Ndi Ama Ọfiọk?
Ndi Ama Ọfiọk?
Ini ewe ke mme asiak ntantaọfiọn̄ ẹkeka ẹkese Jesus?
Gospel Matthew ọdọhọ ke “mme asiak ntantaọfiọn̄ [ẹma] ẹto ke mme ikpehe edem usiahautịn” ẹdi ẹdise Jesus, ẹda mme enọ ẹsọk enye. (Matthew 2:1-12) Bible isiakke m̀mê mme asiak ntantaọfiọn̄ oro ẹnyụn̄ ẹkotde “mme ọfiọk-n̄kpọ owo,” emi ẹkedide ẹdise Jesus ẹkedi owo ifan̄, n̄kpọ ndomokiet inyụn̄ idụhe ndiwụt ke mmọ ẹkedi owo ita nte ediwak owo ẹkerede; owo inyụn̄ isiakke enyịn̄ mmọ ke Bible.
Kop se New International Version Study Bible etịn̄de aban̄a Matthew 2:11 mi: “Mme ekpemerọn̄ ẹkeka ẹkese Jesus ke usịnudia ufene ke okoneyo emi enye akamanade, idịghe mme ọfiọkn̄kpọ owo, nte emi ẹsidọhọde. Mme ọfiọkn̄kpọ owo ẹkeka ‘ufọk’ mme Jesus ke ini enye ekedide ‘ekpri eyen’ ọfiọn̄ ifan̄.” Emi edi akpanikọ, koro ke ini Herod okoyomde ndiwot eyen oro, enye ọkọnọ uyo ete ẹwot kpukpru nditọ irenowo, ọtọn̄ọde ke eyen isua iba sụhọde ke ofụri Bethlehem ye ke kpukpru n̄kann̄kụk oro. Enye ọkọdọhọ ẹwot kpukpru nditọwọn̄ oro ẹkedide n̄ka Jesus “nte ekemde ye ini emi enye eketịmde obụp mme asiak ntantaọfiọn̄ oro.”—Matthew 2:16.
Edieke mme asiak ntantaọfiọn̄ emi ẹkpekedide ẹdise Jesus okoneyo oro enye akamanade, ẹnyụn̄ ẹnọ enye gold ye mme ọsọn̄urua enọ eken, nnyịn ikereke ke Mary ọkpọkọnọ inuen iba kpọt ke temple ke Jerusalem ke ini enye akadade Jesus ọkọnọ Abasi ke Jesus ama ọkọyọhọ usen 40. (Luke 2:22-24) Mary ọkọnọ se Ibet ọkọdọhọde mme ubuene oro ubọk mîkemke eyen erọn̄, ẹsinọ. (Leviticus 12:6-8) Nte ededi, etie nte ini oro mme asiak ntantaọfiọn̄ oro ẹkedade ikpọ enọ mmọ ẹdi ama enen̄ede ọfọn, koro mme enọ emi ẹma ẹn̄wam ubon emi ke Egypt emi mmọ ẹkefehede ẹka.—Matthew 2:13-15.
Ntak emi akadade Jesus usen inan̄ ndisịm udi Lazarus-e?
Etie nte Jesus okoyom etie ntre. Ntak idọhọde ntre? Kere ban̄a se John ibuot 11 etịn̄de.
Ke ini Lazarus ufan Jesus emi okodụn̄de ke Bethany ọkọdọn̄ọde n̄kpa n̄kpa, nditọeka esie iban ẹma ẹdọn̄ owo akasian Jesus. (Ufan̄ikọ 1-3) Akada n̄kpọ nte usen iba ndisan̄a nsịm ebiet oro Jesus okodude. (John 10:40) Anaedi Lazarus ama akpa ini emi isụn̄utom oro ẹkesiode ẹdọn̄ akasiande Jesus ke enye ọdọdọn̄ọ. Nso ke Jesus akanam? “Enye [ama] aka iso odu usen iba ke ebiet emi enye okodude,” mbemiso enye ebede aka Bethany. (Ufan̄ikọ 6, 7) Ntre, enye ndiyak usen iba ẹbe, mbemiso adade usen iba efen asan̄a aka akanam ada enye usen inan̄ ndisịm udi Lazarus.—Ufan̄ikọ 17.
Jesus ama ananam owo iba ẹset—akpa, ekedi ke ndondo oro owo oro akakpade, ndien etie nte enye akanam ọyọhọ owo iba eset ke hour ifan̄ ẹma ẹkebe. (Luke 7:11-17; 8:49-55) Edi nte enye ekpekeme ndinam owo emi akakpade ofụri usen inan̄, emi ama ọkọtọn̄ọ ndiyemede, eset? (Ufan̄ikọ 39) Enem ndifiọk ke n̄wed ndụn̄ọde Bible kiet ọdọhọ ke mme Jew ẹkesinịm ke owo ikemeke ndinam “owo emi ama akakpa ke ofụri usen inan̄ eset; koro enye ama ọtọn̄ọ ndiyemede, ndien ukpọn̄ emi mmọ ẹkekerede ke esikan ke enyọn̄ idem owo ke usen ita, ọkpọn̄ owo oro.”
Edieke owo ekededi oro eketienede aka udi oro ekekerede ke owo idikemeke ndinam Lazarus eset, enye ekenyene ndikụt ke Jesus akan n̄kpa. Jesus ama akada ke iso udi oro ofiori ete: “Lazarus, wọrọ di!” Ekem, “owo oro akakpade mi ọwọrọ edi.” (Ufan̄ikọ 43, 44) Ata idotenyịn nnyịn edi nte ke mme akpan̄kpa ẹyeset, idịghe nsu oro ediwak owo ẹsisude ẹte ke ekpo akpa enyịn ikpaha utọn̄.—Ezekiel 18:4; John 11:25.