Απόντες Πατέρες​—Ένα Αυξανόμενο Πρόβλημα

ΟΛΟΕΝΑ και περισσότεροι πατέρες εγκαταλείπουν τις οικογένειές τους. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η εφημερίδα Οι ΗΠΑ Σήμερα (USA Today) ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «είναι η χώρα με τις περισσότερες οικογένειες χωρίς πατέρα». Ωστόσο, η απουσία του πατέρα αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα.

Στη Βραζιλία, μια απογραφή που έγινε το 2000 αποκάλυψε ότι, σε σύνολο 44,7 εκατομμυρίων οικογενειών, οι 11,2 εκατομμύρια οικογένειες είχαν ως κεφαλή τους γυναίκες. Στη Νικαράγουα, το 25 τοις εκατό των παιδιών ζούσαν μόνο με τη μητέρα τους. Στην Κόστα Ρίκα ο αριθμός των παιδιών που δεν αναγνωρίστηκαν από τον πατέρα τους αυξήθηκε στη δεκαετία του 1990 από 21,1 τοις εκατό σε 30,4 τοις εκατό.

Οι στατιστικές από αυτές τις τρεις χώρες αποτελούν απλώς δείγμα της παγκόσμιας τάσης. Εξετάστε μια άλλη πτυχή του προβλήματος των απόντων πατέρων.

Παρόντες Αλλά μη Διαθέσιμοι

Παρακαλούμε δείτε το πλαίσιο «Μπαμπά, Πότε θα Ξανάρθεις;» Η Νάο, η οποία είναι τώρα 23 χρονών, ομολογεί: «Πριν πάω στο δημοτικό, έβλεπα σπανίως τον πατέρα μου. Κάποια φορά, ενώ έφευγε, τον ικέτευσα: “Σε παρακαλώ, έλα πάλι”».

Τέτοιες οικογενειακές σχέσεις, σαν τη σχέση της Νάο με τον πατέρα της, ώθησαν τον Πολωνό συγγραφέα Πιότρ Στσουκέβιτς να πει: «Φαίνεται ότι ο πατέρας είναι ένας σημαντικός “ελλείπων κρίκος” στην οικογένεια». Ομολογουμένως, πολλοί πατέρες ζουν με τις οικογένειές τους και τους παρέχουν οικονομική υποστήριξη. Εντούτοις, όπως το έθεσε το γαλλικό περιοδικό Καπιτάλ (Capital), «πάρα πολλοί πατέρες αρκούνται στο γεγονός ότι είναι καλοί προμηθευτές, και δεν συμμετέχουν στην εκπαίδευση των παιδιών».

Συνήθως αυτό που συμβαίνει είναι ότι ο πατέρας βρίσκεται στην οικογένεια αλλά δεν συμμετέχει στη ζωή των παιδιών του. Η προσοχή του επικεντρώνεται αλλού. «Ακόμη και αν [ο πατέρας] είναι σωματικά παρών», επισημαίνει το γαλλικό περιοδικό Χριστιανική οικογένεια (Famille chrétienne), «μπορεί να είναι ψυχικά απών». Γιατί τόσο πολλοί πατέρες σήμερα απουσιάζουν διανοητικά και συναισθηματικά από τις οικογένειές τους;

Όπως εξηγεί το παραπάνω περιοδικό, ένας βασικός λόγος είναι ότι “δεν κατανοούν το ρόλο του πατέρα ή του συζύγου”. Σύμφωνα με την άποψη πολλών πατέρων, ο ρόλος του καλού πατέρα είναι απλώς  να φέρνει στο σπίτι έναν ικανοποιητικό μισθό. Όπως είπε ο Πολωνός συγγραφέας Γιόζεφ Αουγκούστιν, «πολλοί πατέρες πιστεύουν ότι είναι καλοί γονείς επειδή φέρνουν χρήματα στην οικογένεια». Αλλά αυτό είναι μόνο ένα μέρος των ευθυνών του πατέρα.

Το γεγονός είναι ότι τα παιδιά δεν κρίνουν την αξία του πατέρα τους από το ποσό των χρημάτων που κερδίζει ούτε από τη χρηματική αξία των δώρων που μπορεί να τους κάνει. Αντίθετα, αυτό που πραγματικά θέλουν τα παιδιά​—πολύ περισσότερο από τα υλικά δώρα—​είναι η αγάπη, ο χρόνος και η προσοχή του πατέρα τους. Αυτό έχει πραγματική σημασία για εκείνα.

Ανάγκη Αναθεώρησης

Σύμφωνα με μια έκθεση του Ιαπωνικού Κεντρικού Συμβουλίου για την Εκπαίδευση, «οι πατέρες πρέπει να αναθεωρήσουν τον τρόπο ζωής τους, ο οποίος χαρακτηρίζεται από υπέρμετρη αφοσίωση στην εργασία». Το ερώτημα είναι: Θα κάνει ο πατέρας προσαρμογές για χάρη των παιδιών του; Η γερμανική εφημερίδα Γκίσενερ Αλγκεμάινε (Gießener Allgemeine) παρουσίασε μια έρευνα σύμφωνα με την οποία οι περισσότεροι πατέρες που ρωτήθηκαν αρνήθηκαν να βάλουν τα παιδιά τους πάνω από τη σταδιοδρομία τους.

Οι νέοι μπορεί να πληγωθούν βαθιά από αυτό που μπορεί να φαίνεται ως έλλειψη ενδιαφέροντος του πατέρα τους για αυτούς. Η Λίντια, τώρα 21 χρονών, θυμάται έντονα τη συμπεριφορά του πατέρα της όταν εκείνη ήταν νεαρό κορίτσι στην Πολωνία. Η ίδια λέει: «Δεν μας μιλούσε ποτέ. Ζούσαμε σε διαφορετικούς κόσμους. Δεν ήξερε ότι περνούσα τον ελεύθερο χρόνο μου στις ντισκοτέκ». Παρόμοια, μια κοπέλα 21 χρονών από την Ισπανία ονόματι Μακαρένα λέει πως, όταν ήταν παιδί, ο πατέρας της «έφευγε τα σαββατοκύριακα με τους φίλους του για να διασκεδάσει, και αρκετές φορές εξαφανιζόταν επί μερικές μέρες».

Καθορισμός Κατάλληλων Προτεραιοτήτων

Οι περισσότεροι πατέρες ίσως αναγνωρίζουν ότι αφιερώνουν πολύ λίγο χρόνο και προσοχή στα παιδιά τους. Κάποιος Ιάπωνας, πατέρας ενός έφηβου γιου, είπε: «Ελπίζω ότι το παιδί μου θα καταλάβει την κατάστασή μου. Τον σκέφτομαι συνέχεια, ακόμη και όταν είμαι απασχολημένος». Ωστόσο, μήπως απλώς και μόνο το να εύχεται ένας πατέρας να καταλάβει το παιδί του για ποιο λόγο απουσιάζει λύνει το πρόβλημα;

Δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι απαιτείται πραγματική προσπάθεια​—ναι, θυσία—​για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του παιδιού. Ασφαλώς, το να παρέχει κάποιος στα παιδιά αυτό που χρειάζονται περισσότερο​—δηλαδή αγάπη, χρόνο και προσοχή—​δεν είναι εύκολο. Ο Ιησούς Χριστός είπε: «Ο άνθρωπος πρέπει να ζει, όχι μόνο με ψωμί [δηλαδή με υλική τροφή]». (Ματθαίος 4:4) Είναι επίσης εξίσου αληθινό ότι η επιτυχημένη ανατροφή παιδιών δεν γίνεται μόνο με υλικά πράγματα. Ως πατέρας, είστε εσείς πρόθυμος να θυσιάσετε κάτι που ίσως θεωρείτε εξαιρετικά πολύτιμο​—το χρόνο σας ή, πιθανότατα, ακόμη και την επαγγελματική σας άνοδο—​για να είστε διαθέσιμος στα παιδιά σας;

Η εφημερίδα Μαϊνίτσι Ντέιλι Νιουζ (Mainichi Daily News) της 10ης Φεβρουαρίου 1986 ανέφερε για έναν πατέρα ο οποίος έφτασε στο σημείο να εκτιμήσει πόσο σημαντικά ήταν τα παιδιά του. Η εφημερίδα έλεγε τα εξής: «Ένα κορυφαίο στέλεχος των Ιαπωνικών Εθνικών Σιδηροδρόμων (ΙΕΣ) προτίμησε να παραιτηθεί παρά να αποχωριστεί την οικογένειά του». Κατόπιν, η εφημερίδα παρέθετε τα λόγια αυτού του στελέχους: «Τη θέση του γενικού διευθυντή μπορεί να την πάρει ο καθένας. Αλλά εγώ είμαι ο μοναδικός πατέρας των παιδιών μου».

Πράγματι, ένα πρώτο βήμα για να γίνει κάποιος καλός πατέρας είναι να καταλάβει τι είδους πατέρα χρειάζονται τα παιδιά. Ας εξετάσουμε τι περιλαμβάνεται στο να είναι κανείς τέτοιος πατέρας.

[Πλαίσιο στη σελίδα 3]

«Μπαμπά, Πότε θα Ξανάρθεις;»

Αυτή την ερώτηση έκανε στον πατέρα της η πεντάχρονη Νάο, από την Ιαπωνία, μια μέρα που εκείνος έφευγε για την εργασία του. Αν και ο πατέρας της ζούσε στο σπίτι, η Νάο τον έβλεπε σπανίως. Συνήθιζε να επιστρέφει από την εργασία όταν η Νάο κοιμόταν και έφευγε το πρωί προτού εκείνη ξυπνήσει.