1, 2. Πώς είχε αλλάξει ο κόσμος από την εποχή του Νώε, και πώς επηρέαζε αυτό τον Άβραμ;

Ο ΑΒΡΑΜ έστρεψε το βλέμμα του ψηλά, προς το ζιγκουράτ που δέσποζε στη γενέτειρά του, την Ουρ. * Γινόταν μεγάλη φασαρία εκεί πάνω, και έβγαινε καπνός. Οι ιερείς του θεού της σελήνης έκαναν πάλι θυσίες. Φανταστείτε τον Άβραμ να απομακρύνεται συνοφρυωμένος, κουνώντας αποδοκιμαστικά το κεφάλι του. Καθώς επέστρεφε στο σπίτι του, μέσα από τους συνωστισμένους δρόμους, πιθανώς σκεφτόταν την ειδωλολατρία στην οποία ήταν βουτηγμένη η Ουρ. Από την εποχή του Νώε, η κηλίδα της διεφθαρμένης λατρείας είχε απλωθεί πάρα πολύ στον κόσμο!

² Ο Νώε πέθανε δύο μόλις χρόνια προτού γεννηθεί ο Άβραμ. Όταν ο πατριάρχης Νώε και η οικογένειά του βγήκαν από την κιβωτό μετά το μεγάλο Κατακλυσμό, εκείνος πρόσφερε θυσία στον Ιεχωβά Θεό, ο οποίος έκανε στη συνέχεια να εμφανιστεί ένα ουράνιο τόξο. (Γέν. 8:20· 9:12-14) Τότε η μόνη λατρεία στον κόσμο ήταν η αγνή λατρεία. Τώρα, όμως, καθώς η δέκατη γενιά από τον Νώε εξαπλωνόταν στη γη, η αγνή λατρεία σπάνιζε. Παντού λάτρευαν ειδωλολατρικούς θεούς. Ακόμη και ο πατέρας του Άβραμ, ο Θάρα, ήταν αναμειγμένος στην ειδωλολατρία, πιθανώς φτιάχνοντας είδωλα.​—Ιησ. Ναυή 24:2.

3. Καθώς τα χρόνια περνούσαν, ποια ιδιότητα ξεχώριζε στον Άβραμ, και τι θα μάθουμε από αυτό;

³ Ο Άβραμ ήταν διαφορετικός. Καθώς τα χρόνια περνούσαν, ξεχώριζε όλο και περισσότερο λόγω της πίστης του. Μάλιστα, μεταγενέστερα ο απόστολος Παύλος τον αποκάλεσε υπό θεϊκή έμπνευση “πατέρα όλων εκείνων που έχουν πίστη”! (Διαβάστε Ρωμαίους 4:11)  Ας δούμε πώς ξεκίνησε ο Άβραμ αυτή την πορεία ζωής. Θα μάθουμε έτσι πολλά για το πώς να αυξήσουμε την πίστη μας.

4, 5. Από ποιον ίσως έμαθε ο Άβραμ για τον Ιεχωβά, και γιατί είναι πιθανό κάτι τέτοιο;

⁴ Πώς έμαθε ο Άβραμ για τον Ιεχωβά Θεό; Ξέρουμε ότι εκείνη την εποχή ο Ιεχωβά είχε πιστούς υπηρέτες στη γη, μεταξύ αυτών και τον Σημ. Μολονότι δεν ήταν ο μεγαλύτερος από τους τρεις γιους του Νώε, συνήθως αναφέρεται πρώτος, προφανώς ως άνθρωπος εξαιρετικής πίστης. * Κάποτε, μετά τον Κατακλυσμό, ο Νώε είπε ότι ο Ιεχωβά ήταν «ο Θεός του Σημ». (Γέν. 9:26) Ο Σημ σεβόταν τον Ιεχωβά και την αγνή λατρεία.

⁵ Γνώριζε ο Άβραμ τον Σημ; Πιθανόν. Φανταστείτε τον Άβραμ μικρό. Πόσο θα ενθουσιάστηκε όταν έμαθε ότι ζούσε ένας πρόγονός του που είχε δει να περνούν μπροστά από τα αρχαία, σοφά μάτια του τέσσερις και πλέον αιώνες ανθρώπινης ιστορίας! Ο Σημ είχε δει την αθλιότητα του προκατακλυσμιαίου κόσμου, το μεγάλο Κατακλυσμό που καθάρισε τη γη, το σχηματισμό των πρώτων εθνών καθώς το ανθρώπινο γένος πολλαπλασιαζόταν στη γη και τις ζοφερές μέρες του στασιασμού του Νεβρώδ στον Πύργο της Βαβέλ. Ο πιστός Σημ δεν συμμετείχε στο στασιασμό. Γι’ αυτό, όταν ο Ιεχωβά σύγχυσε τη γλώσσα των οικοδόμων του πύργου, εκείνος και η οικογένειά του συνέχισαν να μιλούν την αρχική γλώσσα του ανθρώπου, τη γλώσσα του Νώε. Στην οικογένεια αυτή ανήκε και ο Άβραμ. Ασφαλώς, λοιπόν, μεγάλωσε τρέφοντας ιδιαίτερη εκτίμηση για τον Σημ. Επιπλέον, ο Σημ ζούσε το περισσότερο διάστημα της μακρόχρονης ζωής του Άβραμ. Άρα, ο Άβραμ ίσως έμαθε για τον Ιεχωβά από τον Σημ.

6. (α) Πώς έδειχνε ο Άβραμ ότι είχε πάρει στα σοβαρά το σημαντικό μάθημα του Κατακλυσμού; (β) Πώς ήταν η κοινή ζωή του Άβραμ και της Σαραΐ;

⁶ Όπως και να έχει, ο Άβραμ πήρε στα σοβαρά το σημαντικό μάθημα του Κατακλυσμού. Επιδίωκε να περπατάει με τον Θεό, όπως ο Νώε. Να γιατί απέρριπτε την ειδωλολατρία και ξεχώριζε ως διαφορετικός στην Ουρ, ίσως ακόμη και μέσα στο στενό οικογενειακό του κύκλο. Ωστόσο, βρήκε μια θαυμάσια σύζυγο, τη Σαραΐ, που δεν διέθετε μόνο απαράμιλλη ομορφιά αλλά και μεγάλη πίστη στον Ιεχωβά. *  Μολονότι δεν είχαν παιδιά, σίγουρα έβρισκαν ιδιαίτερη χαρά υπηρετώντας μαζί τον Ιεχωβά. Επίσης, υιοθέτησαν τον ορφανό ανιψιό του Άβραμ, τον Λωτ.

7. Πώς πρέπει να μιμούνται τον Άβραμ οι ακόλουθοι του Ιησού;

⁷ Ο Άβραμ δεν εγκατέλειψε ποτέ τον Ιεχωβά για την ειδωλολατρία της Ουρ. Εκείνος και η Σαραΐ ήταν διατεθειμένοι να ξεχωρίζουν ως διαφορετικοί στον ειδωλολατρικό τους περίγυρο. Αν θέλουμε να αναπτύξουμε γνήσια πίστη, χρειαζόμαστε παρόμοιο πνεύμα. Πρέπει και εμείς να είμαστε διατεθειμένοι να διαφέρουμε. Ο Ιησούς είπε ότι οι ακόλουθοί του δεν θα ήταν «μέρος του κόσμου» και γι’ αυτό ο κόσμος θα τους μισούσε. (Διαβάστε Ιωάννης 15:19) Αν κάποιες φορές πληγώνεστε βλέποντας την οικογένειά σας ή τον περίγυρο να σας απορρίπτει επειδή έχετε αποφασίσει να υπηρετείτε τον Ιεχωβά, να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι. Περπατάτε με τον Θεό, όπως περπάτησε πριν από εσάς και ο Άβραμ με τη Σαραΐ.

8, 9. (α) Τι το ανεπανάληπτο έζησε ο Άβραμ; (β) Τι είπε ο Ιεχωβά στον Άβραμ;

⁸ Μια μέρα, ο Άβραμ έζησε κάτι ανεπανάληπτο. Του μίλησε ο Ιεχωβά Θεός! Η Αγία Γραφή δεν δίνει πολλές λεπτομέρειες, αλλά λέει ότι «ο Θεός της δόξας» εμφανίστηκε σε αυτόν τον πιστό άνθρωπο. (Διαβάστε Πράξεις 7:2, 3) Ίσως μέσω κάποιου αγγελικού εκπροσώπου, ο Άβραμ πήρε μια γεύση από την ανυπέρβλητη δόξα του Κυρίαρχου του σύμπαντος. Φανταζόμαστε πόσο θα ενθουσιάστηκε βλέποντας την αντίθεση ανάμεσα στον ζωντανό Θεό και στα άψυχα είδωλα που λάτρευαν οι σύγχρονοί του.

⁹ Τι είπε ο Ιεχωβά στον Άβραμ; «Βγες από τη γη σου και από τους συγγενείς σου και έλα στη γη που θα σου δείξω». Ο Ιεχωβά δεν είπε ποια γη είχε υπόψη του​—μόνο ότι θα την έδειχνε στον Άβραμ. Πρώτα, όμως, εκείνος θα έπρεπε να αφήσει πίσω την πατρίδα του και τους συγγενείς του. Για τους πολιτισμούς της αρχαίας Μέσης Ανατολής, η οικογένεια είχε μεγάλη σημασία. Το να αφήσει κάποιος τους συγγενείς του και να φύγει μακριά θεωρούνταν συνήθως κάτι πολύ σκληρό​—για μερικούς σκληρότερο και από το θάνατο.

10. Γιατί ίσως αποτελούσε θυσία για τον Άβραμ και τη Σαραΐ να αφήσουν το σπίτι τους στην Ουρ;

¹⁰ Απαιτούνταν θυσίες για να φύγει ο Άβραμ από τη γη του. Η Ουρ ήταν προφανώς πλούσια πόλη γεμάτη ζωή. (Βλέπε το πλαίσιο « Η Πόλη που Άφησε ο Άβραμ και η Σαραΐ».) Οι ανασκαφές δείχνουν ότι εκεί υπήρχαν πολύ άνετα σπίτια. Μερικά είχαν 12 ή περισσότερα δωμάτια για την οικογένεια και τους υπηρέτες, όλα γύρω από μια λιθόστρωτη εσωτερική αυλή. Το τρεχούμενο νερό, οι τουαλέτες  και το αποχετευτικό σύστημα αποτελούσαν βασικές ευκολίες. Λάβετε επίσης υπόψη ότι ο Άβραμ και η Σαραΐ δεν ήταν πια νέοι​—εκείνος ήταν λίγο πάνω από 70, ενώ εκείνη λίγο πάνω από 60. Ασφαλώς, ο Άβραμ ήθελε να ζει η Σαραΐ σχετικά άνετα και να μην της λείπει τίποτα​—ό,τι θέλει κάθε καλός σύζυγος για τη γυναίκα του. Φανταστείτε τις συζητήσεις τους γύρω από αυτόν το διορισμό, τα ερωτηματικά και τις ανησυχίες που ίσως τους βασάνιζαν. Ο Άβραμ θα χάρηκε πάρα πολύ όταν η Σαραΐ στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων! Ήταν και αυτή διατεθειμένη να αφήσει πίσω όλες τις ανέσεις του σπιτιού της.

11, 12. (α) Τι έπρεπε να ετοιμάσουν και να αποφασίσουν ο Άβραμ και η Σαραΐ προτού φύγουν από την Ουρ; (β) Πώς μπορούμε να οραματιστούμε τη μέρα που έφυγαν;

¹¹ Άπαξ ο Άβραμ και η Σαραΐ πήραν την απόφαση, έπρεπε να φροντίσουν για πολλά. Είχαν να ετοιμάσουν τις αποσκευές τους και να κανονίσουν ένα σωρό πράγματα. Τι θα έπαιρναν μαζί σε αυτό το ταξίδι στο άγνωστο και τι θα άφηναν πίσω; Το σημαντικότερο, όμως, ήταν οι δικοί τους άνθρωποι. Τι θα έκαναν με τον ηλικιωμένο Θάρα; Αποφάσισαν να τον πάρουν μαζί και να τον φροντίζουν όσο θα χρειαζόταν. Εκείνος ίσως συμφώνησε πρόθυμα, διότι η αφήγηση αποδίδει σε αυτόν, ως πατριάρχη, τη μετακίνηση της οικογένειάς του από την Ουρ. Ασφαλώς, είχε εγκαταλείψει την ειδωλολατρία. Επίσης, ο ανιψιός του Άβραμ, ο Λωτ, θα πήγαινε μαζί τους για να ζήσει και αυτός ως πάροικος.​—Γέν. 11:31.

¹² Τελικά, ήρθε η μέρα που θα έφευγαν. Οραματιστείτε το καραβάνι να συγκεντρώνεται έξω από τα τείχη και την τάφρο της Ουρ. Οι καμήλες και τα γαϊδουράκια ήταν φορτωμένα, τα ποίμνια συγκεντρωμένα, η οικογένεια και οι υπηρέτες ήταν έτοιμοι, και υπήρχε έντονο αίσθημα προσμονής. * Ίσως όλα τα βλέμματα στράφηκαν στον Άβραμ, περιμένοντας να δώσει το σύνθημα της αναχώρησης. Τελικά, η στιγμή έφτασε και ξεκίνησαν, αφήνοντας για πάντα πίσω την Ουρ.

13. Πώς εκδηλώνουν πολλοί υπηρέτες του Ιεχωβά σήμερα παρόμοιο πνεύμα με του Άβραμ και της Σαραΐ;

¹³ Σήμερα, πολλοί υπηρέτες του Ιεχωβά αποφασίζουν να μετακομίσουν όπου υπάρχει ανάγκη για περισσότερους κήρυκες της Βασιλείας. Άλλοι αποφασίζουν να μάθουν μια καινούρια γλώσσα για να επεκτείνουν τη διακονία τους. Ή αποφασίζουν να δοκιμάσουν κάποια μορφή υπηρεσίας με την οποία δεν είναι εξοικειωμένοι. Τέτοιες αποφάσεις απαιτούν γενικά θυσίες​—το να είναι κάποιος πρόθυμος να στερηθεί υλικές ανέσεις. Πόσο αξιέπαινο είναι αυτό το πνεύμα και πόσο μοιάζει με του Άβραμ και της Σαραΐ! Αν εκδηλώνουμε τέτοια πίστη, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά θα μας δίνει μονίμως  πολύ περισσότερα από όσα του δίνουμε εμείς. Εκείνος ανταμείβει πάντοτε την πίστη. (Εβρ. 6:10· 11:6) Έκανε το ίδιο με τον Άβραμ;

14, 15. Πώς ήταν το ταξίδι από την Ουρ στη Χαρράν, και γιατί μπορεί να αποφάσισε ο Άβραμ να εγκατασταθεί προσωρινά στη Χαρράν;

¹⁴ Σταδιακά το καραβάνι προσαρμόστηκε στο πρόγραμμα του ταξιδιού. Φανταζόμαστε τον Άβραμ και τη Σαραΐ να ταξιδεύουν πότε ανεβασμένοι στα ζώα και πότε πεζοί, ενώ οι συζητήσεις τους ανακατεύονται με τον ήχο από τα κουδούνια στα χάμουρα των υποζυγίων. Με τον καιρό, ακόμη και οι λιγότερο έμπειροι απέκτησαν ευχέρεια στο να στήνουν και να μαζεύουν τον καταυλισμό, καθώς και στο να βοηθούν τον ηλικιωμένο Θάρα να βολευτεί πάνω σε μια καμήλα ή σε ένα γαϊδουράκι. Κατευθύνονταν βορειοδυτικά, ακολουθώντας τη μεγάλη καμπύλη του ποταμού Ευφράτη. Οι μέρες γίνονταν εβδομάδες, και το τοπίο γύρω τους άλλαζε σιγά σιγά.

¹⁵ Τελικά, αφού κάλυψαν 960 περίπου χιλιόμετρα, αντίκρισαν τις κυψελοειδείς καλύβες της Χαρράν, μιας ακμάζουσας πόλης σε ένα σταυροδρόμι των εμπορικών οδών Ανατολής-Δύσης. Εκεί, η οικογένεια σταμάτησε και εγκαταστάθηκε προσωρινά. Ίσως η αδύναμη κράση του Θάρα δεν του επέτρεπε να συνεχίσει.

16, 17. (α) Με ποια διαθήκη ενθουσιάστηκε ο Άβραμ; (β) Πώς ευλόγησε ο Ιεχωβά τον Άβραμ κατά την παραμονή του στη Χαρράν;

 ¹⁶ Αργότερα, ο Θάρα πέθανε σε ηλικία 205 ετών. (Γέν. 11:32) Ο Άβραμ παρηγορήθηκε πολύ για αυτή την απώλεια, επειδή ο Ιεχωβά τού μίλησε και πάλι. Επανέλαβε τις οδηγίες που είχε δώσει στην Ουρ και παρείχε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις υποσχέσεις του. Ο Άβραμ θα γινόταν «μεγάλο έθνος», και όλες οι οικογένειες της γης θα απολάμβαναν ευλογίες χάρη σε αυτόν. (Διαβάστε Γένεση 12:2, 3) Ο Άβραμ ενθουσιάστηκε με αυτή τη διαθήκη ανάμεσα στον ίδιο και στον Θεό και κατάλαβε ότι ήταν καιρός να συνεχίσει την πορεία του.

¹⁷ Τώρα, όμως, έπρεπε να ετοιμάσουν ακόμη περισσότερες αποσκευές, διότι ο Ιεχωβά είχε ευλογήσει τον Άβραμ κατά την παραμονή του στη Χαρράν. Η αφήγηση κάνει λόγο για «όλα τα αγαθά που είχαν συγκεντρώσει και τις ψυχές που είχαν αποκτήσει στη Χαρράν». (Γέν. 12:5) Προκειμένου να γίνει έθνος, ο Άβραμ θα χρειαζόταν υλικούς πόρους και υπηρέτες​—ένα μεγάλο σπιτικό. Ο Ιεχωβά δεν δίνει πάντα πλούτη στους υπηρέτες του, αλλά ό,τι χρειάζονται για να επιτελέσουν το θέλημά του. Ενισχυμένος κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο Άβραμ οδήγησε το καραβάνι του στο άγνωστο.

18. (α) Πότε βίωσε ο Άβραμ ένα ορόσημο στην ιστορία της πολιτείας του Θεού με το λαό Του; (β) Ποια άλλα σημαντικά γεγονότα έλαβαν χώρα στις 14 Νισάν σε μεταγενέστερα χρόνια; (Βλέπε το πλαίσιο « Μνημειώδης Ημερομηνία στη Βιβλική Ιστορία».)

¹⁸ Σε απόσταση αρκετών ημερών από τη Χαρράν βρισκόταν η Χαρκεμίς, όπου τα καραβάνια διέσχιζαν συνήθως τον Ευφράτη. Ίσως εκεί ο Άβραμ βίωσε ένα ορόσημο στην ιστορία της πολιτείας του Θεού με το λαό Του. Προφανώς πέρασε τον ποταμό με το καραβάνι του τη 14η μέρα του μήνα που μεταγενέστερα ονομάστηκε Νισάν, το 1943 Π.Κ.Χ. (Έξοδ. 12:40-43) Στο νότο απλωνόταν η γη την οποία ο Ιεχωβά είχε υποσχεθεί να δείξει στον Άβραμ. Εκείνη τη μέρα τέθηκε σε ισχύ η διαθήκη του Θεού με τον Άβραμ.

19. Τι ανέφερε μεταξύ άλλων ο Ιεχωβά στην υπόσχεσή του προς τον Άβραμ, και τι μπορεί να θύμισε αυτό στον Άβραμ;

¹⁹ Ο Άβραμ κατευθύνθηκε νότια, και το καραβάνι σταμάτησε κοντά στα μεγάλα δέντρα του Μορέχ, στα περίχωρα της Συχέμ. Εκεί ο Ιεχωβά μίλησε και πάλι στον Άβραμ.  Αυτή τη φορά ο Θεός ανέφερε στην υπόσχεσή του το σπέρμα του Άβραμ, δηλαδή τους απογόνους του, που θα έπαιρνε στην κατοχή του εκείνη τη γη. Σκέφτηκε άραγε ο Άβραμ την προφητεία του Ιεχωβά στην Εδέμ σχετικά με κάποιο «σπέρμα», ή αλλιώς έναν απόγονο, που θα έσωζε μια μέρα την ανθρωπότητα; (Γέν. 3:15· 12:7) Ίσως. Μπορεί να άρχισε να διακρίνει, έστω και αμυδρά, ότι αποτελούσε μέρος ενός μεγαλειώδους σκοπού τον οποίο είχε υπόψη του ο Ιεχωβά.

20. Πώς εκδήλωσε ο Άβραμ εκτίμηση για το προνόμιο που του χορήγησε ο Ιεχωβά;

²⁰ Ο Άβραμ εκτίμησε πολύ το προνόμιο που του χορήγησε ο Ιεχωβά. Καθώς διέσχιζε εκείνη τη γη​—ασφαλώς προσεκτικά, εφόσον κατοικούνταν ακόμη από Χαναναίους—​σταμάτησε και έχτισε θυσιαστήρια για τον Ιεχωβά, πρώτα κοντά στα μεγάλα δέντρα του Μορέχ και μετά κοντά στη Βαιθήλ. Επικαλούνταν το όνομα του Ιεχωβά, εκφράζοντας πιθανώς εγκάρδιες ευχαριστίες στον Θεό του καθώς συλλογιζόταν το μέλλον των απογόνων του. Επίσης, ίσως κήρυττε στους Χαναναίους γείτονές του. (Διαβάστε Γένεση 12:7, 8) Οπωσδήποτε θα συναντούσε μεγάλες δοκιμασίες της πίστης στο ταξίδι της ζωής. Ενεργώντας σοφά, ο Άβραμ δεν κοίταζε πίσω, αναπολώντας το σπίτι και τις ανέσεις που είχε αφήσει στην Ουρ. Κοίταζε μπροστά. Το εδάφιο Εβραίους 11:10 λέει για αυτόν: «Περίμενε την πόλη που έχει πραγματικά θεμέλια, της οποίας οικοδόμος και κατασκευαστής είναι ο Θεός».

21. Πώς συγκρίνεται η γνώση μας για τη Βασιλεία του Θεού με τη γνώση του Άβραμ, και τι υποκινείστε να κάνετε;

²¹ Εμείς που υπηρετούμε τον Ιεχωβά σήμερα ξέρουμε πολύ περισσότερα από τον Άβραμ για αυτή τη συμβολική πόλη​—τη Βασιλεία του Θεού. Ξέρουμε ότι η Βασιλεία κυβερνάει στον ουρανό και ότι σύντομα θα τερματίσει αυτό το παγκόσμιο σύστημα. Ξέρουμε επίσης ότι το από μακρού υποσχεμένο Σπέρμα του Άβραμ, ο Ιησούς Χριστός, είναι τώρα κυβερνήτης αυτής της Βασιλείας. Τι προνόμιο θα είναι να δούμε τον Αβραάμ να ξαναζεί και επιτέλους να κατανοεί το θεϊκό σκοπό που προηγουμένως διέκρινε μόνο με δυσκολία! Θέλετε να δείτε την εκπλήρωση κάθε υπόσχεσης του Ιεχωβά; Τότε συνεχίστε οπωσδήποτε να κάνετε ό,τι και ο Άβραμ. Να εκδηλώνετε αυτοθυσιαστικό πνεύμα, υπακοή και ευλαβική εκτίμηση για τα προνόμια που σας δίνει ο Ιεχωβά. Καθώς μιμείστε την πίστη του Άβραμ, «ο πατέρας όλων εκείνων που έχουν πίστη» θα γίνει κατά μία έννοια και δικός σας πατέρας!