Η Άποψη της Αγίας Γραφής

Είναι Δυνατόν να Υπερνικηθούν οι Κακές Συνήθειες;

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Μαρκ Τουέιν είπε κάποτε χαριτολογώντας: «Το να κόψεις το κάπνισμα είναι το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο. Το ξέρω επειδή το έχω κόψει χιλιάδες φορές». Αυτή η θλιβερή διαπίστωση του Τουέιν χωρίς αμφιβολία αγγίζει μια ευαίσθητη χορδή πολλών ανθρώπων. Ενώ ίσως συνειδητοποιούν πλήρως ότι ορισμένες συνήθειες είναι ηθικά εσφαλμένες, ακόμη και βλαβερές, ξέρουν επίσης ότι το να αντισταθούν σε αυτές και να τις υπερνικήσουν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Με την πάροδο των ετών οι συνήθειες μπορεί να ριζώσουν βαθιά και πιθανόν να είναι εξαιρετικά δύσκολο να τις αλλάξει κανείς. Το να προσπαθεί κάποιος να χαλιναγωγήσει τέτοια πάθη μπορεί να είναι εξαντλητικό ή ακόμα και επώδυνο.

Ο Δρ Άντονι Ντάνιελς, γιατρός που εργάζεται σε κάποια φυλακή, παρατηρεί ότι οι παραβάτες συνήθως υποστηρίζουν πως είναι απελπιστικά υποδουλωμένοι στις εμμονές τους και στις ευτελείς τους επιθυμίες. Ισχυρίζονται ότι από τη στιγμή που ένας άνθρωπος εθιστεί σε κάτι, «ζει παγιδευμένος μέσα σε μια τρομερή παρόρμηση, στην οποία αδυνατεί να αντισταθεί». Αν αυτοί οι συλλογισμοί ήταν αληθινοί, δεν θα μπορούσαμε να θεωρηθούμε υπεύθυνοι για το ότι ακολουθούμε τις παρορμήσεις μας. Αλλά είναι άραγε αλήθεια ότι είμαστε έρμαια των εσωτερικών μας κινήτρων και επιθυμιών; Ή είναι όντως δυνατόν να υπερνικηθούν οι κακές συνήθειες; Για να λάβουμε μια έγκυρη απάντηση, ας δούμε τι λέει η Αγία Γραφή.

Επιθυμίες Εναντίον Πράξεων

Η Αγία Γραφή καθιστά σαφές ότι ο Θεός μάς θεωρεί υπεύθυνους για τις πράξεις μας. (Ρωμαίους 14:12) Επίσης, απαιτεί να ζούμε σύμφωνα με τους δίκαιους κανόνες του. (1 Πέτρου 1:15) Ως ο Δημιουργός μας, γνωρίζει τι είναι το καλύτερο για εμάς, και οι αρχές του καταδικάζουν πολλές από τις συνήθειες που είναι κοινές σε αυτόν τον κόσμο. (1 Κορινθίους 6:9, 10· Γαλάτες 5:19-21) Ωστόσο, είναι επίσης ρεαλιστής και συμπονετικός όσον αφορά το τι αναμένει από ατελείς ανθρώπους.​—Ψαλμός 78:38· 103:13, 14.

Γι’ αυτό, ο ψαλμωδός έγραψε: «Αν παρατηρούσες σφάλματα, Γιαχ, Ιεχωβά, ποιος θα μπορούσε να σταθεί;» (Ψαλμός 130:3) Ναι, ο Ιεχωβά γνωρίζει πολύ καλά ότι «η τάση της καρδιάς του ανθρώπου είναι κακή από τη νεότητά του». (Γένεση 8:21) Η γενετική μας κληρονομιά, οι έμφυτες αδυναμίες μας και οι εμπειρίες του παρελθόντος καθιστούν αδύνατον να αποφεύγουμε όλες τις κακές σκέψεις και επιθυμίες. Στοργικά, λοιπόν, ο Ιεχωβά δεν απαιτεί τελειότητα από εμάς.​—Δευτερονόμιο 10:12· 1 Ιωάννη 5:3.

Ωστόσο, αυτό το στοχαστικό ενδιαφέρον από μέρους του Θεού δεν μας απαλλάσσει από την ευθύνη που έχουμε να ελέγχουμε τις κακές επιθυμίες. Ο απόστολος Παύλος, αν και παραδέχτηκε ότι αγωνιζόταν κατά των κακών επιθυμιών, δεν παραιτούνταν. (Ρωμαίους 7:21-24) «Γρονθοκοπώ το σώμα μου», είπε, «και το οδηγώ ως δούλο». Για ποιο σκοπό; Για να μη «γίνω εγώ ο ίδιος αποδοκιμασμένος κατά κάποιον τρόπο». (1 Κορινθίους 9:27) Ναι, η εγκράτεια είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση, και τελικά την υπερνίκηση, των εσφαλμένων τάσεων και συνηθειών μας.

Η Αλλαγή Είναι Εφικτή

Επιστήμονες που ασχολούνται με θέματα συμπεριφοράς λένε ότι τις κακές συνήθειες, όπως και τις καλές, φτάνουμε στο σημείο να τις μάθουμε και να τις αναπτύξουμε με τον καιρό. Αν αυτό είναι σωστό, τότε είναι βέβαιο ότι τις κακές συνήθειες μπορούμε  και να τις ξεμάθουμε! Πώς; «Σκεφτείτε τα οφέλη τού να πάψετε να ακολουθείτε τη συγκεκριμένη πορεία ενέργειας», αναφέρουν οι συγγραφείς ενός βιβλίου για την αντιμετώπιση του άγχους. Κατόπιν, «φτιάξτε έναν κατάλογο με βελτιώσεις που θα είχε η ζωή σας αν αλλάζατε τη συμπεριφορά σας». Ναι, το να συγκεντρώνουμε την προσοχή μας στα οφέλη που θα προκύψουν αν αλλάξουμε την επιζήμια συμπεριφορά μας μπορεί να μας ωθήσει να αλλάξουμε.

Εξετάστε τη νουθεσία που μας έδωσε ο απόστολος Παύλος “να ανανεωνόμαστε στη δύναμη που ενεργοποιεί το νου μας”. (Εφεσίους 4:22, 23) Αυτή η δύναμη είναι η διανοητική τάση που μας διακατέχει. Μεταμορφώνετε αυτή τη δύναμη όταν πλησιάζετε τον Θεό και καλλιεργείτε εκτίμηση για τους κανόνες του. Το να γνωρίζετε ότι ευαρεστείτε τον Ιεχωβά σάς παρακινεί να κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές.​—Ψαλμός 69:30-33· Παροιμίες 27:11· Κολοσσαείς 1:9, 10.

Φυσικά, το να απαλλαχτούμε από τις κακές συνήθειες που ίσως κυριαρχούν στη ζωή μας επί χρόνια θα είναι δύσκολο. Δεν πρέπει να υποτιμούμε τον αγώνα που βρίσκεται μπροστά μας. Σίγουρα θα υπάρξουν υποτροπές και αποτυχίες. Αλλά να είστε βέβαιοι ότι τα πράγματα γίνονται συνήθως ευκολότερα με το πέρασμα του χρόνου. Όσο περισσότερο εργάζεστε πάνω σε αυτό, τόσο περισσότερο η νέα σας συμπεριφορά θα γίνεται μέρος του εαυτού σας.

Όποιος αγαπάει τον Θεό μπορεί επίσης να είναι βέβαιος για τη βοήθεια και την ευλογία Του. «Ο Θεός είναι πιστός», υπόσχεται ο Παύλος, «και δεν θα σας αφήσει να πειραστείτε πέρα από αυτό που μπορείτε να αντέξετε, αλλά . . . θα προμηθεύσει και τη διέξοδο για να μπορέσετε να . . . υπομείνετε». (1 Κορινθίους 10:13) Πολύ σύντομα, ο Ιεχωβά Θεός θα καταστρέψει αυτό το πονηρό σύστημα πραγμάτων και όλους τους ευτελείς του πειρασμούς, επιθυμίες και πάθη. (2 Πέτρου 3:9-13· 1 Ιωάννη 2:16, 17) Με τον καιρό, όλοι οι ατελείς άνθρωποι που θα επιζήσουν από αυτό το γεγονός θα γιατρευτούν πλήρως και οριστικά από οτιδήποτε τους βασανίζει​—σωματικά, διανοητικά και συναισθηματικά. «Τα παλιά δεν θα έρχονται στη μνήμη ούτε θα ανεβαίνουν στην καρδιά», υπόσχεται ο Θεός. (Ησαΐας 65:17) Ανάμεσα σε αυτά τα «παλιά» πράγματα χωρίς αμφιβολία θα περιλαμβάνονται τα ενοχλητικά πάθη και επιθυμίες. Δεν είναι αυτός ένας πολύ σημαντικός λόγος για να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε σήμερα ώστε να αντιστεκόμαστε και να αγωνιζόμαστε ενάντια στις κακές συνήθειες;

[Πλαίσιο/​Εικόνες στη σελίδα 21]

ΠΩΣ ΝΑ ΚΟΨΕΤΕ ΤΙΣ ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

1. Να αναγνωρίζετε και να παραδέχεστε τις κακές συνήθειες. Αναρωτηθείτε: “Ωφελούμαι στ’ αλήθεια από αυτή τη συνήθεια; Μήπως ενοχλεί τους άλλους; Μήπως επηρεάζει την υγεία μου, την οικονομική μου κατάσταση, την ευημερία μου, την οικογένειά μου ή την ειρήνη της διάνοιάς μου; Πόσο καλύτερα θα ήμουν χωρίς αυτήν;”

2. Αντικαταστήστε την κακή συνήθεια με κάτι θετικό. Για παράδειγμα, μήπως αφιερώνετε υπερβολικό χρόνο στο Ιντερνέτ, ίσως κοιτάζοντας επιβλαβή ύλη; Τότε προγραμματίστε να αφιερώσετε αυτόν το χρόνο για ωφέλιμη ανάγνωση, μελέτη ή άσκηση.

3. Να παρακολουθείτε την πρόοδό σας. Κάθε μέρα να αναλογίζεστε για λίγα λεπτά την πρόοδό σας. Αν υποτροπιάσετε, καθορίστε ποιες συνθήκες σάς οδήγησαν στο πρόβλημα.

4. Ζητήστε τη βοήθεια άλλων. Πείτε στους φίλους και στους συγγενείς σας ότι προσπαθείτε να κόψετε αυτή τη συνήθεια, και ζητήστε τους να σας το θυμίζουν όταν φαίνεται ότι θα υποτροπιάσετε. Συζητήστε με άλλους που ξεπέρασαν με επιτυχία την ίδια συνήθεια.​—Παροιμίες 11:14.

5. Να είστε ισορροπημένοι και ρεαλιστές. Μην περιμένετε άμεση επιτυχία. Μερικές συνήθειες που χρειάστηκαν χρόνια για να αναπτυχθούν ίσως δεν κόβονται εύκολα.

6. Να προσεύχεστε στον Θεό. Με τη βοήθεια του Θεού μπορείτε να κόψετε κάθε κακή συνήθεια.​—Ψαλμός 55:22· Λουκάς 18:27.