“Kpukpru usen, n̄kpọ esitịbe emi ediyomde ebe ye n̄wan ẹnyene ime. Ini mûdọhọ ndọ kan̄a, ekeme nditie fi nte ime inen̄ekede idi akpan n̄kpọ ntre, edi ama ọdọ, ana ekpep ndinyene ime man ndọ fo enem.”​—John.

•  Ntak emi oyomde afo enyene ime?

•  Didie ke afo ekeme ndiwụt ke emenyene ime?

•  “Ndinyene ime edi ata akpan n̄kpọ”

•   Ẹma ẹnam ndọ ẹma ke afo edinen̄ede okụt kpukpru ndudue ebe m̀mê n̄wan fo.

   “Ndọ mbufo ama ọtọn̄ọ ndibịghi esisịt, emekeme ndisisọp n̄kụt mme edu ebe m̀mê n̄wan fo emi mûmaha. Ama ọtọn̄ọ ndisịn ekikere ke utọ n̄kpọ oro, n̄kpọ eyesisọp ayat fi.”​—Jessena.

•   Mûnyeneke ime, emekeme nditịn̄ ikọ ukereke kan̄a.

   “Nsibiatke ini nditịn̄ se isịnede mi ke esịt. Ekpedi mmesinyene ime, n̄kpesibem iso n̄kere kan̄a nnyụn̄ nsion̄o idem n̄kpọn̄ ndusụk n̄kpọ.”​—Carmen.

   Bible ọdọhọ ke “ima enyenyene anyanime onyụn̄ ọfọn ido.” (1 Corinth 13:4) Imekeme ndikere ke akpana owo iba emi ẹmade idemmọ ẹsinyene ime ye kiet eken. Edi isidịghe ntre kpukpru ini. John emi eketịn̄de ikọ ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ọdọhọ ete: “Esimem utom ndinana ime akan ndinyene ime. Ntre ke esidi ye eti edu ekededi. Ana owo enen̄ede etịme man ekeme ndinen̄ede nnyene ime.”

•   Edieke n̄kpọ etịbede ini mûkodorike enyịn ndien ọsọn̄ fi ndinyene ime.

   Uwụtn̄kpọ: Yak idọhọ ke ebe m̀mê n̄wan fo etịn̄ ikọ emi abiakde fi ndien ọdọn̄ fi ndiyom ikọ ntịn̄ yak abiak enye n̄ko.

   Item Bible: “Kûyak esịt awara ndiyat fi, koro iyatesịt atakde ke ikpanesịt mbon ndisịme.”​—Ecclesiastes 7:9.

   Nte okpowụtde ke emenyene ime: Mụm idem kama kan̄a. Mbemiso ọbọrọde, dọhọ idemfo kan̄a ke ebe m̀mê n̄wan fo ikohokoi iyom ndiyat fi esịt, ke enyene n̄kpọ efen emi anamde enye anam n̄kpọ ntre. N̄wed emi ẹkotde Fighting for Your Marriage ọdọhọ ke “se isinen̄ede iyat ediwak nnyịn isidịghe se ebe m̀mê n̄wan nnyịn eketịn̄de ke akam edi se nnyịn ikerede nte ikọ esie ọkọwọrọde.”

   Ọkpọkọm ebe m̀mê n̄wan fo okokokoi oyom ndiyat fi esịt, edieke enyenede ime onyụn̄ etrede ndisio enye usiene, mfịna oro ekeme ndisụhọde ubọk. Bible ọdọhọ ete: “Ke ini ifia okụrede ikan̄ enịme.”​—Mme N̄ke 26:20.

   “Ama ọtọn̄ọ nditie fi nte n̄wan fo edi asua fo, sio utọ n̄kpọ oro fep ke esịt fo nyụn̄ kere se inamde fi ama enye. Sọsọp domo ndinam n̄kpọ emi enye edimade ke ebe oro.”​—Ethan.

   Kere ise:

  •  Afo esinam n̄kpọ didie ke ini ebe m̀mê n̄wan fo etịn̄de m̀mê anamde n̄kpọ emi ayatde fi?

  •  Nso ke afo ekeme ndinam man enen̄ede enyene ime ye enye utọ n̄kpọ oro akpafiak etịbe?

•   Edieke n̄kpọ emi esitịbede ke ubọk ke ubọk anamde ọsọn̄ fi ndinyene ime.

   Uwụtn̄kpọ: Yak idọhọ ke akanam ebe m̀mê n̄wan fo ikaha n̄kpọ ke ini. Kpukpru ini, afo esisụk ada ebet enye. Ndien nte ebetde, ntre ke esịt enen̄ede ayat fi.

   Item Bible: “Ẹka iso ẹyọ kiet eken ẹnyụn̄ ẹfen kiet eken ke ofụri esịt.”​—Colossae 3:13.

   Nte okpowụtde ke emenyene ime: Domo ndikere mban̄a ndọ fo kan nte ekerede aban̄a idemfo. Bụp idemfo ete, ‘Edieke nyatde esịt m̀mê mfan̄ade n̄kpọ, ndi emem oyodu m̀mê mfịna edikpokpon ikan emi?’ Ti n̄ko ke “kpukpru nnyịn idedue ediwak ini.” (James 3:2) Oro ọwọrọ ke afo n̄ko emenyene mme edu emi anade okpụhọde.

   “Ndusụk ini mmesinyene ime ye ufan mi n̄kan nte nnyenede ye ebe mi. N̄kere ke ntak edi ke mmodu ye ebe mi n̄kan nte ndude ye owo efen nnyụn̄ nnen̄ede n̄kụt mme ndudue esie. Edi edieke nnyenede ime, oro owụt ke mmama enye nnyụn̄ n̄kpono enye. Se idinamde ndọ mi enem edi oro.”​—Nia.

   Kere ise:

  •  Adan̄a didie ke afo esiyọ ndudue ebe m̀mê n̄wan fo?

  •  Nso ke afo ekeme ndinam man enen̄ede enyene ime ye enye n̄kpọ ama afiak etịbe?