Ndi Ikọ Jesus Otụk nte Esibọn̄de Akam?
Ndi Ikọ Jesus Otụk nte Esibọn̄de Akam?
“Ke adan̄aemi Jesus ama eketịn̄ mme ikọ emi ama, idem ama akpa otuowo abana usụn̄ ukpepn̄kpọ esie.”—MATT. 7:28.
1, 2. Ntak emi idem akakpade otuowo aban̄a usụn̄ ukpepn̄kpọ Jesus-e?
OYOM inịm se Jesus Christ, kpa ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi eketịn̄de, inyụn̄ ida mmọ isịn ke edinam. Idụhe owo ndomokiet emi ekpepde n̄kpọ nte enye. Ntak edi oro idem akakpade mme owo ke ẹma ẹkekop n̄wọrọnda Ukwọrọikọ Jesus Oro Obot.—Kot Matthew 7:28, 29.
2 Eyen Abasi ikekpepke n̄kpọ nte mme ewetn̄wed ini oro, emi ẹkesikpepde ifiọk mme anana-mfọnmma owo. Christ ekekpep n̄kpọ “nte owo emi enyenede odudu,” koro se enye ekekpepde okoto Abasi. (John 12:50) Ẹyak ineme nte Ukwọrọikọ esie Oro ke Obot okpotụkde nte nnyịn isibọn̄de akam.
Ẹkûbọn̄ Akam nte Mbon Mbubịk
3. Tịn̄ ibio ibio se idude ke Matthew 6:5.
3 Akam edi akpan ubak utuakibuot nnyịn, ke ntre, ana ibọn̄ akam inọ Jehovah kpukpru ini. Edi ana Ukwọrọikọ oro Jesus ọkọkwọrọde ke Obot otụk nte nnyịn isibọn̄de akam. Enye ọkọdọhọ ete: “Ke ini mbufo ẹbọn̄de akam, ẹkûbiet mbon mbubịk; koro mmọ ẹma ndida ke mme synagogue ye ke mme inụk akwa efak mbọn̄ akam man mme owo ẹkụt. Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo, Mmọ ke ẹbọ utịp mmọ ọyọhọ ọyọhọ.”—Matt. 6:5.
4-6. (a) Ntak emi mme Pharisee ẹkesimade “ndida ke mme synagogue ye ke mme inụk akwa efak” mbọn̄ akam? (b) Didie ke mmọ ‘ẹkebọ utịp mmọ ọyọhọ ọyọhọ’?
4 Ikanaha mme mbet Jesus ẹsibọn̄ akam nte mme Pharisee oro ẹkesimade ndida akam n̄wụt mme owo ke idi ndisana owo. (Matt. 23:13-32) Mbon mbubịk emi ẹma ẹsima “ndida ke mme synagogue ye mme inụk akwa efak” mbọn̄ akam. Ntak-a? Man “mme owo ẹkụt.” Ekedi ido mme Jew akpa isua ikie ndisibọn̄ akam ke otu ke ini ẹfọpde uwa ke temple (ke n̄kpọ nte n̄kanika usụkkiet usenubọk ye ke n̄kanika ita uwemeyo). Ediwak mbon oro ẹkedụn̄ọde ke Jerusalem ẹma ẹsitiene mbon oro ẹkedide ẹdituak ibuot ke temple ẹbọn̄ akam. Ndien mme Jew emi ẹkebakde Abasi, emi mîkodụn̄ke ke Jerusalem ẹma ‘ẹsida ke mme synagogue’ ẹbọn̄ akam ikaba ke usen.—Men Luke 18:11, 13 domo.
5 Sia ediwak owo mîkesidụhe ikpere temple m̀mê synagogue man ẹtiene ẹdụk akam usenubọk ye eke uwemeyo, mmọ ẹma ẹsida ke ebiet ekededi ẹbọn̄ akam ke ini akam ama ekem. Ndusụk mmọ ẹma ẹsima ndisan̄a n̄kesịm “mme inụk akwa efak” ke mme ini akam. Mmọ ẹkeyom mme owo oro ẹsan̄ade ke mme inụk efak oro ẹbe “ẹkụt” mmimọ. Mbon mbubịk emi ẹma ẹsibọn̄ “nnyan akam ke n̄wụtidem” man mme owo ẹtoro mmọ. (Luke 20:47) Ikpanaha nnyịn inyene utọ edu emi.
6 Jesus ọkọdọhọ ke mmọ “ẹbọ utịp mmọ ọyọhọ ọyọhọ.” Mmọ ẹkenen̄ede ẹyom mme owo ẹkụt ẹnyụn̄ ẹtoro mmimọ—ndien n̄kukụre se ikedide utịp mmọ ekedi oro. Mmọ ikpodorike enyịn ndibọ utịp efen sia Jehovah isibọrọke akam mbon mbubịk. Edi ikọ en̄wen oro Jesus eketịn̄de owụt ke Jehovah esibọrọ akam ata mme anditiene Christ.
7. Nso ke ndibọn̄ akam ke “ọkpọkpọ ubet” nnyịn ọwọrọ?
7 “Nte ededi, amaedi afo, ke ini ọbọn̄de akam, dụk ke ọkpọkpọ ubet fo ndien, ke ama ekeberi usụn̄, bọn̄ akam nọ Ete fo emi odude ke ndịbe; ndien Ete fo emi esede ke ndịbe ọyọnọ fi utịp.” (Matt. 6:6) Jesus ndikọdọhọ ẹdụk ọkpọkpọ ubet ẹberi usụn̄ ẹbọn̄ akam ikọwọrọke ke owo ikemeke ndibọn̄ akam ke ibuot esop. Enye ọkọnọ item emi man akpan mme owo ndida ke eferife mbọn̄ akam ndụri ntịn̄enyịn nnọ idem nnyụn̄ nnam mme owo ẹtoro mmọ. Oyom nnyịn iti item emi edieke inyenede ifet ndibọn̄ akam ke ibuot ikọt Abasi. Ẹyak inyụn̄ ida mme item eken oro Jesus ọkọnọde aban̄a nte ikpọbọn̄de akam isịn ke edinam.
8. Matthew 6:7 ọdọhọ ikûnam nso ke ini ibọn̄de akam?
8 “Edi ke ini ọbọn̄de akam, kûyịre ke nditịn̄ mfiak ntịn̄ n̄kpọ kiet, kpa nte mbon idụt ẹnamde, koro mmọ ẹkerede ke nditịn̄ uwak ikọ edinam ẹkop akam mmimọ.” (Matt. 6:7) Jesus etịn̄ n̄kpọ efen oro nnyịn mîkpanamke ke ini ibọn̄de akam—oro edi, nditịn̄ ikọ kiet mfiak ntịn̄. Ikọ esie ikọwọrọke ke nnyịn ikpafiakke iben̄e Abasi se ima ikebeben̄e enye inyụn̄ ifiak ikọm enye. Ke ini Jesus ọkọbọn̄de akam ke in̄wan̄ Gethsemane ke okoneyo oro ẹkeyomde ndiwot enye, enye ama ‘etịn̄ ukem ikọ’ ediwak ini.—Mark 14:32-39.
9, 10. Nso ke nditre nditịn̄ n̄kpọ kiet ediwak ini ke akam ọwọrọ?
9 Ikpọfọnke itiene “mbon idụt” ibọn̄ akam mmọ oro ẹsimụmde-mụm ẹdọn̄ ke ibuot. Mmọ ‘ẹsitịn̄ ẹfiak ẹtịn̄’ mme ikọ oro mînyeneke ufọn oro mmọ ẹkemụmde ẹdọn̄ ke ibuot. Mme andituak ibuot nnọ Baal ndikofiori n̄kot Baal “ọtọn̄ọde ke usenubọk tutu esịm ufọt uwemeyo, ẹte, O Baal, yere nnyịn” ikenyeneke ufọn ndomokiet. (1 Ndi. 18:26) Mfịn, ediwak miliọn owo ẹsitịn̄ n̄kpọ kiet ediwak ini ke ini ẹbọn̄de akam, sia ekikere abian̄ade mmọ nte ke uwak ikọ “edinam ẹkop akam mmimọ.” Edi Jesus anam nnyịn idiọn̄ọ ke Jehovah isibọrọke nnyan akam oro ẹtịn̄de ikọ kiet ẹfiak ẹtịn̄. Jesus aka iso ete:
10 “Ntre, ẹkûtie nte mmọ, koro Abasi emi edide Ete mbufo ọfiọk mme n̄kpọ emi mbufo ẹyomde idem mbemiso mbufo ẹbeben̄e enye.” (Matt. 6:8) Ediwak mme adaiso Ido Ukpono Mme Jew ẹma ẹsitịn̄ ediwak ikọ ke ini ẹbọn̄de akam nte mme Gentile. Akam ofụri esịt oro esịnede itoro, ekọm, ye eben̄e edi akpan ubak utuakibuot akpanikọ. (Phil. 4:6) Edi ikpọfọnke nnyịn itịn̄ ikọ kiet ifiak itịn̄ nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke ana itịn̄ ntre man iti Abasi se nnyịn iben̄ede enye. Ke ini ibọn̄de akam, ọkpọfọn iti ke nnyịn itịn̄ ikọ inọ Owo emi ‘ọfiọkde mme n̄kpọ emi nnyịn iyomde mbemiso nnyịn ibeben̄e enye.’
11. Nso ke nnyịn ikpeti edieke ẹnọde nnyịn ifet ndibọn̄ akam ke ibuot otuowo?
11 Mme n̄kpọ emi Jesus eketịn̄de aban̄a akam oro Abasi mîsibọrọke akpana eti nnyịn ke idịghe ikpọ ikọ ye ediwak ikọ ẹsinam Abasi ọbọrọ akam. Nnyịn ikpenyene n̄ko ndifiọk ke nnyịn ikpadaha ifet oro ẹnọde nnyịn ndibọn̄ akam ke ibuot otuowo ntịn̄ ikọ man inem mme owo esịt m̀mê ndinam akam nnyịn ọniọn̄ akaha tutu mme owo ikemeke aba ndikpan̄ utọn̄ n̄kop se itịn̄de, edi ẹdikam ẹbet nnyịn isịn “Amen” man ẹtat enyịn. Ndida akam nnọ otuowo ntọt m̀mê item ikemke ye se Jesus eketịn̄de ke Ukwọrọikọ esie Oro ke Obot.
Jesus Ekpep Nnyịn nte Ikpọbọn̄de Akam
12. Nso ke ikọ oro “yak ẹnam enyịn̄ fo asana,” ọwọrọ?
12 Jesus ọkọdọhọ ikûda akpan ifet oro ẹnọde nnyịn ndinyene nneme ye Abasi nnam mbubru. Enye ama ekpep mme mbet esie nte ẹkpebọn̄de akam. (Kot Matthew 6:9-13.) Enye ikekpepke akam oro man imụm isịn ke ibuot isitịn̄ kpukpru ini. Utu ke oro, enye okowụt nte ẹkpebọn̄de akam. Ke uwụtn̄kpọ, Jesus ekebem iso asiak Abasi ke akam oro ete: “Ete nnyịn emi odude ke heaven, yak ẹnam enyịn̄ fo asana.” (Matt. 6:9) Enen nte isikotde Jehovah “Ete nnyịn,” sia enye okobot nnyịn, enye onyụn̄ odụn̄ “ke heaven” emi enen̄erede oyom usụn̄ ọkpọn̄ isọn̄ emi. (Deut. 32:6; 2 Chron. 6:21; Utom 17:24, 28) Ikọ oro “nnyịn,” eti nnyịn ke nditọete nnyịn n̄ko ẹdi nditọ Abasi. Ke ini iben̄ede ite, “Yak ẹnam enyịn̄ fo asana,” ọwọrọ yak Abasi anam kpukpru usọn̄enyịn oro ẹsọn̄ọde enye toto ke In̄wan̄ Eden etre ndien. Jehovah ọyọbọrọ akam emi ke ndisio kpukpru idiọkido ke isọn̄ man anam enyịn̄ esie asana.—Ezek. 36:23.
13. (a) Didie ke ẹdinam eben̄e emi, “yak obio ubọn̄ fo edi”? (b) Nso ke Abasi edinam man uduak esie osu ke isọn̄?
13 “Yak obio ubọn̄ fo edi. Yak uduak fo ada itie, nte edide ke heaven, yak edi ke isọn̄ kpasụk ntre.” (Matt. 6:10) “Obio ubọn̄” emi Jesus eketịn̄de aban̄a ke akam oro enye ekekpepde mbet esie edi ukara Messiah ke heaven, emi enye ye nsan̄a esie, oro edi, “edisana ikọt Ata Edikon̄” emi ẹma ẹkenam ẹset, ẹdikarade ke heaven. (Dan. 7:13, 14, 18; Isa. 9:6, 7) Ndibọn̄ akam mben̄e enye “edi,” ọwọrọ ke iyom Obio Ubọn̄ Abasi edi edisobo kpukpru mbon oro ẹbiọn̄ọde ukara Abasi. Ndien emi ọmọn̄ etetịbe onyụn̄ anam ofụri isọn̄ edi Paradise oro edinen ido, emem, ye mfọnọn̄kpọ ẹdidude. (Ps. 72:1-15; Dan. 2:44; 2 Pet. 3:13) Ẹnanam uduak Jehovah idahaemi ke heaven, ntre ndiben̄e ete ẹnam uduak Abasi ke isọn̄ ọwọrọ ke iben̄e Abasi ite anam se enye akaduakde ọnọ ekondo, ndien oro esịne edisobo kpukpru mme asua esie nte enye akanamde ke eset.—Kot Psalm 83:1, 2, 13-18.
14. Ntak emi ọfọnde ndiben̄e “udia usen mfịn”?
14 “Nọ nnyịn udia eke ekemde nnyịn ke usen mfịn.” (Matt. 6:11; Luke 11:3) Utọ akam emi owụt ke iyom Abasi ọnọ nnyịn udia “usen mfịn.” Emi owụt ke imenyene mbuọtidem ke Jehovah ekeme ndise mban̄a nnyịn ke usen ke usen. Emi ọwọrọ ke ufọn idụhe ndiben̄e Abasi udia emi ididiade n̄kpọn̄. Jesus ndikọdọhọ iben̄e udia usen eti nnyịn ke Abasi ọkọdọhọ nditọ Israel ẹwobi manna oro ‘edikemde mmọ ke usen’ kiet kpọt.—Ex. 16:4.
15. Nso ke ọwọrọ ndidọhọ “fen nọ nnyịn ke isọn eke nnyịn ikamade, kpa nte nnyịn n̄ko ifende inọ mmọ eke ẹkamade nnyịn isọn”?
15 N̄kpọ efen oro Jesus eketịn̄de ke akam oro enye ekekpepde mbet esie owụt se nnyịn ikpanamde. Enye ọkọdọhọ ete: “Fen nọ nnyịn ke isọn eke nnyịn ikamade, kpa nte nnyịn n̄ko ifende inọ mmọ eke ẹkamade nnyịn isọn.” (Matt. 6:12) Gospel Luke ọdọhọ ke “isọn” emi edi “mme idiọkn̄kpọ.” (Luke 11:4) Jehovah edifen ọnọ nnyịn n̄kukụre edieke nnyịn ‘isifende inọ’ mbon en̄wen. (Kot Matthew 6:14, 15.) Nnyịn ikpenyene ndifen nnọ mbon en̄wen ke ofụri esịt.—Eph. 4:32; Col. 3:13.
16. Nso ke ọwọrọ ndiben̄e Abasi okûda nnyịn usịn ke idomo onyụn̄ osio nnyịn ke ubọk andidiọk?
16 “Kûnyụn̄ uda nnyịn usịn ke idomo, edi nyan̄a nnyịn sio ke ubọk andidiọk.” (Matt. 6:13) Nso ke eben̄e mbiba emi ọwọrọ? Se idude edi ke Jehovah isidomoke nnyịn man inam idiọkn̄kpọ. (Kot James 1:13.) Satan—kpa “andidiọk”—edi “Andidomo.” (Matt. 4:3) Edi ndusụk ini, Bible esitịn̄ mme n̄kpọ oro Jehovah ayakde etịbe nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke enye anam etịbe. (Ruth 1:20, 21; Eccl. 11:5) Ntre, ndidọhọ “kûnyụn̄ uda nnyịn usịn ke idomo” ọwọrọ ndiben̄e Jehovah okûyak nnyịn iduọ ke ini ẹdomode nnyịn ndisọn̄ ibuot ye enye. Ke akpatre, ndidọhọ “nyan̄a nnyịn sio ke ubọk andidiọk” ọwọrọ ndiben̄e Jehovah okûyak Satan anam nnyịn iduọ. Nnyịn imekeme ndinen̄ede nnịm ke ‘Abasi idiyakke ẹdomo nnyịn ẹbe se nnyịn ikemede ndiyọ.’—Kot 1 Corinth 10:13.
‘Ẹka Iso Ẹben̄e, Ẹyom, Ẹnyụn̄ Ẹtuak’
17, 18. Nso ke ‘ndika iso mben̄e, nyom, nnyụn̄ ntuak’ ọwọrọ?
17 Apostle Paul ekesịn udọn̄ ọnọ mme andinịm ke akpanikọ ete “ẹkọbọ ke akam.” (Rome 12:12) Jesus ama onyụn̄ ọnọ ukem item emi ete: “Ẹka iso ẹben̄e, ndien ẹyenọ mbufo; ẹka iso ẹyom, ndien mbufo ẹyekụt; ẹka iso ẹtuak, ndien ẹyeberede ẹnọ mbufo. Koro kpukpru owo eke ẹben̄ede ẹbọde, kpukpru owo eke ẹnyụn̄ ẹyomde ẹkụtde, ẹdinyụn̄ ẹbererede ẹnọ kpukpru owo eke ẹtuakde.” (Matt. 7:7, 8) Ọfọn ‘ika iso iben̄e’ n̄kpọ ekededi oro ekemde ye uduak Abasi. Apostle John ama ọsọn̄ọ se Jesus eketịn̄de, ete: “Uko eke nnyịn inyenede iban̄a [Abasi] edi emi, ite, se ededi oro nnyịn iben̄ede ekekem ye uduak esie, enye ọbiọn̄ utọn̄ ke eben̄e nnyịn.”—1 John 5:14.
18 Jesus ndidọhọ ‘ika iso iben̄e inyụn̄ iyom’ ọwọrọ ke akpana isịn idem ibọn̄ akam, ikûnyụn̄ ukpa mba tutu inyene se iyomde. Onyụn̄ ọfọn nnyịn ‘ika iso ituak’ man ikeme ndibe ndụk Obio Ubọn̄ Abasi inyụn̄ idara mme edidiọn̄ ye nti n̄kpọ oro ẹdidude do. Edi ndi nnyịn imekeme ndinen̄ede ndori enyịn ke Abasi ọyọbọrọ akam nnyịn? Ih, amakam edi nnyịn imanam akpanikọ inọ Jehovah, koro Christ ọkọdọhọ ete: “Kpukpru owo eke ẹben̄ede ẹbọde, kpukpru owo eke ẹnyụn̄ ẹyomde ẹkụtde, ẹdinyụn̄ ẹbererede ẹnọ kpukpru owo eke ẹtuakde.” Ediwak se itịbede inọ mme asan̄autom Jehovah ẹwụt ke Abasi enen̄ede edi ‘Andikop akam.’—Ps. 65:2.
19, 20. Didie ke Matthew 7:9-11 emen Jehovah odomo ye edima ete?
19 Jesus ọkọdọhọ ke Jehovah etie nte eti ete oro esinọde nditọ esie nti n̄kpọ. Kere nte ekpeketiede fi ke idem edieke okpokodude ke Obot oro okop Jesus ọdọhọde ete: “Anie owo ke otu mbufo ọkpọnọ eyen esie itiat—ke ini eben̄ede enye uyo? Mîdịghe, edinọde enye urụkikọt—ke ini eben̄ede enye iyak? Ke ntre, edieke mbufo, okposụkedi ẹdiọkde, ẹfiọkde nte ẹnọde nditọ mbufo nti enọ, adan̄a didie akan oro ke Ete mbufo emi odude ke heaven edinọ mbon oro ẹben̄ede enye nti n̄kpọ!”—Matt. 7:9-11.
20 Edi ndammana n̄kpọ ete ndima nditọ esie. Okposụkedi emi unana mfọnmma oro ikadade-da imana anamde enye ‘ọdiọk,’ enye idibian̄ake nditọ esie, edi oyodomo ukeme ndinọ mmọ “nti enọ.” Edima Ete nnyịn eke heaven ada nnyịn nte nditọ esie, esinyụn̄ ọnọ nnyịn “nti n̄kpọ,” utọ nte edisana spirit esie. (Luke 11:13) Edisana spirit emi ekeme ndinam nnyịn ituak ibuot inọ Jehovah emi ọnọde nnyịn “kpukpru nti enọ ye kpukpru enọ eke ẹfọnde ẹma.”—Jas. 1:17.
Ka Iso Bọ Ufọn to Ukwọrọikọ Jesus
21, 22. Nso inam Ukwọrọikọ oro Jesus ọkọkwọrọde ke Obot enen̄ede edi n̄wọrọnda, ndien esitie fi didie ke idem ke ini okotde mme ikọ emi?
21 Ukwọrọikọ oro Jesus ọkọkwọrọde ke Obot inyeneke mbiet. Mmemmem usụn̄ oro enye ekekpepde mme owo n̄kpọ aban̄a Abasi anam ukwọrọikọ esie emi edi n̄wọrọnda. Mme akpan n̄kpọ oro ẹdude ke ukwọrọikọ emi, nte ẹnemede ke ibuotikọ ukpepn̄kpọ ita emi ẹwụt ke nnyịn imekeme ndinen̄ede mbọ ufọn edieke inamde mme item oro ẹnọde ke ukwọrọikọ emi. Ukwọrọikọ Jesus emi ekeme ndikpụhọde uwem nnyịn idahaemi onyụn̄ anam idori enyịn ndinyene eti ini iso.
22 Ibuotikọ ukpepn̄kpọ ita emi ẹneme ata esisịt ke otu kpukpru se Jesus eketịn̄de ke Ukwọrọikọ esie Oro. An̄wan̄a ndien ntak emi ‘idem akakpade otuowo aban̄a usụn̄ emi enye ekekpepde n̄kpọ.’ (Matt. 7:28) Idem edinyụn̄ ikpa nnyịn ntre edieke itiede ikere mme ikọ emi ye mme akpan n̄kpọ eken oro Jesus Christ, kpa Akwa Andikpep eketịn̄de.
Nso Idi Ibọrọ Fo?
• Nso ke Jesus eketịn̄ aban̄a akam mbon mbubịk?
• Ntak emi nnyịn mîkpetịn̄ke uwak ikọ ke akam nnyịn?
• Mme eben̄e ewe ẹsịne ke akam oro Jesus ekekpepde mbet esie?
• Didie ke ikeme ‘ndika iso mben̄e, nyom, nnyụn̄ ntuak’?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 15]
Jesus ama asua ọnọ mbon mbubịk oro ẹkesimade ndibọn̄ akam man mme owo ẹkụt
[Ndise ke page 17]
Ndi ọmọfiọk ntak emi ọfọnde ndibọn̄ akam mben̄e udia usen?