Sọn̄ọ Da ke Ofụri Esịt

“Nyasan̄a ke akpanikọ fo: kọt esịt mi abak enyịn̄ fo.”—PS. 86:11.

1, 2. (a) Psalm 86:2, 11 ọdọhọ ke nso idin̄wam nnyịn isọn̄ọ ida inam akpanikọ inọ Jehovah ke ini isobode mme idomo m̀mê mme n̄kpọ etabi? (b) Ini ewe ke ikpọsọn̄ọ ida ke ofụri esịt?

 NTAK emi ndusụk Christian oro ẹsọn̄ọde ẹda ke ediwak isua kpa ye n̄kpọkọbi m̀mê ukọbọ ẹsiduọde ke afia uma-inyene? Ibọrọ mbụme emi enyene n̄kpọ ndinam ye ndamban̄a esịt—kpa owo oro nnyịn inen̄erede idi ke esịtidem. Psalm ọyọhọ 86 abuan nsọn̄ọnda ye edikọt esịt; oro edi, ndinam n̄kpọ ke ofụri esịt, m̀mê ke esịt kiet. David andiwet psalm ọkọbọn̄ akam ete: “Kama ukpọn̄ mi; koro ami [“nsọn̄ọde nda ye afo,” NW]: oh, afo Abasi mi, nyan̄a owo fo emi ọbuọtde idem esie ye afo.” Enye ama ọbọn̄ akam n̄ko ete: “Teme mi usụn̄ fo, O Jehovah; nyasan̄a ke akpanikọ fo: kọt esịt mi abak enyịn̄ fo.”—Ps. 86:2, 11.

² Ibọhọke nnyịn ibuọt idem ye Jehovah ke ofụri esịt, n̄kpọ ekededi ye mme owo oro imade ẹkeme ndibiat nsọn̄ọnda nnyịn ye ata Abasi. Mme udọn̄ idemowo ẹtie nte bọm oro ẹbụkde ke isọn̄ ke usụn̄ oro isisan̄ade. Idem okposụkedi emi ekemede ndidi ima inam akpanikọ inọ Jehovah ke ini ikosobode mme idomo, imekeme ndiduọ ndụk mme afia  Satan. Enen̄ede oyom isọn̄ọ ida ke ofụri esịt ye Jehovah idahaemi mbemiso isobode mme idomo m̀mê mme n̄kpọ etabi. Bible ọdọhọ ete: “Tịm kpeme esịt fo kan kpukpru se ekpemede.” (N̄ke 4:23) Imekeme ndikpep akpan n̄kpọ ke afan̄ emi nto se ikọwọrọde prọfet oro okotode Judah, emi Jehovah ọkọnọde enye etop okotobo Edidem Jeroboam ke Israel.

“Nyọnọ Fi Enọ”

3. Jeroboam akanam n̄kpọ didie aban̄a etop ubiereikpe oro prọfet Abasi okotobode enye?

³ Da enyịn ikike se n̄kpọ emi. Ata idaha emi ke owo Abasi okụre nditobo Edidem Jeroboam emi ọtọn̄ọde utuakibuot eyen enan̄ ke obio ubọn̄ esien Israel duop ke edem edere, ọkpọsọn̄ etop. Edidem enen̄ede ofụt esịt. Enye owụk iren esie ete ẹmụm isụn̄utom emi. Edi Jehovah odu ye asan̄autom esie. Ubọk emi edidem osiode anyan ke iyatesịt akpa inikiet inikiet ke utịbe utịbe usụn̄, itie-uwa oro ẹkedade ẹtuak ibuot ẹnọ ndem onyụn̄ asiaha. Edu Jeroboam okpụhọde iwiwa. Enye ekpe owo Abasi oro ubọk ete: “Mbọk, ben̄e Jehovah Abasi fo, nyụn̄ kpe enye ubọk nọ mi, ete Enye ayak ubọk mi afiak mi ke idem.” Prọfet oro ekpe Abasi ubọk, ubọk edidem onyụn̄ afiak ọfọn.—1 Ndi. 13:1-6.

4. (a) Ntak emi enọ edidem ekenen̄erede odomo nsọn̄ọnda prọfet oro? (b) Nso ke prọfet oro ọkọbọrọ?

⁴ Ekem Jeroboam ọdọhọ owo Abasi oro ete: “Tiene mi di ke ufọk, sọn̄ idem, nyọnọ fi enọ.” (1 Ndi. 13:7) Nso ke prọfet oro edinam idahaemi? Ndi enye ekpenyịme ndibọ enọ edidem emi ke ama okotobo enye etop ubiomikpe? (Ps. 119:113) Mîdịghe, ndi enye ekpenyene ndisịn ikot edidem, idem okposụkedi emi etiede nte edidem atua n̄kpọfiọk? Jeroboam enen̄ede enyene n̄kpọ, onyụn̄ ekeme ndinọ mme ufan esie ọsọn̄urua enọ. Edieke prọfet Abasi oro enyenede udọn̄ n̄kpọ obụkidem ke esịt esie, ọwọrọ ke se edidem edinọde enye ekeme ndidi ata akamba n̄kpọ etabi. Nte ededi, Jehovah owụk prọfet oro ete: “Kûdia n̄kpọ, kûnyụn̄ un̄wọn̄ mmọn̄, kûnyụn̄ ufiak ke usụn̄ emi afo asan̄ade aka.” Ntem, prọfet oro ọbọrọ edidem in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Afo ọkpọnọnọ mi ubak ufọk fo, ndikaha ye afo, ndinyụn̄ ndiaha n̄kpọ, nnyụn̄ n̄n̄wọn̄ke mmọn̄ ke ebiet emi.” Ekem enye asan̄a usụn̄ efen ọnyọn̄ Bethel. (1 Ndi. 13:8-10) Ubiere prọfet emi ekpep nnyịn nso aban̄a edisọn̄ọ nda ke ofụri esịt?—Rome 15:4.

‘Yụhọ ke Se Enyenede’

5. Didie ke uma-inyene edi unana edisọn̄ọ nda?

⁵ Ekeme nditie nte ke uma-inyene idịghe unana nsọn̄ọnda, edi se enye edide edi oro. Nte nnyịn imenen̄ede inyene mbuọtidem ke un̄wọn̄ọ oro Jehovah ọn̄wọn̄ọde ndinọ nnyịn se inanade nnyịn? (Matt. 6:33; Heb. 13:5) Utu ke ndin̄wana ndinam se ededi oro anade inam man inyene ndusụk n̄kpọ obụkidem oro ẹkemede ndinam uwem enem emi nnyịn mîkemeke ndinyene idahaemi, nte imekeme ndifre enyịn mban̄a mmọ? (Kot Philippi 4:11-13.) Ndi esidọn̄ nnyịn nditaba ifetutom ke esop man inyene se iyomde idahaemi? Nte edisọn̄ọ nda nnam utom Jehovah edi akpa n̄kpọ ke uwem nnyịn? Ibọrọ nnyịn edinen̄ede etiene m̀mê nnyịn isinam utom Abasi ke ofụri esịt m̀mê isinamke. Apostle Paul ekewet ete: “Uten̄e Abasi emi, ọkọrọ ye owo ndiyụhọ ke se enye enyenede, edi usụn̄ akwa udori. Koro nnyịn ikadaha baba n̄kpọ kiet idụk ke ererimbot, idinyụn̄ ikemeke ndimen n̄kpọ ndomokiet n̄wọrọ. Ntre, ke inyenede n̄kpọ udu uwem ye edisịnen̄kpọ ye itie udakibuot, nnyịn iyoyụhọ ke mme n̄kpọ emi.”—1 Tim. 6:6-8.

6. Nso ikeme nditie nte ẹnọ nnyịn enọ, ndien nso idin̄wam nnyịn ibiere m̀mê akpana ibọ m̀mê ikpọbọhọ?

⁶ Ke uwụtn̄kpọ, eteutom nnyịn ekeme ndimenede nnyịn itie ke itieutom emi ẹdikpede ediwak okụk ọkọrọ ye mme ufọn eken. Mîdịghe, nnyịn imekeme ndikụt ke imekeme ndinen̄ede nnyene okụk edieke iwọrọde ikoyom utom ke idụt m̀mê ke ebiet en̄wen. Ke akpa, emi ekeme nditie nte edi edidiọn̄ Jehovah. Edi mbemiso inamde ubiere ekededi, ndi ikpọfọnke idụn̄ọde uduakesịt nnyịn? Akpa n̄kpọ oro ikpekerede iban̄a ekpedi: “Didie ke ubiere oro nnamde editụk itie ebuana mi ye Jehovah?”

7. Ntak emi ọfọnde isio udọn̄ uma-inyene ke esịt nnyịn ifep?

 ⁷ Editịm n̄kpọ Satan esisịn udọn̄ ọnọ uma-inyene kpukpru ini. (Kot 1 John 2:15, 16.) Uduak Devil edi ndibiat nnyịn esịt. Ke ntre, oyom idu ke edidemede kpukpru ini inyụn̄ isio udọn̄ uma-inyene ifep ke esịt nnyịn ofụri ofụri. (Edi. 3:15-17) Ikọsọn̄ke Jesus ndisịn kpukpru Obio Ubọn̄ ererimbot emi Satan ọkọnọde enye. (Matt. 4:8-10) Enye ama odụri nnyịn utọn̄ ete: “Ẹtịn̄ enyịn ẹkpeme idem ke kpukpru orụk edisịn esịt ke n̄kpọ owo, koro idem ke ini owo enyenede n̄kpọ barasuene, uwem esie itoho ke mme n̄kpọ emi enye enyenede.” (Luke 12:15) Nsọn̄ọnda ayanam nnyịn ibuọt idem ye Jehovah utu ke ndibuọt ke idem nnyịn.

Akani Prọfet “Ososu Ọnọ Enye”

8. Didie ke ẹkedomo nsọn̄ọnda prọfet Abasi?

⁸ Prọfet Abasi oro ikpekenyeneke mfịna edieke enye ekpekebede ọnyọn̄. Nte ededi, ikebịghike, enye ama osobo idomo en̄wen. “Akani prophet kiet odụn̄ ke Bethel,” ntem ke Bible ọdọhọ, ‘nditọ esie ẹnyụn̄ ẹmen kpukpru n̄kpọ emi ẹketịbede usen oro ẹdibụk ẹnọ enye.’ Ke enye ama okokop kpukpru n̄kpọ emi, enye ọdọhọ mmọ ẹdiọn̄ ass ẹnọ imọ man ibịne prọfet Abasi oro. Ikebịghike enye ama okụt prọfet oro nte etiede ke idak ofriyo kiet onyụn̄ ọdọhọ enye ete: “Tiene mi di ke ufọk mi, dia n̄kpọ.” Ke ini owo Abasi esịnde ikot oro, akani prọfet ọbọrọ enye ete: “Ami nde-nde ndi prophet kpa nte afo, ndien angel kiet ọkọdọhọ mi ke uyo Jehovah, ete, Da enye fiak ye afo ke ufọk fo, man enye adia n̄kpọ, onyụn̄ ọn̄wọn̄ mmọn̄.” Edi Bible ọdọhọ ete: “Enye ososu ọnọ enye.”—1 Ndi. 13:11-18.

9. Nso ke Bible etịn̄ aban̄a mbon abian̄a, ndien mmanie ke mmọ ẹsibiat?

⁹ Nnyịn ifiọkke se ikedide uduak akani prọfet oro, edi enye okososu. Ekeme ndidi ama odu ini oro akanieren oro ekedide anam-akpanikọ prọfet Jehovah. Nte ededi, idahaemi, enye ekedi owo abian̄a. Bible enen̄ede owụt ke utọ edu emi ifọnke. (Kot Mme N̄ke 6:16, 17.) Mbon abian̄a ẹsibiat itie ebuana mmọ ye Abasi ye eke mbon en̄wen.

‘Enye Etiene Akanieren Oro Afiak’

10. Didie ke prọfet Abasi akanam n̄kpọ aban̄a ikot akani prọfet oro, ndien nso ikedi utịp?

¹⁰ Prọfet oro okotode Judah ekpekekeme ndifiọk n̄kari akani prọfet oro. Enye okpokobụp idemesie ete, ‘Ntak emi Jehovah ọkpọkọdọhọde angel okotobo owo en̄wen editobo mi obufa etop?’ Prọfet oro okpokobụp Jehovah aban̄a n̄kpọ emi, edi N̄wed Abasi idọhọke ke enye ama obụp. Utu ke oro, “enye etiene [akanieren oro] afiak, aka akadia n̄kpọ ke ufọk esie, onyụn̄  ọn̄wọn̄ mmọn̄.” Jehovah ikenemke esịt. Ke ini prọfet oro ẹkebian̄ade akafiakde ọnyọn̄ Judah, lion kiet ama esịm enye onyụn̄ owot enye. Nte enye eketrede utom esie nte prọfet ama enyene mbọm ọsọn̄!—1 Ndi. 13:19-25. *

11. Nso eti uwụtn̄kpọ ke Ahijah ekenịm?

¹¹ Edi prọfet Ahijah, oro ẹkedọn̄de ekeyet Jeroboam aran enịm nte edidem, ama aka iso anam akpanikọ tutu ọsọn̄. Ke ini Ahijah ọkọsọn̄de, mînyụn̄ ikwe aba usụn̄, Jeroboam ama ọdọn̄ n̄wan esie okobụp enye se iditịbede inọ eyeneren mmọ oro ọkọdọn̄ọde. Ahijah ama etịn̄ uko uko ke eyen Jeroboam ayakpa. (1 Ndi. 14:1-18) Kiet ke otu edidiọn̄ oro Ahijah ekenyenede edi emi ikọ esie etienede odu ke Ikọ Abasi emi ẹkedade odudu spirit ẹwet. Didie? Ezra oku akada se enye ekewetde oto mme n̄kpọ oro Ahijah ekewetde.—2 Chron. 9:29.

12-14. (a) Nso ke ikeme ndikpep nto se ikọwọrọde prọfet Abasi oro? (b) Nọ uwụtn̄kpọ oro aban̄ade nte oyomde ẹnen̄ede ẹbọn̄ akam ẹtie ẹkere item oro mbiowo ẹdade Bible ẹnọ.

¹² Bible itịn̄ke ntak emi prọfet Abasi oro mîkobụpke Jehovah kan̄a mbemiso akafiakde akadia onyụn̄ ọn̄wọn̄ n̄kpọ ke ufọk akanieren oro. Okûdi akanieren oro akakam asian enye se enye okoyomde ndikop? Nso ke emi ekpep nnyịn? Oyom inen̄ede ifiọk nte mme n̄kpọ oro Jehovah oyomde ẹnende. Inyụn̄ inyene ndibiere ndinam mmọ, inamke n̄kpọ m̀mê nso itịbe.

¹³ Ndusụk owo ẹsima ndikop se mmọ ẹyomde ndikop ke ini ẹyomde item. Ke uwụtn̄kpọ, ẹkeme ndinọ asuanetop utom oro edidade ini oro enye akpabiatde ye ubon esie ye ke mme edinam ukara Abasi. Enye ekeme ndidọhọ ebiowo eteme imọ se ikpanamde. Ebiowo oro ekeme ndibem iso ndọhọ enye ke idịghe imọ idibiere nte enye ekpesede aban̄a ubon esie. Ekem ebiowo oro ekeme ndineme ye enye mban̄a mme mfịna ke n̄kan̄ eke spirit oro ẹkemede ndito ndinyịme ndinam utom oro. Nte eyenete emi editi akpa n̄kpọ oro ebiowo oro eketịn̄de kpọt, mîdịghe nte enye eyenen̄ede etie ekere se ebiowo oro eketịn̄de adian? Oyom eyenete emi enen̄ede ebiere se idinen̄erede ifọn ye enye ke n̄kan̄ eke spirit.

¹⁴ Kere ban̄a n̄kpọ en̄wen oro ekemede nditịbe. Eyenete an̄wan ekeme ndibụp ebiowo m̀mê imọ imekeme ndidianade ntie ye ebe imọ oro mînịmke ke akpanikọ. Ebiowo oro ayasian enye ke edi mbubehe esie ndibiere m̀mê iyadianade itie m̀mê ididianakede. Ekem  enye ekeme ndineme item Bible oro aban̄ade n̄kpọ emi ye enye. (1 Cor. 7:10-16) Nte eyenete an̄wan emi eyenen̄ede etie ekere se ebiowo emi etịn̄de? Mîdịghe nte enye ama ebebiere ke esịt esie ndikpọn̄ ebe esie? Ọyọfọn enye ọbọn̄ akam etie ekere se Bible etịn̄de aban̄a n̄kpọ emi ke ini enye anamde ubiere.

Sụhọde Idem

15. Nso ke ikpep ito ndudue oro prọfet Abasi akanamde?

¹⁵ Nso n̄kpọ en̄wen ke ikeme ndikpep nto ndudue oro prọfet oro okotode Judah akanamde? Mme N̄ke 3:5 ọdọhọ ete: “Buọt idem fo ye Jehovah ke ofụri esịt fo; ndien kûberi edem ke asian fo.” Utu ke prọfet oro otode Judah ndikaka iso mberi edem ke Jehovah nte enye akanamde ke akpa, isan̄ enye emi, enye ọkọbuọt idem ke ubiere idemesie. Ndudue oro enye akanamde ama anam enye ataba uwem esie, onyụn̄ abiat eti enyịn̄ oro enye akanamde ye Abasi. Se ikọwọrọde enye anam inen̄ede ikụt ufọn edisụhọde idem nnyụn̄ nsọn̄ọ nda nnam n̄kpọ Jehovah.

16, 17. Nso idin̄wam nnyịn ika iso isọn̄ọ ida ye Jehovah?

¹⁶ Ibụk ibụk udọn̄ esịt nnyịn ama nditụn nnyịn usụn̄. “Esịt abian̄a akan kpukpru n̄kpọ, onyụn̄ abiara fap?” (Jer. 17:9) Man ika iso isọn̄ọ ida ye Jehovah, ana ika iso in̄wana ọkpọsọn̄ man ision̄o akani owo ye udọn̄ esie ndiseri iseri nnyụn̄ mbuot idem ke idem nnyịn, nduọk. Ndien ana imen obufa owo isịne, “emi ẹkebotde nte ekemde ye uduak Abasi ke ata edinen ido ye akpanikọ.”—Kot Ephesus 4:22-24.

¹⁷ Mme N̄ke 11:2 ọdọhọ ete: “Eti ibuot odu ye mme osụk idem.” Ndisụk idem mberi edem ke Jehovah ayan̄wam nnyịn ifep ikpọ ndidue. Ke uwụtn̄kpọ, edi mmemmem n̄kpọ iduọesịt m̀mê mmemidem ndinam nnyịn inam idiọk. (N̄ke 24:10) Imekeme ndikpa mba mban̄a ndusụk edinam Christian inyụn̄ itọn̄ọ ndikere ke imanam utom ọkpọsọn̄ ke mme isua emi ẹbede ndien ke ekeme ndidi ini edi emi mbon en̄wen nditiene nnam. Mîdịghe, ekeme ndidọn̄ nnyịn ndidu inua-okot ata uwem. Nte ededi, ‘ndin̄wana ọkpọsọn̄’ nnyụn̄ ‘nnyene ekese ndinam ke utom Ọbọn̄’ ẹyekpeme nnyịn esịt.—Luke 13:24; 1 Cor. 15:58.

18. Nso ke ikpanam edieke nnyịn mîfiọkke ubiere oro ikpanamde?

¹⁸ Ndusụk ini, ekeme ndiyom inam ikpọ ubiere ndien ekeme ndisọn̄ ndifiọk nnennen n̄kpọ oro ikpanamde. Nte oro ayanam itiene ekikere idem nnyịn? Ini ekededi oro iyomde ndinam utọ ubiere oro, ọkpọfọn iben̄e Jehovah an̄wam nnyịn. James 1:5 ọdọhọ ete: “Edieke owo mbufo ekededi ananade ọniọn̄, yak enye aka iso eben̄e Abasi, koro enye ọnọ kpukpru owo ke ntatubọk.” Ete nnyịn eke heaven ọyọnọ nnyịn edisana spirit oro iyomde man ikeme ndinam eti ubiere.—Kot Luke 11:9, 13.

Biere Ndika Iso Nsọn̄ọ Nda

19, 20. Nso ke ikpebiere ndinam?

¹⁹ Ke Solomon ama ọkọfiọrọ ọkpọn̄ utuakibuot akpanikọ, ntịme ntịme ini oro eketienede ama enen̄ede odomo nsọn̄ọnda mme asan̄autom Abasi. Edi akpanikọ ke nsio nsio n̄kpọ ẹma ẹnam ediwak owo ẹtre ndisọn̄ọ nda. Edi ndusụk owo ẹma ẹka iso ẹsọn̄ọ ẹda ye Jehovah.

²⁰ Kpukpru usen, imesinyene ediwak n̄kpọ ndimek ye mme ubiere ndinam oro ẹsidomode nsọn̄ọnda nnyịn. Nnyịn n̄ko imekeme ndiwụt ke imọsọn̄ọ ida. Ẹyak ika iso isọn̄ọ ida kpukpru ini ye Jehovah nte nnyịn ikọtde esịt nnyịn, inyụn̄ inyenede ọyọhọ mbuọtidem ke enye ayaka iso ọdiọn̄ “mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda.”—2 Sam. 22:26, NW.

[Ikọ Idakisọn̄]

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Ntak emi ikpesịnde ukeme ndisio udọn̄ uma-inyene ke esịt nnyịn mfep-e?

• Nso idin̄wam nnyịn ika iso isọn̄ọ ida ye Jehovah?

• Didie ke nsụhọdeidem ekeme ndin̄wam nnyịn ika iso isọn̄ọ ida ye Abasi?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Mme ndise ke page 9]

Ndi esisọn̄ fi ndibiọn̄ọ idomo?

[Mme ndise ke page 10]

Nte afo ọyọbọn̄ akam etie ekere item Bible?