Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot

Ndi Jesus ama ọsọn̄ọ eka esie enyịn m̀mê ọsọn̄ ido ye enye ke nte enye ọkọbọrọde eka esie ikọ ke usọrọ ndọ ke Cana?—John 2:4.

Esisịt ini ke Jesus ama akana baptism, ẹma ẹkot enye ye mme mbet esie usọrọ ndọ ke Cana. Eka esie ama odu do n̄ko. Ke ini wine okokụrede, Mary ama ọdọhọ Jesus ete: “Mmọ inyeneke wine.” Jesus ama ọbọrọ eka esie ete: “Nso ke nnyene ndinam ye afo, n̄wan owo? Ini mi ikemke kan̄a.”—John 2:1-4.

Mfịn, ẹkeme ndida ke edi unana ukpono, m̀mê usọn̄enyịn eyen ndikot eka esie “n̄wan owo” nnyụn̄ ndọhọ enye “nso ke nnyene ndinam ye afo?” Edi, ndidọhọ ke Jesus ikokponoke eka esie m̀mê ke ama ọsọn̄ọ enye enyịn ọkpọwọrọ unana edikere mban̄a nte ẹkesinamde n̄kpọ m̀mê nte ẹkesitịn̄de ikọ ke utọ usọrọ oro. Ndifiọk nte ẹkesitịn̄de utọ ikọ emi ke eyo Bible ayan̄wam nnyịn.

Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words etịn̄ ntem aban̄a ikọ oro “n̄wan owo”: “Ke ini ẹkotde n̄wan ntem, enye owụt ima m̀mê ukpono, iwụtke nsuannọ m̀mê nsọn̄ido.” Mme n̄wed en̄wen ẹdọhọ ke edi ntre. Ke uwụtn̄kpọ, The Anchor Bible ọdọhọ ete: “Emi idịghe nsuannọ, m̀mê usọn̄enyịn, inyụn̄ idịghe ikọ oro owụtde unana ima . . . Edi ekedi nditịk enyịn̄ oro Jesus ekesikotde iban.” The New International Dictionary of New Testament Theology ọdọhọ ke ikọ emi “edi nditịk enyịn̄ oro mînyeneke n̄kpọ ndomokiet ndinam ye unana ukpono.” Ndien Theological Dictionary of the New Testament eke Gerhard Kittel ọdọhọ ke ikọ emi “idịghe ikọ unana ukpono m̀mê ikọ oro osụhọrede owo itie.” Ntem, nnyịn ikpọdọhọke ke Jesus ama ọsọn̄ọ eka esie enyịn m̀mê ọsọn̄ ido ye enye ke ndikokot enye “n̄wan owo.”—Matthew 15:28; Luke 13:12; John 4:21; 19:26; 20:13, 15.

Nso kaban̄a ikọ emi “nso ke nnyene ndinam ye afo?” m̀mê “nsan̄a nso ye afo?” Etie nte emi edi ọsọ ebetọ ikọ mme Jew oro odude ediwak ini ke Bible. Ke uwụtn̄kpọ, ke 2 Samuel 16:10, nnyịn imokụt nte David akpande Abishai ndiwot Shimei, ọdọhọde ete: “Nsan̄a nso ye mbufo, nditọ Zeruiah? Edieke enye osụn̄ide, edieke Jehovah onyụn̄ ọdọhọde ete, Yak enye osụn̄i David, anie edidọhọ ndien, ete, Ke nso ke afo anam ntre?” Kpasụk ntre, ke ini ikotde 1 Ndidem 17:18, nnyịn imokụt ke ini ebeakpa Zarephath okokụtde ke eyen imọ akpa, enye ama ọdọhọ Elijah ete: “Ami nsan̄a nso ye afo, O owo Abasi? Nte afo emedi ke ufọk mi, nditi mi idiọk ido mi, nnyụn̄ n̄wot eyen mi?”

Mme uwụtn̄kpọ Bible emi ẹwụt ke ẹsiwak nditịn̄ ikọ emi, “nso ke nnyene ndinam ye afo?” ke ini owo mînyịmeke ndinam se ẹdọhọde m̀mê se ẹnọde ekikere ẹban̄a, m̀mê ndiwụt isio isio ekikere oro owo enyenede aban̄a n̄kpọ; edi owo isitịn̄ke man ẹsịn owo ke ndek m̀mê ndiwụt ke imọfọn ikan owo en̄wen. Nso ndien ke ikeme nditịn̄ mban̄a se Jesus ọkọbọrọde Mary?

Ke ini Mary ọkọdọhọde Jesus ete, “Mmọ inyeneke wine,” etie nte emi ikedịghe ikpîkpu edisian enye ke wine okụre edi akakam ọnọ enye ekikere ete anam n̄kpọ aban̄a oro. Jesus akada ọsọ ebetọ ikọ Mme Jew oro esịn ndinam ekikere oro Mary akadade mbufiọk ọnọ enye, onyụn̄ adian do ete “Ini mi ikemke kan̄a.” Ndien emi an̄wam nnyịn ikụt ntak oro Jesus mîkanamke ekikere Mary.

Ọtọn̄ọde ke ini oro Jesus akanade baptism ẹnyụn̄ ẹyetde enye aran ke isua 29 E.N., enye ama enen̄ede ọfiọk ke uduak Jehovah ekedi imọ, nte Messiah oro ẹken̄wọn̄ọde, ndinam akpanikọ tutu imọ ikpa, iset, ẹnyụn̄ ẹnọ imọ ubọn̄. Enye ọkọdọhọ ete: “Eyen owo [ikedịghe] man ẹnam n̄kpọ ẹnọ enye, edi man enye anam n̄kpọ ọnọ owo onyụn̄ ọnọ ukpọn̄ esie nte ufak ke ibuot ediwak owo.” (Matthew 20:28) Nte ini n̄kpa esie akasan̄ade ekpere, enye ama anam emi an̄wan̄a ke ndidọhọ ete: “Ini edikem.” (John 12:1, 23; 13:1) Ke ntre, Jesus ọkọdọhọ ntem ke akam oro enye ọkọbọn̄de okoneyo oro mbemiso enye akpade, ete: “Ete, ini emedi; nọ eyen fo ubọn̄, man eyen  fo ọkpọnọ fi ubọn̄.” (John 17:1) Ndien ke akpatre, ke ini otu mbon ntịme ẹkedide ndimụm enye ke Gethsemane, enye ama edemede mme apostle esie ke idap onyụn̄ ọdọhọ ete: “Hour edikem! Sese! Ẹda Eyen owo ẹsịn mme anamidiọk ke ubọk.”—Mark 14:41.

Nte ededi, ke ini usọrọ ndọ oro ke Cana, Jesus akakam ọtọtọn̄ọ utom ukwọrọikọ esie nte Messiah ndien “ini” esie ikekemke kan̄a. Akpan n̄kpọ oro ekebehede enye ekedi ndinam uduak Ete esie ke usụn̄ oro Ete esie eketemede ye ke ini oro Ete esie ekenịmde, ndien owo ndomokiet ikekemeke ndibiọn̄ọ enye ndinam emi. Jesus ama enen̄ede anam eka esie ọfiọk emi, edi ikanamke ntre ke ido usọn̄enyịn m̀mê nsọn̄ido nsọn̄ido. Ndien Mary ke idem esiemmọ ikedehedei ikere ke eyen imọ esuene imọ m̀mê ke ọsọn̄ọ imọ enyịn. Ke akpanikọ, ke Mary ama ọkọfiọk se ibọrọ Jesus ọkọwọrọde, enye ama ọdọhọ mbon oro ẹkesede ẹban̄a usọrọ ndọ oro ete: “Se ededi oro enye ọdọhọde mbufo, ẹnam.” Utu ke Jesus ndikofụmi eka esie, enye ama anam akpa utịben̄kpọ esie nte Messiah—ndinam mmọn̄ akabade eti wine—ntem adade ukem ukem kaban̄a edinam uduak Ete esie ye edinam se eka esie okoyomde.—John 2:5-11.

[Ndise ke page 31]

Jesus ama ọfọn ido edi enyene iwụk ke ini etịn̄de ikọ ye eka esie