Ναι. Η Γραφή μπορεί να μας βοηθήσει να διαχειριστούμε με σοφία τα αισθήματα ενοχής. (Ψαλμός 32:1-5) Αν κάνουμε κάτι κακό, αλλά μετανιώσουμε ειλικρινά, ο Θεός θα μας συγχωρήσει και θα μας βοηθήσει να συνέλθουμε. (Ψαλμός 86:5) Η Γραφή δείχνει ότι τα αισθήματα ενοχής μπορεί κάποιες φορές να είναι και ωφέλιμα—ίσως μας υποκινήσουν να διορθώσουμε μια εσφαλμένη πορεία και να βάλουμε τα δυνατά μας για να την αποφύγουμε στο μέλλον. (Ψαλμός 51:17· Παροιμίες 14:9) Από την άλλη, η Γραφή μάς συμβουλεύει να μην έχουμε υπερβολικές ενοχές, θεωρώντας ίσως τον εαυτό μας χαμένη υπόθεση ή άχρηστο στα μάτια του Θεού. Αν είμαστε τόσο σκληροί με τον εαυτό μας, μπορεί να “καταρρεύσουμε από τη μεγάλη στενοχώρια”.—2 Κορινθίους 2:7, Η Αγία Γραφή, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα.

•  Τι μπορεί να προκαλεί τα αισθήματα ενοχής;

•  Πώς μπορώ να διαχειριστώ τις ενοχές;

•  Εδάφια της Γραφής για τις ενοχές και τη συγχώρηση

 Μπορεί να νιώθουμε ενοχές για πολλούς λόγους. Ίσως πιστεύουμε ότι πληγώσαμε κάποιον που αγαπάμε ή ότι αποτύχαμε να ανταποκριθούμε σε έναν κανόνα τον οποίο θεωρούμε ότι πρέπει να εφαρμόζουμε. Κάποιες φορές, ίσως νιώθουμε ενοχές χωρίς να είμαστε όντως ένοχοι. Για παράδειγμα, αν βάζουμε αδικαιολόγητα ψηλά τον πήχη για τον εαυτό μας, πιθανότατα θα έχουμε περιττά αισθήματα ενοχής κάθε φορά που αποτυγχάνουμε να φτάσουμε τον πήχη. Να γιατί η Γραφή μάς παροτρύνει να έχουμε λογικές προσδοκίες από τον εαυτό μας.—Εκκλησιαστής 7:16.

 Αντί να παραλύετε από τις ενοχές, κάντε ό,τι μπορείτε για να διορθώσετε τα πράγματα. Πώς;

•   Παραδεχτείτε τα λάθη σας. Προσευχηθείτε στον Ιεχωβά a Θεό και ζητήστε του να σας συγχωρήσει. (Ψαλμός 38:18· Λουκάς 11:4) Να είστε βέβαιοι ότι ο Θεός θα σας ακούσει αρκεί να έχετε μετανιώσει, να λυπάστε πραγματικά και να προσπαθήσετε σκληρά να μην επαναλάβετε το λάθος σας. (2 Χρονικών 33:13· Ψαλμός 34:18) Εκείνος βλέπει μέσα μας, κάτι που δεν μπορεί να κάνει κανένας άνθρωπος. Όταν ο Θεός μάς παρατηρεί να προσπαθούμε να εγκαταλείψουμε μια εσφαλμένη πορεία, «είναι πιστός και δίκαιος ώστε να συγχωρήσει τις αμαρτίες μας».—1 Ιωάννη 1:9· Παροιμίες 28:13.

   Φυσικά, αν έχετε αδικήσει κάποιον, ίσως χρειάζεται να το παραδεχτείτε και να του ζητήσετε ειλικρινά συγνώμη. Αυτό μπορεί να μην είναι εύκολο! Απαιτεί θάρρος και ταπεινοφροσύνη. Αλλά αν ζητήσετε συγνώμη μέσα από την καρδιά σας, θα πετύχετε δύο σημαντικά πράγματα: Θα φύγει ένα τεράστιο βάρος από πάνω σας και θα ξανακάνετε ειρήνη με αυτό το άτομο.—Ματθαίος 3:8· 5:23, 24.

•   Σκεφτείτε εδάφια που μιλούν για το έλεος του Θεού. Πάρτε για παράδειγμα τα εδάφια 1 Ιωάννη 3:19, 20. Εκεί η Γραφή αναγνωρίζει ότι η καρδιά μας μπορεί να «μας καταδικάζει»—δηλαδή να είμαστε τόσο σκληροί με τον εαυτό μας ώστε να νιώθουμε ότι δεν αξίζουμε την αγάπη του Θεού. Ωστόσο, αυτά τα εδάφια τονίζουν επίσης ότι «ο Θεός είναι μεγαλύτερος από την καρδιά μας». Τι σημαίνει αυτό; Ότι γνωρίζει τα πάντα για εμάς και κατανοεί πλήρως τα αισθήματα και τις αδυναμίες μας. Επίσης, γνωρίζει ότι γεννιόμαστε ατελείς, έχοντας την τάση να κάνουμε το κακό. b (Ψαλμός 51:5) Γι’ αυτόν τον λόγο, δεν απορρίπτει όσους λυπούνται πραγματικά για τα λάθη τους.—Ψαλμός 32:5.

•   Μη ζείτε στο παρελθόν. Η Γραφή περιέχει πολλές αφηγήσεις αντρών και γυναικών που έκαναν άσχημα πράγματα αλλά αργότερα άλλαξαν τρόπο ενέργειας. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο Σαύλος από την Ταρσό, που έγινε γνωστός ως ο απόστολος Παύλος. Ως Φαρισαίος, δίωκε βάναυσα τους ακολούθους του Ιησού. (Πράξεις 8:3· 9:1, 2, 11) Αλλά όταν κατάλαβε ότι στην πραγματικότητα εναντιωνόταν στον Θεό και στον Μεσσία, δηλαδή στον Χριστό, μετανόησε, άλλαξε τρόπο ενέργειας και έγινε υποδειγματικός Χριστιανός. Φυσικά, ο Παύλος μετάνιωσε ειλικρινά για την προηγούμενη συμπεριφορά του, αλλά δεν ζούσε στο παρελθόν. Επειδή αντιλήφθηκε ότι ο Θεός τού έδειξε μεγάλο έλεος, έγινε ζηλωτής κήρυκας και δεν έχασε ποτέ από τα μάτια του την ελπίδα της αιώνιας ζωής.—Φιλιππησίους 3:13, 14.

 Ιερεμίας 31:34: «Θα συγχωρήσω το σφάλμα τους και δεν θα θυμάμαι πια την αμαρτία τους».

 Σημασία: Από τη στιγμή που ο Θεός συγχωρήσει τα λάθη μας, δεν μας τα ξαναθυμίζει. Το έλεός του είναι γνήσιο.