Η Άποψη της Αγίας Γραφής

Ψέμα​—Είναι Ποτέ Δικαιολογημένο;

«ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΑ ΣΕ ΓΛΙΤΩΝΕΙ ΑΠΟ ΑΜΕΤΡΗΤΕΣ ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ».

ΑΥΤΟ το σχόλιο δείχνει πώς βλέπουν πολλοί άνθρωποι το ψέμα. Σύμφωνα με το σκεπτικό τους, το ψέμα δεν είναι εσφαλμένο αν δεν βλάπτει κανέναν. Μάλιστα, αυτή η συλλογιστική αποκαλείται περιστασιακή ηθική, και σε αρμονία με αυτήν ο μοναδικός νόμος που χρειάζεται να ακολουθεί κανείς είναι ο λεγόμενος νόμος της αγάπης. Με άλλα λόγια, εξηγεί η συγγραφέας Νταϊάν Κομπ, «αν τα κίνητρά σου είναι ορθά και οι προθέσεις σου καλές, (τότε το) ότι είπες ψέματα . . . δεν είναι κάτι το σοβαρό».

Αυτή η άποψη είναι συνηθισμένη στον κόσμο σήμερα. Η κοινωνία συγκλονίζεται από σκάνδαλα που ξεσπούν όταν ψεύδονται εξέχοντες πολιτικοί και άλλοι ηγέτες του κόσμου. Επηρεαζόμενοι από αυτό το κλίμα, πολλοί άνθρωποι έχουν χαλαρώσει ως προς τη δέσμευση να λένε πάντα την αλήθεια. Μάλιστα, σε ορισμένους τομείς, το ψέμα αποτελεί την επίσημη τακτική. «Πληρώνομαι για να λέω ψέματα. Κερδίζω διαγωνισμούς πωλήσεων και εξασφαλίζω μεγάλους επαίνους στο τέλος κάθε χρόνου, όταν λέω ψέματα. . . . Φαίνεται ότι αυτή η τακτική αποτελεί τον πυρήνα όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για λιανοπωλητές», παραπονιέται μια πωλήτρια. Πολλοί πιστεύουν ότι τα λεγόμενα αθώα μικροψέματα ποτέ δεν βλάπτουν πραγματικά. Αληθεύει αυτό; Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες οι Χριστιανοί θα ήταν δικαιολογημένοι αν ψεύδονταν;

Ο Εξυψωμένος Κανόνας της Αγίας Γραφής

Η Αγία Γραφή καταδικάζει απερίφραστα κάθε είδους ψέμα. “[Ο Θεός] θα εξολοθρεύσει αυτούς που λένε ψέματα”, δηλώνει ο ψαλμωδός. (Ψαλμός 5:6· βλέπε Αποκάλυψη 22:15.) Στα εδάφια Παροιμίες 6:16-19, η Αγία Γραφή απαριθμεί εφτά πράγματα που απεχθάνεται ο Ιεχωβά. Η «ψεύτικη γλώσσα» και ο “ψευδομάρτυρας που ξεστομίζει ψέματα” είναι ευδιάκριτα σε αυτόν τον κατάλογο. Γιατί; Επειδή ο Ιεχωβά μισεί τη βλάβη που προκαλούν τα ψέματα. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο ο Ιησούς αποκάλεσε τον Σατανά ψεύτη και ανθρωποκτόνο. Τα ψέματά του βύθισαν την ανθρωπότητα στη δυστυχία και στο θάνατο.​—Γένεση 3:4, 5· Ιωάννης 8:44· Ρωμαίους 5:12.

Το πόσο σοβαρό θεωρεί ο Ιεχωβά το ψέμα φαίνεται καθαρά από αυτό που συνέβη στον Ανανία και στη Σαπφείρα. Εκείνα τα δυο άτομα εσκεμμένα είπαν ψέματα στους αποστόλους με προφανή στόχο να φανούν πιο γενναιόδωροι από όσο  ήταν πραγματικά. Η πράξη τους ήταν εσκεμμένη και προμελετημένη. Ο απόστολος Πέτρος, λοιπόν, δήλωσε: «Φέρθηκες απατηλά, όχι σε ανθρώπους, αλλά στον Θεό». Γι’ αυτό, πέθαναν και οι δύο από το χέρι του Θεού.​—Πράξεις 5:1-10.

Χρόνια αργότερα, ο απόστολος Παύλος νουθέτησε τους Χριστιανούς: «Μη λέτε ψέματα ο ένας στον άλλον». (Κολοσσαείς 3:9) Αυτή η προτροπή είναι ιδιαίτερα ζωτική μέσα στη Χριστιανική εκκλησία. Ο Ιησούς είπε ότι η αγάπη που βασίζεται σε αρχές θα αποτελούσε το διακριτικό γνώρισμα των αληθινών ακολούθων του. (Ιωάννης 13:34, 35) Μια τέτοια ανυπόκριτη αγάπη μπορεί να αναπτυχθεί και να ανθίσει μόνο σε ένα περιβάλλον πλήρους εντιμότητας και εμπιστοσύνης. Είναι δύσκολο να αγαπάμε κάποιον αν δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι μας λέει πάντα την αλήθεια.

Μολονότι όλα τα ψέματα είναι κατακριτέα, μερικά είναι σοβαρότερα από άλλα. Λόγου χάρη, ένα άτομο μπορεί να πει ψέματα επειδή ντρέπεται ή φοβάται. Κάποιος άλλος ίσως ενεργεί με πονηρία κάνοντάς το συνήθειά του να λέει ψέματα με σκοπό να βλάψει ή να πληγώσει. Εξαιτίας του μοχθηρού κινήτρου του, ένας τέτοιος εκούσιος ψεύτης αποτελεί κίνδυνο για τους άλλους και θα αποκοπεί από την εκκλησία αν δεν μετανοήσει. Εφόσον, όμως, δεν υποκινούνται όλα τα ψέματα από μοχθηρία, πρέπει να προσέχει κανείς να μην καταδικάζει άσκοπα κάποιον που είπε ένα ψέμα, αλλά να βεβαιώνεται ότι γνωρίζει όλους τους παράγοντες που περιλαμβάνονται. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα κίνητρα και τα ελαφρυντικά.​—Ιακώβου 2:13.

«Προσεκτικοί σαν τα Φίδια»

Φυσικά, το να είμαστε φιλαλήθεις δεν σημαίνει ότι είμαστε υποχρεωμένοι να αποκαλύπτουμε όλες τις πληροφορίες σε οποιονδήποτε μας τις ζητάει. «Μη δώσετε ό,τι είναι άγιο στους σκύλους, ούτε να ρίξετε τα μαργαριτάρια σας μπροστά στα γουρούνια, για να μην . . . γυρίσουν και σας ξεσκίσουν», προειδοποίησε ο Ιησούς στο εδάφιο Ματθαίος 7:6. Για παράδειγμα, άτομα με πονηρές προθέσεις ίσως δεν έχουν κανένα δικαίωμα να μάθουν ορισμένα πράγματα. Οι Χριστιανοί αντιλαμβάνονται ότι ζουν σε εχθρικό κόσμο. Γι’ αυτό, ο Ιησούς συμβούλεψε τους μαθητές του να είναι «προσεκτικοί σαν τα φίδια», ενώ ταυτόχρονα θα παρέμεναν «αθώοι σαν τα περιστέρια». (Ματθαίος 10:16· Ιωάννης 15:19) Ο Ιησούς δεν φανέρωνε πάντα την πλήρη αλήθεια, κυρίως όταν η αποκάλυψη όλων των δεδομένων θα μπορούσε χωρίς λόγο να βλάψει τον ίδιο ή τους μαθητές του. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν έλεγε ψέματα. Απεναντίας, επέλεγε είτε να μην πει τίποτα είτε να στρέψει τη συζήτηση σε άλλη κατεύθυνση.​—Ματθαίος 15:1-6· 21:23-27· Ιωάννης 7:3-10.

Πολλά πιστά άτομα που αναφέρονται στην Αγία Γραφή, όπως ο Αβραάμ, ο Ισαάκ, η Ραάβ και ο Δαβίδ, ήταν το ίδιο οξυδερκείς και προσεκτικοί στις σχέσεις τους με πιθανούς εχθρούς. (Γένεση 20:11-13· 26:9· Ιησούς του Ναυή 2:1-6· 1 Σαμουήλ 21:10-14) Η Αγία Γραφή κατατάσσει αυτούς τους άντρες και τις γυναίκες στους πιστούς λάτρεις των οποίων η ζωή χαρακτηριζόταν από υπακοή. Αυτό τους κάνει άξιους για μίμηση.​—Ρωμαίους 15:4· Εβραίους 11:8-10, 20, 31, 32-39.

Ίσως υπάρχουν περιπτώσεις όπου το ψέμα φαίνεται να αποτελεί εύκολη διέξοδο. Αλλά οι Χριστιανοί σήμερα καλά θα κάνουν να μιμούνται την πορεία του Ιησού και να ακολουθούν τη Γραφικά εκπαιδευμένη συνείδησή τους όταν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα δύσκολες περιστάσεις.​—Εβραίους 5:14.

Η Αγία Γραφή μάς παροτρύνει να είμαστε φιλαλήθεις και έντιμοι. Το ψέμα είναι εσφαλμένο, και εμείς πρέπει να ακολουθούμε τη Γραφική συμβουλή: «Να λέτε την αλήθεια ο καθένας με τον πλησίον του». (Εφεσίους 4:25) Ενεργώντας έτσι, θα διακρατούμε καθαρή συνείδηση, θα προάγουμε την ειρήνη και την αγάπη μέσα στην εκκλησία και θα εξακολουθούμε να τιμάμε “τον Θεό της αλήθειας”.​—Ψαλμός 31:5· Εβραίους 13:18.

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Ο Ανανίας και η Σαπφείρα έχασαν τη ζωή τους επειδή είπαν ψέματα