5. Πού αναζήτησε ικανοποίηση ο Σολομών;

⁵ Όπως πολλοί άνθρωποι σήμερα, έτσι και ο Σολομών προσπάθησε να βρει ικανοποίηση επιδιώκοντας μια ζωή γεμάτη απολαύσεις. Ο ίδιος  αναφέρει: «Δεν εμπόδισα την καρδιά μου από κανένα είδος χαράς». (Εκκλ. 2:10) Πού αναζήτησε απολαύσεις; Σύμφωνα με το 2ο κεφάλαιο του Εκκλησιαστή, “εύφραινε τη σάρκα του με κρασί”—διατηρώντας ταυτόχρονα την εγκράτειά του—και ασχολούνταν με δραστηριότητες όπως η κηποτεχνία, ο σχεδιασμός ανακτόρων, η ακρόαση μουσικής και το καλό φαγητό.

6. (α) Γιατί δεν είναι λάθος να απολαμβάνουμε μερικά καλά πράγματα στη ζωή; (β) Όσον αφορά την αναψυχή, τι είδους ισορροπία χρειάζεται;

⁶ Μήπως καταδικάζει η Γραφή το να περνάμε καλά με τη συντροφιά φίλων; Κάθε άλλο. Ο Σολομών σχολιάζει, λόγου χάρη, ότι το να απολαμβάνει κάποιος ένα γεύμα σε άνετη ατμόσφαιρα ύστερα από μια ημέρα σκληρής εργασίας είναι δώρο Θεού. (Διαβάστε τα εδάφια Εκκλησιαστής 2:24· 3:12, 13.) Επιπρόσθετα, η παρότρυνση του ίδιου του Ιεχωβά προς τους νεαρούς είναι “να χαίρονται και η καρδιά τους να τους κάνει εύθυμους” με υπευθυνότητα. (Εκκλ. 11:9) Χρειαζόμαστε χαλάρωση και ωφέλιμη αναψυχή. (Παράβαλε Μάρκος 6:31.) Ωστόσο, η αναψυχή δεν πρέπει να γίνει κύριος σκοπός της ζωής μας. Απεναντίας, πρέπει να είναι σαν το επιδόρπιο στο τέλος ενός γεύματος, όχι σαν το κύριο πιάτο. Θα συμφωνήσετε ότι, όσο και αν σας αρέσουν τα γλυκά, σύντομα θα τα βαριόσασταν αν δεν τρώγατε τίποτα άλλο, και δεν θα ήταν ιδιαίτερα θρεπτικά. Παρόμοια, ο Σολομών διαπίστωσε ότι μια ζωή επικεντρωμένη στις απολαύσεις ήταν «κυνήγι του ανέμου».—Εκκλ. 2:10, 11.

7. Γιατί πρέπει να επιλέγουμε την αναψυχή μας προσεκτικά;

⁷ Επιπλέον, δεν είναι ωφέλιμα όλα τα είδη αναψυχής. Πολλά είναι εντελώς βλαβερά—τόσο από πνευματική όσο και από ηθική άποψη. Πόσα εκατομμύρια άτομα έχουν βυθίσει τη ζωή τους στην απόγνωση απλώς και μόνο επειδή “ήθελαν να περνούν καλά” παίρνοντας ναρκωτικά, κάνοντας κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών ή παίζοντας τυχερά παιχνίδια; Ο Ιεχωβά μάς προειδοποιεί με καλοσύνη ότι, αν επιτρέψουμε στην καρδιά μας ή στα μάτια μας να μας οδηγούν σε ό,τι είναι βλαβερό, πρέπει να αναμένουμε ότι θα υποστούμε τις συνέπειες.—Γαλ. 6:7.

8. Γιατί είναι σοφό να συλλογιζόμαστε την πορεία της ζωής μας;

⁸ Επιπρόσθετα, η μη ισορροπημένη επιδίωξη απολαύσεων θα μας εμποδίζει να δίνουμε την απαιτούμενη προσοχή σε πιο βαρυσήμαντα ζητήματα. Να θυμάστε ότι η ζωή περνάει γρήγορα, και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι πάντα στη σύντομη ζωή μας θα έχουμε καλή υγεία και θα είμαστε απαλλαγμένοι από προβλήματα. Να γιατί, όπως παρατήρησε κατόπιν ο Σολομών, μπορούμε να ωφεληθούμε περισσότερο αν παρευρεθούμε σε μια κηδεία—ιδίως στην κηδεία κάποιου όσιου Χριστιανού αδελφού ή αδελφής—παρά αν πάμε σε «σπίτι χαράς». (Διαβάστε τα εδάφια Εκκλησιαστής 7:2, 4.) Γιατί συμβαίνει αυτό; Καθώς ακούμε την ομιλία κηδείας και συλλογιζόμαστε την πορεία ζωής του πιστού υπηρέτη του Ιεχωβά που πέθανε, ίσως υποκινηθούμε να εξετάσουμε την πορεία της δικής μας ζωής. Ως αποτέλεσμα, ενδέχεται να συμπεράνουμε ότι χρειάζεται να προσαρμόσουμε τους στόχους μας προκειμένου να χρησιμοποιήσουμε το υπόλοιπο της ζωής μας σοφά.—Εκκλ. 12:1.

Θα μας Φέρουν τα Υλικά Αποκτήματα Ικανοποίηση;

9. Τι ανακάλυψε ο Σολομών όσον αφορά την κατοχή πλούτου;

⁹ Ο Σολομών ήταν ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη γη όταν έγραψε το βιβλίο του Εκκλησιαστή. (2 Χρον. 9:22) Είχε τη δυνατότητα να αποκτήσει οτιδήποτε ήθελε. «Ό,τι ζήτησαν τα μάτια μου δεν τους το στέρησα», έγραψε. (Εκκλ. 2:10) Μολαταύτα, ανακάλυψε ότι τα αποκτήματα από μόνα τους δεν φέρνουν ικανοποίηση. «Αυτός που αγαπάει το ασήμι δεν θα χορτάσει ασήμι, ούτε θα χορτάσει εισόδημα αυτός που αγαπάει τον πλούτο», συμπέρανε.—Εκκλ. 5:10.

10. Τι οδηγεί σε αληθινή ικανοποίηση και αληθινό πλούτο;

¹⁰ Παρά την εφήμερη αξία των αποκτημάτων, ο πλούτος μπορεί να ασκεί ισχυρή έλξη. Σε μια πρόσφατη έρευνα στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 75 τοις εκατό όλων των πρωτοετών φοιτητών δήλωσαν ότι κύριος στόχος τους στη ζωή είναι η «πολύ καλή οικονομική κατάσταση». Ακόμα και αν πετύχαιναν το στόχο τους, θα ήταν αληθινά ευτυχισμένοι; Όχι απαραιτήτως. Οι ερευνητές έχουν παρατηρήσει ότι το να δίνουμε έμφαση στον υλισμό αποτελεί ουσιαστικά εμπόδιο για την ευτυχία και την ικανοποίηση. Πριν από πολύ καιρό, ο Σολομών είχε ήδη καταλήξει στο  ίδιο συμπέρασμα, και έγραψε: «Επίσης, συσσώρευσα ασήμι και χρυσάφι για τον εαυτό μου, και περιουσία τέτοια που έχουν οι βασιλιάδες . . . Και ορίστε! τα πάντα ήταν ματαιότητα και κυνήγι του ανέμου». * (Εκκλ. 2:8, 11) Αντίθετα, αν χρησιμοποιούμε τη ζωή μας για να υπηρετούμε τον Ιεχωβά ολόκαρδα λαβαίνοντας έτσι την ευλογία του, θα αποκτήσουμε αληθινό πλούτο.—Διαβάστε το εδάφιο Παροιμίες 10:22.

Τι Είδους Έργο Φέρνει Γνήσια Ικανοποίηση;

11. Τι δείχνουν οι Γραφές σχετικά με την αξία της εργασίας;

¹¹ Ο Ιησούς είπε: «Ο Πατέρας μου εργάζεται ως τώρα, και εγώ εργάζομαι». (Ιωάν. 5:17) Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ιεχωβά και ο Ιησούς αντλούν ικανοποίηση από την εργασία. Η Γραφή δείχνει την ικανοποίηση που ένιωσε ο Ιεχωβά με το δημιουργικό του έργο όταν λέει: «Ο Θεός είδε καθετί που είχε κάνει, και ήταν πολύ καλό». (Γέν. 1:31) Οι άγγελοι «άρχισαν να αλαλάζουν επευφημώντας» όταν είδαν όλα όσα είχε κάνει ο Θεός. (Ιώβ 38:4-7) Παρόμοια, ο Σολομών εκτιμούσε την αξία της ουσιαστικής εργασίας.—Εκκλ. 3:13.

12, 13. (α) Πώς εκφράζουν δύο άτομα την ικανοποίηση που αποκομίζουν από την έντιμη εργασία; (β) Γιατί μπορεί η εργασία να είναι μερικές φορές απογοητευτική;

¹² Πολλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται την αξία της έντιμης εργασίας. Για παράδειγμα, ο Χοσέ, ένας επιτυχημένος καλλιτέχνης, λέει: «Όταν καταφέρνεις να ζωγραφίσεις στον καμβά την εικόνα που έχεις στο μυαλό σου, νιώθεις σαν να έχεις κατακτήσει ένα ψηλό βουνό». Ο Μιγκέλ, * ένας επιχειρηματίας, σχολιάζει: «Η εργασία παρέχει ικανοποίηση επειδή σου επιτρέπει να καλύπτεις τις υλικές ανάγκες της οικογένειάς σου. Μπορεί επίσης να σου δώσει την αίσθηση ότι πετυχαίνεις κάτι».

¹³ Από την άλλη πλευρά, πολλές εργασίες είναι μονότονες και προσφέρουν λίγες ευκαιρίες για δημιουργικότητα. Μερικές φορές ο ίδιος ο χώρος εργασίας αποτελεί πηγή απογοήτευσης καθώς και τόπο όπου γίνονται αδικίες. Όπως τονίζει ο Σολομών, ο οκνηρός άνθρωπος—ίσως επειδή χρησιμοποιεί τις διασυνδέσεις του με ανθρώπους που έχουν εξουσία—μπορεί να θερίσει την ανταμοιβή του επιμελούς εργάτη. (Εκκλ. 2:21) Και άλλοι παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε απογοήτευση. Κάτι που αρχικά αποκαλείται θαυμάσια επιχειρηματική ευκαιρία μπορεί να καταλήξει σε αποτυχία εξαιτίας ξαφνικής οικονομικής ύφεσης ή απρόβλεπτων περιστάσεων. (Διαβάστε το εδάφιο Εκκλησιαστής 9:11.) Πολλές φορές, το άτομο που αγωνίζεται σκληρά για να επιτύχει καταλήγει να είναι πικραμένο και απογοητευμένο, καθώς συνειδητοποιεί ότι “εργάστηκε σκληρά για τον άνεμο”.—Εκκλ. 5:16.

14. Ποιο έργο φέρνει πάντοτε γνήσια ικανοποίηση;

¹⁴ Υπάρχει άραγε κάποιο είδος έργου που δεν απογοητεύει ποτέ; Ο Χοσέ, ο καλλιτέχνης που αναφέρθηκε νωρίτερα, παρατηρεί: «Καθώς περνούν τα χρόνια, οι πίνακες ζωγραφικής μπορεί να χαθούν ή να καταστραφούν. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τα πνευματικά πράγματα που παράγουμε. Υπακούοντας στον Ιεχωβά καθώς κηρύττω τα καλά νέα, βοηθάω να οικοδομηθεί κάτι μόνιμο—θαυμάσιοι θεοφοβούμενοι Χριστιανοί. Αυτό  είναι ανεκτίμητο». (1 Κορ. 3:9-11) Παρόμοια, ο Μιγκέλ λέει ότι το κήρυγμα του αγγέλματος της Βασιλείας τού φέρνει πολύ περισσότερη ικανοποίηση από ό,τι η εργασία του. «Τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη χαρά που νιώθεις όταν μεταδίδεις μια Γραφική αλήθεια σε κάποιον και έχεις την αίσθηση ότι άγγιξε την καρδιά του», λέει ο Μιγκέλ.

«Στείλε το Ψωμί Σου»

15. Τι δίνει πραγματική αξία στη ζωή;

¹⁵ Συμπερασματικά, λοιπόν, τι δίνει πραγματική αξία στη ζωή; Αληθινή ικανοποίηση νιώθουμε αν χρησιμοποιούμε το λίγο χρόνο κατά τον οποίο ζούμε σε αυτό το σύστημα πραγμάτων για να κάνουμε το καλό και να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά. Μπορούμε να οικοδομήσουμε στενή σχέση με τον Θεό, να μεταβιβάσουμε πνευματικές αξίες στα παιδιά μας, να βοηθήσουμε άλλους να γνωρίσουν τον Ιεχωβά, καθώς και να σφυρηλατήσουμε μόνιμες φιλίες με τους αδελφούς και τις αδελφές μας. (Γαλ. 6:10) Όλες αυτές οι προσπάθειες έχουν διαρκή αξία και φέρνουν ευλογίες σε όσους τις καταβάλλουν με επιτυχία. Ο Σολομών χρησιμοποίησε μια πολύ ενδιαφέρουσα μεταφορική έκφραση για να περιγράψει την αξία που έχει το να κάνουμε το καλό, λέγοντας: «Στείλε το ψωμί σου πάνω στην επιφάνεια των νερών, γιατί έπειτα από πολλές ημέρες θα το ξαναβρείς». (Εκκλ. 11:1) Ο Ιησούς παρότρυνε τους μαθητές του: «Να δίνετε και οι άνθρωποι θα σας δώσουν». (Λουκ. 6:38) Επιπρόσθετα, ο ίδιος ο Ιεχωβά υπόσχεται να ανταμείψει εκείνους που κάνουν το καλό στους άλλους.—Παρ. 19:17· διαβάστε το εδάφιο Εβραίους 6:10.

16. Πότε είναι ο ιδανικός καιρός για να σχεδιάσουμε την πορεία της ζωής μας;

¹⁶ Η Γραφή μάς παροτρύνει να πάρουμε σοφές αποφάσεις ενόσω είμαστε ακόμα νέοι όσον αφορά το πώς θα χρησιμοποιήσουμε τη ζωή μας. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσουμε να αποφύγουμε την απογοήτευση στα μετέπειτα χρόνια. (Εκκλ. 12:1) Πόσο θλιβερό θα ήταν να σπαταλήσουμε τα καλύτερά μας χρόνια κυνηγώντας τα θέλγητρα του κόσμου, μόνο και μόνο για να διαπιστώσουμε ότι είναι κενά σαν τον άνεμο!

17. Τι θα σας βοηθήσει να επιλέξετε τον καλύτερο τρόπο ζωής;

¹⁷ Όπως κάθε στοργικός πατέρας, έτσι και ο Ιεχωβά επιθυμεί να απολαμβάνετε τη ζωή, να κάνετε το καλό και να αποφεύγετε τις περιττές στενοχώριες. (Εκκλ. 11:9, 10) Τι θα σας βοηθήσει να το κάνετε αυτό; Να θέτετε πνευματικούς στόχους και κατόπιν να εργάζεστε σκληρά για να τους πετύχετε. Πριν από σχεδόν 20 χρόνια, ο Χαβιέ χρειάστηκε να επιλέξει ανάμεσα σε μια πολλά υποσχόμενη ιατρική σταδιοδρομία και στην ολοχρόνια διακονία. «Παρότι η εργασία ενός γιατρού μπορεί να είναι ικανοποιητική, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με τη χαρά που ένιωσα βοηθώντας αρκετά άτομα να γνωρίσουν την αλήθεια», λέει ο ίδιος. «Η ολοχρόνια υπηρεσία μού έδωσε τη δυνατότητα να απολαμβάνω  τη ζωή πλήρως. Για το μόνο που λυπάμαι είναι ότι δεν ξεκίνησα νωρίτερα».

18. Γιατί αποδείχτηκε η ζωή του Ιησού στη γη τόσο μεγάλης αξίας;

¹⁸ Ποιο είναι, λοιπόν, το πολυτιμότερο πράγμα που πρέπει να αγωνιζόμαστε να έχουμε; Το βιβλίο του Εκκλησιαστή λέει: «Το όνομα είναι καλύτερο από το καλό λάδι και η ημέρα του θανάτου από την ημέρα της γέννησης». (Εκκλ. 7:1) Τίποτα δεν το δείχνει αυτό πιο παραστατικά από τη ζωή του Ιησού. Εκείνος ασφαλώς έκανε εξαιρετικό όνομα ενώπιον του Ιεχωβά. Όταν ο Ιησούς πέθανε πιστός, δικαίωσε την κυριαρχία του Πατέρα του και προμήθευσε τη λυτρωτική θυσία, η οποία άνοιξε το δρόμο για τη σωτηρία μας. (Ματθ. 20:28) Κατά το σύντομο διάστημα που πέρασε στη γη, ο Ιησούς έδωσε το τέλειο παράδειγμα—το οποίο αγωνιζόμαστε να μιμηθούμε—ένα παράδειγμα ζωής με πραγματική αξία.—1 Κορ. 11:1· 1 Πέτρ. 2:21.

19. Ποια σοφή συμβουλή έδωσε ο Σολομών;

¹⁹ Μπορούμε και εμείς να κάνουμε καλό όνομα ενώπιον του Θεού. Το να έχουμε καλή υπόληψη στα μάτια του Ιεχωβά είναι για εμάς εξαιρετικά πιο πολύτιμο από το να έχουμε πλούτη. (Διαβάστε τα εδάφια Ματθαίος 6:19-21.) Κάθε μέρα, μπορούμε να βρίσκουμε τρόπους για να κάνουμε πράγματα που είναι καλά στα μάτια του Ιεχωβά και τα οποία θα εμπλουτίσουν τη ζωή μας. Για παράδειγμα, μπορούμε να μεταδίδουμε τα καλά νέα στους άλλους, να ενισχύουμε το γάμο και την οικογένειά μας, καθώς και να καθιστούμε βαθύτερη την πνευματικότητά μας μέσω προσωπικής μελέτης και παρακολούθησης των συναθροίσεων. (Εκκλ. 11:6· Εβρ. 13:16) Θέλετε, λοιπόν, να απολαμβάνετε μια ζωή με πραγματική αξία; Αν ναι, συνεχίστε να ακολουθείτε τη συμβουλή του Σολομώντα: «Να φοβάσαι τον αληθινό Θεό και να τηρείς τις εντολές του. Διότι αυτή είναι όλη η υποχρέωση του ανθρώπου».—Εκκλ. 12:13.

[Υποσημειώσεις]

Πώς θα Απαντούσατε;

• Τι πρέπει να μας υποκινεί να σκεφτόμαστε σοβαρά τους στόχους μας στη ζωή;

• Πώς πρέπει να βλέπουμε την επιδίωξη απολαύσεων και αποκτημάτων;

• Ποιο είδος έργου θα φέρει διαρκή ικανοποίηση;

• Ποιο πολύτιμο πράγμα πρέπει να αγωνιζόμαστε να έχουμε;

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Ποια θέση πρέπει να έχει η αναψυχή στη ζωή μας;

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Γιατί μας φέρνει βαθιά ικανοποίηση το έργο κηρύγματος;