Ποιος Είναι “ο Μόνος Αληθινός Θεός”;

Ο ΙΗΣΟΥΣ προσευχόταν συχνά στον Θεό, τον οποίο αποκαλούσε Πατέρα, και δίδαξε και άλλους να κάνουν το ίδιο. (Ματθαίος 6:9-11· Λουκάς 11:1, 2) Προσευχόμενος μαζί με τους αποστόλους του​—μόλις λίγες ώρες πριν από το θάνατό του—​ο Ιησούς παρακάλεσε: «Πατέρα, ήρθε η ώρα· δόξασε το γιο σου, ώστε ο γιος σου να σε δοξάσει. Αυτό σημαίνει αιώνια ζωή, το να αποκτούν γνώση για εσένα, τον μόνο αληθινό Θεό, και για αυτόν που απέστειλες, τον Ιησού Χριστό».​—Ιωάννης 17:1, 3.

Παρατηρήστε ότι ο Ιησούς προσεύχεται σε Εκείνον τον οποίο αποκαλεί «τον μόνο αληθινό Θεό». Υποδεικνύει την ανώτερη θέση του Θεού όταν λέει στη συνέχεια: «Τώρα λοιπόν, δόξασέ με εσύ, Πατέρα, δίπλα σε εσένα με τη δόξα που είχα δίπλα σου προτού υπάρξει ο κόσμος». (Ιωάννης 17:5) Εφόσον ο Ιησούς προσευχήθηκε στον Θεό ζητώντας του να είναι δίπλα στον Θεό, πώς θα μπορούσε ο Ιησούς να είναι συγχρόνως “ο μόνος αληθινός Θεός”; Ας εξετάσουμε αυτό το ζήτημα.

Η Θέση του Ιησού στον Ουρανό

Λίγες ώρες έπειτα από αυτή την προσευχή, ο Ιησούς εκτελέστηκε. Αλλά δεν έμεινε νεκρός για πολύ​—μόνο από την Παρασκευή το απόγευμα ως την Κυριακή το πρωί. (Ματθαίος 27:57–28:6) «Αυτόν τον Ιησού ανέστησε ο Θεός», αναφέρει ο απόστολος Πέτρος, «γεγονός για το οποίο όλοι εμείς είμαστε μάρτυρες». (Πράξεις 2:31, 32) Θα μπορούσε ο Ιησούς να αναστήσει τον εαυτό του; Όχι, σύμφωνα με τη Γραφή, οι νεκροί «δεν γνωρίζουν τίποτα απολύτως». (Εκκλησιαστής 9:5) “Ο μόνος αληθινός Θεός”, ο ουράνιος Πατέρας του Ιησού, ανέστησε τον Γιο του.​—Πράξεις 2:32· 10:40.

Λίγο καιρό αργότερα, ο Στέφανος, μαθητής του Ιησού, θανατώθηκε από θρησκευόμενους διώκτες. Ενώ ήταν έτοιμοι να τον λιθοβολήσουν, δόθηκε ένα όραμα στον Στέφανο. Ο ίδιος είπε: «Βλέπω τους ουρανούς ανοιγμένους και τον Γιο του ανθρώπου να στέκεται στα δεξιά του Θεού». (Πράξεις 7:56) Ο Στέφανος είδε λοιπόν τον Ιησού, «τον Γιο του ανθρώπου», να βρίσκεται στο πλευρό του Θεού στον ουρανό​—«στα δεξιά του Θεού»—​όπως ακριβώς ήταν “δίπλα στον Θεό” προτού έρθει στη γη.​—Ιωάννης 17:5.

Αργότερα, μετά την εκτέλεση του Στεφάνου, ο Ιησούς εμφανίστηκε θαυματουργικά στον Σαούλ, πιο γνωστό με το ρωμαϊκό του όνομα, Παύλος. (Πράξεις 9:3-6) Όταν ο Παύλος ήταν στην Αθήνα, μίλησε για “τον Θεό που έκανε τον κόσμο και όλα όσα υπάρχουν σε αυτόν”. Είπε ότι αυτός ο Θεός, ο “μόνος αληθινός Θεός”, θα «κρίνει την κατοικημένη γη με δικαιοσύνη μέσω ενός άντρα τον οποίο διόρισε, και έδωσε εγγύηση σε όλους τους ανθρώπους ανασταίνοντάς τον από τους νεκρούς». (Πράξεις 17:24, 31) Εδώ ο απόστολος Παύλος περιέγραψε τον Ιησού ως «άντρα»​—ναι, κατώτερο από τον Θεό—​τον οποίο ο Θεός είχε αποκαταστήσει σε ουράνια ζωή.

Και ο απόστολος Ιωάννης, επίσης, περιέγραψε τον Ιησού ως κατώτερο από τον Θεό. Ο Ιωάννης είπε ότι είχε γράψει το Ευαγγέλιό του ώστε οι αναγνώστες του να πιστέψουν πως «ο Ιησούς είναι ο  Χριστός, ο Γιος του Θεού»​—όχι ο Θεός. (Ιωάννης 20:31) Ο Ιωάννης έλαβε επίσης ένα ουράνιο όραμα στο οποίο είδε «το Αρνί», που στο Ευαγγέλιό του προσδιορίζεται ως ο Ιησούς. (Ιωάννης 1:29) Το Αρνί στέκεται μαζί με 144.000 άλλους, οι οποίοι, όπως λέει ο Ιωάννης, «έχουν αγοραστεί [δηλαδή αναστηθεί] από τη γη». Ο Ιωάννης εξηγεί ότι οι 144.000 έχουν «το όνομα [του Αρνιού] και το όνομα του Πατέρα του γραμμένα στα μέτωπά τους».​—Αποκάλυψη 14:1, 3.

Θα μπορούσε «το Αρνί» να είναι το ίδιο πρόσωπο με τον «Πατέρα του»; Ασφαλώς όχι. Στην Αγία Γραφή είναι ξεχωριστά πρόσωπα. Μάλιστα έχουν και διαφορετικά ονόματα.

Το Όνομα του Αρνιού και του Πατέρα

Όπως έχουμε μόλις δει, το όνομα που δόθηκε στον Γιο του Θεού, το Αρνί, είναι Ιησούς. (Λουκάς 1:30-32) Τι θα λεχθεί για το όνομα του Πατέρα του; Αυτό εμφανίζεται στη Γραφή χιλιάδες φορές. Λόγου χάρη, το εδάφιο Ψαλμός 83:18 λέει: «Εσύ, του οποίου το όνομα είναι Ιεχωβά, είσαι ο μόνος Ύψιστος όλης της γης». Δυστυχώς, το όνομα του Θεού, Ιεχωβά, έχει αντικατασταθεί σε πολλές μεταφράσεις της Γραφής από τους όρους «ΚΥΡΙΟΣ» και «ΘΕΟΣ», συχνά γραμμένους εξ ολοκλήρου με κεφαλαία γράμματα. Τα κεφαλαία υποτίθεται ότι ξεχωρίζουν τον Ιεχωβά από άλλους αποκαλούμενους θεούς ή κυρίους. a Ωστόσο, σε πολλές μεταφράσεις της Γραφής, το Θεϊκό Όνομα έχει αποκατασταθεί στη δικαιωματική του θέση.

Η Αμερικανική Στερεότυπη Μετάφραση (American Standard Version, 1901), στην αγγλική γλώσσα, αποτελεί αξιοσημείωτο παράδειγμα μετάφρασης της Γραφής που έχει αποκαταστήσει το όνομα του Θεού, Ιεχωβά, στη δικαιωματική του θέση. Στον πρόλογό της παρατηρεί: «Οι Αμερικανοί Αναθεωρητές, έπειτα από προσεκτική εξέταση, δέχτηκαν ομόφωνα ότι δεν θα έπρεπε πια να επικρατεί στην αγγλική ή σε οποιαδήποτε άλλη μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης μια εβραϊκή δεισιδαιμονία η οποία θεωρούσε το Θεϊκό Όνομα τόσο ιερό ώστε δεν θα έπρεπε να προφέρεται, πράγμα που ευτυχώς δεν συμβαίνει στις πολυάριθμες μεταφράσεις οι οποίες έχουν γίνει από τους σύγχρονους ιεραποστόλους». b

Η Τριάδα​—Τίνος Διδασκαλία;

Τι θα λεχθεί, λοιπόν, για τη διδασκαλία ότι ο Ιεχωβά και ο Ιησούς είναι, στην πραγματικότητα, ο ίδιος Θεός, όπως δηλώνει το δόγμα της Τριάδας; Στο τεύχος Απριλίου-Ιουνίου 1999, το περιοδικό Ο Ζωντανός Άμβωνας (The Living Pulpit) όρισε την Τριάδα ως εξής: «Υπάρχει ένας Θεός και Πατέρας, ένας Κύριος Ιησούς Χριστός και ένα Άγιο Πνεύμα, τρία “πρόσωπα” . . . που είναι τα ίδια ή ομοούσια . . . , τρία πρόσωπα που είναι εξίσου Θεός, τα οποία κατέχουν τις ίδιες φυσικές ιδιότητες, και ωστόσο είναι στ’ αλήθεια ξεχωριστά, γνωστά από τα προσωπικά χαρακτηριστικά τους». c

Από πού προήλθε αυτή η περίπλοκη διδασκαλία της Τριάδας; Το περιοδικό Ο Χριστιανικός Αιώνας (Christian Century), στο τεύχος 20-27 Μαΐου 1998, παραθέτει τα λόγια ενός ιερέα ο οποίος αναγνωρίζει ότι η Τριάδα «είναι διδασκαλία της εκκλησίας και όχι διδασκαλία του Ιησού». Μολονότι η Τριάδα δεν είναι διδασκαλία του Ιησού, βρίσκεται σε αρμονία με αυτά που εκείνος δίδαξε;

Ο Πατέρας​—Ανώτερος από τον Γιο

Ο Ιησούς δίδαξε τους μαθητές του να προσεύχονται: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς· αγιασθήτω το όνομά σου». Ο ουράνιος Πατέρας μας, του οποίου το όνομα είναι Ιεχωβά, περιγράφεται στη Γραφή ως ανώτερος από τον Γιο του. Λόγου χάρη, ο Ιεχωβά είναι «από τους αιώνες και μέχρι τους αιώνες». Αλλά η Γραφή λέει ότι ο Ιησούς είναι «ο πρωτότοκος όλης της δημιουργίας». Το ότι ο Ιεχωβά είναι μεγαλύτερος από τον Ιησού το δίδαξε ο ίδιος ο Ιησούς όταν είπε: «Ο Πατέρας είναι μεγαλύτερος από εμένα». (Ματθαίος 6:9, Μετάφραση του Βάμβα· Ψαλμός 90:1, 2· Κολοσσαείς 1:15· Ιωάννης 14:28) Ωστόσο, το δόγμα της Τριάδας υποστηρίζει ότι ο Πατέρας και ο Γιος «είναι εξίσου Θεός».

Η ανωτερότητα του Πατέρα σε σχέση με τον Γιο, καθώς και το γεγονός ότι ο Πατέρας είναι ξεχωριστό πρόσωπο, τονίζεται επίσης στις προσευχές του Ιησού, όπως εκείνη που ανέπεμψε πριν από την εκτέλεσή του: «Πατέρα, αν θέλεις, απομάκρυνε αυτό το ποτήρι [δηλαδή τον ατιμωτικό θάνατο] από εμένα. Ωστόσο, ας γίνει, όχι το δικό μου θέλημα, αλλά το δικό σου». (Λουκάς 22:42) Αν ο Θεός και ο Ιησούς είναι “ομοούσιοι”, όπως υποστηρίζει το  δόγμα της Τριάδας, πώς θα μπορούσε το θέλημα, δηλαδή η επιθυμία, του Ιησού να φαίνεται διαφορετικό από το θέλημα του Πατέρα του;​—Εβραίους 5:7, 8· 9:24.

Επιπλέον, αν ο Ιεχωβά και ο Ιησούς ήταν το ίδιο πρόσωπο, πώς θα μπορούσε ο ένας να γνωρίζει πράγματα τα οποία δεν γνώριζε ο άλλος; Ο Ιησούς, λόγου χάρη, είπε σχετικά με τον καιρό κατά τον οποίο θα λάβαινε χώρα η κρίση του κόσμου: «Σχετικά με εκείνη την ημέρα ή την ώρα κανείς δεν γνωρίζει, ούτε οι άγγελοι στον ουρανό ούτε ο Γιος, παρά μόνο ο Πατέρας».​—Μάρκος 13:32.

Η Τριάδα και η Εκκλησία

Η Τριάδα δεν είναι διδασκαλία του Ιησού ούτε των πρώτων Χριστιανών. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, είναι «διδασκαλία της εκκλησίας». Στο τεύχος του 1999 σχετικά με την Τριάδα, το περιοδικό Ο Ζωντανός Άμβωνας παρατήρησε: «Μερικές φορές, φαίνεται ότι όλοι πιστεύουν πως το δόγμα της τριάδας είναι καθιερωμένη Χριστιανική θεολογική διδασκαλία», αλλά, όπως πρόσθεσε, αυτό το δόγμα δεν αποτελεί «βιβλική άποψη».

Η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (New Catholic Encyclopedia, 1967) αναφέρεται εκτενώς στην Τριάδα και αναγνωρίζει: «Σε τελική ανάλυση το Τριαδικό δόγμα είναι επινόηση που ανάγεται στο τελευταίο τμήμα του 4ου αιώνα. . . . Η φράση “ένας Θεός σε τρία Πρόσωπα” δεν παγιώθηκε, ούτε βέβαια αφομοιώθηκε πλήρως στη ζωή των Χριστιανών και στην ομολογία της πίστης τους, πριν από το τέλος του 4ου αιώνα».

Ο Μάρτιν Βέρνερ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης, στην Ελβετία, παρατήρησε: «Οπουδήποτε στην Καινή Διαθήκη εξετάζεται η σχέση του Ιησού με τον Θεό, τον Πατέρα, είτε όσον αφορά την εμφάνισή του ως ανθρώπου είτε όσον αφορά τη Μεσσιανική του υπόσταση, κατανοείται και παρουσιάζεται κατηγορηματικά ως σχέση υποταγής». Είναι ξεκάθαρο πως εκείνο το οποίο πίστευε ο Ιησούς και οι πρώτοι Χριστιανοί είναι πολύ διαφορετικό από το Τριαδικό δόγμα που διδάσκουν οι εκκλησίες σήμερα. Από πού, λοιπόν, ξεκίνησε αυτή η διδασκαλία;

Οι Ρίζες της Τριάδας

Η Γραφή μιλάει για πολλούς θεούς και θεές τους οποίους λάτρευαν οι άνθρωποι, περιλαμβανομένης της Αστορέθ, του Μελχώμ, του Χεμώς και του Μολόχ. (1 Βασιλέων 11:1, 2, 5, 7) Ακόμη και πολλοί άνθρωποι στο αρχαίο έθνος του Ισραήλ πίστευαν κάποτε ότι ο Βάαλ ήταν ο αληθινός Θεός. Γι’ αυτόν το λόγο, ένας προφήτης του Ιεχωβά, ο Ηλίας, έθεσε την εξής πρόκληση: «Αν είναι ο Ιεχωβά ο αληθινός Θεός, ακολουθήστε αυτόν· αλλά αν είναι ο Βάαλ, ακολουθήστε εκείνον».​—1 Βασιλέων 18:21.

Η λατρεία ειδωλολατρικών θεών ομαδοποιημένων σε τριάδες ήταν επίσης κοινή προτού γεννηθεί ο Ιησούς. “Οι ιδέες για μια θεία τριάδα προήλθαν από την Αίγυπτο”, παρατήρησε ο ιστορικός Γουίλ Ντουράν. Στην Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας και της Ηθικής (Encyclopædia of Religion and Ethics), ο Τζέιμς Χάστινγκς έγραψε: «Στη θρησκεία της Ινδίας, παραδείγματος χάρη, συναντάμε την τριαδική ομάδα των Βράχμα, Σίβα και Βισνού, ενώ στη θρησκεία της Αιγύπτου την τριαδική ομάδα που αποτελείται από τις θεότητες Όσιρι, Ίσιδα και Ώρο».

Έτσι λοιπόν, υπάρχουν πολλοί θεοί. Το αναγνώριζαν αυτό οι πρώτοι Χριστιανοί; Επίσης, έβλεπαν τον Ιησού ως τον Παντοδύναμο Θεό;

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 7]

ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Τριάδα αποτελούμενη από τον Ώρο, τον Όσιρι και την Ίσιδα, δεύτερη χιλιετία Π.Κ.Χ.

[Εικόνα στη σελίδα 7]

ΠΑΛΜΥΡΑ, ΣΥΡΙΑ

Τριάδα αποτελούμενη από το θεό της σελήνης, τον Κύριο των Ουρανών και το θεό ήλιο, περ. πρώτος αιώνας Κ.Χ.

[Εικόνα στη σελίδα 7]

ΙΝΔΙΑ

Τριαδική Ινδουιστική θεότητα, περ. έβδομος αιώνας Κ.Χ.

[Εικόνα στη σελίδα 7]

ΝΟΡΒΗΓΙΑ

Τριάδα (Πατέρας, Γιος και Άγιο Πνεύμα), περ. 13ος αιώνας Κ.Χ.

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 7]

Δύο επάνω φωτογραφίες: Musée du Louvre, Paris