Στη Θάλασσα της Γαλιλαίας

Η ΑΦΗΓΗΣΗ στα εδάφια Μάρκος 4:35-41 αναφέρει ότι ο Ιησούς και οι μαθητές του επιβιβάστηκαν σε ένα πλοιάριο για να διασχίσουν τη Θάλασσα της Γαλιλαίας. Διαβάζουμε: «Ξέσπασε, λοιπόν, μεγάλη και βίαιη ανεμοθύελλα, και τα κύματα έμπαιναν ορμητικά μέσα στο πλοιάριο, ώστε το πλοιάριο κόντευε να γεμίσει νερά. Αλλά εκείνος [ο Ιησούς] ήταν στην πρύμνη και κοιμόταν πάνω [στο] μαξιλάρι».

Αυτή είναι η μοναδική φορά που εμφανίζεται η λέξη προσκεφάλαιον στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο της Γραφής. Κατά συνέπεια, οι λόγιοι δεν γνωρίζουν την ακριβή σημασία αυτής της λέξης όπως χρησιμοποιείται εδώ. Οι περισσότερες Γραφές την αποδίδουν ως «μαξιλάρι» ή «προσκεφάλι». Τι είδους μαξιλάρι όμως; Στο πρωτότυπο κείμενο ο Μάρκος χρησιμοποιεί οριστικό άρθρο («το προσκεφάλαιον»), πράγμα που υποδηλώνει ότι αυτό αποτελούσε μέρος του εξοπλισμού του πλοιαρίου. Ένα πλοιάριο το οποίο ανακαλύφτηκε κοντά στη Θάλασσα της Γαλιλαίας το 1986 έφερε στο φως μια πιθανή εξήγηση αυτής της λέξης του πρωτότυπου κειμένου όπως χρησιμοποιείται από τον Μάρκο.

Οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι το μήκους 8 μέτρων πλοιάριο κινούνταν με πανιά και κουπιά. Χρησιμοποιούνταν στο ψάρεμα και είχε κατάστρωμα στην πρύμνη για να χωράει το μεγάλο και βαρύ κάθετο δίχτυ. Τα απομεινάρια του πλοιαρίου χρονολογούνται ανάμεσα στο 100 Π.Κ.Χ. και στο 70 Κ.Χ. και ίσως αντιπροσωπεύει τον τύπο του πλοιαρίου που χρησιμοποίησαν ο Ιησούς και οι μαθητές του. Ο Σέλεϊ Βάχσμαν, ο οποίος πήρε μέρος στην ανασκαφή που αποκάλυψε το πλοιάριο, έγραψε το βιβλίο Το Πλοιάριο της Θάλασσας της Γαλιλαίας—Μια Εκπληκτική Ανακάλυψη 2000 Ετών (The Sea of Galilee Boat—An Extraordinary 2000 Year Old Discovery). Εκεί αναφέρει ότι το «μαξιλάρι» στο οποίο κοιμόταν ο Ιησούς ήταν ένας σάκος με άμμο που χρησίμευε για έρμα. Κάποιος παλιός ψαράς από τη Γιάφα, έμπειρος στο ψάρεμα με κάθετο δίχτυ, είπε: «Όταν ήμουν μικρός, τα πλοιάρια στα οποία εργαζόμουν στη Μεσόγειο είχαν πάντοτε έναν ή δύο σάκους με άμμο. . . . Τους σάκους τους είχαμε στο πλοιάριο για έρμα. Όταν όμως δεν τους χρησιμοποιούσαμε, τους φυλάγαμε κάτω από το κατάστρωμα της πρύμνης. Έτσι λοιπόν, αν κάποιος ήταν κουρασμένος, σερνόταν κάτω από το κατάστρωμα της πρύμνης, χρησιμοποιούσε το σάκο σαν μαξιλάρι και κοιμόταν».

Πολλοί λόγιοι πιστεύουν ότι η περιγραφή του Μάρκου υποδήλωνε πως ο Ιησούς κοιμόταν σε σάκο έρματος με άμμο κάτω από το κατάστρωμα της πρύμνης, στο πιο προστατευμένο σημείο του πλοιαρίου κατά τη διάρκεια μιας θύελλας. Ό,τι ακριβώς και να ήταν το μαξιλάρι, το σημαντικότερο είναι αυτό που συνέβη στη συνέχεια. Με την υποστήριξη και τη δύναμη του Θεού, ο Ιησούς γαλήνεψε την τρικυμισμένη θάλασσα. Ακόμη και οι μαθητές ρώτησαν: «Ποιος είναι άραγε αυτός, που ακόμη και ο άνεμος και η θάλασσα τον υπακούν;»