Kpebe Christ ke Ini Adade Odudu Fo Anam N̄kpọ

KE EDIWAK isua emi ẹkebede, ibọrọ oro ẹkenyenede ke ndomonse oro ẹkenamde ẹban̄a edu uwem owo ama aduai owo idem. Ẹkebaharede mbon oro ẹkedade ẹnam ndomonse oro ẹsịn ke otu iba. Ẹma ẹmek otu kiet edi mbon ukpeme ẹnyụn̄ ẹdọhọ mmọ ẹse ẹban̄a otu enye eken, emi ẹkedade nte mbon n̄kpọkọbi. Nso iketịbe?

Ẹma ẹtọt ẹte: “Ke ufan̄ usen ifan̄, ediwak [mbon ukpeme] ẹma ẹtọn̄ọ ndisụn̄i nnyụn̄ mfiomo mbon oro ẹkedọhọde mmọ ẹse ẹban̄a, ẹnọ mmọ ufen ndien ndien; ke adan̄aemi mbon n̄kpọkọbi oro ẹkesụkde ibuot ye ndịk.” Mme anam-ndomonse oro ẹma ẹsịm ubiere emi: Owo ekededi ekeme ndida odudu nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄.

Eti ye Idiọk Usụn̄ Edida Odudu Nnam N̄kpọ

Edi akpanikọ ke ndida odudu nnam n̄kpọ ke eti usụn̄ ekeme ndinyene ufọn. Emi ekeme ndinọ owo eti ndausụn̄ onyụn̄ ọnọ ufọn ke n̄kan̄ eke obụk, eke ntụk, ye eke spirit. (Mme N̄ke 1:5; Isaiah 48:17, 18) Nte ededi, nte ndomonse oro itịn̄de iban̄a ke enyọn̄ emi owụtde, owo ekeme ndida odudu esie nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄ ini ekededi. Bible etịn̄ aban̄a emi ke ini ọdọhọde ete: “Adan̄aemi mme idiọk owo ẹkarade, mbio-obio ẹseme.”—Mme N̄ke 29:2; Ecclesiastes 8:9, NW.

Ndida odudu emi owo enyenede nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄ ifọnke, idem ọkpọkọm owo anam oro ye eti uduak. Ke uwụtn̄kpọ, ke ndondo emi, n̄ka mme andikpep ukpepn̄kpọ ido ukpono ke Ireland ẹma ẹseme ke eferife ẹban̄a nte ndusụk mme andikpep ẹkefiomode nditọwọn̄ oro mmọ ẹkesede enyịn. Nte eyịghe mîdụhe, ediwak mme andikpep emi ẹkenam oro ye eti uduak, edi usụn̄ nte mmọ ẹkenamde emi ama enen̄ede ọdiọk. N̄wedmbụk n̄kpọntịbe kiet oro ẹkotde The Irish Times ọkọdọhọ “ke usụn̄ oro ediwak nditọete emi ẹdide mme andikpep ẹkenen̄erede ẹfiomo ẹnyụn̄ ẹnam n̄kpọ ye nditọwọn̄ afai afai ama ọnọ ediwak mmọ unan ke esịt.” Didie ndien ke afo ekeme ndida odudu fo nnam n̄kpọ ke usụn̄ oro edinamde mbon en̄wen ẹnam se mmọ ẹkemede utu ke ndinam mmọ ẹsọn fi m̀mê ndiyat mmọ esịt ke se etịn̄de m̀mê anamde?—Mme N̄ke 12:18.

Ẹnọ Jesus Christ “Kpukpru Odudu”

Kere ban̄a uwụtn̄kpọ Jesus Christ. Esisịt ini mbemiso enye ọkọdọkde heaven, enye ama ọdọhọ mme mbet esie ete: “Ẹmenọ mi  kpukpru odudu ke heaven ye ke isọn̄.” (Matthew 28:18) Ndi mme mbet esie ẹma ẹkop ndịk ẹban̄a oro? Ndi mmọ ẹma ẹkere ke Jesus ayanam n̄kpọ nte mme Caesar Rome, emi ẹkesidade odudu ẹtre eneni ye nsọn̄ibuot?

Bible enen̄ede owụt ke idịghe ntre! Jesus Christ ada odudu esie anam n̄kpọ ukem nte Ete esie. Okposụkedi Jehovah edide Ata Ọkpọsọn̄ Andikara Ekondo, enye oyom mme andituak ibuot nnọ imọ ẹnam n̄kpọ imọ ke unyịmesịt, idịghe ndisụk ibuot nnan nnan, ke ntak ndịk, m̀mê nte ofụn. (Matthew 22:37) Akananam Jehovah idaha odudu esie inam n̄kpọ ke idiọk usụn̄. N̄wọrọnda n̄kukụt oro prọfet Ezekiel okokụtde owụt emi.

Ke n̄kukụt emi, Ezekiel ama okụt angel inan̄ emi ẹkesụkde ibuot ẹnọ ukara Abasi. Owo mmọ kiet kiet ẹkenyene iso inan̄. Ezekiel ewet ete: “Ama edi mbiet iso mmọ, iso owo ye iso lion ẹdu mmọ mbinan̄ ke nnasia: mmọ mbinan̄ ẹnyụn̄ ẹnyene iso enan̄ ke ufien; mmọ mbinan̄ ẹnyụn̄ ẹnyene iso ntrukpom.” (Ezekiel 1:10) Iso mbinan̄ emi ẹda ẹban̄a akpan edu inan̄ oro Abasi enyenede, emi ẹdade ukem ukem ke kpukpru usụn̄. Ikọ Abasi owụt ke mme edu emi ẹdi: ima, emi iso owo adade aban̄a; unenikpe, emi iso lion adade aban̄a; ye ọniọn̄, emi iso ntrukpom adade aban̄a. Edu ita emi ẹdiana kiet ye ọyọhọ inan̄—odudu, emi iso enan̄ adade aban̄a. Nso ke kpukpru emi ẹwọrọ? N̄kukụt emi owụt ke akananam Jehovah idaha anana-mbiet odudu esie inam n̄kpọ ke usụn̄ oro atuahade ye mme edu esie eken.

Sia Jesus Christ ekpebede Ete esie, enye esida odudu esie anam n̄kpọ kpukpru ini ke usụn̄ oro enen̄erede owụt ima, ọniọn̄, ye unenikpe. Mme mbet Jesus ẹma ẹbọ nduọkodudu ndidu ke idak esie. (Matthew 11:28-30) N̄wọrọnda edu emi Jehovah Abasi ye Jesus  Christ ẹnyenede edi ima, idịghe odudu!—1 Corinth 13:13; 1 John 4:8.

Didie ke Afo Esida Odudu Fo Anam N̄kpọ?

Didie ke afo esida odudu fo anam n̄kpọ? Ke uwụtn̄kpọ, ndi afo esida odudu fo anam n̄kpọ nte amade ke ubon fo onyụn̄ ọsọn̄ọ eyịre ke ekikere fo? Ndi mbonubon fo ẹsinam se afo ọdọhọde ke ntak mmọ ẹfehede fi m̀mê ke ntak mmọ ẹmade fi? Ndi mmọ ẹsinam se afo ọdọhọde sia afo enyenede odudu akan mmọ? Mme mbụme emi ke mme ibuot ufọk ẹkpekere ẹban̄a man an̄wam mmọ ẹtiene ndausụn̄ Abasi ke ubon.—1 Corinth 11:3.

Nso edieke afo enyenede ndusụk udomo odudu ke esop Christian? Man ọfiọk m̀mê afo ke ada odudu oro anam n̄kpọ ke eti usụn̄, da mme edumbet oro ẹtienede mi domo idem fo se, kpa mme edumbet Jehovah Abasi, emi Jesus Christ eketienede.

“Ofụn Ọbọn̄ . . . enyene nditie sụn̄sụn̄ ye kpukpru owo, . . . omụm idem akama ke ini ẹnamde enye idiọk, ada ifụre ifụre ido eteme mbon oro mîtịmke isan̄a.”—2 Timothy 2:24, 25.

Ndusụk owo ke esop Christian eke akpa isua ikie ẹma ẹnen̄ede ẹnyene odudu. Ke uwụtn̄kpọ, ẹma ẹnọ Timothy odudu ‘ndinọ ndusụk owo uyo ete ẹkûkpep isio ukpepn̄kpọ.’ (1 Timothy 1:3) Nte ededi, nnyịn imekeme ndinịm ke Timothy ama ekpebe mme edu Abasi ke kpukpru se enye akanamde, ndien ke ini enye ekesede aban̄a esop Christian, eyịghe idụhe nte ke enye ama anam se Paul eketemede enye ete ‘ada ifụre ifụre ido’ eteme mme owo n̄kpọ onyụn̄ ‘etie sụn̄sụn̄ ye kpukpru owo.’ Sia enye ekedide uyen, akana enye okpono n̄kani owo onyụn̄ ada mme uyen nte ndima nditọeka esie. (1 Timothy 5:1, 2) Ke ini ẹwụtde ima ntem, esop Christian editie nte ima ima ubon oro enemde, iditiehe nte itie mbubehe oro mme owo ẹsọn̄de ido mînyụn̄ inyeneke ima.—1 Corinth 4:14; 1 Thessalonica 2:7, 8.

“Mme andikara mme idụt ẹsibre odudu ye mmọ, ikpọ owo ẹnyụn̄ ẹsọn̄ ubọk ẹkara mmọ. Idịghe ntem ke otu mbufo; edi owo ekededi eke oyomde ndikabade ndi akwa owo ke otu mbufo ana edi asan̄autom mbufo.”—Matthew 20:25, 26.

Ndidem ererimbot oro ẹdide mbon ufịk “ẹsibre odudu” ye mbon en̄wen ke ndinyịk mmọ ẹnam se mmọ ẹyomde ye nte mmọ ẹmade, ẹsinyụn̄ ẹbiere ufen ẹnịm ẹnọ mbon oro ẹsọn̄de ibuot. Nte ededi, Jesus Christ ekekpep mme owo ndinam n̄kpọ nnọ mbon en̄wen idịghe ndifịk mmọ. (Matthew 20:27, 28) Enye kpukpru ini ekesinam  n̄kpọ ye mme mbet esie ke usụn̄ oro owụtde ima ye edikere mban̄a. Edieke afo etienede uwụtn̄kpọ Jesus, eyedi mmemmem n̄kpọ ọnọ mbon en̄wen ndisụk ibuot nnọ fi. (Mme Hebrew 13:7, 17) Emi oyonyụn̄ anam enen̄ede emem mbon en̄wen ndinam se ededi oro ọdọhọde edieke mmọ ẹkemede, ẹnamde oro ke unyịmesịt idịghe ke ntak enyịkde-nyịk mmọ.—Matthew 5:41.

“Ẹkpeme otuerọn̄ Abasi emi odude ke idak ukpeme mbufo, idịghe ke . . . ndibre odudu ye mmọ emi ẹdide udeme Abasi, edi ndikabade ndi uwụtn̄kpọ nnọ otuerọn̄.”—1 Peter 5:2, 3.

Mme esenyịn mfịn ẹfiọk ke mmimọ iyanam ibat inọ Abasi iban̄a idaha eke spirit kpukpru owo ke esop mmọ. Mmọ idaha mbiomo emi mfefere mfefere. Mmọ ẹdomo ndise mban̄a otuerọn̄ Abasi ke unyịmesịt, ye ọkpọsọn̄ udọn̄, ye ke ima ima usụn̄. Ukem nte apostle Paul, mmọ ke ẹsịn ifịk ẹbọp ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ mbuọtidem mbon oro ẹdude ke idak mmọ, idịghe ndinam n̄kpọ nte mme andikara mbuọtidem mmọ.—2 Corinth 1:24.

Ke ini oyomde mbiowo ẹnọ item, mmọ ẹsinam ntre ke ifụre ifụre ido man ẹnen̄ede anamidiọk m̀mê ẹn̄wam ekemmọ Christian anam n̄kọri ke n̄kan̄ eke spirit. Mmọ ẹsiti item apostle Paul emi: “Nditọete, idem okposụkedi owo odụkde idiọk afan̄ mbemiso enye ọfiọkde aban̄a emi, mbufo emi ẹdotde ke n̄kan̄ eke spirit, ẹdomo ndinen̄ede utọ owo oro ke ifụre ifụre ido, nte mbufo owo kiet kiet n̄ko ẹtịn̄de enyịn ke idem mbufo, mbak ẹdidomo mbufo n̄ko.”—Galatia 6:1; Mme Hebrew 6:1, 9-12.

“Ẹka iso ẹyọ kiet eken ẹnyụn̄ ẹfen kiet eken ke ofụri esịt . . . Ẹsịne ima, koro enye edi mfọnmma mbọbọ edidianakiet.”—Colossae 3:13, 14.

Didie ke afo esinam n̄kpọ ye owo ekededi oro mîtieneke mme edumbet Christian ketket? Ndi emesiyọ mmọ, kpa nte Jehovah ye Jesus Christ ẹsinamde? (Isaiah 42:2-4) Mîdịghe ndi emesikọn̄ eyịre kpukpru ini ete ẹnam se afo ekerede ke ibet ọdọhọ? (Psalm 130:3) Ti ke oyom iwụt mbọm ke ini odotde inyụn̄ inyene iwụk ke ini oyomde ẹnam ntre. Ndinam n̄kpọ ke ima ayanam fi ye mbon oro ẹdude ke idak fo ẹnen̄ede ẹdiana kiet ẹnyụn̄ ẹbuọt idem ke kiet eken.

Edieke ẹnọde fi odudu, sịn ifịk kpebe Jehovah Abasi ye Jesus Christ ke nte adade odudu fo anam n̄kpọ. Ti nte andiwet psalm ekewetde ediye ediye aban̄a nte Jehovah esidade odudu esie anam n̄kpọ ye ikọt esie. David ọkọkwọ ete: “Jehovah edi andibọk mi, ndinanake n̄kpọ. Enye ayanam mi nsụhọde nna ke awawa mbiet: ayada mi aka ke mmọn̄ nduọk-odudu. Enye eyedemede ukpọn̄ mi: eyeteme mi usụn̄ eti ido aban̄a enyịn̄ esie.” Kpasụk ntre, nnyịn ikot ntem iban̄a Jesus: “Ami ndi eti ekpemerọn̄, mmonyụn̄ mfiọk mme erọn̄ mi, mme erọn̄ mi ẹnyụn̄ ẹfiọk mi, kpa nte Ete mi ọfiọkde mi ami nnyụn̄ mfiọkde Ete; mmonyụn̄ nyak ukpọn̄ mi nnọ kaban̄a mme erọn̄.” Jehovah ye Jesus Christ ẹdi mfọnn̄kan uwụtn̄kpọ oro ikpekpebede ke nte ikpadade odudu nnyịn inam n̄kpọ ke ima ima usụn̄.—Psalm 23:1-3; John 10:14, 15.

[Se Ẹwetde ke Ikpọ Abisi ke page 18]

Nte Jehovah esidade odudu esie anam n̄kpọ esinen̄ede ekem ye unenikpe, ọniọn̄, ye ima esie

[Ndise ke page 18]

Ke ndusụk idaha, mbiowo ẹnyene ndinọ mbon oro ẹnamde idiọkn̄kpọ ima ima item

[Ndise ke page 19]

Paul ama eteme Timothy ete okpono n̄kani owo onyụn̄ ada mme uyen nte ndima nditọeka esie

[Ndise ke page 20]

Jesus Christ ada odudu esie anam n̄kpọ ke usụn̄ oro enende, owụtde ọniọn̄ ye ima