Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Έξαρση Γεννήσεων Μέσω της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

Έξαρση Γεννήσεων Μέσω της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

Έξαρση Γεννήσεων Μέσω της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

Στις 25 Ιουλίου 1978, έλαβε χώρα μια ασυνήθιστη γέννηση στο Όλνταμ της Αγγλίας, όταν ήρθε στον κόσμο ένα κοριτσάκι που ονομάστηκε Λουίζ Τζόι Μπράουν. Η Λουίζ ήταν το πρώτο παιδί του σωλήνα στην ιστορία.

ΕΝΝΙΑ μήνες νωρίτερα, η Λουίζ είχε συλληφθεί στο εργαστήριο μέσω μιας μεθόδου η οποία ονομάζεται εξωσωματική γονιμοποίηση. Με αυτή τη διαδικασία, ένα ωάριο που αφαιρέθηκε από τη μητέρα της ενώθηκε με σπέρμα σε δοκιμαστικό σωλήνα. Δυόμισι ημέρες αργότερα, όταν το ωάριο είχε διαιρεθεί σε οχτώ μικροσκοπικά κύτταρα, αυτό το μικρό σύνολο των διαιρούμενων κυττάρων εισάχθηκε στη μήτρα της μητέρας της για να αναπτυχθεί φυσιολογικά. Η γέννηση της Λουίζ άνοιξε ένα εντελώς νέο κεφάλαιο στη θεραπεία της υπογονιμότητας.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση έδωσε το έναυσμα για την τεχνολογία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως είναι γνωστή σήμερα, η οποία περιλαμβάνει όλα τα είδη θεραπειών γονιμότητας όπου χρησιμοποιείται τόσο το ωάριο όσο και το σπέρμα. Προσέξτε μερικά παραδείγματα. Το 1984 μια γυναίκα στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ γέννησε ένα μωρό προερχόμενο από ωάριο το οποίο είχε δωρίσει άλλη γυναίκα. Την ίδια χρονιά, στην Αυστραλία, γεννήθηκε ένα μωρό από έμβρυο που είχε καταψυχθεί. Το 1994 μια 62χρονη γυναίκα στην Ιταλία απέκτησε παιδί, χρησιμοποιώντας ωάρια δότριας και το σπέρμα του συζύγου της.

Προοδευτική Εξέλιξη

Τώρα, περίπου 25 χρόνια μετά τη γέννηση της Λουίζ Τζόι Μπράουν, οι ερευνητές έχουν συγκεντρώσει σωρεία φαρμάκων και διαδικασιών υψηλής τεχνολογίας τα οποία έχουν δώσει εντελώς νέα μορφή στη θεραπεία κατά της υπογονιμότητας. (Βλέπε τα πλαίσια «Μερικές Μορφές Θεραπειών Γονιμότητας» και «Ποιοι Είναι οι Κίνδυνοι;») Αυτές οι εντυπωσιακές εξελίξεις έχουν οδηγήσει στην κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των παιδιών που γεννιούνται μέσω της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Το 1999, για παράδειγμα, χάρη στην τεχνολογία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο γεννήθηκαν περισσότερα από 30.000 μωρά. Σε μερικές σκανδιναβικές χώρες, το 2 με 3 τοις εκατό των παιδιών που γεννιούνται ετησίως έχουν συλληφθεί με αυτόν τον τρόπο. Παγκοσμίως, γεννιούνται κάθε χρόνο γύρω στα 100.000 παιδιά ως αποτέλεσμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Υπολογίζεται ότι, από το 1978, έχουν γεννηθεί περίπου ένα εκατομμύριο τέτοια παιδιά.

Η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή χρησιμοποιείται κυρίως στις αναπτυγμένες χώρες. Κάθε θεραπεία, ή αλλιώς κύκλος, στοιχίζει χιλιάδες ευρώ, και οι εθνικές υπηρεσίες υγείας, τα προγράμματα κάλυψης εξόδων υγείας από εργοδότες και οι ιδιωτικές ασφάλειες συνήθως δεν καλύπτουν τα έξοδα. Το περιοδικό Τάιμ (Time) σχολίασε ότι «μια 45χρονη γυναίκα που έχει ολοκληρώσει εφτά κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης μπορεί κάλλιστα να έχει δαπανήσει [90.000 ευρώ] για τη θεραπεία». Εντούτοις, η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή προσφέρει ελπίδα σε πολλά υπογόνιμα αντρόγυνα για τα οποία η μόνη δυνατότητα απόκτησης παιδιών ήταν η υιοθεσία. Σήμερα, οι διάφορες μέθοδοι κατά της υπογονιμότητας αντιμετωπίζουν πολλές από τις αιτίες της γυναικείας και της αντρικής υπογονιμότητας. a

Γιατί Έχει Τόση Απήχηση;

Ένας λόγος για τον οποίο η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή έχει τόση απήχηση είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Μια έκθεση της Αμερικανικής Εταιρίας για Αναπαραγωγική Ιατρική αναφέρει: «Η μέση ηλικία τεκνοποίησης αυξήθηκε τις τελευταίες τρεις δεκαετίες καθώς ολοένα και περισσότερες γυναίκες επιδιώκουν ανώτερη εκπαίδευση και σταδιοδρομία και αναβάλλουν το γάμο. Συγχρόνως, μια μεγάλη ομάδα γυναικών που γεννήθηκαν στη διάρκεια της περιόδου έξαρσης των γεννήσεων (1946-1964) έχουν φτάσει στα τελευταία αναπαραγωγικά τους χρόνια, και ως αποτέλεσμα περισσότερες γυναίκες αυτής της ηλικίας ζητούν βοήθεια κατά της υπογονιμότητας».

Μερικές γυναίκες ίσως να μην αντιλαμβάνονται πόσο γρήγορα μειώνεται η γονιμότητά τους καθώς περνούν τα χρόνια. Σύμφωνα με τα Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών στις ΗΠΑ, οι πιθανότητες που έχει μια 42χρονη γυναίκα να αποκτήσει μωρό από τα δικά της ωάρια είναι λιγότερες από 10 τοις εκατό. Γι’ αυτόν το λόγο, ωάρια από δότριες χρησιμοποιούνται συχνά για μεγαλύτερες γυναίκες που επιζητούν θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Μια νέα εξέλιξη δίνει τη δυνατότητα σε μερικά στείρα αντρόγυνα να καταφύγουν σε «υιοθεσία» εμβρύου, αποκτώντας κάποιο έμβρυο που απέμεινε από τη θεραπεία κατά της υπογονιμότητας την οποία ακολούθησε κάποιο άλλο αντρόγυνο. Υπολογίζεται ότι, στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, αποθηκεύονται περίπου 200.000 κατεψυγμένα έμβρυα. Μια είδηση από το δίκτυο CBS αποκάλυψε πρόσφατα: «Η δωρεά εμβρύων λαβαίνει χώρα αθόρυβα σε μικρή κλίμακα εδώ και χρόνια».

Δεν είναι καθόλου παράξενο το γεγονός ότι οι εξελίξεις στον τομέα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής εγείρουν αρκετά ερωτηματικά. Πώς μπορεί να αξιολογηθεί αυτό το είδος τεκνοποίησης από δεοντολογική και ηθική άποψη; Ποια είναι η άποψη της Αγίας Γραφής γύρω από το εν λόγω θέμα; Αυτά και άλλα ερωτήματα θα εξεταστούν στο επόμενο άρθρο.

[Υποσημείωση]

a Ανάμεσα στις αιτίες της γυναικείας υπογονιμότητας είναι η διαταραχή της ωορρηξίας, οι αποφραγμένες σάλπιγγες και η ενδομητρίωση. Η αντρική υπογονιμότητα σχετίζεται συνήθως με την ανεπαρκή ποσότητα ή τη μη παραγωγή σπέρματος.

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 4]

ΜΕΡΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ

ΤΕΧΝΗΤΗ ΣΠΕΡΜΑΤΕΓΧΥΣΗ (AI). Διαδικασία κατά την οποία εισάγεται σπέρμα στα γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα με τρόπο άλλον εκτός του φυσικού. Πρόκειται για μια μέθοδο η οποία συχνά δοκιμάζεται πριν από τις διαδικασίες που περιγράφονται παρακάτω.

ΕΝΔΟΣΑΛΠΙΓΓΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΓΑΜΕΤΩΝ (GIFT). Διαδικασία που περιλαμβάνει την αφαίρεση ωαρίων από την ωοθήκη της γυναίκας, την ανάμειξή τους με σπέρμα, και τη χρήση λαπαροσκοπίου (ενός οργάνου που χρησιμοποιείται για την εξέταση της περιτοναϊκής κοιλότητας) για την τοποθέτηση των μη γονιμοποιημένων ωαρίων και του σπέρματος στη σάλπιγγα της γυναίκας μέσω μικρών τομών στην κοιλιά της.

ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΕΓΧΥΣΗ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ (ICSI). (Φαίνεται σε μεγέθυνση αριστερά) Διαδικασία κατά την οποία ένα και μόνο σπερματοζωάριο εγχέεται απευθείας σε ένα ωάριο.

ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ (IVF). Διαδικασία που περιλαμβάνει την αφαίρεση ωαρίων από τις ωοθήκες της γυναίκας και τη γονιμοποίησή τους έξω από το σώμα της. Τα έμβρυα που προκύπτουν μεταφέρονται κατόπιν στη μήτρα της μέσω του τραχήλου.

ΕΝΔΟΣΑΛΠΙΓΓΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΖΥΓΩΤΩΝ (ZIFT). Διαδικασία κατά την οποία συλλέγονται ωάρια από την ωοθήκη μιας γυναίκας και γονιμοποιούνται έξω από το σώμα της. Τα γονιμοποιημένα ωάρια εισάγονται κατόπιν στη σάλπιγγά της μέσω μιας μικρής τομής που γίνεται στην κοιλιά της.

[Ευχαριστίες]

Πλαίσιο βασισμένο στο Reproductive Health Information Source, Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών στις ΗΠΑ.

Ευγενής παραχώρηση από University of Utah Andrology and IVF Laboratories

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 5]

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ;

ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΛΑΘΟΣ. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ολλανδία και στη Μεγάλη Βρετανία, οι κλινικές γονιμότητας έχουν μπερδέψει κατά λάθος τόσο σπερματοζωάρια όσο και έμβρυα. Σε μια περίπτωση, κάποιο αντρόγυνο απέκτησε δίδυμα που ανήκαν σε άλλη φυλή, και σε μια άλλη περίπτωση κάποια γυναίκα γέννησε δίδυμα που ανήκαν σε δύο διαφορετικές φυλές.

ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΓΕΝΝΗΣΗ. Μελέτες έχουν δείξει ότι η πολλαπλή γέννηση​—αποτέλεσμα των πολλαπλών εμβρύων που μεταφέρονται στη μήτρα—​αυξάνει τις πιθανότητες πρόωρης γέννησης, ελλιποβαρών μωρών, θνησιγονίας και μακροχρόνιων αναπηριών.

ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ. Σύμφωνα με μια μελέτη, τα παιδιά που έχουν συλληφθεί μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο γενετικών ανωμαλιών, όπως καρδιακά ή νεφρικά προβλήματα, λυκόστομα και κρυψορχία.

ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ. Οι επιπλοκές της ορμονικής θεραπείας ή της πολύδυμης κύησης αυξάνουν τους κινδύνους για τη μητέρα.